İçeriğe atla

Yuri Manin

Yuri Manin
Yuri Manin, 2006'da Madrid'de eşi Ksenia Semenova ile ICM etkinliğinde
DoğumYuri Ivanoviç Manin
16 Şubat 1937(1937-02-16)
Simferopol, Sovyetler Birliği
Ölüm7 Ocak 2023 (85 yaşında)
MilliyetRus
EğitimMoscow State University
Steklov Mathematics Institute (PhD)
ÖdüllerŞablon:No wrap
Kariyeri
DalıMatematikçi
Çalıştığı kurumlarMax-Planck-Institut für Mathematik
Northwestern University
Doktora
danışmanı		İgor Şafareviç
Doktora öğrencileriAlexander Beilinson, Vladimir Berkovich, Mariusz Wodzicki, Vladimir Drinfeld, Vasilii Alekseevich Iskovskikh, Mikhail Kapranov, Victor Kolyvagin]], Alexander L. Rosenberg, Vyacheslav Shokurov, Alexei Skorobogatov, Yuri Tschinkel

Yuri İvanoviç Manin (Rusça: Ю́рий Ива́нович Ма́нин; 16 Şubat 1937 - 7 Ocak 2023), cebirsel geometri ve diyofant geometri alanındaki çalışmaları ve matematiksel mantıktan teorik fiziğe kadar birçok açıklayıcı çalışmasıyla tanınmış bir Rus matematikçidir. Ayrıca Manin, 1980 yılında Computable and Uncomputable adlı kitabıyla kuantum bilgisayar fikrini ilk önerenlerden birisidir.[1]

Hayat ve kariyer

Manin, 1960 yılında İgor Şafareviç'in öğrencisi olarak Steklov Matematik Enstitüsü'nde doktora derecesi aldı. Kendisi şimdi Bonn'daki Max-Planck-Institut für Mathematik'te Profesör ve Northwestern Üniversitesi'nde fahri profesördür.[2][3]

Manin'in ilk çalışmaları, değişmeli çeşitlerin aritmetik ve biçimsel grupları, fonksiyon alanı durumundaki Mordell varsayımı ve cebirsel diferansiyel denklemler üzerine makaleler içeriyordu. Gauss-Manin bağlantısı, cebirsel çeşitlerin ailelerinde kohomoloji çalışmasının temel bir bileşenidir. Kübik yüzeyler ve kübik formlar üzerine, hem klasik hem de çağdaş cebirsel geometri yöntemlerinin yanı sıra ilişkisel olmayan cebirin nasıl uygulanacağını gösteren bir kitap yazdı. Ayrıca, Grothendieck'in küresel Azumaya cebirleri teorisi aracılığıyla, Brauer grubunun Hasse ilkesinin önündeki engelleri açıklamadaki rolüne işaret ederek yeni bir çalışma kuşağı başlattı. Aritmetik topoloji alanınaJohn Tate, David Mumford, Michael Artin ve Barry Mazur ile birlikte öncülük etti. Ayrıca, cebirsel çeşitlerde sınırlı yükseklikteki rasyonel noktaların sayısının asimptotik davranışını tahmin eden Manin varsayımını formüle etti. Ayrıca Yang-Mills teorisi, kuantum bilgisi ve ayna simetrisi üzerine yazmıştır.

Manin'in aralarında Vladimir Berkovich, Mariusz Wodzicki, Alexander Beilinson, Ivan Cherednik, Alexei Skorobogatov, Vladimir Drinfeld, Mikhail Kapranov, Vyacheslav Shokurov, Arend Bayer ve Victor Kolyvagin'in yanı sıra Hà Huy Khoái gibi yabancı öğrencilerin de bulunduğu 40'tan fazla doktora öğrencisi vardı.

