İçeriğe atla

Zübeyde Hanım Anıt Mezarı

Koordinatlar: 38°27′40″K 27°07′01″D / 38.46111°K 27.11694°D / 38.46111; 27.11694
Zübeyde Hanım Anıt Mezarı
Zübeyde Hanım Anıt Mezarı
Harita
Koordinatlar38°27′40″K 27°07′01″D / 38.46111°K 27.11694°D / 38.46111; 27.11694
KonumKarşıyaka, İzmir, Türkiye
TürAnıt mezar
Açılış tarihi1940
DefnedilenlerZübeyde Hanım

Zübeyde Hanım Anıt Mezarı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın İzmir'deki anıt mezarıdır.

Karşıyaka ilçesinde, Zübeyde Hanım Parkı içindedir. 1940 yılında İzmir Belediyesi tarafından yaptırılmıştır. Mustafa Kemal'in arzusu doğrultusunda çok sade düzenlenen anıt mezar, mezarın başındaki on tonluk bir kaya, üzerindeki kabartma Zübeyde Hanım büstü ve ve “Atatürk’ün anası Zübeyde burada gömülüdür. Ölümü: 1923” yazısından ibarettir.

Tarihçe

14 Ocak 1923'te İzmir'de ölen ve cenazesi Ferik Osman Paşa Camii avlusuna defnedilen Zübeyde Hanım'ın mezarı, Atatürk’ün ölümüne kadar bir çiçek bahçesinin ortasında kalmıştır.[1]

Zübeyde Hanım için bir anıt-mezar yaptırmak amacıyla 1938 yılında devrin İzmir Belediye Başkanı Behçet Uz bir proje hazırlattı. Bu projeyi Dolmabahçe Sarayı'nda hasta yatağında ziyaret ettiği Atatürk'e gösterdiğinde Atatürk projeyi çok süslü ve masraflı buldu.[2] Mezarın başına sadece ağır bir taş parçası konmasını ve üstüne “Atatürk’ün anası Zübeyde burada gömülüdür. Ölümü: 1923” yazdırılmasını; Zübeyde Hanım çocukları çok sevdiği için de etrafının bir çocuk parkı ile süslenmesini istedi.

Zübeyde Hanım'ın mezarının çevresi, Atatürk’ün ölümünden sonra onun son arzusu doğrultusunda düzenlendi. Mezarın üstüne Küçük Yamanlar Dağı’ndan getirilen dört metre yüksekliğinde, on ton ağırlığında bir pembe kaya oturtuldu. Kaya parçasına Zübeyde Hanım’ın kabartma bir büstü yerleştirildi. Her yıl Zübeyde Hanım'ın ölüm yıldönümü ile anneler gününde anıt mezarda anma törenleri düzenlenmektedir.[3][4]

Anıt mezarın yapımından önce mezarda bulunan mezar taşı, anıt mezar yapıldığı sırada müze olarak hizmet veren Basmane semtindeki Ayavukla Kilisesi'ne kaldırılmış; 1955'te de İzmir Arkeoloji Müzesi'nin deposunda koruma altına alınmıştır.[5] Orijinal mezar taşı, 2005'ten beri İzmir Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.[6]

Kaynakça

  1. ^ "Zübeyde Hanım'ın Mezarı". Cumhuriyet. 6 Kasım 2023. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
  2. ^ Örnek, Oğuz (19 Ocak 2018). "Ağır kaya!". Habertürk. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Zübeyde Hanım, ölüm yıl dönümünde İzmir'deki kabri başında anıldı". Sözcü. 14 Ocak 2021. 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2021. 
  4. ^ "Anneler Günü'nden Zübeyde Hanım, Karşıyaka'daki kabri başında anıldı". Cumhuriyet. 9 Mayıs 2021. 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2021. 
  5. ^ Oruç, Ömer (28 Ekim 2008). "Zübeyde Hanım'ın mezar taşı 68 yıl sonra sergileniyor". haber7.com. 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2021. 
  6. ^ "Zübey'de Hanım'ın mezar taşı nerede?". İHA. 30 Ekim 2008. 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anıtkabir</span> Türkiyenin kurucusu Atatürkün Ankaradaki anıt mezarı

Anıtkabir, Ankara'nın Çankaya ilçesinde yer alan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarını içeren komplekstir. Emin Onat ile Orhan Arda'nın tasarımı olan Anıtkabir'in 1944'te başlanan inşası 1953'te tamamlanmıştır. Anıt mezar binası başta olmak üzere çeşitli yapı ve anıtların yanı sıra Barış Parkı olarak adlandırılan ağaçlık alandan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Karşıyaka</span> İzmirin ilçesi

Karşıyaka, İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Bayraklı, kuzey batısında Menemen, batısında Çiğli ilçeleri, güneyinde İzmir Körfezi ve İzmir'in karşı kıyısı bulunmaktadır. Yamanlar Dağı'nın eteği ile deniz arasında kalan kısımda şehir dokusu ile büyük ölçüde bütünleşmiş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Zübeyde Hanım</span> Mustafa Kemal Atatürkün annesi (1857–1923)

Zübeyde Hanım, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi.

