İçeriğe atla

Zümrüt Apartmanı Faciası

Zümrüt Apartmanı Faciası
Tarih2 Şubat 2004
MekânKerkük Mahallesi'nde bulunan Zümrüt Apartmanı
KonumSelçuklu, Konya, Türkiye
TürApartman çökmesi
Nedenİnşa sırasındaki usülsüzlükler
Can kaybı92[1]
Yaralı30[1]

Zümrüt Apartmanı Faciası, 2 Şubat 2004 tarihinde Türkiye'nin Konya ilindeki Selçuklu ilçesinde bulunan Zümrüt Apartmanı'nın, yapısal hataları nedeniyle çökmesidir. Apartmanın enkazı altında kalanlar arasında 92 kişi öldü, 30 kişi yaralandı. Zümrüt Apartmanı Faciası, Türkiye'deki en büyük yapısal felaketlerden biri olarak tarihe geçti.

Zümrüt Apartmanı'nın inşaatında usulsüzlükler yapıldığı, bina ruhsatının iptal edilmesi gerektiği ve binanın yıkılması gerektiği ortaya çıktı. Olayın ardından, sorumlular hakkında soruşturma başlatıldı ve birçok kişi hakkında dava açıldı. Türkiye'de birçok kentte benzeri durumlarla karşılaşmamak için binaların güvenliğiyle ilgili önlemler alındı.

Arka plan

Zümrüt Apartmanı, 1997 yılında inşa edilmişti ve 12 katlıydı.[2] Apartmanın inşası sırasında çeşitli usulsüzlükler yapıldığı iddia edildi. Binanın inşası sırasında betonarme kalitesi düşürüldü ve izin verilen kat sayısının üstüne çıkıldı. Ayrıca, binanın temelinin yetersiz olduğu, olası depremler için dayanıksız olduğu belirlendi.[3]

Facia ve sonrası

2 Şubat 2004 günü Konya iline bağlı Selçuklu ilçesindeki Kerkük Mahallesi'nde bulunan 12 katlı Zümrüt Apartmanı, bir akşam saati büyük bir gürültüyle çöktü. Olay yerine çok sayıda itfaiye, polis ve sağlık ekipleri sevk edildi. Enkaz altında kalanlar kurtarılmak için çalışmalar başlatıldı. Arama kurtarma çalışmaları 9 gün sürdü ve sonunda 92 kişi ölü olarak çıkarıldı; yalnızca 30 kişi sağ kurtulabildi.[1]

Zümrüt Apartmanı’nın yıkıldığı alan 2013 yılına kadar boş kaldı. Apartmanın enkazında her yıl anma töreni yapıldı ve apartmanın bulunduğu alana faciada ölenler için bir anıt yapılması önerildi. 2007 yılında Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, apartmanın bulunduğu yere yapı kontrolü laboratuvarı ve bir anıt yapılacağını açıkladı.[4] Ancak 2015 yılında, apartmanın bulunduğu alana önerilen yapı yerine 10 katlı yeni bir bina yapıldı.[5]

Soruşturma

6 Şubat 2004'te binanın müteahhidi Ali Vedat Kaya ve taşeron İsmail Hakkı Canlıer, 17 Mart 2004 tarihinde ise proje sorumlusu Halil İbrahim Elliki tutuklandı. 18 Mart 2004'te Konya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bu kişiler hakkında dava açıldı.[5]

30 Nisan 2004’te ilk duruşma görüldü. Müteahhit Ali Vedat Kaya, inşaat aşamasında eksik malzeme kullanmadıklarını söyledi. Kaya ayrıca, inşaat sırasında kolon ve kirişlerin diğer apartmanlara oranla daha küçük olduğunu ve belediyeden onay çıktığı için herhangi bir değişiklik yapmadıklarını açıkladı. İş takibini de İsmail Hakkı Canlıer’in yaptığını söyledi. Canlıer ise, "İnşaatı özel olarak denetleyen bir mühendis yoktu. Mimar olduğu için bu görevi Vedat Kaya yürütüyordu. Belediye görevlileri ise kontrol için inşaata hiç gelmedi. Sadece bittikten sonra onay vermek için gelip gittiler. Yapım sırasında su basmanını kontrol için bile gelen olmadı” diye konuştu.[4]

