İçeriğe atla

Yuriy Drohobıç

Yuriy Drohobıç
Юрій Дрогобич
1494 yılında Yuriy Drohobıç
DoğumYuriy Kotermak
1450
Drohobıç
Ölüm4 Şubat 1494 (44 yaşında)
Kraków
MilliyetUkraynalı
Diğer ad(lar)ıYuriy Drohobych, Magister Georgius Drohobich, Jerzy Drohobycz, Jerzy Kotermak Drusianus, Georgius Drohobicz
VatandaşlıkPolonya Krallığı
EğitimJagiellonian Üniversitesi, Bologna Üniversitesi
Kariyeri
DalıAstronomi, felsefe, astroloji, tıp
Çalıştığı kurumJagiellonian Üniversitesi, Bologna Üniversitesi
Akademik danışmanlarıGirolamo Manfredi

Yuriy Drohobıç veya Yuriy Kotermak[a] (1450, Drohobıç - 4 Şubat 1494, Krakov) bir Ruten filozofu, astronom, yazar, tıp doktoru, Bologna Üniversitesi rektörü ve Krakov Akademisi profesörü ve Kilise Slavcası basılmış bir metnin ilk yayıncısı idi. Iudicium Pronosticon Anni 1483 Currentis kitabının yazarıdır.[1]

Biyografisi

Yuriy Drohobıç, Red Ruthenia'daki Drohobıç şehrinde veya Ruthenia Rubra'da (günümüzde Batı Ukrayna) doğdu. İlk eğitimini St. George Kilisesi'ndeki yerel kilise okulunda aldı ve daha sonra Ukrayna'nın (daha sonra Polonya Krallığı'na bağlı Rutherya Voyvodalığı'nda) Lviv (Lehçe: Lwów) ya da Leopolis şehrindeki bir lisede okudu .

Eğitimi

30 kopiyok pulu üzerinde Yuriy Durohobıç

1468'de veya 1469'un başlarında Durohobıç, Kraków'daki Jagiellon Üniversitesi'ne (Uniwersytet Jagielloński) girdi. İki yıl sonra lisans eğitimini ve 1473'te yüksek lisans derecesini tamamladı. Yaz boyunca ders verdi ve cumartesi ve pazar günleri bilimsel tartışmalara katıldı. Drohobıç, Krakow'da önemli başarılar elde ettikten sonra, o yıllarda doğa bilimleri ve tıbbın popülerlik kazandığı Bologna Üniversitesi'ne gitti. Burada Latincesini geliştirdi, Yunanca öğrendi ve doğa felsefesi, özellikle astronomi üzerine çalışmalarını sürdürdü. Durohobıç'ın eğitim aldığı astronomi profesörü, 15. yüzyıl İtalya'sının en ünlü gök bilimcilerinden biri olan Girolamo Manfredi'ydi. Manfredi, Drohobıç'ı, o yıllarda henüz matematiksel olarak kanıtlanmış olmasa da, günmerkezliliğe inanan Alman gök bilimci Johannes Müller (Regiomontanus) ile tanıştırdı.[2]:33

Öğretimi

1478'de Drohobıç felsefe alanında doktorasını tamamladıktan sonra da çalışmalarına devam etti. Doktorasını tamamladıktan sonra tıp eğitimine başladı. O yıllarda doğa felsefesi disiplinleri birbirleriyle yakından ilişkiliydi. Hemen hemen tüm çağdaş filozoflar, üniversite profesörlerinin bir bölümden diğerine geçebilmelerine olanak sağlayan astronomi ve tıp alanında çalışmalar yapmaktaydı. Her iki disiplinin öğretiminde, Yunan ve Arap klasik yazarlarının Latince çevirilerinin okunması ve yorumlanmasında benzer yöntemler kullanıldı.

