İçeriğe atla

Yıldırım Ordular Grubu

Yıldırım Ordular Grubu
Yıldırım Ordular Grubu Komutanı Mirliva Mustafa Kemal Paşa, yaverleriyle birlikte, 1918.
Etkin15 Temmuz 1917[1] - 7 Kasım 1918
Dağılması7 Kasım 1918[1]
Ülke Osmanlı İmparatorluğu
Bağlılık Osmanlı ordusu
TipiOrdular grubu
BüyüklükEylül 1918:
269.783[2]
  • 4. Ordu 190.000
  • 7. Ordu 40.000
  • 8. Ordu 39.783
~121.000 muharip asker[2]
KarargâhNablus, Filistin (Haziran 1918)
SavaşlarıI. Dünya Savaşı
  • Sina ve Filistin Cephesi
Komutanlar
Ünlü
komutanları		Erich von Falkenhayn (Temmuz 1917 - 6 Şubat 1918)
Otto Liman von Sanders (24 Şubat - 30 Ekim 1918)
Mustafa Kemal Paşa (31 Ekim - 7 Kasım 1918)

Yıldırım Ordular Grubu (Almanca: Heeresgruppe Yıldırım), I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti'nin Filistin-Suriye-Irak cephelerini savunmak için teşkil ettiği ordular grubu.

24 Haziran 1917 tarihinde Halep'te, Enver Paşa'nın başkanlığında Osmanlı ve Alman komutanlarının katılmasıyla (Mustafa Kemal Paşa dahil) yapılan toplantıda, General Falkenhayn'ın komutanlığında "Yıldırım Ordular Grubu" ("Heeresgruppe Yıldırım") kurulması kararlaştırıldı. Bu yeni düzenleme Filistin-Suriye-Irak cephelerini, bünyesinde bir araya getirecekti. Bu düzenlemede bile Sina Cephesine fazla bir kuvvet ayrılmamıştı. Yalnız bu sefer Almanya, Yıldırım Ordularına 6000 kişilik bir yardım kuvveti gönderecekti ki, bunun bir kısmı da Sina Cephesine ayrılmıştı. Ekim ayında (1917) Filistin Cephesindeki Osmanlı kuvvetlerinin mevcudu 46.000 kişi kadardı. Buna karşılık Allenby'nin emrinde ise takribi 97.000 kişilik bir kuvvet bulunmaktaydı.

24 Haziran 1917 günü yapılan Halep toplantısından sonra İstanbul'a dönen Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın ilk işi kararlaştırdığı Yıldırım Ordular Grubu'nun kurulması olmuş ve General Falkenhayn'ın Grup Komutanlığına tayinini (11 Temmuz 1917), padişahın onayından geçirdikten sonra 15 Temmuz 1917'de teşkil emrini vermişti. Yıldırım Ordu Grubu'nun kuruluş amacı ilk başta Bağdat'ın geri alınmasıydı. Ancak kısa zamanda bu hedefin gerçekleşmesinin gerçekçi olmadığı anlaşılarak Filistin-Suriye cephesi esas alınarak düzenleme yapılmıştır. İlk başta gruba dahil edilen Irak'taki 6. Ordu ile Diyarbakır'daki 2. Ordu grup teşkilatından çıkarılarak Yıldırım Ordu Grubu 4, 7 ve 8. Ordulardan müteşekkil kılınmıştır. Yıldırım Ordular Grubu Eylül 1918'deki Megiddo Muharebesinde İngiliz kuvvetlerince büyük ölçüde imha edildikten sonra, 30 Ekim 1918 tarihinde İtilaf Devletleri'yle Mondros Mütârekesi imzalandı. Bu mütareke gereği Osmanlı Devleti'nde bulunan Almanların ayrılmaları gerekmekteydi. Buna dayanarak Sadrazam Ahmet İzzet Paşa, 30 Ekim 1918'de Otto Liman von Sanders'e bir telgraf çekerek, Yıldırım Ordu Grubu Komutanlığını Mustafa Kemal Paşa'ya devretmesini istemişti. Bunun üzerine 31 Ekim günü Yıldırım Ordu Grubu Komutanlığını Mustafa Kemal Paşa'ya bırakan von Sanders, emrinde bulunan birliklere veda yazısı yazarak, 31 Ekim 1918 günü görevinden ayrıldı. Mustafa Kemal Paşa'nın 31 Ekim günü Adana'da devralmış olduğu Yıldırım Ordu Grubu Komutanlığı görevi 7 Kasım 1918 tarihine kadar 8 gün sürdü.

