İçeriğe atla

Yuri Romanenko

Yuri Romanenko
Doğum1 Ağustos 1944 (80 yaşında)
Orenburg Oblastı, Sovyetler Birliği
Bağlılığı Sovyetler Birliği
Branşı Sovyet Hava Kuvvetleri
Hizmet yılları1962-1988
RütbesiPolkovnik
ÖdülleriSovyetler Birliği Kahramanı Sovyetler Birliği Kahramanı
Lenin Nişanı Lenin Nişanı Lenin Nişanı Kızıl Yıldız Nişanı
Sonraki işiBuran uzay mekiği programı sorumlusu
1978 yılında Romanenko (solda) ve Greçko anısına basılan Sovyet pulu

Yuri Viktoroviç Romanenko (Rusça: Юрий Викторович Романенко, Jurij Viktorovič Romanenko) (d. 1 Ağustos 1944, Orenburg Oblastı, Sovyetler Birliği), eski Sovyet kozmonotu, iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı.[1] Kariyeri boyunca toplamda 430 gün 20 saat 21 dakika ve 30 saniye uzayda bulunmuş ve 18 saat uzay yürüyüşü yapmıştır.[2] 1987 yılında Mir uzay istasyonunda kalıcı kozmonot olarak görev yapmış, istasyona Soyuz TM-2 ile ulaşmış ve Soyuz TM-3 ile ayrılmıştır. Mir'de kaldığı 326 gün süreyle o dönem en uzun süre uzay istasyonunda bulunan kozmonot olmuştur.[3] Oğlu Roman Romanenko da kozmonottur ve Mayıs 2009'da Soyuz TMA-15 ile uzaya çıkmıştır.

Gençliği

Romanenko, 1944 yılında Orenburg Oblastındaki Koltubanovski köyünde dünyaya geldi. 1916 doğumlu olan babası savaş gemisinde subay, 1917 doğumlu annesi ise savaş sıhhiye görevlisiydi. Ailesi daha sonra Kaliningrad'a gidince bu şehirde eğitimine devam etti. Genç yaşlardan itibaren uçak ve gemi maketlerine ilgisi vardı, boks, atıcılık ve su altı balık avlamayı seviyordu. Ortaokuldan sonra kısa bir süre anahtarcıda ve inşaat işlerinde çalıştı. 1962 yılında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki Çernigov Hava Kuvvetleri Lisesine girdi ve 1966 yılında dereceye girerek mezun oldu. Mezun olduktan sonra okulda kaldı ve genç pilotların eğitiminde yer aldı. Ayrıca aday kozmonot programına dahil edildi. Sadece 16 kozmonot adayıyla beraber 1970 yılında uzay uçuş programına kabul edildi.[4]

Uzay görevleri

Soyuz 26

Ana madde: Soyuz 26

Romanenko'nun ilk uzay uçuşu 10 Aralık 1977 günü Soyuz 26 ile Salyut 6 uzay istasyonuna bağlanırlar. Bu uçuş sırasında Romanenko sorumlu komutan konumunda Georgi Greçko ise yardımcısı konumundaydı. İkili yörüngede 96 gün 10 saat kaldı ve Soyuz 27, Soyuz 28 ile Progress 1 uçuşlarını karşıladılar. Görev sırasında Romanenko 1,5 saatlik uzay yürüyüşü gerçekleştirdi.

Soyuz 38

Ana madde: Soyuz 38

Romanenko'nun ikinci görevi 18 Eylül 1980 günü Kübalı kozmonot Arnaldo Tamayo Méndez ile birlikteydi. İkili Soyuz 38 ile uçarak Salyut 6 uzay istasyonuna bağlandıktan sonra çeşitli deneyler gerçekleştirdikten sonra 7 gün sonra dünyaya döndü. Bu uçuş sayesinde Méndez uzaya çıkan ilk Kübalı, ilk Latin Amerikalı ve ilk siyahi olur.[5]

Soyuz TM-2

Ana madde: Soyuz TM-2

Romanenko'nun üçüncü ve son uçuşu Aleksandr Laveykin ile 6 Şubat 1987'de Soyuz TM-2 ile Mir uzay istasyonuna olur. Görev sırasında Romanenko o dönemde uzayda en uzun kalma rekoru olan 326 gün uzayda kalır. 11 Nisan, 11 Haziran ve 16 Haziran 1987 tarihlerinde gerçekleştirdiği üç uzay yürüyüşüyle toplam 8 saat 48 dakika uzayda yürür. 29 Aralık 1987 günü Soyuz TM-3 ile dünyaya döner.

Emekliliği

1988 yılında emekli olur ve Buran uzay mekiği programının başına geçer.[6] Buran 1988 yılında tek uçuşunu başarıyla gerçekleştirecek ve 1993 yılında iptal edilecektir.

