İçeriğe atla

Zafer Günü (9 Mayıs)

   Zafer Günü

Moskova'da Zafer Bayramı kutlamaları, 9 Mayıs 2005
Resmî adıRusça: День Победы
KutlayanlarRusya
Azerbaycan
Ermenistan
Belarus
Bosna Hersek
Gürcistan
İsrail
Kazakistan
Kırgızistan
Moldova
Kuzey Makedonya
Sırbistan
Özbekistan
Tacikistan
Türkmenistan
Karadağ
Tanınmayan ve kısmen tanınan ülkeler:
TürüResmi tatil
ÖnemiAlmanya'nın teslimiyet belgesi imzalaması
Başlama9 Mayıs 1945
Tarih9 Mayıs
SıklıkYıllık
Bağlantılı günlerAvrupa Günü
OKW Başkanı Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel Almanya'nın kayıtsız şartsız teslim olduğu anlaşmayı imzalarken (Karlshorst, Lichtenberg, Berlin, 8 Mayıs 1945, Moskova Zaman Dilimi'ne göre 9 Mayıs 1945)

Zafer Günü (Rusça: День Победы / Den Pobedi)[dn 1] veya 9 Mayıs, II. Dünya Savaşı'nın[dn 2] sonunda Nazi Almanyası'nın kayıtsız şartsız teslimiyetini imzaladığı Sovyetler Birliği tarafından ilan edilen ve kutlanan gündür.

Teslimiyet belgesinin Moskova Saati ile 9 Mayıs gününün ilk saatlerinde Berlin'de imzalanmasının ardından Sovyet hükûmeti, sabahın ilk saatlerinde zaferini ilan etti.[1] Zafer günü 1965 yılında resmi tatil ilan edilmiştir.

Doğu Almanya'da 8 Mayıs 1950'den 1966'ya kadar Kurtuluş Günü olarak kutlanmış. 1985 yılında zaferin 40. yıldönümünde tekrar kutlanmıştır. 1967 yılında ise 8 Mayıs'ta Sovyet tarzı bir "Zafer Günü" kutlandı. Almanya'nın Mecklenburg-Vorpommern eyaleti 2002 yılından bu yana Nasyonal Sosyalizmden Kurtuluş Günü ve İkinci Dünya Savaşı'nın Sonu adında kutlanmaktadır.[2]

Rusya Federasyonu, 1991'deki kuruluşundan bu yana 9 Mayıs'ı resmi olarak kutlamaktadır. Avrupa'daki diğer ülkelerin çoğu 8 Mayıs'ta Avrupa Zaferi Günü'nü (genellikle VE Günü veya V-E Günü olarak kısaltılır) ve 9 Mayıs'ta Avrupa Günü'nü ulusal anma veya zafer günleri olarak kutlamaktadır.

Sovyetler Birliği'nin çöküşüne yakın tarihte 1988'den itibaren Özbekistan'da bu kutlama sona erdirildi ama 1999'da Anma/Hatırlama Günü adıyla tekrar özel bir gün haline getirildi.[3] Baltık ülkeleri de Sovyetler Birliği'nden ayrıldıktan sonra 8 Mayıs 2002 tarihine kadar bu günü andılar.[4]

Reims'daki tören

Jodl (orta) ve Friedeburg (sağ)

OASne göre 7 Mayıs 1945 saat 2:41'de Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force'nun bulunduğu Reims (Marne, Champagne-Ardenne)'da Oberkommando der Wehrmacht (OKW) Başkanı Generaloberst Alfred Jodl (Kriegsmarine'yi temsil ederek Generaladmiral Hans-Georg von Friedeburg de heyete katıldı) Müttefikler'e karşı kayıtsız şartsız teslimiyetini imzaladı (V-E Day: Avrupa Zafer Günü). Ancak Reims'ta bulunan tek Sovyet temsilcisi General İvan Susloparov sadece irtibat görevlisi olduğunu ve imza yetkisine sahip olmadığını söyledi. Böylece ertesi gün 8 Mayıs saat 23:01'de Batı Cephesi kapandı ve Doğu Cephesi'nde ise çatışmalar biraz daha devam etti.