Ödüller

1987'de Brouwer Madalyası, 1994'te Matematikte Nemmers Ödülü, 1999'da İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Schock Ödülü, 2002'de Alman Matematik Derneği Cantor Madalyası, 2002'de Kral Faysal Uluslararası Ödülü ve 2010 yılında Macar Bilimler Akademisi Bolyai Ödülü almıştır.

1990'da Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi'nin yabancı üyesi oldu.[4]

Çalışmaları

Kaynakça

  1. ^ Manin, Yu. I. (1980). Vychislimoe i nevychislimoe [Computable and Noncomputable] (Rusça). Sov.Radio. ss. 13-15. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013. 
  2. ^ "Yuri Manin | Max Planck Institute for Mathematics". www.mpim-bonn.mpg.de (İngilizce). 16 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018. 
  3. ^ "Emeriti Faculty: Department of Mathematics - Northwestern University". www.math.northwestern.edu (İngilizce). 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018. 
  4. ^ "Y.I. Manin". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  5. ^ Getzler, Ezra (2001). "Review: Frobenius manifolds, quantum cohomology, and moduli spaces by Yuri I. Manin". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 38 (1). ss. 101-108. doi:10.1090/S0273-0979-00-00888-0 Özgürce erişilebilir. 
  6. ^ Penkov, Ivan (1993). "Review: Topics in non-commutative geometry by Yuri I. Manin". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 29 (1). ss. 106-111. doi:10.1090/S0273-0979-1993-00391-4 Özgürce erişilebilir. 
  7. ^ LeBrun, Claude (1989). "Review: Gauge field theory and complex geometry by Yuri I. Manin; trans. by N. Koblitz and J. R. King". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 21 (1). ss. 192-196. doi:10.1090/S0273-0979-1989-15816-3 Özgürce erişilebilir. 
  8. ^ Shoenfield, J. R. (1979). "Review: A course in mathematical logic by Yu. I Manin" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 1 (3). ss. 539-541. doi:10.1090/s0273-0979-1979-14613-5 Özgürce erişilebilir. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 

İleri okumalar

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Yuri Manin ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Matematik</span> nicelik, yapı, uzay ve değişim gibi konularla ilgilenen bilim dalı

Matematik ; sayılar, felsefe, uzay ve fizik gibi konularla ilgilenir. Matematikçiler ve filozoflar arasında matematiğin kesin kapsamı ve tanımı konusunda görüş ayrılığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Anatoli Fomenko</span> Rus matematikçi

Anatoli Timofeyeviç Fomenko, bir Sovyet ve Rus komplo teorisyeni, matematikçi, Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesör, iyi bir topolog olarak bilinir ve Rusya Bilimler Akademisi üyesidir. Rus-Sovyet yazar ve mason Nikolay Aleksandroviç Morozov'un eserlerine dayanan Yeni Kronoloji olarak bilinen bir teorinin yazarıdır. Aynı zamanda Rusya Doğa Bilimleri Akademisi (1991) üyesidir. 1996 yılında matematik dalında Rusya'nın devlet ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Voyevodski</span> Rus matematikçi (1966 – 2017)

Vladimir Alexandrovich Voevodsky bir Rus - Amerikalı matematikçiydi. Cebirsel varyeteler için bir homotopi teorisi geliştirme ve motifsel kohomolojiyi formüle etme çalışmaları, 2002'de Fields Madalyası ödülüyle sonuçlandı. Ayrıca Milnor varsayımının ve motifsel Bloch-Kato varsayımlarının ispatı ve matematiğin ve homotopi tip teorisinin tek değerlikliğin temelleri ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Temsil teorisi</span>