Drohobıç tıp eğitimini tamamladıktan kısa bir süre sonra, kendisine Bologna Üniversitesi'nde astronomi öğretmesi için bir pozisyon teklif edildi. 1481'in başında, üniversitenin öğrenci topluluğu, Drohobıç'ı Tıp ve Özgür Sanatlar Okulu rektörü seçti;[2]:34 Drohobıç o sırada sadece otuz yaşındaydı. Seçilmiş bir rektörün normal görev süresi olan bir yıl boyunca, astronomi ve tıbbi araştırma öğretmeyi içeren akademik sorumluluklarını idari yükümlülüklerle birleştirdi. Denetiminde bulunan öğrenci ve öğretim üyeleri üzerinde medeni ve hukuki yetkiye sahipti. 1482'de tıp alanında doktorasını aldı.

1486'da Drohobıç Krakow'a döndü. Tıbbi uygulamalara başladı ve ayrıca Krakow Üniversitesi'nde tıp öğretti. Bologna'daki görevdeşlerine benzer şekilde, derslerini Hipokrat, Galen ve İbn-i Sina'nın eserlerine dayandırdı. Birkaç yıl sonra tıp alanında profesörlüğe yükseldi ve Polonya kralı IV. Kazimierz Jagiellon'un doktoru oldu. 1492'de Tıp Anabilim Dalı Dekanı oldu. O yıllarda profesörlerin öğrencilerle resmi bilimsel doktrine uymayan konuları tartışmak için saha dışında toplantılar yapmaları adettendi. Copernicus, Drohobıç'ın toplantılarına katıldı, ancak Copernicus'un Drohobıç'ın düşünceleri üzerinde bir etkisi olup olmadığı kesin olarak bilinmemektedir.[2]:35

O yıllarda 'tıp' kavramı bugünkü karşılığından farklı bir şekilde algılanmaktaydı. Aslında, şifa uygulamalarını tanımlamak için kullanılan iki terim vardı. "Tıp" terimi, "ilaç vermek" anlamına gelen Latince medico fiilinden türetilmiştir. Bu nedenle tıp uygulaması, tedavi edici ilaçları uygulama becerisini vurgulamaktaydı.[3]:398 Doktorlar kendileri için başka bir tür şifa uygulaması olan "fiziği" uyguladılar. Terim, "doğa" anlamına gelen Yunanca physis kelimesinden türetilmiştir. Fiziğin amaçları sağlığı korumak ve yaşamı uzatmak olduğu için, hekimler doğa felsefesini incelemek zorundaydılar; hastaları iyileştirmek bu sürecin önemli bir bölümüydü, ancak fiziğin birçok bölümünden sadece biriydi. Tabiatla uyum içinde olmak hem sağlığın korunmasını hem de ömrün uzamasını sağlayacağından, hekimin hastalara olduğu kadar sağlıklılara da doğaya göre nasıl yaşanacağı konusunda tavsiyelerde bulunabilmesi gerekiyordu. Dolayısıyla, 15. yüzyılın sonlarında kullanıldığı şekliyle "tıp" ve "fizik", şifa uygulamalarındaki ana gelenekler arasındaki farkları ortaya koyan terimlerdir: biri deneyime, diğeri öğrenmeye dayalıdır; biri öncelikle iyileşmeyle, diğeri öncelikle sağlığın korunmasıyla ilgilidir.[3]:399 Drohobıç'ın Kazimiers'im sarayına atanması, her iki şifa uygulamasında da başarılı olduğunun bir göstergesidir, çünkü böylesine önemli bir pozisyonda görev alınabilmesi için, olağanüstü felsefe ve doğa felsefesi bilgisi ve ayrıca hastalıkları iyileştirmede pratik deneyim gerekmekteydi.

Drohobıç 4 Şubat 1494'te Krakow'da 44 yaşında öldü. Geride zengin bir miras bıraktı. Krakow Üniversitesi'ndeki görevi sırasında, hümanist fikirler profesörler ve öğrenciler arasında popülerlik kazanmaya başladı.[4] Drohobıç, bu fikirleri Ukrayna'da geliştiren Ukraynalı ilk bilgindi. Zaman geçtikçe, İtalya ve Polonya'da okuyan ve bu fikirleri anavatanlarına döndüklerinde yayan Ukraynalı bilim adamları ve öğrenciler arasında birçok takipçi buldu.