29 Kasım 2004'teki duruşmada, Halil İbrahim Elliiki'nin bilirkişi raporunun mahkemeye gelmesinin zaman alacağı gerekçesiyle 5 bin YTL kefaletle tahliyesine, Ali Vedat Kaya ve İsmail Canlıer'in ise tutukluluk hallerinin devamına karar verildi. Ayrıca belediye görevlisi Hüseyin Çopur, Maide Dönmez ve Zeynel Ünal hakkında soruşturma açıldı. Selçuklu Belediye Başkanı Adem Esen hakkında da soruşturma açılacaktı ancak İçişleri Bakanlığı buna izin vermedi.[6]

2007'de Konya 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun 'dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu birden fazla kişinin ölümüne neden olma' suçlarını içeren 383. maddesi gereğince, Ali Vedat Kaya'ya 5 yıl hapis ve 440 YTL para cezası, İsmail Hakkı Canlıer'e 4 yıl hapis ve 440 YTL para cezası, Halil İbrahim Elliiki'ye de 2 yıl hapis 440 YTL para cezası verdi. 3 belediye görevlisi ise ikişer yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ali Vedat Kaya, İsmail Hakkı Canlıer ve Halil İbrahim Elliiki'nin cezası onaylanırken, belediye görevlilerinin cezası ertelendi. Daha sonra Kaya da, tutuklu kaldığı sürenin gözönünde bulundurulması ve cezada indirime gidilmesi nedeniyle tahliye edildi.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Türkiye'nin unutulmayan 16 yıllık acısı: Zümrüt Apartmanı faciası". Anadolu Ajansı. 2 Şubat 2020. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  2. ^ Güleç, Hakkı (7 Şubat 2023). "Konya Zümrüt Apartman Faciası!". Life Bursa. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  3. ^ "Zümrüt Apartmanı'nın yıkılış nedeni kesinleşti". Gazete Vatan. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  4. ^ a b "Zümrüt Apartmanı Faciası – Konya 2004". Ceviiz. 11 Ekim 2018. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  5. ^ a b "Konya'da 92 kişinin öldüğü Zümrüt Apartmanı faciasından 16 yıl geçti". NTV. 2 Şubat 2020. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  6. ^ a b "Zümrüt Apartmanı davasında 11 yıl ceza". CNN Türk. 5 Ekim 2005. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Zuhal Olcay, Türk oyuncu ve şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">1999 Gölcük depremi</span> 17 Ağustos 1999da Kocaelide meydana gelen 7.4-7.6 büyüklüğündeki deprem

1999 Gölcük Depremi, İzmit Depremi, Marmara Depremi veya 17 Ağustos 1999 depremi, 17 Ağustos 1999 sabahı, yerel saatle 03.02'de meydana gelen Kocaeli/Gölcük merkezli deprem. Aletsel büyüklüğü Mw=7,4 veya Mw=7,6 (USGS) ölçülen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Karadayı</span> 22. TSK Genelkurmay Başkanı

İsmail Hakkı Karadayı, Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 22. Genelkurmay Başkanı.

Danıştay Saldırısı, 17 Mayıs 2006 tarihinde Danıştay 2. dairesine Alparslan Arslan adlı saldırganın gerçekleştirdiği silahlı eylemdir. Saldırı sonrasında, Danıştay İkinci Daire üyesi Mustafa Yücel Özbilgin ölmüş, aralarında daire başkanı Mustafa Birden'in de yer aldığı dört üye ise yaralanmıştır. Arslan, saldırı sonrasında kaçmaya çalışırken Danıştay'da görevli polis memurları tarafından yakalanmıştır.