Berlin'deki tören

8 Mayıs akşamı Berlin-Lichtenberg-Karlshorst'ta Offizierskasino der Pionierschule 1'de bulunan Kızıl Ordu 5. Şok Ordusu'nun karargâhında, OKW Başkanı Generalfeldmarschall Wilhelm Keitel ve Generaladmiral Hans-Georg von Friedeburg, Wehrmacht'ın teslimini 1. Beyaz Rusya Cephesi kumandanı Mareşal Georgi Jukov'un önünde imzaladılar. Fakat zaman farkı nedeniyle Moskova Zaman Dilimi'ne göre bu tören 9 Mayıs'ta gerçekleşmiş oldu.

Moskova'daki geçit töreni

1945 Moskova Zafer Geçit Töreni'nde Lenin'in Mozolesi'nin önüne atılmayı bekleyen Nazi Almanyası'nı sembolize eden orijinal pankartlar ve onları taşıyan Kızıl Ordu'ya bağlı askerler.

24 Haziran 1945'te SSCB başkenti Moskova'da zafer geçiti töreni düzenlenerek Sovyet zaferi anıldı.

Törende Stalin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi yöneticilerinin Lenin'in Mozolesi üzerinde izlediği törenin başlangıcında Sovyetler Birliği Mareşali Georgi Jukov ve Konstantin Rokossovski, sırasıyla beyaz ve siyah at üzerinde alana gelmişlerdir. Törende Kızıl Ordu askerleri ve orduya ait savaş araçları Kızıl Meydan'dan geçiş yapmıştır. NKVD askerleri Nazi Almanyası'nı sembolize eden orijinal pankartları taşımış ve onları Lenin'in Mozolesi'nin önüne atmışlardır.[5] Bu kare törenin en çok kayıtlara geçen anlarından birisi olmuştur. Atılan pankartlardan birisi de 1. SS Panzer Tümeni "Leibstandarte SS Adolf Hitler" falamasıdır. Bu tümen Adolf Hitler'in kişisel koruma tümeni idi.

9 Mayıs kutlamaları

Zafer Günü kutlaması (Moskova, 9 Mayıs 2005)
Sovyet Zafer Nişanı
"Zafer Sancağı #5", Reichstag binasının çatında yükseltilen 1. Beyaz Rusya Cephesi, 3. Şok Ordusu, 79. Kolordu'ya bağlı 150. Piyade Tümeni ("İdriska" Tümeni)'ne ait Kızıl Bayrak

Birçok dünya ülkesinde Russofon (Rusça konuşanlar) nüfusu umursamaz bir şekilde yerel tatil olarak bu günü kutlar.[6] ABD ve Kanada'da birçok Rus toplumu, örneğin Estonya'da, Letonya'da, Litvanya'da umumi toplantılar düzenler.[7] Avrupa'da çok dilli yayın yapan bazı televizyon zincirleri, Rus devlet başkanının Zafer Konuşmasını ve Kızıl Meydan'da geçit törenini göstermektedir.[8]

Ayrıca bakınız

Dipnotlar

  1. ^ RusçaДень Победы, Den' Pobedy; UkraynacaДень Перемоги, Den' Peremohy; BelarusçaДзень Перамогі, Dzień Pieramohi; LehçeDzień Zwycięstwa; KazakçaЖеңіс Күні, Jeñis Küni; LitvancaPergalės diena; MoldovacaЗиуа Викторией, Ziua Victoriei; LetoncaUzvaras diena; EstoncaVõidupäev; TatarcaҖиңү көне
  2. ^ SSCB ve eski Sovyet devletleri tarafından Büyük Vatanseverlik Savaşı olarak bilinir.