I. Dünya Savaşı

Ağustos 1917 Savaş Düzeni

Ağustos 1917'de ordu grubu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[3]

Ocak 1918 Savaş Düzeni

Ocak 1918'de ordular grubu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[4]

Haziran 1918 Savaş Düzeni

Haziran 1918'de ordular grubu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[5]

  • Yıldırım Ordular Grubu (Müşir Otto Liman von Sanders)
    • 7. Ordu (Mirliva Mustafa Fevzi Paşa)
      • 3. Kolordu
        • 1. Tümen, 24. Tümen, 3. Süvari Tümeni
      • 20. Kolordu
        • 26. Tümen, 53. Tümen, 19. Tümen
      • Alman Asya Kolordusu
    • 8. Ordu (Ferik Cevad Paşa)
      • 22. Kolordu
        • 3. Tümen, 7. Tümen, 20. Tümen
      • 16. Tümen
      • 54. Tümen
      • 2. Kafkas Süvari Tümeni

Eylül 1918 Savaş Düzeni

Eylül 1918'de ordular grubu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[6]

Mondros Sonrası

Kasım 1918 Savaş Düzeni

Kasım 1918'de ordular grubu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[7]

Yıldırım Askeri Müfettişliği, Mayıs 1919

Nisan 1919 tarihinde Mustafa Kemal Paşa, Cevat Paşa ve Kavaklı Mustafa Fevzi Paşa İstanbul'da gizli bir toplantı düzenledi. Bu toplantıda "Üçlü Yemin" adlı bir rapor hazırlandı (Üçler Misakı) ve vatan savunması için ordu müfettişliği kurulmasına için karar verildi. Nisan ayı sonunda, Kavaklı Mustafa Fevzi Paşa, Harbiye Nazırı Şakir Paşa'ya bu raporu sundu. 30 Nisan 1919 tarihinde, Harbiye Nezareti ve Sultan VI. Mehmed, Genelkurmay Başkanı tarafından önerilen ordu müfettişlikleri kurulması hakkındaki kararı onayladı.[8] Müfettişlikler kuruldu ve başlarına şu komutanlar getirildi; 1. Ordu Askeri Müfettişliği (İstanbul'da konuşlu, Kavaklı Mustafa Fevzi Paşa), Yıldırım Ordusu Askeri Müfettişliği (Konya'da konuşlu, Mersinli Cemal Paşa, daha sonra 2. Ordu Askeri Müfettişliği), 9. Ordu Askeri Müfettişliği (Erzurum konuşlu, Mustafa Kemal Paşa, daha sonra 3. Ordu Askeri Müfettişliği). Ayrıca, Rumeli Askeri Müfettişliği (Nurettin Paşa) kurulacak, 13. Kolordu doğrudan Harbiye Nazırlığı'nın komutası altında olacaktı.[9] Mayıs 1919'da, ordu müfettişliği aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:[10][11]

  • Yıldırım Askeri Müfettişliği (Yıldırım Kıt'aatı Müfettişliği, Konya, Müfettiş: Ferik Mersinli Cemal Paşa)
    • 12. Kolordu (Niğde, Miralay Selâhaddin Bey)
      • 11. Tümen
      • 41. Tümen
      • 7. Süvari Alayı
      • 20. Süvari Alayı
    • 20. Kolordu (Ankara, Mirliva Ali Fuad Paşa)
      • 23. Tümen
      • 24. Tümen
    • 17. Kolordu (İzmir, Mirliva Ali Nadir Paşa, İzmir'in işgali sonrası 1. Ordu Askeri Müfettişliği'nden transfer edildi)
      • 56. Tümen
      • 57. Tümen

Kaynakça

  1. ^ a b Türkmen, Zekeriya. "Zekeriya Türkmen, Mustafa Kemal Paşa ve Yıldırım Ordular Grup Komutanlığı, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sy: 47, Cilt XVI, Ankara Temmuz 2000, s. 395-419". 31 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2024 – www.academia.edu vasıtasıyla. 
  2. ^ a b Erickson 2001, s. 242
  3. ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 170.
  4. ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 181.
  5. ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 188.
  6. ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 197.
  7. ^ Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 202.
  8. ^ Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, p. 105. (Türkçe)
  9. ^ Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, p. 106. (Türkçe)
  10. ^ Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, p. 333. (Türkçe)
  11. ^ Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, pp. 110-111. (Türkçe)

İlgili Araştırma Makaleleri

1. Ordu, Osmanlı Ordusu'nun ordularından biri.

<span class="mw-page-title-main">5. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

5. Ordu, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 24 Mart 1915 tarihinde kuruldu ve 21 Kasım 1918 tarihinde lağvedildi. Bu orduya I. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Boğazı'nı ve Gelibolu Yarımadası'nı savunma görevi verildi. Almanya'dan gelen askerî danışman General Otto Liman von Sanders bu ordunun ilk komutanı oldu.

