İçeriğe atla

Zühtü Arslan

Prof. Dr.
Zühtü Arslan
2018'de Arslan
18. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi Başkanı
Görev süresi
10 Şubat 2015 - 20 Nisan 2024
Yerine geldiğiHaşim Kılıç
Yerine gelenKadir Özkaya
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi Üyesi
Görev süresi
17 Nisan 2012[1] - 20 Nisan 2024
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Ocak 1964 (60 yaşında)
Sorgun, Yozgat, Türkiye
Bitirdiği okul Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi

Zühtü Arslan (d. 1 Ocak 1964, Sorgun), Türk akademisyen ve bürokrat. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nin eski başkanı. Eski Polis Akademisi Başkanı ve Güvenlik Bilimleri Fakültesi öğretim üyesidir.

Erken hayatı ve eğitimi

1965 yılında Yozgat'ın Sorgun ilçesinde doğdu. Annesinin beyanına göre 1965 yılının ırgatlık zamanında (temmuz) doğmuştur.[a][2]

İlk, orta ve lise öğrenimini Sorgun’da tamamladı. 1987 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisansını ve doktorasını 1991 ve 1996 yıllarında İngiltere’de Leicester Üniversitesi Hukuk Fakültesinde tamamladı. 2002 yılında Doçent, 2007 yılında da Profesör oldu.

Kariyeri

İnsan hakları, anayasa hukuku, hukuk-siyaset ilişkisi ve siyaset felsefesi gibi alanlarda çeşitli ulusal ve uluslararası akademik dergilerde makaleleri yayımlanan Arslan’ın ayrıca Anayasa Teorisi başlıklı bir kitabı bulunmaktadır. Zühtü Arslan, Polis Akademisi Başkanı olarak görev yapmıştır.

TBMM tarafından yürütülen Parlamento Tarihi projesinde “1957-1960 döneminden” sorumlu yazar olarak görev yapan Arslan, TESEV tarafından yürütülen “Türkiye’de Güvenlik Sektörü Almanak / 2005” projesinde “Hükûmet” bölümünün yazımından sorumlu yazar olarak da yer aldı. 10 Şubat 2015 tarihinde Anayasa Mahkemesinde yapılan başkanlık seçimiyile selefi Haşim Kılıç'ın yaş haddinden emekliye ayrılacağı 13 Mart 2015 tarihinden itibaren görev yapması beklenirken Haşim Kılıç'ın ani emeklilik kararı sonucu 10 Şubat 2015 tarihinde yeni görevine başladı.[3] 25 Ocak 2019'ta ikinci, 2 Şubat 2023'te üçünkü kez seçildi.[4] 9 yıl 2 ay 10 gün (3357 gün) süre ile en uzun süre Anayasa Mahkemesi başkanlığı yapan kişidir.

Özel hayatı

Zühtü Arslan, evli ve 4 çocuk babasıdır.

İskenderpaşa Cemaati üyesi olduğu farklı kesimler tarafından dillendirilmektedir.[5][6][7] Bu sayede hem dershanelerin kapatılması sürecinde hem de Can Dündar'ı tahliye etmesi sürecinde mevcut AK Parti hükûmeti ile ters düşmesine rağmen tasfiye edilmediği iddia edilmektedir.[8]

Kitapları

  • Türk Parlamento Tarihi (1957-1960), 3 Cilt, (Ankara: TBMM yayınları) (2010).
  • Anayasa Teorisi, (Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2005).
  • Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Din Özgürlüğü, (Ankara: LDT & Avrupa Komisyonu, 2005).
  • Constitutional Law of Turkey, The Hague, Kluwer Law International, 2004. (ortak yayın).
  • ABD Yüksek Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü, (Ankara: LDT & Avrupa Komisyonu, 2003) (editör).

Notlar

  1. ^ Nüfus kayıtlarındaki doğum tarihi 1 Ocak 1964'tür.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  2. ^ "AYM Başkanı Hürriyet'e konuştu... Anayasa yargıcı için arafta olmak kaçınılmaz". Hürriyet. 21 Temmuz 2019. 23 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Haşim Kılıç'tan flaş karar". milliyet.com.tr. 10 Şubat 2015. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2023. 
  5. ^ "Eski Akit yazarı Faruk Köse: AYM Başkanı Arslan'la bir yıl aynı evde kaldık, Milli Görüş çizgisinden gelir". T24. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  6. ^ "AYM Başkanı pek Muhterem Zühtü Arslan kardeşime! - Yeni Akit". www.yeniakit.com.tr. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  7. ^ "AYM başkanının tarikatçı geçmişini açıkladılar". odatv. 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2020. 
  8. ^ Barış Pehlivan, Barış Terkoğlu (2019). Metastaz. Devletin resmi cemaati: İskenderpaşa ve Hakyol. Kırmızı Kedi Yayınevi. s. 70. ISBN 978-605-298-450-5. 
Mahkeme görevi
Önce gelen:
Haşim Kılıç
18. Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi Başkanı
10 Şubat 2015 - 20 Nisan 2024
Sonra gelen:
Kadir Özkaya

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Necdet Sezer</span> 10. Türkiye cumhurbaşkanı (2000–2007)

Ahmet Necdet Sezer, Türk hukukçu ve devlet görevlisi. Türkiye'nin 14. Anayasa Mahkemesi başkanı ve 10. cumhurbaşkanıdır. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde hem cumhurbaşkanlığı görevini hem de bir yüksek yargı organının başkanlığını yapmış tek kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi</span> Türkiyedeki en yüksek yargısal devlet organı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'de anayasal denetimi yürüten en yüksek yargı organıdır. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Görevleri, Türkiye Anayasası'nın 148. ve 153. maddeleri arasında belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Haşim Kılıç</span> 17. T.C. Anayasa Mahkemesi Başkanı

