İçeriğe atla

Zagreus

Zagreus

Zagreus, Zeus ile Persephone'nin oğlu.[1] Zeus bir yılan şekline girerek Persephone'a yaklaşmış ve birlikteliklerinden Zagreus doğmuştur.[2] Zagreus, yunan mitolojisinin tanınmayan, ama insanların varlığı adına önemli bir tanrıdır, çünkü insanların yaratılmasında, onun rolünün büyük olduğu söylenir.

Zeus, kız kardeşi Demeter ile birlikte olur ve bu birliktelikten Kore doğar (Kore, ileride Hades ile evlendikten sonra Persephone adını alacaktır). Kore çok güzel ve alımlı, melankolik, münzevi ve gizemlidir. Zeus, kızı Kore’ye aşık olur ve yılan kılığında ona sahip olur. Kore, Zagreus’a hamile kalır. Kore’yi bilhassa çok seven Zeus, oğlunu da çok sever ve mirasçısı olmasını ister. "Benim bütün iktidarım, zenginliğim, kabiliyetim ve bilgim onun olsun" buyurur.

Zeus’un birlikte olduğu bütün kadınları ve bu kadınlardan doğan bütün çocukları kıskanan Hera; Zeus’un, kendisinden olmayan bu çocuğa bu kadar önem vermesine dayanamaz. Bunu hisseden Zeus, Zagreus’u bir mağarada saklar ve çocukken kendisini de koruyan Kuretler’e emanet eder. Bunun üzerine Hera, Titanlar’a Zagreus’u bulup öldürmeleri emrini verir.

Titanlar her yerde Zagreus’u aradıktan sonra onu saklandığı mağaradan bulup çıkarırlar. Kuretler bile Titanların, bu küçük yavrunun üstüne atlayıp onu parçalamalarına, parçalarını yemelerine mani olamaz. En çok sevdiği oğlunun ölümüne sinirlenen Zeus, Titanların üzerine şimşeklerini savurur ve onları yakar, geride bir kül yığını kalır.

Bu küller iki temel öge barındırır:

Zagreus: iyilik, güzellik, sevgi Titanlar: kötülük, çirkinlik, gaddarlık

Bu küller yerde yığılı iken üzerlerine yağmur yağar ve çamur oluşturur. Bir Titan olan Prometheus gelir ve bu çamurdan insanı yaratır. Bu hikâye, insanların içinde neden hem iyiliğin hem kötülüğün olduğunu açıklar.

Hades ile bağlantısı

Aeschylus'a göre Zagreus Hades'in oğlu[3] veya kendisidir.[4]

Kaynakça

  1. ^ Eidinow, Esther (2017). The Oxford handbook of ancient Greek religion. Oxford, Birleşik Krallık: Oxford University Press. ISBN 978-0198810179. 
  2. ^ Gagarin, Michael (2010). The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195170726. 
  3. ^ Aeschylus, fr. 228 (Sommerstein, pp. 236, 237 11 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
  4. ^ Aeschylus, fr. 5; Sommerstein, p. 237 n. 1 11 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Gantz, p. 118; Smyth, p. 459.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">Herakles</span> Yunan mitolojisinde Zeusun oğlu olan büyük kahraman

Herakles veya Herkül, doğuştan Alkaios, Yunan mitolojisinde Zeus ve Miken kralının kızı Alkmene'nin oğlu ve Amfitrion'un üvey oğlu olan ilahî kahraman.

<span class="mw-page-title-main">On İki Olimposlu</span> Yunan mitolojisine göre dünyayı yöneten on iki tanrı

On İki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan), Yunan mitolojisinde dünyayı yöneten tanrılar grubudur. Kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşı'nda yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir. "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir. Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir. Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir. Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır. On iki sayısı ise karşımıza birçok mitte çıkan bir sayıdır; Yahudilikte On iki İsrail kabilesi, Çerkeslerde 12 büyük kabile, Hristiyanlıkta İsa'nın 12 Havarisi; Şiilikte On İki İmam, Zodyak'taki 12 burç gibi. Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrıları da 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır. Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13. tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur. Bu açıdan önceden On İki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionisos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Prometheus</span> Yunan mitolojisinde insanı yaratan karakter, titan

Yunan mitolojisi'nde, Prometheus veya Promete Titan ateş tanrısıdır. Prometheus en çok tanrılara ateşi çalarak meydan okumasıyla ve ateşi teknoloji, bilgi ve uygarlık biçiminde insanlığa vermesiyle tanınır. Efsanenin bazılarında, insanlığın çamurdan yaratılması ile de anılır. Prometheus zekâsı ve insanlığın şampiyonu olmasıyla tanınır, ve genellikle insanî sanatların ve bilimlerin yazarı olarak da görülür. Bazen Deukalion'un babası, Tufan'ın kahramanı olarak tanıtılır.

