İçeriğe atla

Zala Zazai

Zala Zazai
Doğum1999
Afganistan
EğitimTürkiye Polis Akademisi
MeslekPolis Memuru

Zala Zazai (d. 1999 Afganistan), bir Afgan polis memurudur.Taliban'ın yeniden iktidara gelmesinin ardından 2021'de ülkesini terk etmek zorunda kalmıştır.[1]

Biyografi

Zala, Afganistan'ın Host ilinde Cezai Soruşturma Dairesi'nin ilk kadın emniyet müdür yardımcısı ve ülkedeki yaklaşık 4000 kadın polisten biriydi. 21 yaşındaki Zala Zazai, Haziran ayı başlarında resmi bir törenle yemin ettikten sonra, tehlikelere rağmen toplumuna hizmet etme sözü verdikten sonra, Taliban liderliğindeki bir isyanın vurduğu bir eyalette görevi devraldı.[2][3] Ailesi ve çevresindeki insanlar tarafından destek görmemesine rağmen polis oldu.[4] Mesleki eğitimini Türkiye'de Polis Akademisi (Türkiye)'nde en yüksek standartlarda aldı ve Afganistan'da göreve başladı. Askeri eğitimini Türkiye'de tamamlayan Zazai, The New Arab'ın Arapça yayınlanan kardeş sitesine, yerel polis şefi olarak atanmasının ardından çıkan kargaşanın kendisini ilgilendirmediğini ve ulusal tartışmanın kendi ailesine bile sızdığını söyledi.[2]

Toplumsal Cinsiyet Mücadelesi

Görev yaptığı sürede, birimindeki 500 erkek polis memuru arasında tek kadın polis memuruydu.[5] Meslektaşları tarafından kadın olduğu için sindirilmeye çalışıldı. Sosyal ağlarda, aşağılayıcı mesajlar gönderdiler.[6] Ancak Zazai bu yıldırma faaliyetlerine ve mobbinglere teslim olmayarak, Afganistan'ın Host ilindeki Suç Soruşturma Departmanının ilk kadın müdür yardımcısı oldu.[7]

Taliban Dönemi

2021'de Taliban yönetimi ele geçirdikten sonra Tacikistan'a kaçmak zorunda kaldı. Taliban'ın yönetimde bulunması sadece Zazai için değil ülkede kalan diğer 4.000 kadın polis memurunu için de büyük tehlikeydi. Terörist gruplar, polis memurlarını "İslami yaşam tarzını" takip etmeleri için tehdit ederdi.[8][9]

BBC 100 Kadın Listesi

İnsan ve kadın hakları savunuculuğu kimliği ile ilham verici hikâyesi onu, BBC'nin Afganistan'daki kadınları özellikle öne çıkaran bir baskı olan 2021'in 100 Kadını listesine adını yazdırmasını sağladı.[10]

Kaynakça

  1. ^ "The world must evacuate women police in Afghanistan | Lowy Institute", www.lowyinstitute.org, 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  2. ^ a b Staff, The New Arab (7 Temmuz 2020). "Meet Afghanistan's female deputy chief of police" (İngilizce). 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2023. 
  3. ^ Arşivlenmiş kopya, 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Mayıs 2023 
  4. ^ 8 M: Ellas son la revolución, 2022, 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  5. ^ Female Police Officer Flees Afghanistan, Fearful For Colleagues 'In Hiding', 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  6. ^ "For Women in Afghan Security Forces, a Daily Battle", The New York Times, 20 Temmuz 2020, ISSN 0362-4331, 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  7. ^ Meet Afghanistan's female deputy chief of police, 7 Temmuz 2020, 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  8. ^ "Amid violent reprisals, Afghans fear the Taliban's 'amnesty' was empty", BBC News, 31 Ağustos 2021, 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  9. ^ "Mujeres afganas piden al mundo "presionar" a los talibán para que no las "borren" de la sociedad", www.europapress.es, 25 Kasım 2021, 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 
  10. ^ "BBC 100 Women 2021: Who is on the list this year?", BBC News, 7 Aralık 2021, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taliban</span> Afganistan merkezli İslamcı hareket

Taliban, Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. Grup; eroin gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir. Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ömer</span> Talibanın kurucusu ve eski lideri

Muhammed Ömer ya da Batı'da bilinen adıyla Molla Ömer, 1994 yılında Taliban'ı kuran Afgan militandır. 1996-2001 Afganistan İç Savaşı sırasında Taliban, Kuzey İttifakı ile savaşarak ülkenin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve 1996 yılında Ömer'in Yüksek Lider olarak görev yapmaya başladığı Birinci İslam Emirliği'ni kurdu. El-Kaide'nin 11 Eylül saldırılarını gerçekleştirmesinden kısa bir süre sonra Taliban hükûmeti, Amerika'nın Afganistan'ı işgaliyle devrildi ve Ömer saklanmaya başladı. Amerika liderliğindeki koalisyon tarafından yakalanmadan başarıyla kaçtı ve 2013 yılında tüberkülozdan öldüğü bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Cumhuriyeti</span> Afganistanda hüküm sürmüş eski bir devlet

Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Emirliği (1996-2001)</span> Taliban tarafından kurulan "de facto" devlet

Afganistan İslam Emirliği 1996'da kurulup 2001'deki Afganistan Savaşı ile çöken Taliban rejimi tarafından yönetilen Afganistan'ın Taliban rejimi tarafından adlandırılan ismi. Afganistan İslam Emirliği'nin görevde bulunmuş tek emiri Muhammed Ömer, iki başbakanı ise Muhammed Rabbani ile Muhammed Abdülkabir'dir. 2001 yılında çıkan Afganistan Savaşı sırasında 13 Kasım 2001 yılında başkent Kabil'in düşmesiyle yıkılmıştır. 15 Ağustos 2021 tarihinde başkent Kabil'in ele geçirmesiyle beraber Taliban Afganistan'ın yönetimini tekrar ele almıştır ve de facto hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Nilüfer Rahmani</span>

