İçeriğe atla

Zümrüt

Başlığın diğer anlamları için Zümrüt (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Zümrüt, altıgen yapısı görülebilir şekilde

Zümrüt (Be3Al2SiO6) beril mineralinin bir türü. Yeşil renkli, saydam değerli bir taş.Berilin Mohs skalasında sertliği yedi veya yedi buçuktur.

Işığı kırma ve saçılıma uğratma gücü çok yüksek olmayan zümrüt, yakın değerdeki diğer değerli taşlara oranla fazla parıldamaz. Britanya Kraliyet Mücevherleri de dahil, en kaliteli zümrütler Kolombiya'dan ihraç edilmektedir. Burada zümrütler damarlar içinde kalsit ve pirit ile beraber oluşmuştur. Saf zümrütler çok nadirdir, zümrüt kristalleri genellikle başka mineraller (kapanımlar) ve küçük lekeler içerir. Bunun sonucunda sentetik zümrüt üretimine istek artmıştır. Bu sentetik zümrütlerin özgül ağırlıkları ve refraktiv indeksleri doğal zümrütlere göre biraz daha düşüktür.

Ural zümrütü diye tanınan taş aslında zümrüt değil, grenadır. Brezilya zümrütü ise aslında yeşil turmalin, Cape zümrütü ise prehnittir. Ayrıca akşam zümrütü olarak da anılan taş peridottur ve zümrüt değildir.

Değerini Belirleyen Özellikler

Zümrütler, tüm renkli değerli taşlar gibi, "dört C" olarak bilinen dört ana parametreye göre değerlendirilir: renk, berraklık, kesim ve karat ağırlığı.[1][2] Genellikle renkli değerli taşların sınıflandırılmasında renk tartışmasız en önemli kriterdir.[3] Ancak zümrütlerin sınıflandırılmasında berraklık ikincil kabul edilir.

Renk

Değerli taş biliminde, renk üç bileşene ayrılır: ton, doygunluk ve ton.[4][5] Zümrütler, sarı-yeşilden mavi-yeşile kadar çeşitli tonlarda olabilir, ancak ana ton mutlaka yeşil olmalıdır. Sarı ve mavi, zümrütlerde bulunan tipik ikincil tonlardır. Orta ila koyu tonlu değerli taşlar zümrüt olarak kabul edilir; bunun yerine açık tonlu değerli taşlar yeşim beryl türü olarak bilinir.[6]

Berraklık

Zümrütler genellikle yüzeyinde çok sayıda içerik ve çatlaklara sahiptir.[7] Pırlanta gibi, berraklık değerlendirmesinde büyütme standardı (yani 10 kat büyütme) kullanılırken, zümrütler gözle değerlendirilir.[8] Bu nedenle, bir zümrütün görülebilir içerikleri yoksa (normal görüş keskinliği varsayıldığında), kusursuz kabul edilir. Yüzeyinde çatlak olmayan taşlar son derece nadirdir, bu yüzden neredeyse tüm zümrütler görünür berraklığı artırmak için işleme tabi tutulur.

Tedavi Yöntemleri

Zümrütlerin çoğu, yüzeye ulaşan çatlakları doldurmak, berraklığı ve stabiliteyi artırmak için taş kesme işleminden sonra yağlanır.[9] Benzer bir kırılma indisi olan sedir yağı, bu yaygın uygulamada sıkça kullanılır.

Kültürel ve tarihi önemi

Mısır'daki zümrüt madenlerinin geçmişi MÖ 1650 yılına kadar uzanır. Zümrüt yüzyıllardır mücevher olarak kullanılmaktadır. Zümrüt geleneksel olarak Mayıs ayının doğum taşı olarak kabul edilmiştir. Ayrıca bazı kültürlerde zümrüt 55. evlilik yıl dönümü için geleneksel bir hediyedir.

Zümrüt madenleri

Kolombiya trapiche zümrüt

Antik çağda zümrüt MÖ 1500'den beri Smaragdus Dağı'ndaki yerlerde Mısır ve en az 14. yüzyıldan beri Hindistan ve Avusturya'da çıkarıldı.[10] Mısır madenleri, endüstriyel ölçekte Roma ve Bizans İmparatorlukları ve daha sonra İslami fatihler tarafından işletildi. Bu madencilik Kolombiya'da'ki yatakların keşfiyle sona erdi; sadece kalıntıları kaldı.[11]

Kolombiya yıl, kaynak ve dereceye bağlı olarak dünya üretiminin% 50-95'ini oluşturan dünyanın en büyük zümrüt üreticisidir.[12][13][14][15] Kolombiya'daki zümrüt üretimi 2000'den 2010'a kadar % 78 ölçüsünde arttı.[16] Kolombiya'daki üç ana zümrüt madencilik alanı Muzo, Coscuez ve Chivor'dur.[17] Kolombiya'da nadir bulunan "trapiche" zümrütleri bulunur ve koyu bölgerlerde yeşil ışın benzeri kollarıyla ayırt edilir. "Trapiche" kelimesi ispanyolcada "değirmen" kelimesinden gelir ve su değirmenin kollarına benzediği bu ad verilmiştir.

