ZX Spectrum - Turkipedia

Sinclair ZX Spectrum serisi bilgisayarların 1982 yılında piyasaya sürülmüş olan 48KB'lık RAM'e sahip modeli.

Sinclair ZX Spectrum, Sinclair Research şirketi tarafından evlerde kullanılmak üzere 1982 yılında İngiltere'de piyasaya sürülen 8-bit işlemcili kişisel bilgisayar. Kendisinden önceki Sinclair ZX81 modelinin siyah beyaz ekran görüntüsünün aksine renkli bir görüntüye sahip olmasından ötürü adı ZX Spectrum olarak konulmuştu.^[1]^[2]^[3]

Modeller

ZX Spectrum aralarında 1982 yılında piyasaya sürülmüş 16 KB'lik RAM'li başlangıç modeli ve 1987 yılında piyasaya sürülmüş 128 KB'lık RAM'li ve floppy sürücüsü bulunan ZX Spectrum +3 modelinin de bulunduğu toplam sekiz model olarak kullanıma sunulmuştur. ZX Spectrum'un çıkışı ile bu tipteki makinalara yazılım ve donanım sağlayan firmaların sayısında bir patlama olmuştur.^[4]

Donanım

ZX Spectrum, 3,5 MHz hızla çalışan bir Zilog Z80A merkezi işlem birimiyle donatılmıştı. Özgün Spectrum modellerinde 16K ROM ve 16K veya 48K RAM hafıza bulunuyordu. Donanım tasarımı, Sinclair Research şirketinden Richard Altwasser, makinenin dış tasarımı ise yine aynı şirketten endüstri tasarımcısı Rick Dickinson tarafından yapılmıştı.^[4] Bilgisayarın özgün bir basic içeren ROM'u Dr. Ian Logan tarafından yazılmıştır. 16 kilobyte uzunluğundaki ROM, Z80'in sıfır adresinden itibaren konumlandırılmıştır.

ULA olarak adlandırılmış bir chip, Spectrum'un neredeyse tüm donanımını oluşturmaktaydı. ULA (Uncommitted Logic Array) yongası dinamik bellek yönetimi ve refresh protokolünü sağlar, Keyboard, Expansion Slot (Genişleme yuvası) gibi tüm birimler için adres çözme işlemini gerçekleştirir, Ayrıca işlemci için saat frekansı, Kesme işaretleri, video çerçevesi gibi işaretleri üretirdi. RAM'ın video olarak ayrılmış kısımlarından "pixel" ve "attribute" (renk vs.) bilgilerini okuyup video işaretini oluşturup, dahili hoparlörden aldığı ses işaretleri ile birlikte RF modülatöre göndermek de ULA nın görevlerinden idi.

Spectrum'un klavyesi, şimdiki modern klavyelerde kullanılan film klavye tekniğinin popüler ilk kullanımıdır. Film üzerinde ayrık tuşlar yerine lastikten ve tek parça tuş takımı bulunur.

Görüntü çıkışı bir RF modülatörü vasıtasıyla televizyona gerçekleşiyordu. Görüntüler 256x192 nokta çözünürlüğündeydi. Hafızadan tasarruf sağlamak için, renkler 32x24 çözünürlük düzeyinde tutuluyordu. Bunun bir sonucu olarak, ekran 8x8 noktalık karelere bölünüyordu ve her karenin içinde sadece iki renk bulunması mümkündü. ZX Spectrum'da sekiz renk mevcuttu, bunlardan siyah hariç yedisi iki farklı parlaklık düzeyinde olabiliyordu.

Makinede tek kanallı ses çıkaran bir hoparlör bulunmaktaydı.

