İçeriğe atla

Zarneşti Muharebesi

Koordinatlar: 45°34′K 25°20′D / 45.567°K 25.333°D / 45.567; 25.333
Zarneşti Muharebesi
Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları
Tarih11 (21) Ağustos 1690
Bölge
Zărnești, Erdel
Sonuç Osmanlı-Eflak-Kuruç Zaferi
Taraflar
Kutsal Roma İmparatorluğu Kutsal Roma İmparatorluğu
Erdel Erdel
Macar Kuruçlar
Osmanlı İmparatorluğu
Eflak Voyvodalığı
Kırım Hanlığı
Komutanlar ve liderler
Donat Heissler  (esir)
Mihály Teleki  (ölü)
Çerkes Ahmed Paşa  (ölü)
Tökeli İmre
Konstantin Brânçovenu
Gazi Giray
Çatışan birlikler
2,000 Habsburg süvarisi ve 7,000 Erdel askeri 16,000
Kayıplar
1.800 Habsburg askeri öldürüldü, yaralandı ya da esir alındı. 300

Zarneşti Muharebesi, Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın bir parçası niteliğinde Silistre Beylerbeyi Çerkes Ahmed Paşa komutasında Macar Prens Tökeli İmre'ye destek olarak gönderilen Türk ve Eflak askerlerinden oluşan ordunun Erdel Prensliği'ni işgal eden General Donat Heissler komutasındaki Habsburg ordusunu 21 Ağustos 1690'da Zernyest'te büyük bir yenilgiye uğrattığı savaş.[1]

Muharebe öncesi

Tökeli İmre kendisini Erdel Prensi ilan etmek istiyordu; Osmanlı ile 1686 ve 1688'de Erdel tacını elde etmek için bir sefer başlatmış ancak başarısız olmuştu. 1690 yılında yeni bir sefer daha başlatmış ve İstanbul'dan gelen 16.000 kişilik bir orduya komuta ederek Sultan II. Süleyman ile beraber Erdel'e girmiştir. Daha sonra kendisine Eflak Voyvodası Konstantin Brânçovenu'da katılmıştır.

Muharebe

Brânçovenu, seferin asıl beyniydi ve Osmanlı ordusunu, Karpatlar üzerinden pek bilinmeyen dağ geçitlerinden geçirmeyi ve böylece Habsburg ordusu tarafından savunulan Bran Geçidi'nden atlatmayı başardı. Donat Heissler ile de Zărnești şehri yakınlarında savaşmak zorunda kalınmıştır.

Şehrin yakınlarında yapılan savaşta, Osmanlı ordusu, Habsburg-Erdel ordusunu kesin bir yenilgiye uğratmış, Donat Heissler'i esir almıştır. Erdel kontu Mihály Teleki ise çatışmada öldürülmüştür.

Muharebe sonrası

Bu zaferin ardından Kereszténysziget'de toplanan Diet Tökeli İmre'yi seçti. Erdel Prensi, Habsburg ordularına karşı konumunu koruyabildi. 1691'de ise Erdel'i tamamen terk etti.

Tökeli İmre'nin hükümdarlığı kısa sürmüş olsa da, Habsburg ordusunu Erdel'i geri almak için Sırbistan'dan asker sevk etmeye zorladı, çünkü Erdel'den Macaristan'a ve Habsburg'ların ikmal ve iletişim hatlarına saldırılabilirdi. Bu boşluktan yararlanan Osmanlı'nın, Kutsal İttifak ordusunu Tuna'nın ötesine geri püskürtmesini ve hatta Banat'ı yeniden ele geçirmesini sağladı. Sonuç olarak, tekrardan Tuna nehri ve Karpatlar üzerinde istikrar sağlanmış oldu.


Kaynakça

Dipnot

  1. ^ "Mohaç ve Karlofça Mihverinde Macaristan'daki Osmanlı Anlatımına Örnekler: György Szerémi ve Mihaly Cserei", Hüseyin Şevket & Çağatay Çapraz, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c.12, sy.4, Aralık 2022, E-ISSN: 2149-3871, s.7

Dış bağlantı

Enciclopedia Romaniei Tudorduic Transsylvanica

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı ordusunun Viyanayı başarısız olarak ikinci kez kuşatması ve 60. günün sonunda bozguna uğradığı kuşatma

II. Viyana Kuşatması, 1683 Viyana Kuşatması veya Viyana Bozgunu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ikinci girişimdi. Viyana Savaşı, şehrin iki ay boyunca Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasının ardından 12 Eylül 1683 tarihinde Viyana yakınlarındaki Kahlenberg Dağı'nda gerçekleşti. Savaş, Habsburg monarşisi liderliğindeki Kutsal Roma İmparatorluğu ve Polonya-Litvanya Birliği tarafından, her ikisi de Kral III. Jan Sobieski komutasında, Osmanlılara ve onların vasal ve haraç devletlerine karşı yapıldı. Bu savaş, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Osmanlılara karşı ilk kez askerî işbirliği yaptığı savaş oldu. Osmanlıların yenilgisi, Avrupa'ya yayılmasında bir dönüm noktası oldu ve bundan sonra Osmanlılar daha fazla ilerleme kaydedemedi. Bunu takip eden ve 1699 yılına kadar süren savaşta Osmanlılar, Osmanlı Macaristanı'nın büyük bir kısmını Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold'a bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">III. Vlad</span> Eflak prensi ve voyvodası