2004'daki Dünya'daki mücevher üretiminin % 20'sinden sorumlu olan Kitwe'nin 45 km (28 mi) güneybatısındaki Kafubu Nehri alanındaki yataklarıyla(Kagem Madenleri) Zambiya dünyanın en büyük ikinci değerli taş üreticisidir.[18] 2011'in ilk yarısında Kagem Madenleri 3.74 ton zümrüt üretti.

Zümrüt, Afganistan, Avustralya, Avusturya, Brezilya,[19] gibi ülkelerde, Bulgaristan, Kamboçya, Kanada, Çin, Mısır, Etiyopya, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, Kazakistan, Madagaskar, Mozambik, Namibya, Nijerya, Norveç, Pakistan, Rusya, Somali, Güney Afrika, İspanya, İsviçre, Tanzanya, Amerika Birleşik Devletleri, Zambiya ve Zimbabve tüm dünyada bulunur.[20] ABD'de zümrütler Connecticut, Montana, Nevada, Kuzey Carolina ve Güney Carolina'da bulundu.[20] Kanada'da 1997'de Yukon'da zümrütler bulundu.[21]

Kaynakça

  1. ^ "How Much Do Emeralds Cost? True Value Reveal". jewelsadvisor.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  2. ^ "The Four Cs of Gemstone Valuation". www.ganoksin.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Color of Gemstones". www.gemstones-guide.com. 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  4. ^ "Hue, Tone & Saturation: Defining Color In A Gemstone". www.gemporia.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  5. ^ "Emerald". pushyarkagems.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Smaragd: ein Symbol des Adels". www.bekommenamenskette.com. 26 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  7. ^ "Emerald stones: Interesting Facts and More You Need to Know". learn.podium.school. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  8. ^ "Inclusions in Emeralds". emeralds.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  9. ^ "Emerald Enhancements". emeralds.com. 27 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. 
  10. ^ Giuliani G, Chaussidon M, Schubnel HJ, Piat DH, Rollion-Bard C, France-Lanord C, Giard D, de Narvaez D, Rondeau B (2000). "Oxygen Isotopes and Emerald Trade Routes Since Antiquity" (PDF). Science. 287 (5453). ss. 631-3. Bibcode:2000Sci...287..631G. doi:10.1126/science.287.5453.631. PMID 10649992. 7 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: June 15, 2020. 
  11. ^ "Romans organized the mines as a multinational business..." Finlay, Victoria. Jewels: A Secret History (Kindle Location 3098). Random House Publishing Group. Kindle Edition.
  12. ^ Badawy, Manuela (June 13, 2012). "Emeralds seek the 'De Beers' treatment". Reuters. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: June 14, 2012. 
  13. ^ Dydyński, Krzysztof (2003). Colombia. Lonely Planet. s. 21. ISBN 0-86442-674-7. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  14. ^ Branquet, Y. Laumenier, B. Cheilletz, A. & Giuliani, G. (1999). "Emeralds in the Eastern Cordillera of Colombia. Two tectonic settings for one mineralization". Geology. 27 (7). ss. 597-600. Bibcode:1999Geo....27..597B. doi:10.1130/0091-7613(1999)027<0597:EITECO>2.3.CO;2. 
  15. ^ Carrillo, V. (2001). Compilación y análisis de la información geológica referente a la explotación esmeraldífera en Colombia. Informe de contrato 124. INGEOMINAS
  16. ^ Wacaster, Susan (Mart 2012). "2010 Minerals Yearbook: Colombia [ADVANCE RELEASE]" (PDF). Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu. 13 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2012. 
  17. ^ Emerald Mining Areas in Colombia 29 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., with location map of these three districts.
  18. ^ Behling, Steve and Wilson, Wendell E. (January 1, 2010) "The Kagem emerald mine: Kafubu Area, Zambia", The Mineralogical Record  – via HighBeam (abonelik gereklidir) 10 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  19. ^ "Maior esmeralda do mundo, encontrada no Brasil, será leiloada no Canadá 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". UOL (2012-01-18)
  20. ^ a b "Emerald at Mindat". Mindat.org. July 19, 2010. July 12, 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: July 30, 2010. 
  21. ^ Emeralds in the Yukon Territory 31 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Yukon Geological Survey.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kolombiya</span> Güney Amerikada bir ülke

