İçeriğe atla

Zalabiya

Zalabiya
YaratıcısıAbbâsî mutfağı
TürüŞerbetli tatlı

Zalabiya veya Zalâbiyâ (Arapça:زلابية) bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Zalabiya için bilinen en eski tarifler, 10. yüzyıla ait Arapça yemek kitabı Kitâbü't-Tabîh (İbn Sayyar el-Varrak) yazılmıştır.[1][2] Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) tarifinde hamur Hindistan cevizi kabuğundan dökülürdü.

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. ^ Goldstein, Darra. The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford University Press. 
  2. ^ al-Warraq, Ibn Sayyar; Nasrallah, Nawal (26 Kasım 2007). annals of the caliphs' kitchens. BRILL. s. 413 chapter 100. ISBN 978-9004158672. 10 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kurabiye</span> Türkiye ve komşu ülkeler mutfaklarına özgü, fırınlanmış tatlı hamur ürünü

Kurabiye un, yağ, badem, fıstık, fındık, kakao gibi malzemelerle yapılan Orta Doğu ve Balkanlar'a özgü bir çeşit bisküvidir.

Kitâbü't-Tabîh Muhammed bin el-Hasan bin Muhammed bin el-Karim el-Bağdadi yazdığı yemek kitabıdır. Abbasi dönemine ait yemekleri derlemiştir. Kitâbü't-Tabîh 1226'da yazılmıştır. Orijinal kitap 160 tarif içeriyordu ve daha sonra 260 tarif eklenmiştir. Bu kitabın daha önce Ayasofya Camii Kütüphanesi'nde muhafaza edilmiş özgün yazması bugün hâlâ İstanbul'da, ama artık Süleymaniye Kütüphanesi'nde bulunmaktadır. Daha sonraki bir tarihte Kitâbü't-Tabîh'deki 160 reçeteye 260 reçete eklenerek elde edilen genişletilmiş esere Kitâbü'l-Vasfi'l-Et'ime el-Mu'tâde adı verilmiştir. Kitâbü'l-Vasfi'l-Et'ime el-Mu'tâde günümüzde bilinen üç kopyası da Türkiye'dedir. Bu yazmalardan ikisi Topkapı Sarayı Kütüphanesi'nde bulunmaktadır. 15. yüzyıl sonunda Muhammed bin Mahmûd Şirvânî, Kitâbü't-Tabîh'i Türkçeye çevirmiştir. Şirvânî'ni Kitâbü't-Tabîh kitabının sonuna yaklaşık 80 yemek tarifi eklenmiş ve böylece Türkçe ilk yemek kitabını kaleme almıştır.

Kitâbü't-Tabîh İbn Sayyar el-Varrak tarafından yazılmış yemek kitabıdır. 600'den fazla tarif içerir, 132 bölüme ayrılmıştır. Kitâbü't-Tabîh, 10. yüzyılda el-Warraq tarafından yazılmış, günümüze ulaşan en eski Arapça yemek kitabıdır. Bağdat'taki Abbasi Halifeliği'nin 8 ve 9. yüzyıl yemek tariflerinden derlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Asîde</span> Yemek

Asîde( ) Arap mutfağında bulunan bir çeşit yemektir. Ayrıca asude aslı Arapça olup asîde'den bozulmuş, nişasta ile yapılan bir tür helvadır. Asîde için belgelenmiş en eski tariflerden biri, İbn Sayyar al-Warraq'ın Kitab al-Ṭabīḫ adlı onuncu yüzyıl Arapça yemek kitabında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Dâne-i kâbuniyye</span>

Dâne-i kâbuniyye etli, nohutlu, baharatlı pirinç pilavıdır. Osmanlı mutfağında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sumâkiyye</span>

Sumâkiyye sumak suyu ile yapılan et yemeğidir. Abbâsî ve Osmanlı mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">İşkembe dolması</span>

İşkembe dolması veya Zerbûdil (Zerbedûl) bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Elma dolması</span>

Elma dolması veya Tuffâhiyye bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir. İstanbul mutfağında yapılmaktadır. Zeytinyağlı elma dolması Erzincan mutfağında yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rummâniyye</span>

Rummâniyye veya Nar Ekşili Et Yemeği bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında, Memlûk mutfağında ve Abbâsî mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">İsfidbâc</span>

İsfidbâc(Farsça:سوپ سفید) bir çeşit et yemeğidir. Farsça beyaz çorba anlamına gelir.Osmanlı mutfağında ve Abbâsî mutfağında yapılan yemektir. Mehmet Bini Mahmudu Şirvani tarifinde içine turak otu (Anethum graveolens) konulur. Malzemeleri yağlı koyun eti, kuyruk yağı, tuz, su, soğan, nohut, badem içi, kimyon, kişniş, karabiber, çörek otudur.