<span class="mw-page-title-main">Makbule Atadan</span> Mustafa Kemal Atatürkün kız kardeşi (1885–1956)

Makbule Atadan, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün kız kardeşidir. Atatürk'ün Selanik, İstanbul ve Ankara'daki yaşamına tanıklık etmiş bir tarihsel kişiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Latife Uşşakî</span> Mustafa Kemal Atatürkün eşi (1923–1925)

Latife Uşşakî ya da Latife Hanım, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk ve tek evliliğinde eşiydi. 29 Ocak 1923 ile 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında, iki buçuk yıl Atatürk ile evli kalmıştır. Atatürk ile evliliği ve bu evliliğin bitişi, Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından önemli ve popüler bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Ülkü Adatepe</span> Mustafa Kemal Atatürkün manevi kızı

Ülkü Adatepe, Mustafa Kemal Atatürk'ün en küçük manevi kızı. Bebekliğinden beş yaşına kadar Atatürk'ün yanında Çankaya Köşkü'nde yaşamış, kendisi beş yaşında iken manevi babası Atatürk hayatını kaybedinceye kadar ona yurt gezilerinde eşlik etmiş ve onun çocuk sevgisinin simgesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ali Hadi Bara</span> Türk heykeltiraş

Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Canonica</span> İtalyan heykeltıraş (1869-1959)

Pietro Canonica, İtalyan heykeltıraş, ressam ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Zincirlikuyu Mezarlığı</span> İstanbulda bir mezarlık

Zincirlikuyu Mezarlığı, eski adıyla Zincirlikuyu Asrî Mezarlığı, İstanbul'un Şişli ilçesinin Esentepe mahallesi sınırları içerisinde bulunan bir Müslüman mezarlığıdır. Esentepe ile Levent arasında, bulunduğu Zincirlikuyu semtiyle aynı adı taşıyan mezarlığın bakımı ve işletmesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmaktadır. Ana giriş kapısı Nispetiye Caddesi-Büyükdere Caddesi bağlantı yolu üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahim Tuncak</span> Atatürkün manevi oğlu

Abdurrahim Tuncak, Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi oğlu. Mustafa Kemal ve ailesinin Akaretler ve Şişli'deki evlerinde Zübeyde Hanım tarafından büyütülüp yetiştirilmiştir.

Heinrich Krippel, Türkiye'de gerçekleştirdiği anıt heykeller ile tanınan Avusturyalı heykeltıraş, ressam, bakır oymacısı ve illüstratördür.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Atatürk Anıtı</span> İzmir, Türkiyede bir anıt

İzmir Atatürk Anıtı, İzmir Cumhuriyet Meydanı'na Millî Mücadele'yi temsil etmek üzere 1932'de dikilmiş anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Zübeyde Hanım Eğitim ve Müze Gemisi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

Zübeyde Hanım Eğitim ve Müze Gemisi, Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın ismini taşıyan ve hem müze hem de denizciliğin anlatıldığı eğitim merkezi olarak Mart 2014'te İzmir'de hizmete açılan müze gemidir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Atatürk Müzesi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Atatürk Müzesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir müzedir. 1941'de açılan müzede Mustafa Kemal Atatürk'ün eşyaları sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Latife Hanım Köşkü Anı Evi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

Latife Hanım Köşkü Anı Evi, Türkiye'nin İzmir ili Karşıyaka İlçesi Bahriye Üçok Bulvarı'nda yer alan bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk, Annesi ve Kadın Hakları Anıtı</span> İzmir, Türkiyede bir anıt

Atatürk, Annesi ve Kadın Hakları Anıtı, Türkiye'nin İzmir ilinin Karşıyaka ilçesinde, Anayasa Meydanı içerisinde yer alan bir anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Anayasa Meydanı (İzmir)</span> İzmir, Türkiyede bir meydan

Anayasa Meydanı, Türkiye'nin İzmir ilinin Karşıyaka ilçesinde yer alan bir meydandır. Atatürk, Annesi ve Kadın Hakları Anıtı meydanda bulunmaktadır. Meydan, ilçede gerçekleştirilen birçok etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anıtkabir tarihi</span> Ankaradaki ünlü bir anıt mezar ve müzenin tarihçesi

Ankara ilinin Çankaya ilçesinde yer alan ve Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarını içeren yapı kompleksi olan Anıtkabir'in inşa fikri, Atatürk'ün 10 Kasım 1938'deki ölümünün ardından ortaya çıktı. Atatürk'ün naaşının ise, Ankara'da bir anıt mezar inşa edilene kadar Ankara Etnografya Müzesi'nde kalması kararlaştırılmıştı.

Zübeyde Hanım, Mustafa Kemal Atatürk'ün annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nikâh Sarayı (İzmir Tramvayı)</span> tramvay durağı

Nikâh Sarayı Tramvay İstasyonu, İzmir Tramvayı'nın T1 Tramvay Hattı'nda yer alan ve 11 Nisan 2017'de hizmete giren hemzemin tramvay istasyonudur. Karşıyaka'nın Aksoy Mahallesi'nde yer almaktadır.