Kolombiya veya resmî adıyla Kolombiya Cumhuriyeti, Güney Amerika'da yer alan ve Kuzey Amerika'da adaları bulunan bir ülkedir. Kuzeybatıda Panama, kuzeyde Karayip Denizi, doğuda Venezuela ve Brezilya, güneyde Ekvador ve Peru ve batıda Büyük Okyanus ile çevrilidir. Yüz ölçümüne göre Güney Amerika'nın 4., dünyanın ise 26. en geniş ülkesidir. Ülke 32 departman ve aynı zamanda en büyük şehir olan Bogotá Başkent Bölgesi'ne ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Safir</span>

Safir (Gökyakut), demir, titanyum, kobalt, kurşun, krom, vanadyum, magnezyum, bor ve silisyum gibi eser miktarda element içeren alüminyum oksitten (α-Al2O3) oluşan, çeşitli mineral korindonlardan oluşan bir değerli taştır. Safir adı Latince sapphirus kelimesinden türetilmiştir ve kendisi de lapis lazuli'ye atıfta bulunan Yunanca sappheiros σάπφειρος kelimesinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Elmas</span> mücevher olarak kullanılan, saydam, değerli taş

Elmas, bilinen en sert maddelerden biridir ve değerli bir taştır. Karbon elementinin bir modifikasyonu grafit, diğeri ise elmastır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşim (taş)</span>

Yeşim, yüzyıllar boyunca mücevherat ve küçük heykel yapımında kullanılmış, en çok yeşil renkte bulunan sert, kıymetli taş. En kıymetlileri zümrüt yeşimi ve Burma yeşimidir.

<span class="mw-page-title-main">Ametist</span> mor renkli bir kuvars türü

Ametist (Antik Yunanca: ἀμέθυστος / amethystos, = ἀ (a)(değil) + μεθὐω / methýô, (methus) « sarhoş etmek »), SiO2, mor renkli bir kuvars türü. Genellikle mücevher olarak kullanılır. Renksiz, şeffaf kayaç kristali, kuvarsın en saf halidir.

<span class="mw-page-title-main">Peridot</span>

Peridot (yılantaşı), olivin mineralinin bir çeşidi sarı yakut'tur. Zebercet olarak da anılır. Peridot ismini Yunanca peridona kelimesinden alır. Halk arasındaki diğer isimi "yılantaşı"dır. Bazen "beril" olarak isimledirilse de, [beril] Berilyum içeren farklı bir taş grubundandır.

<span class="mw-page-title-main">Beril</span>

Beril, yeşil renkli zümrütgillerden değerli bir taş. Berilyum alüminyum siklosilikat olan Beril'in kimyasal formülü Be3Al2(SiO3)6 şeklindedir. Heksagonal Beril kristalleri çok küçük kristallerden metrelerce büyük kristallere kadar değişik boyutlarda olabilir. Camsı parlaklıkta, sertliği 7.5-8, yoğunluğu 2.66-2.92'dir. Konkoidal veya düzensiz kırıklar gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Oniks</span> Yarı değerli taş

Oniks (İngilizce onyx) veya damarlı akik, yarı değerli bir taş türüdür. Oniks ismi Asur dilinde "yüzük, halka" anlamına gelen sözcükten türemiştir. Kuvars'ın kriptokristalin bir türü olan oniks, farklı renklerde birçok katmana sahip olan bir taştır. Katmanların renkleri oldukça değişkendir ve beyazdan siyaha kadar birçok farklı renkte olabilir. Bir oniks türü olan Sardoniks (Sardonyx) ise renkli şeritler kırmızının tonlarıdır. Saf siyah oniks pek yaygın bulunsa da renkli oniksler kadar yaygın bulunmaz. Bazen kalsit gibi farklı taşlara da hatalı bir şekilde oniks dendiği olmuştur. Oysa örneğin kalsit, onikse oranla çok daha yumuşaktır ve daha yaygın bulunur. Kimyasal formülü SiO2, silikon dioksit, olan oniksin Mohs skalasına göre sertliği 7'dir.