Temsil teorisi soyut cebirdeki cebirsel yapıları, daha somut olan matematiksel nesnelerin dönüşümleri olarak tasvir etmeye çalışan bir matematik dalıdır. Örneğin soyut bir grubunu bir vektör uzayı 'nin eşyapı dönüşüm grubunun() içinde görmeye çalışır. Böyle temsillere doğrusal temsil denir, çünkü bu temsil aslında grubundan genel lineer grup 'ye bir morfizma yazmak demektir. Böyle bir temsil bulmaktaki amaç, grubunu çalışmak için lineer cebir kullanmaktır. Soyut gruplardaki çarpma işlemi, özellikle bir bilgisayar için matris çarpmasından daha zordur. Soyut bir grubun doğrusal temsillerini kullanarak, gruptaki kimi hesaplamaları bilgisayara yaptırmak daha kolay olur.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Arnold</span> Sovyet-Rus matematikçi

Vladimir İgoreviç Arnold Sovyet-Rus matematikçi. En iyi entegre sistemlerin stabilitesi ile ilgili Kolmogorov-Arnold-Moser teoremi ile tanınmasına rağmen, dinamik sistem teorisi, cebir, felaket teorisi, topoloji, cebirsel geometri, sezgisel geometri, diferansiyel denklemler, klasik mekanik dahil olmak üzere birçok alanda önemli katkılarda bulunmuştur., Hidrodinamik ve tekillik teorisi, ADE sınıflandırma problemini ortaya çıkarmak da dahil olmak üzere, ilk ana sonucundan bu yana - 19 yaşında 1957'de Hilbert'in on üçüncü probleminin çözdü. İki yeni matematik dalı kurdu: KAM teorisi ve topolojik Galois teorisi öğrencisi Askold Hovanskiy ile).

<span class="mw-page-title-main">André Weil</span> Fransız matematikçi (1906 – 1998)

André Weil, sayılar teorisi ve cebirsel geometri alanındaki çalışmaları ile tanınan Fransız matematikçidir. Matematiksel Bourbaki grubunun kurucu üyesiydi. Filozof Simone Weil kız kardeşi, yazar Sylvie Weil ise kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Felix Klein</span> Alman matematikçi, Erlangen Programının yazarı (1849-1925)

Christian Felix Klein, grup teorisi, karmaşık analiz, Öklid dışı geometri ve geometri ile grup teorisi arasındaki ilişkiler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Alman matematikçi ve matematik eğitimcisi. Klein'ın geometrileri temel simetri gruplarına göre sınıflandıran 1872 Erlangen programı, döneminin matematiğinin büyük kısmının etkili bir senteziydi.

<span class="mw-page-title-main">Israel Gelfand</span> Sovyet matematikçi (1913 – 2009)

Israel Moyseyovich Gelfand, Yahudi asıllı ünlü bir Sovyet matematikçisiydi. Grup teorisi, temsil teorisi ve fonksiyonel analiz dahil olmak üzere matematiğin birçok dalına önemli katkılarda bulundu. Lenin Nişanı ve ilk Kurt Ödülü de dahil olmak üzere birçok ödülün sahibi, Kraliyet Cemiyeti'nin Yabancı Üyesi ve Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesördü ve 76. doğum gününden kısa bir süre önce Rutgers Üniversitesi'nde Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve yaşamının sonuna dek orada kaldı.

Leonard Eugene Dickson, Amerikalı bir matematikçiydi. Soyut cebir, özellikle sonlu alanlar ve klasik gruplar teorisi alanındaki ilk Amerikalı araştırmacılardan biriydi ve aynı zamanda üç ciltlik bir sayılar teorisi tarihi kitabı ile hatırlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Pierre Serre</span> Fransız matematikçi (d. 1926)

Jean-Pierre Serre cebirsel topoloji, cebirsel geometri ve cebirsel sayı teorisine katkıda bulunan Fransız matematikçidir. 1954'te Fields Madalyası, 2000'de Wolf Ödülü ve 2003'te açılış Abel Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Marston Morse</span> Amerikalı matematikçi (1892 – 1977)

Harold Calvin Marston Morse en çok varyasyonlar hesabı üzerine yaptığı geniş çapta çalışmayla tanınan Amerikalı bir matematikçi; bu konu şu anda Morse teorisi olarak bilinen diferansiyel topoloji tekniğini tanıttı. Mors teorisinin temel sonuçlarından biri olan Morse-Palais lemması, birçok uygulama içeren sonsuz bir ikili dizi olan Thue-Morse dizisi gibi onun adını almıştır. 1933'te matematiksel analiz alanındaki çalışmaları için Bôcher Anma Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">David Eugene Smith</span> Amerikalı matematikçi (1860 – 1944)

David Eugene Smith Amerikalı bir matematikçi, eğitimci ve editördü.

