İçeriğe atla

Yusuf (Memlûk sultanı)

Aziz Yusuf
Mısır Memlûk Sultanı
Hüküm süresi1438
Önce gelenBarsbay
Sonra gelenZahir Çakmak
Doğum1423
Tam adı
Melik Aziz Cemaleddin Yusuf bin Barsbay
HanedanBurci Hanedanı
BabasıBarsbay

Aziz Yusuf tam ismiyle Malik Aziz Cemaleddin Yusuf bin Barsbay 1438de ölen babası Barsbay'in yerine geçen ve çok kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı.

Hayatı

Yusuf babası 7 Haziran 1438'de ölmesiyle 15 yaşında Memlûk Sultanı oldu. Tahta geçince "Aziz Cemaledin"[1] lakaplarını aldı. Hükümdarlığa geçişinde yaptığı ilk iş Memluklu emirlerinin desteğini almak için devlet hazinesinden emirlere büyük hediyeler ve bahşişler vermek oldu. Fakat Yusuf'un babası Barsbay'ın Kahire kalesinde yerleşmiş MemlûklularIna karşı olan Memlûklu emirleri emir Çakmak etrafında birleştiler ve Yusuf'u tahttan atmak için bir hükûmet darbesi hazırladılar. Bahşiş alan diğer memlûklu emirleri bu iki klikten birine bağlanmak zorunda kaldılar. Bu iki Memlûklu emirleri kliği arasında Kahire'de çatışmalar çıktı ise de bunlar önce hiç sonuç verici olmadı. Ama sonunda emir Çakmak Kahire kalesini eline geçirmeyi başardı. Sultan Aziz Yusuf'u da eline geçirip onu hapse attırdı. Memlûklu emirleri 7 Ağustos 1438'de Aziz Yusuf yerine emir Zahir Çakmak'ı Memlûklu Sultanı seçtiler.

Dipnotlar

  1. ^ "Çok sevilen Dinin güzelliği" anlamına gelir.

Dış bağlantılar

  • Jamal ad-Dîn Yusuf Fransizca Wikipedia Al-Azîz Jamal ad-Dîn Yusuf maddesi[] (Fransızca)(Erişme:3.7.2010)
  • Clot, André
    • (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727.
    • (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin ISBN 978-2-262-03045-2 (say.201 Bölüm:" Vers la chute ".) (Fransızca)
  • Bosworth, Clifford Edmund () The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual Edinburgh:Edinburgh University Press ISBN 978-0-7486-2137-8 (Bölüm:"The Burjī line 784-922/1382-1517") Google Books1 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:2.7.2010)
  • İbni Taghribirdi (çev. William Popper) (1954-1963) History of Egypt 1362-1469 A.D. (7 Cilt), Berkley:University of California Press (1410-1470 döneminde yaşamış yazarın Nujum al-zahira fi muluk Misr wa'l-Qahira adlı eserinin İngilizce tercümesi) (İngilizce) (Arapça tüm eser: [1]4 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Arapça) Erişme:12.10.2009)
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Barsbay
Mısır Memlûk Sultanı
1438 		Sonra gelen:
Zahir Çakmak

İlgili Araştırma Makaleleri

Muizzuddin El-Mansur Aybeg, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Türkmen kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü.

Berkuk, tam adı Melikü'z-zahir Seyfeddin El-Osmani El-Yelboğavî Berkuk, Çerkes kökenli Burcî Memlûkler hanedanının ilk Memlük hükümdarı. İç çekişmelerle yıpranan Memlûk Devleti'ni merkezi bir devlet durumuna getirmeye çalışmıştır. "Berkuk" ismi Çerkesçedir ve onun doğuştan ismidir.

Zahir Çakmak, tam ismiyle Melik Zahir Sayfeddin Çakmak, 1438 ile 1453 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Sultan İnal, tam ismiyle Melik Eşref Seydeddin Ebu Nasr-el-Alai Zahiri Nasır İnal el-Acrud, 1453 ile 1461 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı. El-Acrud lakabını sakalının şeklinden almıştır.

Fahreddin Osman tam ismiyle Malik Mansur Fahreddin Osman bin Çakmak 1453'te 80 yaşında ölen babası Zahir Çakmak'in yerine geçen ve 1 ay saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Muavyed Ahmed tam ismiyle Malik Muavyed Şihabeddin Ahmed bin Inal 1461'de 80 yaşında ölen babası İnal'ın yerine geçen ve 4 ay saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Yelbay ya da tam künyesiyle el-Melikü'z-Zâhir Seyfeddin Yelbay İnalî el-Mu'ayyadî 10 Ekim 1467 de ölen Memluk Sultanı Hoşkadem'in yerine geçen ve 1467-1468 de çok kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burcî Memlûklerden Memlûk Devleti hükümdarı.

