İçeriğe atla

Z Kuşağı jargonu

Z kuşağı jargonu, Z Kuşağı olarak adlandırılan, 1990'ların sonları ile 2010'ların başları arasında doğmuş bireylerin kullandığı dildir.

Yapısı

Z Kuşağı'nın kullandığı dilin karakteristik özellikleri arasında sözcük icat etme, var olan anlamları esnetme, bu anlamların üzerine yeni mecazlı kullanımlar ekleme, sözcüklerin kullanım alanını değiştirme, yeni birleşik sözcükler üretme ve diğer dillerden yeni unsurlar alıntılama yer almaktadır. Z Kuşağı dilinde İnternet kültürü ve mizah önemli bir rol oynar.[1]

Alıntı kelimeler

Z Kuşağı'nın kullandığı dilde İngilizce alıntılar ön plana çıkmaktadır. İngilizce sahip olduğu küresel lingua franca statüsünde ötürü diğer diller üzerinde etki göstermektedir. İngilizce alıntı kelimelerin Türkçenin kelime oluşturma mantığı içerisinde işlenmesi ile oluşturulduğu belirtilmektedir. Örneğin stalking kelimesi alıntılanırken okunuşu icabı stolklamak olarak alınmış ve İngilizce -ing eki düşmüştür. İngilizce sözcüklerin "tribe girmek", "Minecraft kasmak" ya da "fake atmak" söz öbeklerinde olduğu üzere birleşik fiillere dahil edildiği gözlemlenir.[1]

Liste

Kelime veya söz öbeği Anlamı Köken Ek açıklama Kaynak
+1Aynı fikirde olduğunu ifade etmek için kullanılır [2]
AFKBilgisayar başında olmamak İngilizceAway from keyboard söz öbeğinin kısaltması [2]
AtarlanmakÇabucak öfkelenmek Türkçe [2]
Ben şokŞaşırma ifadesi Türkçe [2]
BroYakın arkadaş İngilizce [2]
Birine yürümekBirine ondan hoşlandığını belli eden hareketler yapmak, onu etkilemek için çeşitli eylemlerde bulunmak Türkçe [1]
CringeBaşkası yerine utanmak İngilizce [2]
Cancel cultureKişilerin geçmişte yaptıkları şeyle nedeniyle hedef gösterilmesi İngilizce [2]
CatfishingSosyal medyada sahte profil vasıtasıyla insanları kandırmak İngilizce [2]
CoolHavalı İngilizce [1]
Date’e çıkmakRomantik bir ilişki kurma umuduyla diğer insanlarla etkileşim ve tanışma süreci İngilizce [3]
DewamkeDevam et KürtçeArapça devām ile Farsça kerden sözcüklerinin birleşimiyle oluşmuştur. [1]
DMSosyal medya üzerinde özel mesajlaşma İngilizce Direct Message kelimesinin kısaltılması olan kelime "di em" olarak okunur [2]
Dis atmakBirini eleştirmek İngilizce Afro-Amerikalı argosunda 1980’li yıllarda disrespect “saygısızlık etmek” ya da dismiss “kovmak, işten atmak” kelimelerinin kısalması ile diss oluşmuştur. [1]
DüşmekAşık olmak Türkçe [1]
EfsoEfsane kelimesinin kısaltılmış hâli Türkçe [2]
FakeGerçek olmayan şey İngilizce Birinin gerçek olmayan bir şeyi yaptığını belirtmek için "fake atmak" olarak fiilleşitirlebilir. [2]
Gaslightingkişiye kendisinden şüphe edecek şekilde manipüle etmek İngilizce [2]
Gemiİyi veya harika bir şey, genellikle harika bir meme veya post. “Gemmy” şeklinde bir sıfat da olabilir. İngilizce
Ghostlamak ya da Ghostingİlişkide bir tarafın aniden diğer taraf ile habersiz iletişimini kesmesi İngilizce [2]
Görüldü atmakSosyal medyadan gelen mesajı okuyup cevap vermemek Türkçe [4]
KasmakBir şeyi gereğinden fazla önemsemek, önemsenen şey için çaba ve vakit harcamak Türkçe [1]
KopmakEğlence mekanlarında eğlenmek Türkçe 2000’lerin başlarında “çok gülmek” anlamında kullanılmıştır [1]
LOLSesli gülmek İngilizce Laugh out loud söz öbeğinin kısaltılması [2]
Manifestlemek ya da ManifestingTezahür etmek İngilizce [2]
Memeİnternet'te yayılan ve geniş kitlelerce manası bilinen olgular İngilizce [2]
Mention ya da MenşınBirisini bir gönderiye etkilemek İngilizce mentionlaşmak veya mentionlamak olarak fiil hâline gelebilir [2]
Mezuna kalmakLiseyi bitirdikten hemen sonra üniversiteye başlamayıp bir yıl daha hazırlanmak Türkçe [1]
PPProfil fotoğrafı İngilizce "Profile picture" kısaltması [2]
RT'lemekTwitter'daki bir gönderiyi paylaşmak, retweetlemek İngilizce [4]
SallamakUydurmak Türkçe Bol keseden sallamak deyiminden türemiştir [1]
ShiplemekDizi veya film oyuncularını birbirine yakıştırmak İngilizce Relationship kelimesinin son kısmından türetilmiştir. [2]
Stolklamak ya da Stalklamaksosyal medyadan gizlice takip etmek İngilizce [1]
Story24 saatlik paylaşılan içerik İngilizce [4]
Trip atmakPasif agresif tavırlar sergilemek Türkçe Muhtemelen "lay a guilt trip on someone" deyiminden alıntılanmıştır [1]
ViralSosyal medyada hızla yayılan şey İngilizce [2]
Vibe almakKarşı taraftan alınan duygu, his ya da izlenim İngilizce [3]
RizzTarz, cazibe veya çekicilik yoluyla karşıdaki kişiyi etkileme yeteneğini İngilizce 2023 yılında Oxford Dictionary tarafından "Yılın Kelimesi" seçildi [5]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m çOkol-, Elmas (2020). "Kuşak Çatışmaları Ekseninde Z Kuşağının Dili" (PDF). International Journal of Languages Education. 8.2 (8.2): 404-419. doi:10.29228/ijlet.43454. ISSN 2198-4999. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Nisan 2024. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t "Z Kuşağı Terimlerini Öğrenelim!". Salihli Sektör Gazetesi - Manisa'nın En Büyük Gazetesi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024. 
  3. ^ a b "TDK'dan Z kuşağı sözlüğü: Love Bombing, Ghosting, Gaslighting... - Türkiye'de İş Dünyası". PatronlarDunyasi. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024. 
  4. ^ a b c ŞAFAK, Zehra; BİLGİNSOY, Mertcan (21 Ağustos 2019). "Z generation of young people in social media usage patterns of neologisms a quantitative approach in the sample Kırklareli province center". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi: 125-136. doi:10.29000/rumelide.606082. ISSN 2148-7782. 
  5. ^ "Rizz nedir? Yılın kelimesi seçilen "rizz" ne demek?". CNN Türk. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Latin alfabesi</span> Latin dilini yazmak için kullanılan alfabe