Geçirdiği kazalar

1977 yılında Salyut 6 uzay istasyonunda bulunurken Soyuz 25 ile birleşme sırasında oluşan hasarı tespit ve tamir etmek için kozmonot Greçko ile beraber uzay yürüyüşü yapmak durumunda kalır. Romanenko emniyet kablosunu takmadan uzaya çıkınca Greçko Romanenko'yu son anda tek eliyle yakalar ve uzay boşluğuna sürüklenerek muhtemel ölümüne engel olur.[7][8]

Ödülleri

Kozmonotluk kariyeri sırasında çok sayıda sovyet ve uluslararası ödüle layık görülmüştür:

Askeri rütbesi ve kabiliyetleri

Romanenko kozmonot olmasının yanı sıra profesyonel bir pilotdur. Aşağıdaki uçakları kullanmış ve 39 kez paraşütle atlayış yapmıştır:

Askeri kariyerinde aldığı rütbeler aşağıda sıralanmıştır:

  • Teğmen (27 Ekim 1966)
  • Yüzbaşı (3 Şubat 1971)
  • Binbaşı (21 Şubat 1974)
  • Yarbay (14 Aralık 1976)
  • Albay (17 Mart 1978)

2 Ekim 1995 tarihinde yaş haddinden emekliye ayrılmıştır.

Ailesi

Romanenko'nun 1940 doğumlu Vladimir ve 1954 doğumlu Olga adlı kardeşleri vardır. Romanenko'nun 1971 doğumlu Roman ve 1977 doğumlu Artyom isimli iki oğlu bulunmaktadır. Roman Romanenko babası gibi kozmonottur ve Soyuz TMA-15 ile uzaya çıkmıştır.

Romanenko, 1980 yılında Kübalı Méndez ile kurduğu dostane ilişkileri sürdürmüş ve 1988 yılında ailesiyle beraber Küba'ya davet edilmiştir. Burada Fidel Castro ile şahsen karşılanmış ve onunla birlikte su altı dalış yapmıştır.[9]

Kaynakça

  1. ^ Soyuz 26 seferinden sonra 16 Mart 1978 ve Soyuz 38 seferinden sonra 26 Eylül 1980 tarihlerinde ödüllendirilmiştir.
  2. ^ Romanenko'nun biyografisi 26 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Biyografisi 7 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., spacefacts.de, 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
  4. ^ Seçilen kozmonotların listesi 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., spacefacts.de, 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ Arnaldo Tamayo Méndez biyografisi 23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., spacefacts.de, 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
  6. ^ Buran Programı ABD'nin uzay mekiği çalışmalarına alternatif olmuştur.
  7. ^ Kazanın meydana gelişi 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
  8. ^ 3 Temmuz 1978 tarihli 14 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Time haberi, 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
  9. ^ İlgili haber 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 20 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Soyuz T-15</span>

Soyuz T-15 Soyuz programı dahilinde yapılan ve mihenk noktası kabul edilen uzay uçuşu. 13 Mart 1986'da fırlatıldı. Mir uzay istasyonuna yapılan ilk ziyareti gerçekleştirdi. Kozmonotlar daha sonra Mir'den ayrılarak uzun süredir ziyaret edilmeyen Salyut 7 uzay istasyonuna geçtiler. Bu istasyonu buzlarla kaplı ve sistemleri kapalı halde buldular. İki uzay yürüyüşü gerçekleştirerek istasyonu tamir ettiler ve yörüngesini düzelttiler. Daha sonra Soyuz aracıyla Salyut 7'den ayrılıp Mir'e geri döndüler ve çalışmalarına bu istasyonda 20 gün daha devam ettiler. Böylece tarihte ilk kez bir uzaygemisi, iki uzay istasyonu arasında gidip gelmiş oluyordu. Bu görev ve uçuşların karmaşıklığı, tümünün başarıyla yerine getirilmesi, Sovyet uzay teknolojisinin yeni bir olgunluğa eriştiğinin göstergesiydi. Soyuz uzayaracı da güvenilirliğini ve yeteneklerini kanıtlamış oluyordu. Soyuz T-15 mürettebatı, bu uçuşta uzayda bir yıldan fazla kalan ilk kişiler oldular.

Soyuz 18, Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen insanlı uzay uçuşu.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 26</span>

Soyuz 26 10 Aralık 1977'de başlayan Sovyet uzay uçuşu. Uzay istasyonu Salyut 6 ile kenetlenme sağlayan ilk uçuş. Sovyetler'in uzayda neredeyse kalıcı bir varlık gösterdikleri dönemin başını oluşturur. Uçuş sırasında çeşitli rekorlar kırılmıştır. Ayrıca, Salyut 6'nın çift kapısı olması sayesinde, tarihte ilk kez üç uzay aracının birbiriyle kenetlenmesi sağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 38</span>

Soyuz 38, Sovyetler Birliği ve Küba Cumhuriyeti tarafından Eylül 1980'de gerçekleştirilen ortak uzay görev seferi.Soyuz uzay aracı Salyut 6 uzay istasyonuna iki kozmonot taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Svetlana Savitskaya</span>

Svetlana Yevgenyevna Savitskaya, Sovyet pilot ve kozmonotu. 1982 yılına Soyuz T-7 uçuşuna katılarak Valentina Tereşkova'dan 19 yıl sonra uzaya giden ikinci kadın oldu. Sovyet komutan Yevgeniy Savitskiy'in kızı.