Khabîs veya Khabees (Arapça:الخبيص) bir çeşit tatlıdır. Abbâsî mutfağında bulunur. Khabîs için bilinen en eski tarifler, 10. yüzyıla ait Arapça yemek kitabı Kitâbü't-Tabîh yazılmıştır. Basra Körfezi'ndeki Arap Devletlerine ait geleneksel bir tatlıdır. Katar, Bahreyn, Kuveyt, Umman, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde yaygındır. Un ve yağdan yapılır ve özellikle bayram günlerinde kahvaltıda geleneksel bir yemek olarak servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Curcaniye</span>

Curcaniye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri; kuzu eti, tuz, su, beyaz soğan, kuru kişniş, karabiber, tarçın, zencefil, havuç, nar tanesi, taze üzüm, sirke, badem, şeker, hünnap ve gül suyudur. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hubeyşiye</span>

Hubeyşiye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;koyun eti, tuz, su, soğan, havuç, kuru kişniş, kimyon, tarçın, damla sakızı, karabiber, sirke, ceviz ve kuru nane. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Raşidiye</span>

Raşidiye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;koyun, kuzu, tavuk etlerinden herhangi biri, bal, sadeyağ, safran, tuz, kuru kayısı, buğday nişastası, su, badem, gül suyu, karanfil, tarçın ve şeker. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahimiye</span>

İbrahimiye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;koyun eti, tuz, su, kuru kişniş, zencefil, karabiber, tarçın, karanfil, soğan, damla sakızı, koyun kıyması, badem sütü, koruk suyu, şeker, gül suyudur. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir. Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî tarafından 15.yüzyılda yazılan Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî)den Mustafa Argunşah ve Müjgân Çakır tarafından derlenen “15.Yüzyıl Osmanlı Mutfağı” adlı eserde ekşi yemekler kısmında geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hısrimiye</span>

Hısrimiye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;koyun eti, tuz, su, kuru kişniş, patlıcan, soğan, kabak, taze nane, karabiber, damla sakızı, tarçın, koruk suyu, limon suyu, badem, kuru nane, tavuk eti, elma, gül suyudur Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hummaziye</span>

Hummaziye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri; koyun eti, tuz, su, kuru kişniş, zencefil, karabiber, tarçın, karanfil, koyun kıyması, turunç suyu, koruk suyu, badem sütü, şeker, gül suyudur. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Berede</span>

Berede (bal lokması), bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında yapılan şerbetli tatlılardan biridir. Malzemeleri; hamuru için simit unu ve susam yağı kullanılır. Şerbeti için bal, gül suyu ve şeker kullanılır. Yağda kızartılan hamur, bal, gülsuyu ve şekerden oluşan şerbetin içine atılır. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Buyresiyye</span>

Buyresiyye , bir çeşit ot yemeğidir. Malzemeleri; koyun budu et, kadıntuzluğu, bal, kıyma, soğan, badem, salkım üzüm, kuru kayısı, pirinç, elma, tuz, gül suyu, nebatı yağdır. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir. Stefanos Yerasimos'un Sultan Sofraları: 15. ve 16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı adlı yemek kitabında tarifi ayrıca verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmudiye (yemek)</span>

Mahmudiye Osmanlı saray düğünlerinde yapılan bir çeşit yemektir. Malzemeleri; tavuk, soğan, bal, kuru kayısı, iç badem, rezaki üzümü, tere yağ, limon suyu, tarçın, tuz, su ve dere otudur. Türk Mutfağı Sempozyumu bildirileri tarifi verilmiştir.