İçeriğe atla

Yusuf Karabaği

Mövlana

Yusuf Karabaği
Mövlanə Yusif ibn Məhəmmədcan Karabaği
Doğum1532
Karabağ (günümüz Azerbaycan)
Ölüm12 Temmuz 1591 (59 yaşında)
Semerkant
Etnik kökenAzerbaycanlı

Mövlana Yusuf ibn Muhammedcan Karabaği (AzericeMövlanə Yusif ibn Məhəmmədcan Qarabaği; 1532 – 1591), 16. yüzyıl Azerbaycanlı bilim insanı, hekim, filozof.

Hayatı

1532'de Karabağ'da Otuzikili Muhammedcan Ağa'nın ailesinde doğmuştur. Türkmen göçebe Otuziki boyunun Muhammedşahlı oymağından geliyor. Osmanlı–Safevî Savaşı (1548–1549) döneminde Arran'a hicret etmiş, daha sonra Semerkant'a yerleşmiş ve medresede ders vermeye başlamıştır. İbn-i Sina'nın "El-Kanun fi't-Tıb" eserine şerhler ve ekler yazmıştır. Semerkant sakinleri ona bir saygı göstergesi olarak Büyük Ahund derlerdi.[1]

Kaynakça

  1. ^ Cengizoğlu, Enver (2010). "Mövlana Yusuf Karabaği". «Soy» (Azerice). Bakü. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Timur</span> Timur İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı (1336–1405)

Timur sonrasında Timur Küregen, Timurlu İmparatorluğu'nun kurucusu olan Türk veya Türk-Moğol asker ve komutan. 1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle günümüzdeki Orta Asya, Rusya, İran, Hindistan, Afganistan, Kafkasya, Ortadoğu ve Anadolu'nun büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Çağatay ulusunu oluşturan boylardan Barlaslar'ın önderi olan Turagay ile Tekina Hatun'un çocuğu olarak 1336'da Semerkant yakınlarındaki Şehr-i-Sebz'e bağlı Hoca Ilgar köyünde dünyaya gelen Timur, 1370'te Çağatay Hanlığı'nın batısını denetim altına alan askeri bir lider olarak kendini göstermiştir.

Kadirilik ya da Kadiriyye, Seyyid Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan tarikattır.

<span class="mw-page-title-main">Semerkant</span> Özbekistan şehri

Semerkant, Özbekistan'ın 12 ilinden biri olan Semerkant ilinin yönetim merkezi olan şehir. Zerefşan Nehri vadisinde, başkent Taşkent'in 275 km güneybatısında yer alır. Nüfus açısından Özbekistan'ın en büyük ikinci şehri, tarihi ve sosyo-kültürel açıdan en önemli şehridir. 2500 sene öncesine dayanan tarihiyle dünyanın en eski şehirleri arasında yer alan Semerkant, İpek Yolu'nun önemli bir kavşağında yer almasından dolayı tarih boyunca siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan önemli bir yerleşim yeri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mâverâünnehir</span> Tarihî bölge

Maveraünnehir, Orta Asya'da, Ceyhun ve Seyhun nehirleri arasında kalan tarihi bölge.

<span class="mw-page-title-main">Muvahhidler</span>

Muvahhidler, bugünkü Kuzey Afrika, İspanya ve Batı Sahra topraklarına egemen olan Murabıtlar Devleti'ni yıkarak onun yerine geçen Berberi hanedan ve devletidir. 1146 ila 1248 yılları arasında, bugünkü İspanya topraklarının büyük bölümünün yanı sıra Kuzey Afrika'daki bazı toprakları da denetimleri altında tutmuşlardır. Hristiyan saldırıları ve bazı iç karışıklıklar sonucu 1269'da yıkılmışlardır. İber Yarımadası üzerinde egemen olmuş son büyük Müslüman devlettir.