Latin alfabesi, antik Roma tarafından Eski Latince yazmak için kullanılan Latin harfleri tabanlı alfabedir. 23 harften oluşan Latin alfabesi, Latin harflerini kullanan ilk alfabedir.

<span class="mw-page-title-main">Dubniyum</span>

Keşif: 1970 - Birleşik Nükleer Araştırmalar Enstitüsü, yapay, radyoaktif. İsmini Moskova'nın kuzeyindeki Dubna kasabasından almıştır, çünkü element ilk olarak orada üretilebilmiştir. Doğada bulunamaz, yalnızca laboratuvar ortamında elde edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<i>Nature</i> (dergi) 4 Kasım 1869da yayın hayatına başlayan bilim dergisi

Nature, İngiltere'nin Londra şehrinde kurulan ve merkezi bulunan, haftalık bir bilimsel araştırma dergisidir. Çok disiplinli bir yayın olarak Nature, öncelikle olarak bilim ve teknoloji alanlarında, çeşitli akademik disiplinlerden hakemli araştırmaları içerir. Springer Nature, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Asya'da çekirdek editöryel ofislere sahiptir. Nature, 2022 Dergi Atıf Raporları'nın Bilim Baskısı tarafından dünyanın en çok atıf yapılan bilimsel dergilerinden biri olarak belirtilmiştir bununla birlikte dünyanın en çok okunan ve en prestijli akademik dergilerinden biri olarak kabul edilmektedir. 2012 itibarıyla, aylık yaklaşık üç milyon benzersiz okuyucuya online erişimi olduğunu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kiril alfabesi</span> Slav dillerinin kullanımında rol oynayan bir alfabe

Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uygurca</span> Uygur Türkçesi

Uygurca veya Yeni Uygurca, Uygurlar tarafından konuşulan, Türk dillerinin Uygur grubunda yer alan bir dil.

<span class="mw-page-title-main">Kürt dilleri</span> Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren dil

Kürt dilleri veya Kürtçe, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin Kuzeybatı İran koluna giren ve Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Suriye'nin kuzeyi, Irak'ın kuzeyi ve kuzeydoğusu ile İran'ın batısında yaşayan Kürtler tarafından konuşulan bir dil koludur. Kürtçe Irak'ta, Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde ve de facto özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nde resmî dil statüsüne sahiptir. Kürt dillerinin yukarıda belirtilenler haricinde Ermenistan, Gürcistan, Türkmenistan, Lübnan, Afganistan, Rusya gibi ülkelerde az sayıda konuşanı bulunmaktadır.