Nilüfer Rahmani Afganistan tarihinde ilk kadın sabit kanat hava kuvvetleri pilotu ve 2001 yılında Taliban'ın düşüşünden bu yana Afgan ordusundaki ilk kadın pilottur. Ailesinden ölüm tehditleri almasına rağmen, eğitimini tamamlamak için yılmadı ve 2015 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülünü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Abdul Raziq Achagzai</span>

General Abdul Raziq Achakzai, Afganistan Ulusal Polis Departmanı'nda görevli rütbeli polis memuru ve askerdir. 1979'da Kandehar Eyaleti, Spin Boldak kasabasında doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Taliban yönetiminde kadın hakları</span> Afganistanda Taliban yönetimi altında kadınlara uygulanan davranışlar

Taliban, Afganistan'da iktidardayken kadın düşmanlığı ve kadınlara yönelik şiddetle uluslararası üne kavuşmuştur. Belirttikleri amaca göre "kadınların iffet ve haysiyetinin bir kez daha kutsal olabileceği güvenli bir ortam" yaratmaktır. Günümüzde Taliban'ın Afganistan'ın çoğu yerini ele geçirmesiyle kadınlara yönelik bu endişeler artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hasan Ahund</span> Afgan molla ve siyasetçi

Muhammed Hasan Ahund, Afgan molla ve politikacı. 7 Eylül 2021'den bu yana Afganistan başbakan vekili olarak görev yapan Taliban lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Emirliği lideri</span> Afganistanın devlet başkanı

Afganistan İslam Emirliği lideri veya Afganistan İslam Emirliği yüce lideri Taliban'ın emiri 1996'dan 2001'e kadar ve 2021'de Kabil'in düşmesinden bu yana Afganistan'ın fiili yöneticisi ve devlet başkanıdır. Yüce lider olan emir, Taliban ve Afganistan yönetimiyle ilgili tüm konularda sınırsız yetkiye sahiptir, ancak danışma organı olan Liderlik Konseyi onun karar verme sürecini önemli ölçüde etkiler. Siyasi ve askeri liderliğe ek olarak ulusal bir dini liderdir. Mevcut lider, Liderlik Konseyi tarafından seçilerek 25 Mayıs 2016'da göreve başlayan Hibetullah Ahundzade'dir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan başbakanı</span> Afganistan İslam Emirliğinin hükûmet başkanı

Afganistan başbakanı, resmi adıyla Afganistan İslam Emirliği başbakanı, Afganistan'ın hükûmet başkanıdır.

Afganistan kadın milli futbol takımı, 2021'de Kabil'in düşüşüne kadar Afganistan'ın kadın millî takımıdır. Afganistan Futbol Federasyonu (AFF) yetkisi altında oynadılar.

Rada Akbar, Afganistan'da doğup büyüyen, sanatı kadın düşmanlığına ve baskıya karşı sesini yükseltmek için bir araç olarak kullanan bir aktivist, küratör ve sanatçıdır.2015 yılında UNICEF Yılın Fotoğraf Ödülü'nde Mansiyon ödülü, 2021 yılında Prens Claus ödülü, MujerHoy ödülleri ve BBC 100 Kadın ödülünü sahip olmuştur.

Fatima Gailani, 1954 yılında Kabil'de doğmuş, Afgan Kızılayı'nın başkanı olarak görev yapmış bir siyasi lider ve kadın hakları aktivistidir. BBC 2021 yılı 100 Kadın listesine girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Salima Mazari</span>

Salima Mazari, Afgan bir siyasetçi. Afganistan'ın Belh vilayetinin Çar Kent İlçesinin Kaymakamıdır. Aynı zamanda Afganistan'daki üç kadın kaymakamdan biri olarak görev yapmış olmasıyla adından söz ettirmiştir.

Laila Haidari, 1978 yılında doğmuş, Afgan aktivist ve restoran işletmecisidir. 2010 yılında Afganistan'ın Kabil kentinde kurduğu bir uyuşturucu rehabilitasyon merkezi olan Mother Camp'i işletiyor. Ayrıca Mother Camp'i finanse eden bir Kabil kafesi olan Taj Begum'un da sahibi. Taj Begum bir kadın tarafından işletiliyor ve bekar erkek ve kadınların birlikte yemek yemesine izin veriyor. Kafe, tabuları yıktığı için sık sık baskınlara uğruyor. Haidari, 2018 tarihli Laila Köprüde adlı belgesel filmin konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hoda Khamosh</span> Afgan muhabir

1996 doğumlu olan Hoda Khamosh, Afgan gazeteci, şair ve kadın hakları aktivistidir.

Aliya Kazimy, Afganistan'ın kuzeyindeki Mezar-ı Şerif'te bir üniversite profesörüdür. Taliban'ın yönetimi ele geçirmesinin kadınların giyinmesine izin verme biçimini nasıl değiştirdiğiyle ilgili yazıları ile de tanınır.

2002 Kabil- Afganistan doğumlu Fatima Sultani, Noshaq zirvesine tırmanan en genç dağcı kadın olarak kabul edilir.

Muhammed Abdul Kabir Taliban liderliğinin kıdemli bir üyesidir ve 17 Mayıs 2023'ten bu yana Afganistan Başbakanı vekilidir. Daha önce 16 Nisan 2001'den 13 Kasım 2001'e kadar Afganistan'ın Başbakan vekili ve 4 Ekim 2021'den 17 Mayıs 2023'e kadar Afganistan'ın Siyasi İşlerden Sorumlu Üçüncü Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.