Ebû Yûsuf Yâkûb İbn-i İbrâhîm-i Ensâri Hanefî fıkıh ve hadis bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Sâcoğulları</span>

Sâciler veya Sâcoğulları, Azerbaycan'da hüküm sürmüş bir hanedandır. Sâcoğulları hanedanı, Azerbaycan'daki bir halife hükümdar soyu idi. Sâciler, Orta Asya'daki Uşrusana kentinden göç etmiş, İrani (Soğd) kökenli bir topluluk ya da Abbasi hizmetindeki Türk kökenli bir komutan olan Ebu's-Sâc Dîvdad b. Yûsuf Dîvdest'in ailesindendir.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların Maveraünnehir'i fethi</span> Arapların 7.-8. yüzyıl Asya fetihleri

Müslümanların Maveraünnehir'i fethi ya da Arapların Maveraünnehir'i fethi, günümüzde Özbekistan'ı, Tacikistan'ı, Kazakistan'ı ve Kırgızistan'ı kapsayan Orta Asya'nın tümünün ya da bazı bölgelerinin 7. ve 8. yüzyıllarda On İki İmamların dördüncüsü olan İmam Zeynel Abidin ve taraftarları olan Müslümanlar tarafından fethedilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kerbelayı Sefihan Karabaği</span>

Kerbelayı Sefihan Karabaği (Azerice: Kərbəlayı Səfixan Sultanhüseyn oğlu Qarabaği;, Azerbaycanlı mimar. O zaman Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olan Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde Şuşa kentinde dünyaya gelmiştir ve orada da ölmüştür. Kerbelayı Sefihan Karabaği, özellikle Karabağ'daki mimari eserleriyle ün kazanmışır.

<span class="mw-page-title-main">Acemi Nahçıvani</span> Nahçıvan-Meraga mimarlık okulunun kurucusu

Acemi ibn Ebubekr Nahçıvani, 12.-13. yüzyıllarda bugünkü Azerbaycan topraklarında faaliyet göstermiş ve ün kazanmış Azerbaycanlı mimar, Nahçıvan Mimarlık Akımının kurucusu ve vatanı Nahçıvan'da pek çok mimari eserin yaratıcısıdır.

Bu liste; kayda değer Türk mucit, bilgin, kâşif ve bilim insanlarının isim ve uzmanlık alanlarını içermektedir.

Shams al-Dīn Muḥammad ibn Ashraf al-Ḥusaynī al-Samarqandī 13. yüzyılda Semerkant'ta yaşamış olan astronom ve matematikçi.

Sahih İbn Habban, İslam alimi İbn Hibban'ın Hadis mecmuasıdır. Sadece sahih tayin edilmiş hadis içerme özelliğine sahiptir. Eserin yazarı Horasan'ın Bust şehrinden olan Ebu Hâtim Muhammad ibn Hibbân ibn Ahmed el-Temîmî el-Bustî'dir. M 965'te vefat edip önde gelen şafii hadis uzman ve verimli bir yazar olarak bilinir.

İbni Hibban, Müslüman alim, muhaddis, tarihçi, birçok eserin yazarı ve "Horasan Şeyhi"dir.

Azeri mimarlar listesi, önemli Azeri mimarlarının ismini alfabetik bir sırayla gösteren listedir.

<span class="mw-page-title-main">Saatli Camii, Şuşa</span> Azerbaycanın Şuşa şehrinde camii

Saatli Camii Şuşa'da yer alan bir camidir.

Ebu Übeydullâh Muhammed bin Ebu Sac veya Muhammed ibn Ebû Sac veya Sacoğlu Mehmet, Ebû Sâc Divdattan sonra Saciler Devleti'nin ikinci hükümdari. Sacî Tarihinde ilk kez "Afşin" unvanı kullanmıştır. Bu sebepten de bazen yanlış olarak Sâcoğlu Devleti'nin ilk hükümdarı diye anılır. Ebu Sac Divdat'ın oğlu, Yusuf ibn Ebu Sac'ın kardeşidir. Devletin üçüncü hükümdarı ve ikinci afşini Divdâd ibn Muhammed'in babasıdır. Güney Azerbaycan'da dünyaya gelmiş, 901 yılında da Kuzey Azerbaycan'ın Berde şehrinde vefât etmiştir. Devrinde devlet hâlâ Hilafet'e vergi ödese de, ilk kez olarak kendi adından sikke kestirmiştir. Bunu Azerbaycan'da bulunan Sâcî devrine ait sikkeler ispat etmektedir.

Şirinsu Hamamı, Azerbaycan'ın Şuşa şehrinde bulunan tarihi bir yapıttır. 1878–1880 yıllarında Hurşidbanu Natevan'ın sifarişiyle mimar Kerbelayı Sefihan Karabaği tarafından tasarlanmıştır.

İzzeddin Muhammed Ali oğlu Karabaği, Azerbaycanlı bilim insanı, filozof.