<i>Homo erectus</i> tarih öncesi insan türü

Homo erectus, en eski kalıntıları 2 milyon yıl öncesine tarihlendirilen, Pleistosen'de yaşamış soyu tükenmiş bir arkaik insan türüdür. Örnekleri Homo (insan) cinsinin ilk tanınabilen üyeleri arasındadır.

Şorca veya Şor Türkçesi, Şorlar tarafından konuşulan Türk dillerinin Sibirya grubuna bağlı Türk dillerinden biridir. Tuvacaya büyük benzerlik gösterir. Rusya'nın Kemerovo bölgesinde 2010 yılı itibarıyla 2.840 kişi tarafından konuşulmaktadır. Günümüzde Şorca Kemerovo Üniversitesi'nde öğretilmektedir.

Çuvaşça, Rusya'nın orta kesiminde, Ural Dağları’nın batısında konuşulan çağdaş dönem Türki dillerden biridir. Türk dillerinin Ogur-Bolgar grubu öbeğinden varlığını korumuş tek dilidir. Çuvaşça, Çuvaşların anadili ve Çuvaşistan’ın resmî dilidir. Yaklaşık iki milyon kişi tarafından konuşulur. 2002 verilerine göre Çuvaşistan’da bu dili konuşan nüfusun % 92 etnik olarak Çuvaş, % 8’i ise başka etnik kökenlidir. Çuvaşça, okullarda eğitim dili olmasına ve medyada kullanılmasına karşın, Rusçanın yaygın kullanımından dolayı tehlike altında olan bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

Tennesin veya Ununseptiyum, periyodik tabloda atom numarası 117 ve sembolü Ts olan kimyasal elementtir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanoğlu ailesi</span> Osmanlı Hanedanı soyundan gelenlerin oluşturduğu Osmanoğlu soyadlı aile

Osmanoğlu ailesi, Osmanlı Hanedanı'nın günümüzdeki mensuplarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Süperküme</span>

Süperkümeler küçük gökada kümelerinden ve gökada gruplarından oluşan büyük kümeler olup Evren'de şimdilik gözlemlenebilen en büyük yapı birimleridir. Süperkümelerin varlığı gökadaların Evren'de tek biçimli dağılmamış olduğunu gösterir.

Muhtelif Budist terim ve kavramların asıl terimin bütün derinliğiyle kapsayacak Türkçe tercümeleri yoktur. Aşağıda birçok mühim Budist terim, kısa tanımlar ve hangi dilde kullandıkları sıralanmıştır. Bu listede terimleri asıl şekline göre düzenlemek ve başka dillerdeki tercüme ve eş anlamlı kelimeleri vermeye çalıştık.

<span class="mw-page-title-main">Brohice</span> Dravid dil ailesine bağlı bir dil

Brohice, bir Dravid dilidir. Pakistan'ın Belucistan Eyaleti'nde ve İran, Afganistan ve Türkmenistan'ın çeşitli yerlerindeki Brohiler tarafından konuşulmanın yanı sıra Irak, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde bulunan Brohi gurbetçi toplulukları tarafından da konuşulur. Brohice, Güney Hindistan'ın Dravid dili konuşan en yakın komşu nüfusundan 1.500 km'den fazla bir mesafeyle izole durumdadır. Belucistan Eyaleti'ne bağlı Kalat, Huzdar, Mastung, Ketta, Kaçhi, Nasirabad, Nuşki ve Haran ilçelerinde ağırlıklı olarak Brohice konuşulur.

Çengel işareti, dil biliminde ve çoğu dilde kullanılan bir diyakritik işarettir. Türkçede yalnız sessiz harflerde kullanılan ve harflerin ses değerlerini değiştiren bir göstergedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuşak, Kemaliye</span> Kemaliye ilçesinin köyü

Kuşak, Erzincan ilinin Kemaliye ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Z Kuşağı</span> 1997 ve 2012 yılları arasında doğan insanların oluşturduğu grup

Z Kuşağı, Milenyumlar'dan sonra ve Alfa Kuşağı'ndan önce gelen demografik kohorttur. Halk arasında "zoomer" olarak bilinir. Araştırmacılar ve popüler medya, 1990'ların ortalarını ve sonlarını doğum yıllarının başlangıcı ve 2012'lerin başlarını da doğum yıllarının sonu olarak almaktadır. Z Kuşağı'nın çoğu üyesi X Kuşağı'nın çocuklarıdır.