İçeriğe atla

Yusuf Ziya Paşa (1826 doğumlu devlet görevlisi)

Yusuf Ziya Paşa
Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisi
Görev süresi
1 Kasım 1871 - 26 Kasım 1871
Yerine geldiğiAhmed Zühdü Paşa
Yerine gelenAbdullah Galib Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum 1826
İstanbul
Ölüm 30 Kasım 1882
Trabzon
Defin yeri Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul

Yusuf Ziya Paşa (1826, İstanbul - 30 Kasım 1882, Trabzon), Osmanlı devlet adamı. Maliye ve Maarif Nazırlığı ve Trabzon Valiliği yapmıştır. Darüşşafaka’nın kurucusudur.

Yaşamı

1826 yılında İstanbul'un Fatih ilçesindeki Aksaray semtinde dünyaya geldi. Babası, gümrük memuru Mehmet Akif Efendi’dir.[1] Evde özel öğrenim görerek yetişti. Özellikle matematik ve muhasebe alanında kendini yetiştirdi.[2]

1842 yılında kurulan "Mesarifet Hazinesi" (Askerlik Dairesi Hazine Harcamaları) adlı devlet kuruluşunda aynı yıl memuriyete başladı. 1853-1856 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Batum Ordu Hümayun-u Mümeyizliğinde görevlendirildi. Savaştan sonra çeşitli devlet görevlerinde bulundu. Gazi Ahmet Muhtar Paşa ile irtibata geçerek 1863 yılında "Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslamiye" (İslam Okutma Kurumu)'nin kurulması ve Kapalıçarşı'daki çırakların eğitimi için Simkeşhane'de bir okul kurulmasına öncülük etti. Okulda kullanılmak üzere bir cebir kitabı ve hesap risalesi bastırdı; kitap bütün okullarda kullanılarak kuruma bir gelir kaynağı oldu.[1] Bu okulun başarısı üzerine öksüz ve yetim çocukların okutulması için İstanbul'daki ilk parasız yatılı okul olan Darüşşafaka'nın kurulması girişimine de öncülük etti. Okul inşası 1868'de Fatih'te alınan bir arsa üzerinde başladı, 1873'te hizmete girdi.

1867'de Serasker Müsteşarlığı'na, 1868'de Maliye müsteşarlığına atandı. 1873 yılında Şura-yı Devlet üyesi oldu. 1873-1874 arasında Orman Umum Müdürü olarak görev yaptı.[3] 1874 yılında Maliye Nazırı oldu. Ertesi sene Defter-i Hakani (Tapu Kadostro) Nezareti'ne atandıysa da ardından tekrar Maliye Nazırlığına getirildi.

1878’de Trabzon valisi olarak görevlendirildi. Abdülaziz’in tahttan indirilmesi olayına karıştığı için İstanbul’dan uzaklaştırılıp Trabzon’da görevlendirildiği rivayet edilir[1]

30 Kasım 1882 tarihinde Trabzon’da hayatını kaybetti.[4] Darüşşafaka’nın bahçesine gömülmeyi vasiyet etti ama mümkün olmadı.[1] Ziya Paşa’nın ölümünden 83 yıl sonra Darüşşafaka İdare Heyeti, 27 Eylül 1965 günü Ziya Paşa’nın kabriyle mezar taşları, onun vasiyeti yerine getirilmek üzere İstanbul’a getirildi.[5] Naaşı İstanbul'a getirildi, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. Darüşşafaka’nın kuruluş ve gelişmesinde büyük katkıları olan Yusuf Ziya Paşa’nın maaşını Darüşşefaka'ya devrettiği bilinir.[3]

Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki kabri

Eserleri

  • Muhtasar Kava'id-i 'İlm-i Hesab
  • Mukaddime-i İlm-i Cebir
  • Teshil-i Hesab

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Yusuf Ziya Paşa, Oyg'nin Darüşşafakası blogu (6 Şubat 1922 tarihli Mualimler Mecmuası, Numara 24'te yayımlanan Mehmet İzzet makalesinden alıntı)". 3 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  2. ^ "Darüşşifaka Lisesi web sitesi, Kurucularımız sayfası, Erişim tairhi:28.05.2011". 12 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  3. ^ a b "Orman Genel Müdürlüğü web sitesi, Geçmişten Günümüze Orman Genel Müdürleri sayfası Erişim tarihi:12.03.2011". 8 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  4. ^ Mehmed İzzet, Muallimler mecmuası, Numara 24, Binbirdirek, 8 Teşrin-i Sânî 1340 (6 şubat 1922)
  5. ^ "Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisleri" (PDF). sayistay.gov.tr. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Sarim Paşa</span> 181. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Sarim Paşa, Osmanlı devlet adamı ve diplomattır. Abdülmecid saltanatında 29 Nisan 1848-12 Ağustos 1848 tarihleri arasında üç ay on üç gün sadrazamlık yapmıştır. Ayrica Hariciye Nazırlığı, Maliye Nazırlığı ve Ticaret Nazırlığı görevleri yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Esad Paşa</span> 191. Osmanlı sadrazamı

Sakızlı Ahmed Esad Paşa, Osmanlı devlet adamı. Abdülaziz'in saltanatında iki dönem sadrazamlık yapmıştır. Darüşşafaka'nın kurucularındandır. Sanat tarihçi Celal Esad Arseven'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şirvanizade Mehmed Rüşdi Paşa</span> 192. Osmanlı sadrazamı

Şirvanizade Mehmet Rüşdi Paşa, Abdülaziz döneminde 15 Nisan 1873 - 15 Şubat 1874 tarihleri arasında on ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Hamdi Paşa</span> 195. Osmanlı sadrazamı

Ahmet Hamdi Paşa (1826-1885), Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında II. Abdülhamid saltanatında hükûmette nazırlık, valilik ve 11 Ocak 1878-4 Şubat 1878 tarihleri arasında yirmi dört gün sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Sadık Paşa</span> 197. Osmanlı sadrazamı

Mehmet Sadık Paşa (Karavezir), Osmanlı Devletinin son yıllarında hükûmette nazırlık, valilik ve sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hekim İsmail Paşa</span>

Hekim İsmail Paşa ya da Sakızlı Sotori,, Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Darüşşafaka</span> İstanbulda okul

Darüşşafaka, İstanbul'da kuruluşu 1863 yılına dayanan parasız, yatılı, karma öğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Galib Paşa</span>

Abdullah Galib Paşa, Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Asker Ressamlar</span> Türk ressam grubu

Asker Ressamlar, Türk resminde bir döneme adını vermiş, askerî okullarda yetişmiş ressamlar grubu. Batı anlayışında Türk resim sanatının temelleri, III Selim döneminde ilk kez resim derslerinin verilmeye başlandığı, 1795'te açılan Mühendishane-i Beri-i Hümâyun'da atıldı.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Tevfik Paşa</span>

Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa bir Osmanlı generali (Müşir) ve matematikçisi. Lineer cebir üzerine çalışmaları ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

Nafia Nazırlığı ya da Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Asım Mehmed Paşa</span>

Asım Mehmed Paşa (Nurizade) valilik, Şûrâ-yı Devlet başkanlığı ve çeşitli hükûmet görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Posta ve Telgraf Nezâreti</span> Osmanlıda posta ve telgraf bakanlığı

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.

Yusuf Ziya Paşa, aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Fazıl Paşa</span> Mısırlı prens

Mustafa Fazıl Paşa, Mısırlı prens ve Türk siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Maliye Nezâreti</span>

Maliye Nâzırlığı veya Maliye Nezâreti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde maliye işlerinden sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Zühdü Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Zühdü Paşa, Osmanlı devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.