<span class="mw-page-title-main">Gaia</span>

Gaia, Gaea ya da Ge, Yunan mitolojisinde yeryüzünün kozmik bir varlık olarak kişileştirilmiş halidir.

<span class="mw-page-title-main">Dionisos</span> Antik Yunan mitolojisinde şarabın ve şarapçılığın tanrısı

Dionysus veya Dionisos, Roma mitolojisinde Baküs (Bacchus) olarak da bilinen Çallı şarap tanrısı. Şarabın sadece sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve faydalı etkilerini de temsil eder. Medeniyetin destekçisi ve barış aşığıdır. Yunan mitolojisinde, Dionysos Hindistan'a kadar geniş bir alana seyahat etti ve kültünü Yunanistan'a yaydı, esasen doğu kökenli olarak bilinirdi. Onun onuruna grup sekse benzeyen ayinler düzenlenirdi, burada katılımcılar kendilerini aşacak derecede Dionysosçu bir dans ve eğlence çılgınlığına kapılırlardı. Tiyatronun, Dionysos'a tapanlar gibi, kendi kişiliklerini geride bırakmaya ve canlandırdıkları karakterle bütünleşmeye çalıştıkları için bu etkinlikten doğduğuna inanılır. Gerçekten de, Dionysos rahiplerine Yunan tiyatrolarında şeref koltukları verildi.

<span class="mw-page-title-main">Boötes (takımyıldız)</span>

Boötes ya da Çoban takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan birisidir. Batlamyus'un bahsettiği 44 takımyıldızdan da birisidir. Boötes genelde "Ayı Terbiyecisi" olarak tasvir edilir, çünkü Ursa Major ve Ursa Minor takımyıldızlarına yukarıdan bakar gibidir. Dünyadan görünen en parlak üçüncü yıldız olan Arcturus'u barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Kronos</span> Yunan mitolojisinde bir Titan

Kronos, Yunan mitolojisinde Uranos ile Gaia’nın Titan Kardeşler diye anılan 12 çocuğundan biri, en küçük erkek çocuktur. Efsaneye göre evrensel egemenlik zincirinde babasını üretme gücünden yoksun bırakıp devirerek mitolojik Altın Çağ’da hüküm sürmüş ve oğullarından Zeus tarafından tahtından indirilerek Tartaros’a hapsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Persefoni</span> Yunan mitolojisinde bahar tanrıçası ve yeraltı kraliçesi

Persephone,, Yunan mitolojisinde Zeus ile kız kardeşi Demeter'in kızıdır. Persephone'nin asıl ismi Kore'dir. Hades Persephone ismini, O'nu yeraltına kaçırdıktan sonra vermiştir. Kaçırılıp Persephone orada, Hades'in sunduğu nardan biraz yedikten sonra, "ölüler ülkesinde bir şey yiyenlerin yeryüzüne çıkma hakları bulunmamaktadır" kuralı nedeniyle, ölüler ülkesinde kalmak zorunda kalmıştır. Hades'in eşi ve ölüler ülkesinin tanrıçası olmuştur fakat doğan hiçbir çocuğu Hades'ten değildir. Annesi Demeter'in ısrarları sonucunda, kış dönemi hariç kalan kısmını yeryüzünde geçirmeye hak kazanmıştır. Bu yüzden ölülerle ve yeraltıyla olduğu kadar hasatla da ilişkilendirilir. Aynı zamanda Zeus'un kızlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Orfeus</span>

Orfe (Orpheus), kimilerince gerçekten yaşamamış efsanevi bir isim veya mitolojik bir şair olarak görülmesine karşın, ezoterizmde, Antik Yunan'a bilgeliği Pisagor ve Platon’dan önce getirmiş, en büyük inisiyelerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Triptolemos</span>

