İçeriğe atla

Zamanın ölçülmesi

Zamanın ölçülmesi, kullandığımız zaman sistemi Dünya'nın kendi ekseni çevresindeki hareketini esas almaktadır. Gezegenin kendi etrafındaki bir tam dönüşü bir gün;Güneşin yörüngesindeki bir tam dönüşü ise bir yıldır. Dünya dönerken güneş gökyüzünde yükselmeye başlar, en tepeye tırmanır ve gözden kaybolana dek alçalır.

Takvim

Antik uygarlıklar,yaşamlarını düzene sokmak için bu hareketlerden faydalanırdı. Babilliler MÖ 2400’lerde yılı 12 eşit parçaya ve günü 24 saate ayırmışlar.Babilliler ve onlardan ayrı olarak Mısırlılar,yıl uzunluğu 365 gün 6 saat olarak hesaplamışlardır. Takvimler; günü ayı ve yılı takip etmek için düzenlenmekteydi. Tatiller ve festivallerin belirlenmesi,tohum ekimi ve hasat zamanı gibi işlerin planlanması için kullanılmaktaydı. MÖ 46'da kullanılmaya başlayan Jülyen takvimi, Roma imparatoru Julius Cesar ın talimatıyla hazırlanmıştır. 16. yüzyıl a gelindiğinde Jülyen takvimi Dünya hareketleriyle uyumlu olmaktan uzaktı. Jülyen takvimi geliştirilerek hazırlanan Gregoryen takvimi 1582de kabul edildi. 1752'de hazırlanan bu takvim ile Jülyen takviminden 11 gün çıkarılmıştır. Diğer uluslar kendi takvimlerini geliştirmiş ve bunlar halen kullanılmaktadır.

Saat

Zemberekli, mekanik bir çalarsaat.
Dünya'nın Saat Dilimleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Artık yıl</span>

Artık yıl, Miladî takvimde 365 yerine 366 günü olan yıl. Bu fazladan gün, normalde 28 gün olan Şubat ayına 29 Şubat'ın eklenmesi ile elde edilir. Dört yılda bir yapılan bu uygulamanın nedeni Dünya'nın Güneş çevresinde dönme süresinin, Güneş'in aynı meridyenden iki kez geçişi arasındaki ortalama zamanın (gün) tam katı olmamasıdır. Bir astronomik yıl yaklaşık olarak 365,242 gün olmasına rağmen normal bir takvim yılı 365 gündür.

Şubat ya da küçük ay, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 2. ayı. Artık yıllarda 29, diğer yıllarda 28 çeker.

Ocak ayı Gregoryen ve Jülyen takvimlerinde yılın ilk ayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Miladi takvim</span> Güneş yılı esasına dayanan ve uluslararası alanda en çok kabul gören takvim

Miladi takvim ya da Gregoryen takvimi, Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından kabul edilen Jülyen takviminin yerine, Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılan bir takvimdir. İsa'nın doğduğu yılı milat olarak alan bu takvim, Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün, 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. Günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir.

Jülyen takvimi, Jül Sezar tarafından MÖ 46 yılında kabul edilen ve Batı dünyasında 16. yüzyıla kadar kullanılan takvim. Artık yıl hesaplamasındaki ufak bir fark sonucu yaklaşık her 128 yılda bir günlük bir kayma oluşturduğu için, 1582 yılında yerini Gregoryen takvimi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ay (zaman)</span> takvim yılını bölen düzensiz zaman birimi

Ay (zaman):Yılda 12 tane bulunan zaman birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Rumi takvim</span> Osmanlıda ve Türkiyede resmen kullanılmış, hicreti temel alan güneş yılı takvimi

Rûmî takvim, Hicret'i başlangıç kabul eden güneş yılı esasına dayalı bir takvim. Dünya'nın Güneş etrafında dolanımını esas alan şemsî takvim düzeninde, 13 Mart 1840'ta uygulanmaya başladı. Kamerî takvim sisteminde bir yıl, 354 gün; şemsî takvim sisteminde ise Dünya'nın Güneş etrafında dolanımı esas alındığından bir yıl, 365 gün olarak hesaplanır.