Kaynakça

^ Sinclair Spectrum gelişimi 28 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rick Dickinson, 24-07-2007 tarihinde erişildi.
^ Sinclair Spectrum gelişimi 14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rick Dickinson, 24-07-2007 tarihinde erişildi.
^ Computer Museum 11 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erik Klooster, 19-04-2006 tarihinde erişildi.
^ ^a ^b Owen, Chris, "ZX Spectrum 16K/48K 5 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Planet Sinclair, 23 Eylül 2008 tarihinde erişildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Commodore 64</span> 1982de tanıtılan 8 bit ev bilgisayarı

Commodore 64, tüm zamanların en çok satan kişisel bilgisayar modeli. Ocak 1982'de Commodore Business Machines tarafından ilk olarak tanıtıldı. İsmindeki 64, 64 kilobyte'lık RAM'inden gelmektedir. Genellikle C64 olarak ifade edilir ve bazen Commodore şirket logosuna benzetmek için C=64 olarak yazılır. CBM 64 ya da VIC-64 olarak da bilinir. Ağustos 1982'de 595$ fiyat ile piyasaya sunuldu. Fiyatı 1983'ün sonlarında 200$'a kadar indirildi. 64 KB RAM belleğiyle, ses ve görüntü performansıyla o zamanların IBM uyumlu bilgisayarlarına göre daha üstün bir sistem sunuyordu. Commodore 64'ün yaşam süresi boyunca toplamda yaklaşık olarak 17 milyon cihaz satıldı.

Amiga 500, 1987 yılında Commodore International firması tarafından piyasaya sürülen bir kişisel bilgisayardır. Çoğunlukla oyun ve yazılım amaçlı kullanılmıştır. Birden çok programın aynı anda çalıştırılabilmesine izin veren bir yapıya sahiptir.

MacBook, Apple’ın ürettiği giriş seviyesi dizüstü bilgisayarların yeni serisine verilen addır. 16 Mayıs 2006’da piyasaya sürülmüştür. Bir önceki seri olan iBook’un yerini almıştır. Fiyat/Verim açısından tüketiciyi gayet memnun edecek şekilde tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dreamcast</span> 1998 yılında Sega tarafından piyasaya sürülen 6.nesil oyun konsolu

Dreamcast, 27 Kasım 1998'de Japonya'da, 9 Eylül 1999'de Amerika'da ve 14 Ekim 1999'de Avrupa'da Sega'ca çıkarılan ev video oyunu konsolu. Sony'nin PlayStation 2'sine, Nintendo'nun Gamecube'üne ve Microsoft'un Xbox'ına öncü olarak oyun konsollarında altıncı kuşak döneminin başlatıcısı olmakla birlikte Sega'nın son ev oyun konsolu olarak ortaklığın, oyun konsolu pazarındaki 18 yılının sonuna işaret etmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Amiga CD32</span>

Amiga CD32, Commodore firmasının çıkardığı güçlü ve yenilikçi olmasına karşın piyasada tutunamayan, 32-bit gücünde, oyunları CD-ROM formatında olan oyun konsoludur. Özellikle Commodore kültürünün yaygın olduğu Batı Avrupa ve ABD'de tutunamamıştır. İlk CD-ROM kullanan 32 bit oyun konsolu olmasına rağmen oyuncular tarafından beklenen ilgiyi görmemiş ve Commodore'un sıkıntılı durumu sebebiyle piyasada kendine kalıcı yer edinememiştir.

E70,Nokia'nın Ekim 2005'te tanıttığı ve Mayıs 2006'da piyasaya sürdüğü Bar tipi katlanır klavyeli akıllı telefondur.Mayıs 2006'da ilk çıktığında fiyatı $500 iken Temmuz 2006'da $345 dolara düşmüştür.Kendi içinde E70-1 ve E70-2 olmak üzere iki modeli vardır.İki modeldede Symbian OS 9.1 kullanılmaktadır.

Amiga CDTVya da Commodore CDTV Commodore Dinamik Toplam Vision bir multimedya platformu. Commodore International tarafından 1991 yılının Mart ayında sunuldu.