<span class="mw-page-title-main">Bjorn Poonen</span> Amerikalı matematikçi

Bjorn Mikhail Poonen, Amerikalı matematikçi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Matematik Bölümü'nde Seçkin Bilim Profesörüdür. Dört kez Putnam Yarışması kazananı olmuştur. Araştırma alanı aritmetik geometri olmakla birlikte ara sıra olasılık ve bilgisayar bilimi gibi diğer konularda da yayınlar yapmıştır. İki kitap düzenledi ve araştırma makalelerine yaklaşık 1.000 farklı yazar tarafından atıfta bulunuldu. Algebra &amp; Number Theory dergisinin kurucu, yönetici editörüdür. Ayrıca Involve ve AK Peters Research Notes in Mathematics kitap serisinin yayın kurullarında görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Değişmeli cebir</span>

İlk olarak ideal teori olarak bilinen Komütatif (değişmeli) cebir, cebirin değişmeli halkalarını, halkaların ideallerini ve bu halkalar üzerindeki modülleri inceleyen dalıdır. Hem cebirsel geometri hem de cebirsel sayı teorisi değişmeli cebire dayanır. Değişmeli halkaların öne çıkan örnekleri arasında polinom halkaları; sıradan tamsayılar dahil olmak üzere cebirsel tam sayı halkaları  ; ve p -sel tam sayıları içerir.

Matematikte homoloji, değişmeli gruplar veya modüller gibi bir dizi cebirsel nesneyi topolojik uzaylar gibi matematiksel nesnelerle ilişkilendirmenin genel bir yoludur. Homoloji grupları özgün olarak cebirsel topolojide tanımlanmıştır. Soyut cebir, gruplar, Lie cebirleri, Galois teorisi ve cebirsel geometri gibi çok çeşitli başka alanlarda da benzer yapılar mevcuttur.

Cebirde halka teorisi, toplama ve çarpmanın tanımlandığı ve tamsayılar için tanımlanan işlemlere benzer özelliklere sahip cebirsel yapılar olan halkaların incelenmesidir. Halka teorisi; halkaların yapısını, temsillerini veya farklı dillerde modülleri, özel halka sınıflarını ve homolojik özellikler ve polinom özdeşlikleri gibi uygulamaları inceler.

Matematikte, değişmeli halka, çarpma işleminin değişmeli olduğu bir halkadır. Değişmeli halkaların incelenmesine değişmeli cebir denir. Değişmeli olmayan cebirse, değişmeli halkalara özgü olmayan halka özelliklerinin incelenmesidir. Bu ayrım değişmeli olmayan halkalara uzanmayan değişmeli halkaların temel özelliklerinin çok sayıda olmasından kaynaklanır.

Matematikte, cebirsel sayı alanı rasyonel sayılar alanının sonlu derecede bir uzantısıdır. rasyonel sayılar alanının alan uzantısı iken sonlu dereceye sahiptir. Burada derece alanın bir vektör uzayı üzerindeki boyutunu ifade eder. Cebirsel sayı alanları, rasyonel sayıların alanının cebirsel alan uzantısı olduğundan, rasyonel sayıları içerir ve rasyonel sayılar üzerinde bir vektör uzayı olarak düşünüldüğünde sonlu boyuta sahiptir.

Norman Linstead Biggs, ayrık matematik ve özellikle cebirsel kombinatorik üzerine odaklanan önde gelen bir İngiliz matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hans Grauert</span>

Hans Grauert, Alman matematikçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.