Yunan mitolojisinde, Triptolemus / Triptolemos Eleusis Gizemleri'nin tanrıçası Demeter ile bağlantılı bir figürdür. Ya Eleusis'in kralı Celeus'un en büyük oğlu olan ölümlü bir prensti ya da Pseudo-Apollodorus'un Bibliotheka'sına (IV2) göre Gaia ve Okeanos'un oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Tifon</span>

Tayfun veya Typhoeus, Typhaon veya Typhos ), Yunan mitolojisinde Gaia ile Tartaros'un oğludur. Yüz başlı yılan olduğu, başından alevler saçtığı, gözlerinin ateşle parladığı söylenir. Ehidna ile birleşiminden bir sürü canavar çocukları olmuştur. Bunlar Geryon'un kalesini koruyan köpek Orthos, Hades'in köpeği Kerberos, Lerna bataklığının canavarı Hidra, üç kafalı Khimaria'yı, Herakles'in 12 görevinden biri olan Nemeia Aslanı'nıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orfizm</span>

Orfizm veya nadir kullanımıyla Orfikizm, eski Yunanistan'da gizemli bir dindir.

<span class="mw-page-title-main">Titanomahia</span>

Titanomakhia veya Titanlar Savaşı,, Yunan mitolojisinde, insanların yaratılışından önce iki ilahî ırk arasında Titanlar ve Olimposlular 11 yıl sürmüş savaşlara verilen isimdir. Titanların merkezi Othrys Dağı, Olimposluların ise Olimpos Dağı'dır. Tanrıların Savaşı veya Titan Savaşı olarak adlandırıldığı da olmuştur. Bu savaş, Zeus'un babası Titan Kronos'a karşı Uranüs'un çocukları Kykloplar ve Hekatonkheirleri yer altından kurtarmasıyla başlar. Zeus Kronos'un karnından daha önce Kronos tarafından tek lokmada yutulmuş olan Poseidon, Hades, Demeter, Hera, Hestia'yı çıkartır. Hekatonheirler ve kykloplar Zeus'a minnettar kalırlar ve ona yakıcı şimşekleri ve ateşi hediye ederler. Böylece Zeus gücüne güç katmıştır. Kronos'u yenmiştir. Ateşe sahip olan ilk eril tanrıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lapitler</span> Yunan mitolojisindeki efsanevi halk

Lapitler(/ˈlæpɪθs/; Ancient Greek: Λαπίθα) Yunan Mitolojisinde efsanevi kavimdir. Memleketleri Teselya'da, Peneus Vadisinde ve Pelion Dağındadır. Cesur savaşçılar olarak bilinmektedirler.

Yunan mitolojisinde, Epafos ya da Epaphus olarak da adlandırılan Apis ya da Munantius, Zeus'un oğludur ve Mısır kralıdır.

Yunan mitolojisinde ensest temaları bolca görülür. Ensest kelime anlamı olarak yakın akrabalar arasında gönüllü ya da gönülsüz cinsel ilişkidir. Antik uygarlıklarda ensest sıkça görülür. Antik Yunanistan'da Leonidas tarihte ensest ile anılan liderlerden biridir. Mısır'da ise Firavunlar genellikle akrabaları ile evlenirdi, bu durumun sebebi ise kanı korumak ve iktidarı güçlendirmektir. Ensest, bazen Yunanistan'da tiranlığın olumlu bir işareti olarak kabul ediliyordu. Yunanlar ensest temasına günümüzden farklı bakıyordu. Dolayısıyla Antik Yunan dinin temeli olan sözlü anlatımlarda ensest görülmesi gayet normaldir. Yunan tanrıları hasta olmadıkları için ensest kökenli hiçbir hastalık görülmemiştir.

Zeus, Amerikan çizgi romanlarında yer alan bir tanrı, Marvel Comics tarafından tasarlanmış kurgusal bir karakterdir. Karakter, Yunan mitolojisindeki Zeus adlı baş tanrıya dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dionysiaka</span>

Dionysiaka (Dionysiaca) eski bir Yunan epik şiiridir ve Nonnus'un en önemli eserlerinden biridir. Dionysiaka, 48 kitaptan ve 20.426 satırdan oluşan bir destandır. Homeros lehçesi ve dactylic hexameters ile yazılmış günümüze ulaşan en uzun Grek-Roman şiiridir. Ana konusu Dionysos'un hayatı, Hindistan'a yaptığı sefer ve onun muzaffer dönüşüdür.