HTC Dream HTC tarafından geliştirilen bir akıllı telefondur. İlk kez Eylül 2008'de piyasaya çıkan Dream, Linux tabanlı Android işletim sistemini piyasaya süren ve Google ve Open Handset Alliance tarafından daha da geliştirilen ve zamanın diğer önemli akıllı telefon platformlarına açık bir rakip yaratan ilk cihaz oldu. İşletim sistemi, özelleştirilebilir bir grafik kullanıcı arayüzü, Gmail gibi Google hizmetleri ile entegrasyon, uygulamalar tarafından gönderilen son iletilerin bir listesini gösteren bir bildirim sistemi ve ek uygulamalar indirmek için Android Market sunmaktadır.

LG G3 (D850/D855), LG G serisi'ne ait, LG Electronics tarafından tasarlanan, geliştirilen ve pazarlanan Android işletim sistemli bir akıllı telefondur. LG G2'nin halefi, LG G4'ün selefidir. LG G3 Beat ve LG G3 Stylus türleri vardır.

Casio Cassiopeia Casio tarafından üretilen bir PDA markasıydı. Windows CE sistem'ini İşletim sistemi olarak kullandı. Casio, PDA'ların ilk üreticilerinden biriydi. Başlangıçta klavyeler ve gri tonlamalı ekranlara sahip küçük cep büyüklüğündeki bilgisayarlar geliştirdi ve daha sonra müşterinin talebine yanıt olarak daha küçük ünitelere taşındı.

O₂ Xda bir dizi Windows Mobile Cep bilgisayarı telefonu markasıdır. O2 tarafından pazarlandı, O2 Asia tarafından geliştirildi ve birden fazla Orijinal ürün üreticisi (esas olarak HTC, Quanta Computer ve Erima) tarafından üretildi. İlk model Haziran 2002'de piyasaya sürüldü. Son modeller 2008'de piyasaya çıktı. "X" harfi, bir üründe ses ve bilgi / verilerin yakınsaklığı; "DA" ise, PDA'daki gibi "Dijital Asistan" anlamına gelir.

HTC Touch HD , HTC Corporation tarafından Eylül 2008 yılında tanıtılan bir Windows Mobile telefon modelidir. HTC Touch ailesi'ne dahildir ve HTC Touch Diamond'un halefidir. Windows Mobile 6.1 Professional sisteminde çalışır. Aygıtın ardılı HTC HD2 modelidir.

<span class="mw-page-title-main">Nokia 500</span>

Nokia 500 Nokia tarafından üretilen "Symbian Belle" sistemli akıllı telefon. İlk olarak 1 Ağustos 2011'de piyasaya çıktı ve tüm modeller yıl sonuna kadar kullanıma sunuldu. Nokia Süit ve OTA üzerinden 15 Şubat 2012 tarihinden sonra Nokia Belle'ye yükseltilmiş olarak geliyor. Nokia C5-03 modelinin yerini aldı. Aygıtın ardılı ise Nokia 700, Nokia Asha platform sistemli Nokia Asha 501 ve Windows Phone sistemli Nokia Lumia 510 modelleridir.

<span class="mw-page-title-main">HTC Gene</span> Şubat 2007 yılında HTC tarafından üretilen bir Windows Mobile sistemli Cep bilgisayarı (PDA) modeli

HTC Gene, Şubat 2007 yılında HTC tarafından üretilen bir Windows Mobile sistemli Cep bilgisayarı (PDA) modelidir. 200 MHz TI OMAP 850 işlemci kullanıyor. HTC Gene P3400i için Microsoft Windows Mobile 6.0 Professional ve HTC Gene P3400 işletim sistemi için Microsoft Windows Mobile 5.0 Pocket PC'yi çalıştırıyor. 65K renkleri ve 2 megapiksel kameralı TFT dayanıklı dokunmatik ekran içerir. Bu telefonun taşıyıcıya bağlı isimleri Dopod D600'ü içerir. Aynı zamanda cihazlar farklı ROM güncellemeleri ile Windows Mobile 6.1 ve Windows Mobile 6.5 sürümlerine yükseltilebilir.