<span class="mw-page-title-main">Yılbaşı</span> yeni yılın ilk günü

Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.

Milat, tarih hesaplamalarında İsa'nın doğduğu kabul edilen gün. İsa'nın doğum tarihine dair net bir bilgi olmamakla birlikte, miladi takvime göre oluşturulmuş zaman çizelgesinde başlangıç noktası yani 1 Ocak 1 tarihi olarak kabul edilir. Bu takvimde 0 yılı tanımlanmamıştır. Bu tarihten önceki tarihler milattan önce (MÖ), bu tarihten sonraki tarihler milattan sonra (MS) olarak tanımlanır. Ayrıca İsa'dan önce (İÖ) ve İsa'dan sonra (İS) terimleri de aynı anlamda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">XIII. Gregorius</span> 226. Katolik Kilisesi papası (1502-1585; pd. 1572-1585)

Papa XIII. Gregorius,, , Ugo Boncompagni adıyla doğdu, 13 Mayıs 1572 - 10 Nisan 1585 döneminde Katolik Kilisesi'nin 226. Papası.

Geleneksel Kore takvimi diğer Doğu Asya ülkelerinin takvimlerine benzer biçimde Çin takvimine dayanan bir ay-güneş takvimidir. Tarihler, Kore'nin meridyenleri esas alınarak hesaplanır.

Enterkalasyon, bazı takvim yıllarına fazladan bir gün, hafta veya ay ekleyerek, takvimin mevsimler ve ayın dönemlerini izlemesini sağlamaktır. Ay-gün takvimleri hem gün ve ayların eklenmesini gerektirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Takvim</span>

Takvim, zamanın yüzyıl, yıl, ay, hafta ve gün gibi parçalara bölünüp düzenli bir sırayla gösterildiği çizelgedir.

<span class="mw-page-title-main">Takvimler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu bir Takvimler listesidir. Liste; kullanımda olan, arkaik, reform takvimleri, dünya dışı takvimler ve kurgusal takvimler şeklinde ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ay takvimi</span>

Kamerî takvim veya Ay takvimi, Dünya'nın Güneş çevresindeki hareketleri yerine Ay'ın tam devrelerini temel alan takvim. "Mevsim yılı" da denilen bir Güneş yılında 12.37 sinodik ay bulunur, yani ay senesi daha çabuk tamamlanır. Bu nedenle Ay takvimlerini Güneş takvimine çevirirken, belirli bir sürenin ilave edilmesi gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya takvimi</span>

Etiyopya takvimi , Etiyopya'da kullanılan temel takvimdir. Etiyopya Hristiyanları için de dini takvim olma özelliği taşır. Mısır takvimi gibi güneş temelli olup Jülyen takvimi gibi her 4 yılda bir artık gün eklenmektedir. Yılbaşı Jülyen takvime göre 29 veya 30 Ağustos'dur. Miladi takvim ve Etiyopya takvimi arasında oluşan 7-8 yıllık fark İsa'nın müjdelenmesinin hesabında olan farklılıklardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Güneş zamanı</span>

Güneş zamanı, Güneş’in gökyüzündeki konumunu temel alan zamanın yolunun bir hesaplamasıdır. Güneş zamanının temel birimi gündür. Görünen güneş zamanı ve ortalama güneş zamanı güneş zamanının iki tipidir.

Callippus, mevsimlerin uzunluklarını kesin olarak belirleyen ve sonraki tüm gök bilimciler tarafından kullanılan bir takvim oluşturan Yunan astronom ve matematikçi.

Takvimlerde birkaç standart olmayan tarih kullanılır. Bazıları alaycı bir şekilde, bazıları bilimsel veya matematiksel amaçlarla ve bazıları da istisnai veya hayali takvimler için kullanılır.

Yeniden düzenlenmiş Jülyen takvimi ya da Geliştirilmiş Jülyen Takvimi, 1923'te Sırp bilim insanı Milutin Milanković tarafından hem Jülyen hem de Gregoryen takvimlerine daha doğru bir alternatif olarak önerilen bir takvimdir.