Haşim Kılıç, 2007 - 2015 yılları arası Anayasa Mahkemesi Başkanlığı yapmış olan Türk hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Seçim Kurulu (Türkiye)</span> Türkiyede seçim işleriyle ilgili en yüksek devlet kurumu

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Cumhuriyeti'nde, Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan, Türkiye'deki seçimlerin genel yönetimi ile denetimini sağlayan ve seçimlerin yargısal denetimini sağlayan bir karma idari ve yargı merciidir. 1950 yılında kurulun oluşturulması ile seçimler üzerinde yargı denetimi esas alındı. Milletvekili tutanaklarının iptali yetkisi meclise verildi. 1954'te yapılan değişikliklerle bu yetki YSK'ye verildi ve kurulun teşekkülü belirlendi. Kurulun başkanının Yargıtay Başkanı olacağı, üyelerin de Yargıtay ve Danıştay üyelerinden seçileceği, kurulun vereceği kararların kesin nitelikte olduğu hükme bağlandı. 1957 yılında yapılan değişiklikle, partilerin seçimlere ittifak yaparak girmeleri engellendi.

Yekta Güngör Özden, Türk hukukçu, yazar ve şair. Ankara Barosu Başkanlığı (1972-1974), Anayasa Mahkemesi Başkanlığı (1991-1998) ve Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı (1998-2000) yapmıştır.

Mustafa Erdoğan, Ankara Hukuk Fakültesi mezunu. Aynı fakültede yüksek lisans ve doktorasını yaptı (1981-88). İdari yargıda hâkim olarak çalışırken 1985 yılında, Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde akademik mesleğe intisap etti. Erdoğan, 1991 yılında Anayasa Doçenti oldu, 1997 yılında Profesörlüğe yükseldi. 1997-98 akademik yılında Amerika'nın Virginia eyaletindeki George Mason Üniversitesinde Fulbright bursiyeri olarak araştırmalar yaptı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde bir dönem dekanlık yaptı.

Ahmet Hamdi Boyacıoğlu, Türk hukukçudur.

<span class="mw-page-title-main">Uyuşmazlık Mahkemesi</span> Türkiyedeki yargı yolu uyuşmazlıklarını çözmekle görevli yüksek mahkeme

Uyuşmazlık Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda düzenlenen bir yüksek mahkemedir. 1945'te kurulan mahkemenin temel görevi, adli ve idari yargı organları arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmektir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yargı teşkilatı</span>

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.” Ancak, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkındaki Kanun içinde yer alan bazı belirleyici hükümler haricinde tüm yargı teşkilatının görev ve yetkisini belirleyen kapsayıcı ve genel bir yasal düzenleme yapılmamıştır. Dolayısıyla, hangi durumda hangi mahkemenin yetkili olacağı çeşitli kanunlarda dağınık ve sistematikten uzak bir biçimde yer aldığından mevcut mevzuat konuya genel bir bakış sağlamaktan uzak bir görüntü sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Kabinesi</span> Türkiye Cumhuriyetinin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Hükûmet veya Kabine, Türkiye'de Cumhurbaşkanının başkanlık ettiği ve tüm bakanların bir araya gelip kararlar aldığı kuruldur. Her bakan, kendi bakanlığını ilgilendiren iş ve emri altındaki kamu personelinin yerine getirdikleri işlem ve eylemlerinden sorumludur.

Engin Yıldırım, Türk akademisyen ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi üyesi.

Alparslan Altan Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi eski başkanvekili ve eski üyesidir.

Serdar Özgüldür, Türk asker ve hukukçu. Eski Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı. Eski Anayasa Mahkemesi üyesi.

Dr. Ahmet Recai Seçkin Eski Yargıtay Birinci Başkanı ve Eski Anayasa Mahkemesi üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Erdem Gül</span> Türk gazeteci

Erdem Gül, Türk gazeteci ve siyasetçi. 2019-2024 yıllarında Adalar belediye başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Anayasa Mahkemesi</span> Macaristan Parlamentosunun yasalarını inceleyen mahkeme

Macaristan Anayasa Mahkemesi, Macaristan Parlamentosu'nun yasalarını inceleyen özel bir mahkemedir. Anayasa Mahkemesinin resmi yeri Budapeşte'dir, 2012 yılına kadar toplanma yeri Estergon olmuştur.

Burhan Üstün, Türk hukukçu. Eski Uyuşmazlık Mahkemesi başkanı ve eski Anayasa Mahkemesi başkanvekili ve üyesidir.

İrfan Fidan Türk hukukçu ve Anayasa Mahkemesi üyesi. Eski Yargıtay üyesi, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı ve Vekili.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin tarafından "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve ortadan kaldırmayı amaçladığı" gerekçesiyle Halkların Demokratik Partisinin temelli kapatılması ve partinin eş genel başkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan'ın da bulunduğu 687 üyeye siyasi yasak getirilmesi talep edildi. İddianame, 17 Mart 2021'de Yüksek Mahkemeye gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">2023-2024 Türkiye anayasa krizi</span> 2023-2024te Türk hukuk sistemi içinde tartışma

2023-2024 Türkiye anayasa krizi, 8 Kasım 2023 tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesinin TBMM üyesi Can Atalay'ın tahliye edilmesine dair Anayasa Mahkemesinin kararını bozmak için müdahalede bulunması ile başlayan bir yargı krizi sürecidir.