İçeriğe atla

Zehra Bilir

Zehra Bilir
Zehra Bilir ve Müzeyyen Senar (sağ), 6 Ocak 1950
DoğumEliza Ölçüyan
26 Mart 1913(1913-03-26)
Arapgir, Ma'mûretü'l-Azîz Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm28 Haziran 2007 (94 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı
MilliyetTürkiye Ermenisi
VatandaşlıkOsmanlı İmparatorluğu
Türkiye
MeslekŞarkıcı, bestekâr
Dinİslam

Zehra Bilir doğum adı ile Eliza Ölçüyan[1] 26 Mart 1913, Arapgir, - 28 Haziran 2007, İstanbul), Türkü Ana olarak bilinen Türkiye Ermenisi Türk halk müziği sanatçısı.

Eliza Ölçüyan 26 Mart 1913 tarihinde Ma'mûretü'l-Azîz Vilayeti'nin Arapgir kazasında doğdu. Sabah Gazetesi'ne verdiği bir demeçte biyolojik babasının kendisi 1,5 yaşındayken I. Dünya Savaşı sırasında hayatını kaybettiğini söylemiş ve "Ben Türk babamı bilirim. Nüfusta adım Ermeni adıymış ama ben Türk'üm, Müslümanım." demiştir.[2]

1943'te radyo aracılığıyla sesini duyurmuştur. 1944'te halk türkülerini sahne üzerinde ilk kez okuyan türkücüdür. 1930'larda Darülbedayi'de balerin olarak çalışan[] Zehra Bilir, fark edilen müzik yeteneğini yönlendirmek amacıyla besteci ve kanun sanatçısı Artaki Candan (1885-1948)'dan ve Hüseyin Sadeddin Arel (1880 - 1955)'ten dersler aldı.

Sanatçı; sahneye şalvar, çarık gibi giysilerle çıkması ve özellikle elindeki mendili sallamasıyla ve türküleri yörelerine ait otantik özellikleriyle okumasıyla ilgi toplamıştır. Birçok türkü derlemesi de yaparak Türk halk kültürüne büyük katkıda bulunan Zehra Bilir, 1952 senesinde ardında pek çok plak bırakarak müzik hayatından çekilmiştir.

Zehra Bilir, 28 Haziran 2007’de İstanbul'da yaşadığı huzurevinde 94 yaşında yaşında hayatını kaybetti. 4 Temmuz 2007’de Zincirlikuyu Camii’nde öğle vakti kılınan cenaze namazının ardından, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.[3]

Derlediği türkülerden bazıları

  • Tiridine Bandım
  • Kalenin Bayır Düzü
  • Cemo Gül Açanda Gel
  • Başındaki Tellere

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Bercuhi Berberyan (31 Mart 2016). "Yanlış bilinen bir doğru". Agos. 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2018. 
  2. ^ "Ne olur, bana bir çukur bulun". 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014. 
  3. ^ "'Türkü Ana' Zehra Bilir toprağa verildi". Anadolu Ajansı. Hürriyet. 4 Temmuz 2007. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ruhi Su</span> Türk saz ve ses sanatçısı

Mehmet Ruhi Su, Türk halk müziği ve opera sanatçısı, bağlama virtüözü.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Hakalmaz</span> Türk halk müziği sanatçısı

Orhan Hakalmaz, Türk halk müziği sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kıraç</span> Türk müzisyen

Ali Tufan Kıraç ya da bilinen sahne adıyla Kıraç, Türk bestekâr, söz yazarı ve müzisyen. Modern Anadolu Rock sanatçısı ve ozanı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Özay Gönlüm</span> Türk saz ve söz sanatçısı

Kemal Özay Gönlüm, Türk halk müziği sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Sabahat Akkiraz</span> Türk halk müziği sanatçısı

Sabahat Akkiraz, Türk halk müziği sanatçısı, siyasetçi.

Özdemir Erdoğan, Türk müzisyen, şarkıcı-şarkı yazarıdır.

Mehmet Nida Tüfekçi, Türk halk müziği sanatçısı. Uzun yıllar TRT'de çalıştıktan sonra Devlet Konservatuvarında öğretim üyeliği yapmıştır. Eşi Neriman Altındağ Tüfekçi ile birlikte hocası Muzaffer Sarısözen'in izinden gitmiş ve Türk halk müziği konusunda Türkiye'nin en önemli isimlerinden birisi olmuştur.

Dr. Okan Demiriş, Türk besteci ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Neşet Ertaş</span> Türk halk ozanı

Neşet Ertaş, Türk halk ozanı, Türkmen/Abdallık kültürünün ve müzik geleneğinin son büyük temsilcisidir. "Bozkırın Tezenesi" olarak da tanınır.

Mazlum Çimen, Türk besteci, keman sanatçısı, balet ve oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Mutlucan</span> Türk halk müziği sanatçısı.

Hasan Mutlucan, Türk halk müziği sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Koyutürk</span> Türk müzisyen ve besteci

Necdet Koyutürk, Türk tango müzisyeni, besteci, şarkı sözü yazarı, aranjör, akordeon sanatçısı ve orkestra şefidir.

Şemsi Yastıman, Türk halk müziği sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Kızı Eftelya</span> Osmanlı Rumu şarkıcı

Denizkızı Eftelya Işılay, Osmanlı Rumu ses sanatçısı ve kantocu.

Onur Şan, Türk halk müziği sanatçısı, besteci, söz yazarı ve oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Yıldıray Çınar</span>

Yıldıray Çınar 1960-1980'li yılların ünlü Türk halk müziği sanatçısı ve oyuncusu. Özellikle Çarşamba'yı Sel Aldı türküsü ile tanınır.

Sevim Tuna,, Türk sanat müziği sanatçısı.

Mihrican Bahar Türk Halk Müziği sanatçısı, oyuncu. Seslendirdiği yöresel şarkılarla bilinir.

Ahmet Yamacı, Türk Halk Müziği sanatçısı, derleyicisi ve bestecisi.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Ayhan</span>

Yıldız Ayhan,, TRT Radyosu Türk Halk müziği ses sanatçısı.