Yuri Petroviç Artyuhin Sovyet kozmonot.

<span class="mw-page-title-main">Arnaldo Tamayo Méndez</span> uzaya çıkan ilk siyahi kozmonot

Arnaldo Tamayo Méndez Kübalı kozmonot. ABD dışında Batı Yarımküreden uzaya çıkan ilk insandır. Ayrıca uzaya çıkan ilk Latin Amerikalı ve siyahi kişidir. Soyuz 38 programı kapsamında Sovyet kozmonot Yuri Romanenko ile birlikte uzaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Interkosmos</span>

Interkosmos Sovyetler Birliği tarafından yürütülen uzay programı. Program kapsamında Varşova Paktı ve dost ülkelerin kozmonotları uzay programları kapsamında görev yapmışlardır. 1978 - 1988 yılları arasında düzenlenen uçuşlar sırasında çok sayıda ülke ilk kez uzaya vatandaşlarını gönderme fırsatı bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Domuzlar Körfezi Nişanı</span>

Domuzlar Körfezi Nişanı, Küba Cumhuriyeti tarafından verilen Jose Marti ve Carlos Manuel Cespedes madalyalarıyla beraber önde gelen üç nişandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Greçko</span> Sovyet kozmonot

Georgi Mihayloviç Greçko Soyuz 17, Soyuz 26 ve Soyuz T-14'te dâhil olmak üzere birçok uzay uçuşunda yer alan Sovyet kozmonot.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Gubarev</span> Sovyet kozmonot

Aleksei Aleksandrovich Gubarev, iki uzay uçuşuna çıkmış olan bir Sovyet kozmonottur. Çıktığı görevlerin adı "Soyuz 17" ve "Soyuz 28"dir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Pavloviç Aleksandrov</span>

Aleksandr Pavlovich Aleksandrov, eski Sovyet kozmonottur ve iki kez Sovyetler Birliği Kahramanı ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lev Dyomin</span> Sovyet kozmonot

Lev Stepanovich Dyomin 1974 yılında Soyuz 15 uzay uçuşu ile uçan bir Sovyet kozmonottur. Bu uzay uçuşu uzay istasyonu Salyut 3'ün içine girmesi için tasarlandı, ancak başarısız oldu.

Pyotr Ivanovich Kolodin eski bir Sovyet kozmonottur. 1983'te uzaya uçmadan emekli olmasına rağmen, Kolodin birçok uçuş görevinde görev aldı.

<span class="mw-page-title-main">Musa Manarov</span>

Musa Kiramanoviç Manarov, eski Sovyetler Birliği pilot ve kozmonotu, uzaya ilk çıkan Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti vatandaşı ve Kafkasya'dan ilk kişidir. Uzayda 541 gün geçirmiştir.

Bulgaristan kozmonot programı, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nde insanlı uzay uçuşları yapmaya çabalar. Bulgar insanlı uzay uçuşları misyonu fikri, ilk yapay uydu olan Sputnik 1'in lansmanından önce başlamıştır. Sovyetler Birliği'nin bir Bulgar kozmonotu uzaya göndermesi için gayri resmi bir teklif 1964'te yayınlandı, ancak bu teklif Sovyetler tarafından ciddi olarak değerlendirilmedi. Resmî uzay işbirliği, 1966'da Doğu Bloku ülkelerinin Sovyet uzay teknolojisi ve varlıklarına erişmesine izin veren Interkosmos programının kurulmasıyla başladı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Serebrov</span> Sovyet ve Rus kozmonot

Aleksandr Aleksandrovich Serebrov, Sovyet kozmonottur. 1967 yılında Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsünden mezun oldu ve 1 Aralık 1978'de kozmonot olarak seçildi. 10 Mayıs 1995'te emekli oldu.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Ryumin</span> Sovyet ve Rus kozmonot

Valery Victorovich Ryumin Sovyet kozmonot.

Franz Viehböck, Avusturyalı elektrik mühendisi ve astronot. Uzaya çıkan ilk Avusturya vatandaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz 28</span>

Soyuz 28, Mart 1978'de Soyuz programı kapsamında Sovyet mürettebatının yörüngedeki Salyut 6 uzay istasyonuna yaptığı bir görevdi. Bu, istasyona yapılan dördüncü görev, üçüncü başarılı yanaşma ve Soyuz 26'nın yerleşik mürettebata ikinci ziyaretiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.