HTC Himalaya , HTC Corporation tarafından 2003 yılında tanıtılan bir Windows Mobile telefon modelidir. Windows Mobile 2003 Pocket PC Phone Edition / Pocket PC 2003SE sisteminde çalışır. Qtek 2020, T-Mobile MDA II, i-mate Pocket PC Phone Edition, O2 Xda II, Orange SPV M1000, Dopod 696, Dopod 696i, Vodafone VPA, Telefonica TSM500, Krome Navigator F1 isimleri ile sunuldu.

<span class="mw-page-title-main">HTC Blue Angel</span>

HTC Blue Angel HTC tarafından 2004 yılında üretilmiş bir Windows Mobile aygıtıdır. HTC Harrier adında bir CDMA EV-DO varyantı vardır. Harrier'de Blue Angel gibi Wi-Fi yoktur, her ikisinin de aynı konutu var. O2 Xda IIs, Orange SPV M2000, Dopod 700, Qtek 9090, T-Mobile MDA III, Siemens SX66, i-mate PDA2k, Vodafone VPx, Verizon XV6600 (Harrier), Sprint PPC-6601 (Harrier) adları altında birçok farklı satıcı tarafından satılmaktadır. Tüm farklı model adlarına ve konut görünümüne rağmen, hepsinin benzer donanım özellikleri vardır. Bu akıllı telefonun en önemli özelliklerinden biri dahili klavyedir. Kasanın alt kısmı kayar, QWERTY klavyeyi açığa çıkarır.

Nokia 1280 Fin şirketi Nokia'nın Kasım 2009'da duyurduğu ve Mart 2010'da gelişmekte olan ülkeler için piyasaya sürdüğü ekonomik bir ultra taşınabilir dual band GSM cep telefonu. Seri 30 sistemlidir. Nokia 1202 modelinin devamıdır. Hafif ve dayanıklı olması amaçlanan klasik bir tasarımına sahiptir. İlgili ikizi gelişmiş pazarlarda küçük miktarlarda sevk edilen Nokia 103'tür. Mavi, kırmızı, gri ve siyah renklerde bulunuyor.

Amstrad CPC, Amstrad tarafından üretilen bir 8-bitlik ev bilgisayarıdır. 1984 yılında piyasaya sürülmüş olup 1980'lerin ortalarında Commodore 64 ve Sinclair ZX Spectrum'un egemen olduğu ev bilgisayarı pazarında rekabet etmek için tasarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Sinclair ZX81</span>

Sinclair ZX81, Sinclair Research ve Timex Corporation tarafından üretilen bir ev bilgisayarıdır. 5 Mart 1981 tarihinde piyasaya sürülmüş olup ZX80'in halefi olarak genel halk için ev bilgisayarlarına düşük maliyetli bir giriş olacak şekilde tasarlandı. Oldukça başarılıydı ve 1,5 milyondan fazla satıldı. Amerika Birleşik Devletleri'nde başlangıçta Timex tarafından lisanslı ZX-81 olarak satıldı. Timex daha sonra kendi ZX81 versiyonlarını üretti. Aynı şekilde birkaç ülkede benzer klonları üretildi.

Bazı pazarlarda Nokia 5228 olarak da bilinen Nokia 5233, 2010 yılında Nokia tarafından piyasaya sürülen Symbian tabanlı bir akıllı telefon ve piyasaya çıktığında Nokia'nın en ucuz dokunmatik ekranlı akıllı telefonuydu. S60 5. sürümde çalışır ve form faktörü 5230, 5233, 5235 ve 5800 modellerine benzer. Nokia 5800'de olduğu gibi, 5233 de dokunmatik ekran duyarlı olmayan Java uygulamaları için bir uyumluluk moduna sahiptir. Programın gerektirdiği temel düğmeleri görüntülemek için ekranın bir bölümünü kullanarak çalışır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.