III. Vlad, bilinen adıyla Kazıklı Voyvoda veya yaşadığı dönemde kullanımıyla Vlad Dracula, 1448'den ölümüne kadar üç kez Eflak Voyvodası olmuş Rumen komutan ve liderdi. Özellikle düşmanları olarak gördüğü, esir Osmanlı askerlerini ve Bulgar topraklarının Türk sakinlerini kazığa oturtarak öldürtmesi ile bilinir. Eflak tarihinin en önemli yöneticilerinden biri olarak görülür ve günümüzde Romanya'nın ulusal kahramanı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Zigetvar Kuşatması</span> 1566da Zigetvar Kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma

Zigetvar Kuşatması, 1566 yılında Zigetvar kalesinin Osmanlı güçlerince fethedilmesiyle sonuçlanan kuşatma ve Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferidir.

<span class="mw-page-title-main">III. Jan Sobieski</span> Lehistan imparatoru

III. Jan Sobieski, Lehistan'ın seçimle tahta çıkan ve 1674 - 1696 yılları arasında hüküm süren devlet adamı. Osmanlı Devleti'yle yaptığı savaşlar sonucu Lehistan-Litvanya Birliği'ni kısa bir süre için yeniden canlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Tökeli İmre</span> Macar askeri önder (1657-1705)

Tökeli İmre, Erdel Prensi, Osmanlı yanlısı ve Habsburg karşıtı bir Macar devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Kahlenberg Muharebesi</span>

Kahlenberg Muharebesi ya da Osmanlıların verdiği isimle Almandağı Muharebesi, 12 Eylül 1683'te Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma İmparatorluğu orduları arasında yapılan meydan muharebesidir. Muharebeyi Osmanlılar kaybetmiştir. Muharebe, II. Viyana Kuşatması'nı bitirmiştir ve Osmanlı-Habsburg Savaşlarının kesin bir dönüm noktasıdır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın yeniçerileri ve sipahileri metrislerden çıkarmayıp kuşatmaya devam ettirmesi muharebenin seyrini değiştirmiştir.

Demirkapı Muharebesi, Aralık 1659 tarihinde Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

Sibin Muharebesi, 1660 yılında Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Vlad</span> Eflakın 14. hükümdarı ve voyvodası

II. Vlad veya Vlad Dracul ya da Vlad Dragon, I. Mircea'nın oğlu ve 1436-1447 tarihleri arasında Eflak'ın 14. voyvodasıdır. II. Vlad, I. Mircea'nın meşru olmayan oğullarından biri olarak tahta çıkmıştır ve tarihte daha çok III. Vlad'ın babası olarak bilinir. Kardeşleri ile olan taht kavgasının ardından Macar desteği ile 1436 senesinde Eflak tahtına oturan II. Vlad, 1442 senesinde Osmanlı padişahı II. Murad tarafından esir alınmış ve 1443 senesinde serbest bırakılması üzerine tekrar Eflak tahtına geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulaş Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu Kuşatması

Ulaş Muharebesi, Ulaş Savaşı ya da Bega Nehri Muharebesi olarak da bilinir, Osmanlı sultanı II. Mustafa'nın Macaristan'a düzenlediği ikinci seferdir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1437-1444)</span>

1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı, 1437 ve 1444 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve 12 Haziran 1444 tarihinde Edirne-Segedin Antlaşması'nın imzalanmasıyla biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">Kuruç</span>

Kuruç, 1671 ile 1711 yılları arasında Macaristan Krallığı'nda Habsburg karşıtı silahlı isyancılar grubuydu.

<span class="mw-page-title-main">1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Rákóczi Bağımsızlık Savaşı</span>

Rákóczi Bağımsızlık Savaşı (1703–11), Habsburgların Macaristan üzerindeki egemenliğini sona erdirmeye yönelik ilk önemli girişimdi. Savaş, bir grup soylu, zengin ve üst düzey aydın tarafından yürütüldü ve II. Francis Rákóczi tarafından yönetildi ve istifa eden askerler ve köylüler soyluların yanında savaştı. Ayaklanma başarısız oldu ve Szatmár Antlaşması ile sona erdi; ancak Macar soyluları Macar çıkarlarını kısmen karşılamayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1605)</span>

Estergon Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">1658-1662 Osmanlı-Erdel Savaşı</span>

1658-1662 Osmanlı-Erdel Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Erdel Krallığı arasındaki askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Kaloşvar Muharebesi</span>

Kaloşvar Muharebesi veya Kolojvar Muharebesi, 22 Mayıs 1660 tarihinde Osmanlı Devleti ile Avusturya Arşidüklüğü'nün yardımda bulunduğu Erdel Prensliği arasında meydana gelen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kuşatması (1693)</span>

Belgrad Kuşatması, Osmanlı-Kutsal İttifak savaşlarında evre.