Fehriye Erdal, Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi militanı. Sabancı Suikastı'nın faili üç saldırgandan biridir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Sunat</span> Türk oyuncu (1966–2004)

İsmail Hakkı Sunat, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

Halil Ürün, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Pamukova tren kazası</span> 2004te Sakarya, Türkiyede gerçekleşen bir tren kazası

Pamukova tren kazası veya Pamukova faciası, 22 Temmuz 2004 günü Sakarya'nın Pamukova ilçesinde meydana gelen tren kazasıdır. Ankara-İstanbul arasında hızlandırılmış tren seferini yapan Yakup Kadri Karaosmanoğlu adlı tren aşırı hızdan dolayı raydan çıkmış, toplam 230 yolcudan 41 kişinin ölümüne, 89 kişinin de yaralanmasına sebep olmuştur. Kaza, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) bünyesinde sürmekte olan özelleştirilme süreci ve yeni hayata geçirilen hızlı tren projesinin ilk adımında meydana gelmiştir. Yolcu sayısı olarak en yoğun hat olan Ankara-İstanbul tren hattı arasında hızlı tren uygulamasına yetersiz altyapıya rağmen aceleyle yapılan geçiş yüzünden meydana gelen kazadan sonra kamuoyu tepki göstermiştir.

Balyoz ya da Balyoz Harekât Planı 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu karargâhında düzenlenen plan seminerinde Türkiye hükûmetini devirmek amacıyla Çetin Doğan liderliğinde hazırlandığı iddia edilen askerî darbe planıdır. Yapılan yargılamalar sonucu, darbe planlarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkmıştır.

Mavi Çarşı Katliamı veya Mavi Çarşı Saldırısı, 13 Mart 1999 tarihinde İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesinde, halk arasında minibüs caddesi olarak bilinen Fahrettin Kerim Gökay Caddesi üzerinde Göztepe mevkiinde yer alan Mavi Çarşı isimli mağazaya düzenlenen ve 13 kişinin ölümüne neden olan terör saldırısıdır. Saldırı, PKK terör örgütü tarafından molotofkokteylleriyle yapıldı.

2011 Türk futbolu şike davası ya da 3 Temmuz süreci, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talimatıyla Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerin yapmış olduğu 8 aylık teknik ve fiziki takip inceleme neticesinde 3 Temmuz 2011 tarihinde Türkiye'nin 15 şehrinde eş zamanlı olarak gerçekleştirdiği operasyonla birçok aktif yönetici ile futbolcunun gözaltına alınması sonucu başlayan davadır. Türk futbol tarihinin en büyük skandallarından birisidir. 2010-11 sezonunda Süper Lig ve 1. Lig'in bazı müsabakalarında şike yapıldığı ve teşvik primi verildiği iddiası üzerine başlatılmıştır.