8. Ordu, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1917 yılında kuruldu ve 13 Kasım 1918 tarihinde lağvedildi.

20. Kolordu, İsmet Bey komutasında Kudüs'te, Megiddo'da savaştı. Mondros Ateşkes Anlaşması'ndan sonra, Ereğli-Konya-Ankara yoluyla Ankara'ya gelmiş ve Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmıştır.

9. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşında 3. Orduya bağlı kolordusu. Karargahı Erzurum'da idi. Sırasıyla Ahmet Fevzi Paşa, Remzi Paşa, Hüsamettin Paşa, Binbaşı Nurettin Bey (Sakallı) ve Binbaşı Mustafa Nimet Bey tarafından yönetilmiştir.

1. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">7. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span> Askerî birlik

7. Ordu, I. Dünya Savaşı sırasında Sina ve Filistin Cephesi'nde savaşan bir Osmanlı ordusuydu.

<span class="mw-page-title-main">9. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

9. Ordu, I. Dünya Savaşı öncesinde Osmanlı İmparatorluğu tarafından 7 Haziran 1918 tarihinde kuruldu ve 3 Nisan 1919 tarihinde lağvedildi.

Şark Ordular Grubu Osmanlı Ordusu'nun ordu gruplarından biri olarak I. Dünya Savaşı Kafkasya Cephesi'nde kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas Ordular Grubu</span> Kafkasya Cebhesi

Kafkas Ordular Grubu, Osmanlı Ordusu'nun ordu gruplarından biri olarak I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi'nde kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">4. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

4. Ordu Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan askerî reformlar sırasında 19. yüzyılın sonlarında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">6. Ordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

6. Ordu Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan askeri reformlar sırasında 19. yüzyılın sonlarında kuruldu.

1. Kafkas Kolordusu, Osmanlı İmparatorluğu tarafından I. Dünya Savaşı sırasında kurulmuş olan bir kolorduydu.

12. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">13. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

13. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

14. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">15. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span> Askeri birim

15. Kolordu Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı dönemi askeri birimlerinden biridir. 25.000 kişilik kuvvetiyle Osmanlı Devleti'nin müttefiklerine destek olması amacıyla Galiçya Cephesi'nde savaştı. 1917 yılında Doğu Cephesi'ne kaydırıldı. Komutanlığına Kazım Karabekir Paşa atandı. 1920 yılında ismi "Doğu Cephesi Komutanlığı" olarak değiştirildi.15. Kolordu Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktığında Anadoluda konuşlu bulunan, düşmana teslim olmamış en büyük askerî birlikti. Kazım Karabekir'in komutası altındaki bu birlik İstanbul Hükûmetine ilk başkaldıran askeri kuvvettir. Kurtuluş Savaşı'nın başlangıç aşamasında Milli Mücadelenin belkemiğini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">18. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

18. Kolordu Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı dönemi askeri birimlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">3. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)</span>

3. Kolordu, İmparatorluk Ordularının en seçkin kolordularından birisidir. Balkan Savaşlarının başlangıcında Avrupa toprakları üzerinde bulunup da yenilmeyen tek kolordudur. Birinci Çatalca Muharebesi ve İkinci Çatalca Muharebesi'nde İstanbul'u başarıyla savunmuş ve şehre taarruz eden Bulgar kuvvetlerini püskürtmüştür. İkinci Balkan Savaşı sırasında 23 Temmuz 1913'te Edirne'ye girerek şehri Bulgar işgalinden kurtarmıştır. Birinci Dünya Savaşı'nda Gelibolu'da savaşarak payitaht İstanbul'un düşmesine engel olmuştur. Günümüzde İstanbul'da konuşlu bulunan aynı adlı 3. Kolordu (Türkiye),bu birliğin devamıdır.

4. Kolordu, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı dönemi askerî birimlerinden biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.