Kaynakça

  1. ^ "Chapter XV: The Victory Sealed". www.globalsecurity.org. 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024. 
  2. ^ "§ 2 Gesetz über Sonn- und Feiertage (Feiertagsgesetz Mecklenburg-Vorpommern - FTG M-V -) In der Fassung der Bekanntmachung vom 8. März 2002". web.archive.org. 20 Haziran 2012. 20 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024. 
  3. ^ a b ""Their memory lives on"". 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2009. 
  4. ^ "8 May: Memorial Day for the victims of World War II". Estonian Embassy in Washington. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2009. 
  5. ^ German Flags at the 1945 Soviet Victory Parade 16 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce) Erişim tarihi: 18 Eylül 2016.
  6. ^ " Estonia: Local Russians Celebrate End Of World War II" 13 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radio Liberty, May 9, 2007
  7. ^ ""Russian Orthodox Church in Toronto celebrates May 9, 2005"". 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2009. 
  8. ^ ""May 9 parade TV-event from Israel"". 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kısaca Letonya SSC , Sovyetler Birliği içerisindeki cumhuriyetlerden biridir. 23 Ağustos 1939 tarihinde Kızıl Ordu tarafından Molotof Şartı'na uygun olarak işgal edilen ülke önce bağımsız bırakıldı. Ancak 17 Haziran 1940 tarihinde Molotof-Ribbentrop Paktı'nın imzalanmasından hemen sonra 21 Temmuz 1940 tarihinde Sovyetler Birliği'ne bağlı bir cumhuriyet haline getirildi. 5 Ağustos 1940 tarihinde imzalanan antlaşma ile 15 kurucu cumhuriyetten biri olarak Sovyetler Birliği'ne bağlandı. 1941 yılında Wehrmacht tarafından işgal edilen ülke, 3 yıl Nazi Almanyası yönetiminde kaldıktan sonra 1944-1945 yılları arasında Sovyetler Birliği tarafından geri alındı.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Jukov</span> Sovyet mareşal

Georgi Jukov, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'nun başlıca komutanlarından biri, Sovyet Mareşal (1943), Savunma Bakanı (1955-1957). Stalingrad Muharebesi'nin kaderini değiştiren en önemli komutan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">30 Ağustos Zafer Bayramı</span> Türk ulusal bayramı

Zafer Bayramı, 30 Ağustos 1922'de Dumlupınar'da Atatürk'ün başkumandanlığında zaferle sonuçlanan Büyük Taarruz'u anmak için Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde her yıl 30 Ağustos günü kutlanan resmî ve ulusal bir bayram.

<span class="mw-page-title-main">Den Pobedi</span>

Den Pobedi, 1975'te Büyük Vatanseverlik Savaşı Zafer Günü 'nün 30. yıldönümü için düzenlenen beste-güfte yarışmasını kazanan Sovyet popüler şarkısı. Şiiri Vradimir Haritonov tarafından yazıldı ve müziği David Tihmanov tarafından bestelendi.

Zafer Günü, şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın teslimiyet belgesi</span>

Almanya'nın teslimiyet belgesi, II. Dünya Savaşı'nın Avrupa Cephesi'ni kapatmak için bir mütarekeyi sağlayan hukukî anlaşma belgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Oberkommando der Marine</span> Nazi Almanyasının Deniz Kuvvetleri Komutanlığı

Oberkommando der Marine (OKM), Nazi Almanyası'nın Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Kriegsmarine'nin en yüksek idari ve komuta yetkisiydi. Resmen Reichswehr'in Marineleitung Ocak 1936 arasında kuruldu. 1937 yılında yeni kurulan Seekriegsleitung (SKL) ile kombine edildi. Teorik OKW emri altına alındı ama gerçekte oldukça bağımsız hareket ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Sancağı</span>

Zafer Sancağı veya Zafer Bayrağı, 1 Mayıs 1945 günü, Berlin'deki Reichstag binası üzerine Kızıl Ordu askerleri tarafından göndere çekilen 188 x 82 cm boyutlarında orak, çekiç ve kızıl yıldız amblemlerini taşıyan sancak.

<span class="mw-page-title-main">1945 Moskova Zafer Geçit Töreni</span>

1945 Moskova Zafer Geçit Töreni, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı kapsamında Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda Nazi Almanyası'nı mağlup etmesinden sonra Kızıl Ordu tarafından Kızıl Meydan'da, Lenin'in Mozolesi önünde 24 Haziran 1945 günü düzenlenen tarihi askerî geçit töreni. Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri'nin ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Yorgi kurdelesi</span>

Aziz Yorgi kurdelesi veya Yorgi kurdelesi, adını Hristiyan azizlerinden Yorgi'den alan, Rusya'da yaygın olarak tanınan askeri/tarihi sembolü. Kurdele üç siyah ve iki turuncu çizgiden oluşan çift renk desenden oluşur. Bu sembol Rus İmparatorluğu, Sovyetler Birliği cumhuriyetleri ve şimdiki Rusya tarafından verilen birçok yüksek askeri ödülün süslemesinin bir bileşenidir.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri</span>