Sevag Şahin Balıkçı'nın öldürülmesi, Türk Silahlı Kuvvetlerinde askerlik hizmetini yerini getirmekte olan Er Sevag Balıkçı'nın, terhisine 23 gün kala, Er Kıvanç Ağaoğlu tarafından tüfekle vurularak öldürülmesi olayıdır. Olayın 24 Nisan 2011'de, Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü'nde gerçekleşmesi, Balıkçı'nın da bir Türkiye Ermenisi olması bunun kaza değil cinayet olduğu yönünde görüşlerin oluşmasına ve buna bağlı tepkilere yol açmıştır. Olayın ırkçı hislerle gerçekleştiği fikrinde birleşen, içinde eski milletvekili Ufuk Uras, Mor ve Ötesi grubunun üyelerinden Kerem Kabadayı, Hrant Dink'in eşi Rakel Dink ve oğlu Arat Dink'in de bulunduğu bir topluluk "Sevag İçin Adalet Girişimi" adlı grubu kurmuştur. Kıvanç Ağaoğlu ırkçılık iddialarını reddetmiştir. Diyarbakır Askerî Mahkemesi olayın dikkatsizlik sonucu gerçekleştiği hükmüne vardı. Balıkçı ailesinin itirazıyla yeniden görülmek üzere dava yerel sivil mahkemeye gönderildi. Ocak 2020'de Kozluk Asliye Ceza Mahkemesi kararıyla "olası kastla öldürme" suçlamasıyla Kıvanç Ağaoğlu 16 yıl 8 ay hapis cezası aldı ve duruşmada tutuklandı. Yargıtay, Batman 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen 16 yıl 8 ay cezayı 13 Temmuz 2021 de onadı. Batman Barosu Başkanı Erkan Şenses, “Yargıtay 1. Ceza Dairesi, askerlik yaparken öldürülen Sevag Balıkçı Davası’nda sanık Kıvanç Ağaoğlu hakkında Batman 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin olası kastla öldürme suçundan verdiği 16 yıl 8 ay hapis cezasını onadı” paylaşımında bulundu. Yargıtay 1. Ceza Dairesi, kararı onadı. Bir üye hakim ise Ağaoğlu’na kasten öldürme suçundan ceza verilmesi gerektiğini savunarak, şöyle dedi:

"Sanık mermiyi namluya sürmüş, maktule doğrultmuş, öleceğini bilerek ve muhakkak şekilde öngörerek ateş etmiştir. 1-2 metre mesafeden vücudun öldürücü nahiyesine bilerek ateş edilmesi sonucu meydana gelen ölüm, kasten öldürme suçudur."

Veli Göçer Türk müteahhit ve emlakçı.

<span class="mw-page-title-main">Ali İsmail Korkmaz</span> Gezi Parkı olaylarında öldürülen üniversite öğrencisi‎

Ali İsmail Korkmaz, Taksim Gezi Parkı protestolarına destek amacıyla katıldığı yürüyüşe müdahale eden polis ve karşıt görüşlü gruplar tarafından darbedilerek öldürülen 19 yaşındaki üniversite öğrencisidir.

Türkiye'de idam edilenler listesi, ülkede mahkemelerce ölüm cezası almış ve cezası TBMM ya da diğer yetkili organlarca onaylanarak infaz edilmiş insanların listesidir. Türkiye'de ölüm cezası en son 1984'te uygulanmış, 2004'te hukuk sisteminden tamamen çıkarılmıştır.

Feridun Bahşi Türk hakim ve siyasetçi.

Özgür Duran, 5 Şubat 2020'de Konya'da bıçaklanarak öldürüldü. Olayın faili Kadir Şeker, parkta Duran'ın şiddet uyguladığı sevgilisi Ayşe Dırla'yı kurtarmak için aralarına girdiğini ve bu nedenden ötürü bıçaklanmanın yaşandığını öne sürdü. Şeker 12 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.

Halil Esendağ, Türk Ülkücü militan. 7 Eylül 1979'da arkadaşları Selçuk Duracık ve Ali Aksakal ile birlikte fırın basıp sol görüşlü 4 fırıncıyı öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 8'i sağ görüşlü 50 mahkûmdan biridir.

Rıdvan Karaköse, kardeşi Hasan Karaköse'nin Halil Çatal tarafından öldürülüşünden bir yıl sonra 1974'te diğer kardeşleri Cavit, Süleyman ve İsmail Karaköse ile bir olup Halil Çatal'ın karısını ve oğlunu öldürdü. Yargılandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. İsmail Karaköse hapiste öldü. 5 Şubat 1983'te kardeşleri Cavit Karaköse ve Süleyman Karaköse ile birlikte asılarak idam edildi. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1980–1984 arasında idam edilen 24'ü adli suçlu 50 mahkûmdan biridir.

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, Türkiye'nin İstanbul şehrindeki dört noktada, her bir günde ikişer patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım'da sırasıyla Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu ile Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu, 20 Kasım'da ise Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binası ile Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binası, saldırıların hedefiydi.