Temürboğa ya da tam künyesiyle el-Melikü'z-Zâhir Temürboğa, Aralık 1467'den 30 Ocak 1468'e kadar çok kısa bir dönem için saltanat süren Burcî Memlûklerden Memlûk Devleti hükümdarı.

Zahir Kansu tam ismiyle Melik Zahir Kansu 1498de 25 yaşındayken bir komployla Memluk Sultanı Nasır Muhammed'in yerine geçen ve 1498-1500 yılları arasında kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Eşref Canbulat tam ismiyle Malik Eşref Canbulat, 1500'de Adil Tumanbay'ın bir komplosuyla Memluk Sultanı Zahir Kansu'nun yerine geçen ve 1500-1501'de kısa bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarıdır.

Adil Tumanbay tam ismiyle Malik Àdil Sayfeddin Tumanbay 1501'de bir komployla Memlûk Sultanı Eşref Canbulat'ın yerine geçen ve 1501'de yüz günlük bir dönem için saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlûk hükümdarı.

Tatar, 1421'de Muavyed Şeyh'in ölmesiyle daha bebek iken tahta geçen Muzaffer Ahmed'i tahttan indirip yerine geçen ve 1421'de dört ay saltanattan sonra ölen Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Salih Muhammed tam ismiyle Salih Nasıreddîn Muhammed bin Tatar 1421'de babası Sultan Seyfeddin Tatar'ın ölmesiyle 10 yaşında iken tahta geçen kısa bir saltanattan sonra Barsbay tarafından tahtan indirilen Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk hükümdarı.

Mansur Abdülaziz tam ismiyle Malik Mansur Abdulaziz bin Berkuk, 1405'te 70 gün saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memlük Devleti hükümdarı. Sultan Berkuk'un ikinci oğlu ve Sultan Nasır Farac'ın küçük kardeşi olup 1405'te kardeşi Sultan Nasır Farac aleyhine yapılan başarılı bir hükûmet darbesi ile Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı olmuştur. Ama kısa bir saltanattan sonra kardeşi Sultan Nasır Farac tarafından tahttan indirilmiştir.

I. Selâhaddin, tam adıyla Malik Salih Selâhaddin Salih dokuzuncu Memlûk sultanı Nasır Muhammed'in sultanlık yapan sekizinci oğlu olup Mısır'da 1351-1354 yıllarında, ağabeyi Ebu Maali Hasan'in sultanlık dönemleri arasında tahta geçirilmiş, Türk asıllı Bahri hanedanından olan yirminci Memluk Sultanıdır.

Hoşkadem tam ismiyle Melik Zahir Seyfeddin Hoşkadem Nasirí el-Muayyadí Bazı kaynaklar ismini Kuşkadam olarak verirler. 1461de bir komplo ile tahtan indirilen Memluk Sultanı Muavyed Ahmed'in yerine geçirilen ve 1461-1467'de saltanat süren, Anadolu Türkü kökenli, ama Çerkes Burci Hanedanı'ndan Memlûk Devleti hükümdarı.

Sultan Barsbay tam ismiyle Malik Eşref Ebu-Nasır Seyfeddin Barsbay, 1422 - 1438 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı. Saltanat döneminde Memluklu Devleti en geniş sınırlarına erişmiş ve Mezopotamya'da El Cezire ve Hicaz Memluklu Devletine bağlı ülkeler haline getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bahrî Memlûkler</span>

Bahrî Hanedanı, Kahire merkez olmak üzere Mısır, Suriye ve Hicaz'da hüküm süren genellikle Kıpçak Türk asıllı Memluklu kölemenler ve bunların neslinden oluşan hanedandır.

Şeyh el-Mahmûdî ya da tam künyesiyle Ebü'n-Nasr Seyfüddîn el-Melikü'l-Müeyyed Şeyh el-Mahmûdî ez-Zâhirî 1412-1421 döneminde saltanat süren Çerkes kökenli Burcî Hanedanı'ndan Memlûk Devleti hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Burcî Memlûkler</span>

Burcî Hanedanı Mısır'da Memlûk Devleti'nde 1382-1517 döneminde hüküm süren yani en uzun süre hükmeden Memlûk hanedanı. Çerkes kökenlidir. Bu isim "burç" sözcüğünden yani "kale surlarının üstü" anlamına gelmekte ve bu hanedana mensup olan çoğu Çerkes asıllı olan Memluklu kölelerden oluşan askerlerin Kahire kalesi içinde bulunan kışlalarından mülhem olmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.