 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İbrani alfabesi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tarihçe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zayin (ז) (veya Zain, Zayn) İbranicenin de içinde bulunduğu birçok Semitik alfabenin yedinci harfidir. Yunan alfabesinde Zeta'ya, Latin alfabesinde Z'ye ve Kiril alfabesinde З harfine denk gelir. Arap alfabesindeki karşılığı Ze harfidir.
Zayin'in kelime anlamı İbranicede kılıç anlamına gelmektedir .
Bu harfin yanına bir ayraç işareti konarak (ז׳) İbranicede olmayan ve diğer dillerden girmiş j sesi yaratılır.
| Yalın | Transkript | Fonetik Karşılık |
|---|---|---|
| ז | z | z |
Latin alfabesi, antik Roma tarafından Eski Latince yazmak için kullanılan Latin harfleri tabanlı alfabedir. 23 harften oluşan Latin alfabesi, Latin harflerini kullanan ilk alfabedir.
Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir. Dünyada Latin alfabesinden sonra en çok kullanılan yazı sistemidir.
İbrani alfabesi, Sami dilleri grubuna bağlı ve İsrail'in resmî dili olan İbranicenin ve Aşkenaz Yahudilerinin konuştuğu bir Cermen dili olan Yidiş ile Sefarad Yahudilerinin dili olan Ladino gibi diğer Yahudi dillerinin yazımında kullanılan Arami alfabesi kökenli bir ünsüz alfabesi.
Raşi Yazısı ya da Raşi Karakterleri, İbranicede din kitaplarındaki kutsal olmayan metinlerin ya da kutsal metinlerin hahamlarca yapılan yorumlarını yazmakta kullanılan İbrani harfleridir.
Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.
Zita Yunan alfabesinin altıncı harfidir. Fenike alfabesinin zayin 
harfinden gelmektedir. Yunanca dışındaki dillerde Zeta olarak bilinir. Türkçedeki z sesi gibidir.
Ss, Türk alfabesinin 22. harfidir. Latin alfabesinin ise 19. harfidir. Türk dilinde se diye telaffuz edilir.
Qq, Türk alfabesinde bulunmayan bir harftir. Ancak Türkçede kû /cuː/ ismiyle bilinir. Uluslararası Fonetik Alfabesi'nde ötümsüz küçükdilsil patlamalı ünsüzü gösterir.
Lje Kiril alfabesinin bir harfidir. "л" ile "ь" birleşimi şeklindedir. Sırpça, Makedonca ve Abhazcada kullanılır. Latin alfabesinde ise "lj" olarak kullanılır.
Ze , Arap alfabesinin on birinci harfi. Bu harfin İbranice benzeri Zayin harfidir. Ebced hesabındaki değeri 7'dir. Şemsî harflerdendir.
Gimel, İbrani alfabesi'nin 3. harfidir - ג. Sayısal değeri 3'tür. Latin alfabesi'ndeki karşılığı "G, g" dir. Kiril alfabesindeki "Г, г" harfine eşdeğerdir, Arap alfabesinde ise Cim'e mukabildir.
Birçok Semitik alfabenin sekizinci harfi olan Het (ח)'in muadili Arap alfabesinde Ha, Yunan alfabesinde Eta, Latin alfabesinde H ve Kiril alfabesinde И harfidir.
Tet (ט) Semitik alfabelerin dokuzuncu harfidir. Yunan alfabesinde Thita (Θ)'ya eşdeğer olup Arap alfabesinde Ta harfine tekabül eder. Sert kapantılı ünsüz olan /t/ geleneksel Temani ve Sefarad söyleniş şekillerinde [tˤ]'ye dönüşür.
Ayin, Ayın veya Ayn İbrani alfabesinin 16. harfi olup Ebced hesabındaki değeri 70'tir. Arap alfabesindeki muadili Ayn'dır.
Pe harfi İbrani alfabesinin 17. harfi olup Arap alfabesindeki muadili Fe harfidir. Karşılığı Yunan alfabesinde Pi (Π), Latin alfabesinde P ve Kiril alfabesinde Pe'dir. Kelime başında ve ortasında פ, kelime sonunda da ף olarak yazılır.
Tsadik harfi İbrani alfabesinin 18. harfi olup Arap alfabesindeki muadili Sad harfidir ve "ts" sesi verir. Karşılığı Yunan alfabesinde San (Ϻ), Kiril alfabesinde Tse (Ц)'dir. Kelime başında ve ortasında צ, kelime sonunda da ץ olarak yazılır.
Reş (ר) İbrani alfabesinin 20. harfi olup Arap alfabesinde Ra, Yunan alfabesinde Ro (P), Latin alfabesinde R ve Kiril alfabesinde P harflerine denktir. Ebced hesabındaki değeri 200'dür.
Kutsal İbranice veya klasik İbranice, İbranicenin arkaik bir formu olup, Akdeniz ile Şeria Nehri arasında kalan Kenan toprakları denen bölgede Semitik Kenan dillerinden biriydi. Ahit İbranicesi MÖ yaklaşık 10. yüzyıldan, İkinci Tapınak döneminin sonu olan MS 70 yılına kadar kullanılmıştır. Ahit İbranicesi en nihayetinde gelişip Mişna İbranicesine dönüştü ve bu dil MS 2. yüzyıla kadar devam etti. Tanah, sessiz harf iskeletinin ve Orta Çağ'da kullanılmaya başlanan sesli harf sisteminin geçirdiği evrelerin belgesel kanıtıdır. Ayrıca, kuzeydeki İsrail Krallığı ile güneydeki Yehuda Krallığı'ndaki lehçe farklılıkları da göze çarpmaktadır.
Əə Kiril alfabesinin bir harfidir. Genellikle Tatarca, Başkurtça, Kazakça, Türkmence, Kalmukça, Azerice, Abhazca, Dunganca, Hantıca, Mansice, Hakasça dillerinde kullanılan Kiril alfabesinde kullanılan bir harftir. Latin alfabesinde karşılığı Ä ve Ə harfidir. Azericedeki karşılığı Əə dir. [æ] diye okunur. Ama Abhazca'daki fonemi [ʷ] şeklindedir, yani kendisinden önce gelen ünsüzün dudakların yuvarlatılarak söylenmesini sağlar. Kalmık dilinde ve Dungan dilinde ise [ә] diye okunur. Kimi latin alfabelerinde "Ǝɘ" biçiminde de kullanılır. Latin harfleri arasında da yer almaya başlamıştır. Bu biçimiyle günümüzde Azeri Latin alfabesinde kullanılır. Kısa, kapalı, gırtlaktan gelen ve sert bir E harfidir. Normal E harfine göre daha kısa ve serttir. Ayrıca A ve E arası bir ses olarak öngörülür (Æ). Ses ve harf karşılığı olarak Arapçada ve Almancada da bulunur. Türkçede normal e sesinden tam olarak ayırt edilebilmesi günümüzde çok zordur. Azericede yoğun olarak kullanılır. İnce bir harf olduğu halde kalın uyumludur. Bu harfi içeren sözcüklerin aslında Büyük Ünlü Uyumuna uymadığı hâlde kulağı tırmalamıyor olması bu nedenledir. Örneğin: İncə. Türkçede Selçuk ismi Azericede “Səlcuk” olarak yazılır. Kazakçada ise ince harftir ve ince uyumludur. Örneğin: Әріп/Harf, Әке/Baba, Әже/Nine
Vav (ו), İbrani alfabesinin altıncı harfidir.
