İçeriğe atla

Zabit ve Kumandan ile Hasbihal

Zabit ve Kumandan ile Hasbihal
YazarMustafa Kemal Atatürk
ÜlkeOsmanlı Devleti
DilTürkçe
TürTarih
Yayım1918 (özgün)
1956
2006 (Türkçe)
Yayımcıİş Bankası Kültür Yayınları
Sayfa200
ISBN9789754586947

Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, Mustafa Kemal Atatürk'ün Osmanlı ordusu ve askerlik ile ilgili görüşlerini yazdığı kitaptır.

Konusu

Eser, Mustafa Kemal Paşa'nın 1914 yılında Kurmay Yarbay rütbesiyle Sofya Askerî Ataşesi olarak bulunduğu sırada, Nuri Conker'in Zabit ve Kumandan adlı kitabına karşılık olarak yazılmıştır. Birbirini bütünleyen ve pekiştiren bu iki kitapta da iyi yöneticilik konusu işlenir. Her ikisi de ordunun yaşadığı başarısızlığın asıl çözüm adresi olarak komuta kademelerini gösterir.[1]

Kitabın ilk bölümünde Mustafa Kemal, Trablusgarp ve Balkan Savaşları'ndan yenilgiyle çıkan Osmanlı ordusundaki aksaklıkları, hataların neler olduğunu ve bunları nasıl sezdiğini ve üstlerine sunduğu çözüm yollarını kaleme almıştır.

Kitabın ilerleyen bölümlerinde bir subayın taşıması gereken özveri, ölümü göze alma, emri altındakileri sevk ve idare edebilme, taarruz ruhu, inisiyatif özellikleri hakkında Nuri Conker'in görüşlerine yakın düşüncelerini çeşitli örneklerle ifade etmiştir. Kitapta Türk kadınının toplumdaki yeri ve Türk ulusunun gelişmesine engel olan koşulların neler olduğuna ilişkin görüşler de yer almaktadır.

Mustafa Kemal, eserin son bölümünde, Kuzey Afrika'da birlikte çarpıştığı korkusuz ve yiğit silah arkadaşlarını anmış ve onları "yüksek askerlik niteliklerine" sahip insanlar olarak tanımlamıştır.[2]

Basımı

Mustafa Kemal Paşa, kitabını tamamladığı sırada I. Dünya Savaşı'nın başlaması nedeniyle basımı ertelemek zorunda kalır. Mustafa Kemal Paşa ve Nuri Paşa, Çanakkale Savaşları'nda birlikte mücadele edip Türk ordusunun zaferinde önemli pay sahibi olurlar.

Mustafa Kemal Paşa, kitabını ancak savaş sona erdikten sonra döndüğü İstanbul’da, 1918 sonunda yayımlar. Kitabın basımından altı ay kadar sonra da Anadolu’ya geçerek İstanbul ile ilişiğini keser. Kitap bir süre sonra Damad Ferid Paşa Hükûmetinin aldığı karar gereği toplatılır.

Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, ilk baskısından sonra 1956'da, Hasan Âli Yücel tarafından İş Bankası Kültür Yayınlarının ilk kitabı olarak yayımlanmış, 2006'da sadeleştirilerek ve Atatürk ve Conker'in metinleri karşılıklı sayfalara konarak yeniden basılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2018. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk</span> Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı

Mustafa Kemal Atatürk, Türk mareşal, devlet adamı, yazar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başkomutanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. Türkiye'yi laik, sanayileşen bir ulusa dönüştüren kapsamlı ilerici reformlar üstlenmiştir. İdeolojik olarak sekülarist ve milliyetçi politikaları ve sosyo-politik teorileri Kemalizm olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çerkez Ethem</span> Kuvâ-yi Milliye üyesi

Çerkez Ethem, Çerkes asıllı Osmanlı askeri. Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye birliklerinde komutanlık yapmıştır. Kuvâ-yi Seyyâre'nin kurucusu ve lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Taarruz</span> Türk Kurtuluş Mücadelesinin en büyük ve son askerî harekâtı

Büyük Taarruz, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusunun Yunan kuvvetlerine karşı başlattığı genel saldırıdır. Bakanlar Kurulu taarruz kararını almış ve 14 Ağustos 1922 tarihinde kolordular taarruz için yürüyüşe geçmiş, 26 Ağustos'ta saldırı başlamış, 9 Eylül'de Türk Ordusu İzmir'e girmiş ve 18 Eylül'de de Yunan Ordusu'nun Anadolu'yu tamamen terk etmesiyle savaş sona ermiştir.

Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa veya Cenaze Hasan Paşa III. Selim saltanatında 7 Haziran 1789 - 3 Aralık 1789 tarihleri arasında beş ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. "Meyyit" ölü, cenaze demektir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İzzet Furgaç</span> 215. Osmanlı sadrazamı

Ahmed İzzet Paşa ya da Soyadı Yasası sonrası Ahmet İzzet Furgaç, I. Dünya Savaşı'nın son günlerinde sadrazamlık yapmış, Arnavut asıllı Osmanlı asker ve devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Fuat Cebesoy</span> 6. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Ali Fuat Cebesoy, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Salih Bozok</span> Türk asker ve siyasetçi

Salih Bozok, Türk asker ve siyasetçi. Mustafa Kemal Atatürk'ün çocukluk arkadaşıydı ve daha sonra yaverliğini yaptı. Atatürk'e en yakın kişi olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Cevat Abbas Gürer</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Cevat Abbas Gürer, Türk asker, siyasetçi, Mustafa Kemal Paşa’nın başyaveri, Meclis-i Mebûsan ve TBMM I., II., III., IV. ve V. dönem Bolu milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Megiddo Muharebesi (1918)</span> I. Dünya Savaşında İtilaf Devletlerinin zaferiyle sonuçlanan bir muharebe

Megiddo Muharebesi, Nablus Yarması veya Nablus Meydan Muharebesi, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Kuvvetleri karşısında Osmanlı Ordusunun yenilgisi ve tüm Suriye'nin Osmanlı İmparatorluğu tarafından kaybı ile sonuçlanan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Conker</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Nuri Conker, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İzzettin Çalışlar</span> Türk asker ve siyasetçi

İzzettin Çalışlar, Türk asker ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Kılıç</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Kılıç ya da bilinen adıyla Kılıç Ali, Türk asker ve siyasetçi. Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün kurucuları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Hükûmeti</span> Türk Kurtuluş Savaşında kurulan direniş hükûmeti

Kendisini Türkiye Devleti veya Türkiye olarak tanımlayan ve yaygın olarak Ankara Hükûmeti adıyla anılan Büyük Millet Meclisi Hükûmeti, Türk Kurtuluş Savaşı (1919-1923) ve Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında Ankara merkezli geçici ve devrimci Türk hükûmetiydi. Osmanlı Sultanı tarafından yönetilen çökmekte olan İstanbul Hükûmeti'nin aksine, Anadolu Hareketi tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nogi Maresuke</span> Japon general (1849 – 1912)

Nogi Maresuke, Japon İmparatorluk Ordusunda generallik yapmış ve Rus - Japon Savaşı'nda önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muzaffer Kılıç</span> Türk asker

Ahmet Muzaffer Kılıç, Türk asker ve siyasetçidir. 7 Ağustos – 13 Kasım 1918 arasında 4 ay ve 16 Mayıs 1919 – 01 Temmuz 1927 arasında 8 yıl ikinci defa olmak üzere toplamda 8 yıl 4 ay Mustafa Kemal Atatürk’ün yaverliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şükrü Tezer</span> Türk asker ve bürokrat

Şükrü Tezer, Türk asker, bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları</span> Türkiyede bir yayınevi

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Hasan Âli Yücel tarafından 1956’da kurulan Türkiye İş Bankası destekli yayınevi.

<i>Cumalı Ordugâhı</i> Mustafa Kemal Atatürk tarafından yazılmış kitap

Cumalı Ordugâhı, Mustafa Kemal Atatürk'ün Osmanlı ordusunun 1909'da Makedonya bölgesinde yaptığı tatbikatlar ile ilgili gözlemlerini yazdığı notlardan derlediği kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Müzesi</span>

Sakarya Müzesi, Sakarya ili, Adapazarı ilçesi sınırlarındaki bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk'ün askerî hayatı</span> Atatürkün askerî hayatı

Mustafa Kemal Atatürk'ün askerî kariyeri, İstanbul'daki Harp Okulundan 1905'te kurmay yüzbaşı olarak mezun olmasıyla başladı. 8 Temmuz 1919'da Osmanlı ordusundan istifa eden Atatürk, Türk Kurtuluş Savaşı boyunca askerî bir lider olarak yaşamını sürdürdü.