<span class="mw-page-title-main">Fukang</span>

Fukang (şehir),, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de kuzeydoğusunda, Sanci Hui Özerk İli'inde bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Mücevher</span>

Mücevher; altın, gümüş gibi değerli madenler ve elmas, zümrüt gibi değerli taşlar kullanılarak yapılan; genellikle vücuda veya elbiselere takılan; kolye, küpe, yüzük vb süs eşyası. Çoğulu mücevherattır. Değerine bakılmaksızın vücuda ve elbiselere takılan tüm süs eşyalarına takı denir. İnci gibi, organik süreçlerle oluşmuş bazı değerli malzemeler de mücevher kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Küpe</span>

Küpe, değerli madenler, değerli taşlar veya sıradan malzemelerden yapılan, kulağa takılan takı. Pirsing kategorisine de ait edilirler. Değerli malzemelerden yapılan küpeler mücevher kategorisine girerler. Kulak kepçesi, kulak memesi, kulak tragusu, dış kulak kanalı'na takılır. Törensel, sembolik, dinî anlamları nedeniyle ya da sadece şıklık için kullanılırlar. Halka, kulaktan sallanan şekilde olabilirler. Küpe bileşenleri metal, plastik, cam, değerli taş, boncuk, ahşap, kemik ve diğer malzemeler dahil olmak üzere herhangi bir sayıda malzemeden yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Değerli taş</span>

Değerli taş, kesildiğinde veya parlatıldığında mücevher veya diğer süs eşyaları yapmak için kullanılan mineral kristal parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kolye</span>

Kolye, değerli madenler, değerli taşlar veya sıradan malzemelerden yapılmış, boyna takılan takı. Kolyeler en basit haliyle, bir zincir veya sicim üzerine geçirilmiş taşlardan veya kolye uçlarından meydana gelirler. Pek çok değerli taş veya sikkeden yapılmış geniş kolyelere gerdanlık denir. Değerli malzemelerden yapılmış kolyeler mücevher kategorisine girerler. Genellikle törensel, dinsel, büyüsel veya cenaze amaçlı amaçlara hizmet ederler ve aynı zamanda, verilen zenginlik ve statünün sembolleri olarak da kullanılırlar. Kolyeler, insanlar tarafından takılan en eski süs eşyalarından biri olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Junior FC</span>

Atlético Junior de Barranquilla, Kolombiya'nın en üst düzey futbol ligi olan Categoría Primera A'da yer alan bir futbol kulübü.

<span class="mw-page-title-main">Sultanit</span> süs eşyası yapımında kullanılan Türkiyeye has bir diyaspor

Sultanit, zultanite veya Türk diyasporu; mücevher yapımında kullanılan, Türkiye'ye has nadir bir diyaspor. Adını Osmanlı sultanlarından alır. Işığa bağlı olarak sarımsı yeşil ile eflatunumsu pembe tonları arasında renk değiştiren bir mineraldir.

<span class="mw-page-title-main">2011 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası</span>

2011 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası, FIFA'nın 29 Temmuz ile 20 Ağustos tarihleri arasında Kolombiya'da düzenlediği futbol turnuvası. Bu turnuva, 1977 yılında FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası adı ile başlayan organizasyonun 18. ayağı olmuştur. Brezilya, turnuvada şampiyon olarak 5. kez kupayı kazanmıştır.

<i>Kirpi Sonic</i> (video oyunu serisi)

Kirpi Sonic, Sega'nın, platform oyunu çıkışlı, Japon medya franchise'ıdır. Serinin, 1991 çıkışlı, ilk oyunu Kirpi Sonic; Sega'nın, Alex Kidd ile değiştirilecek ve Nintendo'nun Mario maskotuyla yarışacak yeni bir maskot karakter istemesi üzerine, Sega'nın Team Sonic bölümünce tasarlandı. Başarısı, birçok ardılının doğmasına ve Sega'nın, dördüncü kuşak boyunca video oyunu sektörünü yönlendiren ortaklıklardan biri olmasına yardımcı oldu. Mart 2011'e gelindiğinde, seri, 89 milyon'un üzerinde fiziksel kopya sattı ve 5 milyar doları bulundu. 2018'e gelindiğinde ise ücretsiz mobil oyunlar da içinde olmak üzere 800 milyon kopyaya ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Eileen Roca</span> Kolombiyalı model

Eileen Roca Torralvo, Kolombiyalı model. Eileen Roca, 2006 yılında ülkesinde düzenlenen ulusal güzellik yarışmasında "Miss Colombia" seçilmiştir.

Bu liste, yaygın olan çoğu mücevher türlerinin bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hooker Zümrüt Broşu</span> Smithsonian Enstitüsüne ait zümrüt

Hooker Zümrüt Broşu, Tiffany & Co. tarafından tasarlanmış bir zümrüt broştur. Broş, Amerika Birleşik Devletleri, Washington DC'deki Smithsonian Enstitüsü National Museum of Natural History'deki Janet Annenberg Hooker Jeoloji, Değerli Taşlar ve Mineraller Salonu'nda sergilenmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.