Moskova Zafer Günü Geçit Törenleri, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı kapsamında Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda Nazi Almanyası'nı mağlup etmesinden sonra Kızıl Ordu ve savaşa katılan diğer ordular tarafından Kızıl Meydan'da, Lenin'in Mozolesi önünde her sene, Nazilerin kayıtsız şartsız teslim olduğu tarih olan 9 Mayıs günü Zafer Günü kapsamında düzenlenen tarihi askerî geçit töreni. 1945 yılındaki ilk geçit töreni 24 Haziran'da yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kozmonotlar Günü</span> Özel bir gün

Kozmonotluk Günü Rusya ve diğer bazı ülkelerde 12 Nisan gününde kutlanılan önemli bir gündür. Polonya'da "Uluslararası Havacılık ve Kozmonotluk Günü" (Lehçe: Międzynarodowy Dzień Lotnictwa i Kosmonautyki yine 12 Nisan'da, aynı günde kutlanır. 2011 yılında 12 Nisan Uluslararası İnsan Uzay Uçuşu Günü olarak kabul edildi. Bu gün önemini 27 yaşındaki Sovyet kozmonot Yuri Gagarin'in 12 Nisan 1961 tarihinde ilk defa uzaya çıkmasından alır. Gagarin Dünya üzerinde 1 saat 48 dakika Vostok 1 uzay aracında tur atmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, solda Beyaz Ruslarların yöresel simgesini içeren bantla birlikte yer alan kızıl bayrak üzerine sarı orak ve çekiç ve kızıl yıldız sembollerinin yer aldığı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı.

Sovyetler Birliği'ndeki resmî tatiller, Sovyetler Birliği'ndeki resmî tatil günleridir. Resmî olarak sekiz resmî tatil günü vardı. Toplamda ise otuzun üzerinde tatil günü bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">1941 Ekim Devrimi Geçit Töreni</span>

1941 Ekim Devrimi Geçit Töreni, 7 Kasım 1941 yılında 24. Ekim Devrimi Günü kutlamaları vesilesiyle Moskova'daki Kızıl Meydan'da gerçekleştirilen tarihi askerî geçit töreni. Tören Moskova Muharebesi devam ederken gerçekleştirmiştir. Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin, Kızıl Ordu mensubu askerlere geçit töreni sonrasında tekrar savaşa dönmelerini içeren bir konuşma yaptı. Geçit törenine katılan askerlerin birçoğu muharebede ölmüştür. Günümüzde Rusya'da her yıl 7 Kasım, Ekim Devrimi'ni ve 1941 tarihli askeri geçit törenini anmak için resmi tatil günüdür.

<span class="mw-page-title-main">Walter Warzecha</span>

Walter Wilhelm Julius Warzecha Alman bir deniz komutanı ve Kriegsmarine'nin yüksek rütbeli subayıydı. Oramiral rütbesinde görev yaptı. II. Dünya Savaşı'nın bitiminde, oramiral Hans-Georg von Friedeburg'un intiharından sonra Kriegsmarine'nin son komutanı olarak yerine geçti.

<span class="mw-page-title-main">Vatan Savunucuları Günü</span>

Vatan Savunucuları Günü Rusya,, Belarus, Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan'da kutlanan bir gün. 7 Mayıs'ta kutlandığı Kazakistan, 27 Ocak'ta kutlandığı Türkmenistan dışında diğer ülkelerde 23 Şubat'ta kutlanır. Bazen bu gün "erkekler günü" olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi Günü</span>

Ekim Devrimi Günü veya resmî adıyla Büyük Ekim Sosyalist Devrimi Günü (Rusça: День Великой Октябрьской социалистической революции, Sovyetler Birliği ve Doğu Bloku ülkelerinde Ekim Devrimi'ni anma için her 7 Kasım'da düzenlenen resmi tatil günü. İlk kez 1927 yılında kutlanan gün 1990'a kadar her yıl düzenli olarak gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Meliton Kantaria</span>

Meliton Varlamis dze Kantaria veya Kantariya, Mikhail Yegorov ve Aleksey Berest ile birlikte 30 Nisan 1945'te Reichstag üzerinden bir Sovyet bayrağını çekmiş olan Sovyet Ordusu'nun Gürcü bir çavuşuydu.