Notlar

  1. ^ Latince: Magister Georgius Drohobich, Ukraynaca: Юрій Дрогобич, Lehçe: Jerzy Drohobycz, Jerzy Kotermak Drusianus, Georgius Drohobicz, doğum adı ile Yuriy Kotermak, Giorgio da Leopoli

Kaynakça

  1. ^ "Iudicium Pronosticon Anni 1483 Currentis". 23 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014. 
  2. ^ a b c Українська педагогіка в персоналіях – ХІХ століття / За редакцією О.В. Сухомлинської / навчальний посібник для студентів вищих навчальних закладів, у двох книгах// «Либідь», - К., 2005, кн. 1., стор.
  3. ^ a b David Lindberg, Reappraisals of the Scientific Revolution, Cambridge University Press 1990.
  4. ^ Orest Subtelny, Ukraine: A History, University of Toronto Press 1988, p.155

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

İstanbul Üniversitesi (İÜ), ana yerleşkesi İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan, Türkiye'nin en eski devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Compton</span> Amerikalı fizikçi (1892 – 1962)

Arthur Holly Compton, 1927'de elektromanyetik radyasyonun parçacık doğasını gösteren Compton etkisinin keşfi ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış Amerikalı fizikçidir. Zamanında çok dikkat çeken bir buluştur. Işığın dalga doğası o zamanlarda iyi anlaşılmış olsa da ışığın hem dalga hem parçacık olabileceği fikri kolay kabul görmemiştir. Kendisi ayrıca Manhattan Projesindeki Metallurji Laboratuvarının başı ve 1945 ile 1953 seneleri arasında St. Louis Washington Üniversitesi Rektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Üniversite</span>

Üniversite, yükseköğretim kurumu ya da bilimtay en üst seviyede eğitim verilen, araştırma yapılan ve bilgi üretilen kurumlardır. Araştırma alanları çoğunlukla çeşitli disiplinlere ayrılan üniversiteler genellikle yüksek okul, lisans ve lisansüstü okullarından oluşurlar. Araştırma görevlileri ya da akademisyenler, yaptıkları özgün çalışmalar dolayısıyla doçent, profesör gibi çeşitli unvanlarla ödüllendirilirler. Çeşitli akademik disiplinlerde akademik dereceler verir. Üniversiteler genellikle farklı okullarda veya öğrenim fakültelerinde hem lisans eğitimi hem de lisansüstü eğitim sunar.

<span class="mw-page-title-main">Nicolaus Copernicus</span> Polonyalı matematikçi ve astronom (1473–1543)

Nikolas Kopernik, Kraliyet Prusyası'na bağlı Ermland Derebeyliği'nde Katolik piskopos danışmanı, boş zamanlarında matematik, astronomi ve harita bilimi ile meşgul olan bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Bologna Üniversitesi</span> İtalyada bulunan, dünyanın en eski aktif üniversitesi.

Bologna Üniversitesi İtalya'nın Bologna şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. 1088 yılında organize bir öğrenci loncası tarafından kurulan, dünyada sürekli faaliyet gösteren en eski üniversitedir. Universitas kelimesinin kullanıldığı, temelinde yükseköğrenim ve derece veren bir enstitü olmak amacıyla kurulan ilk kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Heidelberg Üniversitesi</span>

Heidelberg Ruprecht Karl Üniversitesi, ya da kısa adıyla Heidelberg Üniversitesi, 1386'da Heidelberg'de kurulmuş, Almanya'nın en eski üniversitesi olmasının yanında; en ünlü ve prestijli üniversitelerinden biridir. Üniversitenin tarihi 14. yüzyıla kadar uzanır. 16. yüzyılda hümanizmin merkezi haline gelmiştir. 19. yüzyıl sonrasında bağımsız düşünürlerin, demokratik düşüncenin ve ileri seviye bilimsel araştırmaların merkezi haline gelmiştir. Bu dönemde Amerikan üniversitelerinde yüksek lisans eğitimi veren okullarına rol modeli olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Władysław Dziewulski</span> Leh astronom ve matematikçi

Władysław Dziewulski Polonyalı gökbilimci ve matematikçi.

Şerif Saylan; İnşaat mühendisi, profesör, rektör, (ö. 2015)

Medet Mete Cengiz, Bursa'da bulunan Uludağ Üniversitesi'nin eski rektörü.

<span class="mw-page-title-main">Herbert Kroemer</span>

Herbert Kroemer, Nobel ödüllü Alman kökenli Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Lviv Üniversitesi</span>

Lviv Üniversitesi ya da resmi adıyla Lviv İvan Franko Ulusal Üniversitesi Ukrayna'da, tarih boyunca eğitimini kesintisiz sürdüren en eski üniversite. Batı Ukrayna'nın Lviv Oblastı'ndaki tarihi Lviv kentinde bulunur. Ukrayna devlet sınavları puan alımları ile yüksek öğretim kurulu listesinde ülkenin en iyi dördüncü (2020) üniversitesi olarak yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anthony Leggett</span> İngiliz fizikçi

Anthony James Leggett, Tony Leggett olarak da bilinir, 26 Mart 1938 Camberwell, Londra, İngiltere doğumlu Profesör ve fizikçidir. 1983 yılından beri İllinois Üniversitesi'nde profesörlük yapan Leggett, 2008 ve 2003 yıllarında Fizik dalında en mükemmel eğitmen seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uygulamalı Bilimler Üniversitesi</span>

Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, ilk olarak Almanya'da ve Avusturya'da, daha sonra Avusturya, Lihtenştayn, Kıbrıs Cumhuriyeti, Yunanistan ve Türkiye'de de kurulmuş bir eğitim kurumu çeşididir. Almanya ve Avusturya'daki üniversitelerin bir kısmı Universität (Üniversite), bir kısmı ise Fachhochschule olarak geçer. Her ikisinden de mezun olan kişiler Bologna Sürecine göre lisans derecesi almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alfred G. Gilman</span> Nobel Fizyoloji ödülü sahibi Amerikan farmakolojist

Alfred Goodman Gilman, ABD vatandaşı farmakolojist. 1994 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü bir diğer Amerikalı biokimyager Martin Rodbell'le paylaşmıştır. Gilman ve Rodbell bu ödülü birbirinden bağımsız olarak yaptıkları araştırmalar sonucu keşfettikleri G proteini nedeniyle kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Taylor</span> Amerikalı gökbilimci

Joseph Hooton Taylor Jr., Amerikalı astrofizikçi. Kütleçekim çalışmaları için olanaklar yaratan bir buluş olan yeni bir tür pulsarı keşfettiği için Russell Alan Hulse ile birlikte 1993 yılında Nobel Fizik Ödülü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Julian Schwinger</span> Amerikalı teorik fizikçi (1918 – 1994)

Julian Seymour Schwinger, Nobel Fizik Ödülü sahibi Amerikalı teorik fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Yakir Aharonov</span>

Yakir Aharonov Kuantum Fiziği üzerine uzman bir fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Laura Bassi</span>

Laura Maria Caterina Bassi fizik alanında çalışmalarda bulunmuş İtalyan akademisyen. 1732 yılının mayıs ayında mezunu olduğu Bologna Üniversitesinde doktorasını tamamlamış ve doktor unvanını almıştır. Bassi, Avrupa'nın ilk kadın fizik profesörüdür. Ayrıca Bassi bilimsel bir alanda bir üniversite kürsüsüne atanan ilk kadındır. Çalışmaları genellikle klasik Newton mekaniği üzerine yoğunlaşmıştır.

Aysun Bay Karabulut, Türk bilim insanı, tıbbi biyokimya akademisyeni.

Mehmet Naci İnci,, Türk akademisyen, fizik profesörü ve mevcut Boğaziçi Üniversitesi rektörü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.