Yumurta (biyoloji) - Turkipedia

Yumurta; kuşların, sürüngenlerin, balıkların, amfibilerin ve böceklerin çiftleştikten sonra vücutlarının bir bölümünden çıkardıkları, içinde yavru hayvanların oluştuğu oval veya küre şeklindeki, farklı renk ve büyüklükteki cisim.

Kuş yumurtaları

Genellikle dişi kuşlar yumurtlayıp kuluçkaya yatsalar da bazı türlerde erkek kuşların da kuluçkaya yattıkları görülmüştür. Kuluçka süreleri 2 haftadan 3 aya kadar uzayabilir. Bazı kuşların yumurtaları yenilebilir.

Renkleri

Kuş yumurtaları farklı renklerde (beyaz, altın sarısı, kızıl, beyaz, mavi, yeşil, siyah, kahverengi) olabilir. Bazı kuşların yumurtaları benekli veya çizgili de olabilir. Örnek olarak, kaya güvercininin yumurtası beyazken büyük korsan martınınki benekli zeytin rengi-kahverengidir.

Kabukları

Tüm kuş türlerinin yumurta kabukları farklıdır. Bazı kuş yumurtalarının kabukları sertken bazılarının kabukları yumuşaktır. Yavru, yumurta kabuğunu gagasında bulunan yumurta dişi ile kırarak yumurtadan çıkar.

Şekilleri

Kuş yumurtalarının şekilleri genellikle oval ya da küredir; fakat bazı kuşların yumurtaları altından üstüne doğru incelen bir şekil olabilir. Yumurtaların boyu değişkendir.

Balık yumurtaları

Balık yumurtaları genellikle küre şeklinde, küçük ve sade renklerdedirler. Dişi balıklar yuvaya 4-6 milyon yumurta bıraktıktan sonra bir süre boyunca yuvada durur, sonra ise gider. Yavru yumurtadan çıktıktan sonra avlanmayı ve yemeyi öğrenir.

Diğer yumurtalar

Amfibiler genellikle yüksek sayılarda yumurtlarlar ve yumurtalarını suya bırakırlar. Yavru yumurtadan çıktığında başkalaşım geçirir. Böceklerde ise yavru genellikle başkalaşım geçirmez. Böceklerin yumurtaları genellikle yumuşak kabuklu, küçük ve hassastır. Sürüngen yumurtalarının büyüklükleri değişir ve genellikle sert kabuklu olurlar. İçinden çıkan yavrular narin ve güçsüz gibi görünürler. Anneleri yavrulara saklanacak iyi bir yer bulunca yavruları oraya götürerek saklar.

İlgili Araştırma Makaleleri

Doğan, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından Falconidae (doğangiller) familyasından Falco cinsini oluşturan yırtıcı kuş türlerinin ortak adı. Bazı türlerine kerkenez adı verilir.

Kaz, iri ve beyaz veya boz tüylü, ayakları perdeli kuş türlerine verilen ad.

Bayağı bıldırcın, sülüngiller (Phasianidae) familyasından 18–20 cm boyunda, küçük başlı, narin ve sert gagalı kuş türü.

Serçe, Passeridae familyasını oluşturan, insanlara yakın çevrelerde yaşayan, göçücü olmayan, konik gagalı kuş türlerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Dermochelys coriacea</span>

Deri sırtlı deniz kaplumbağası, 2 metreye ulaşabilen boyu ve 600 kilograma varabilen ağırlığıyla, yaşayan en büyük kaplumbağadır. Tüm tropikal ve tropik altı okyanuslarda bulunan deri sırtlı deniz kaplumbağası^{(kısa: DSDK)}, Dermochelys cinsi ve Dermochelyidae familyası içinde varlığını sürdüren tek türdür.

Zebra ispinozu ya da Hint bülbülü, Estrildidae familyasından Avustralya'daki çalılık ve ağaçlarda doğal olarak bulunan ve son yüzyıl içerisinde tüm dünyada sevilen bir ev hayvanı olarak yayılmış olan kuş türü. Türkiye'de daha çok Hint bülbülü adı ile tanılır, ama aslında Hindistan'dan gelmez ve bülbüllerle de muhabbet kuşlarıyla da akrabalığı yoktur.

Koyu sırtlı saka, ispinozgiller (Fringillidae) familyasından saka türü.

Kral akbaba, Güney Amerika'da Yeni Dünya akbabaları (Cathartidae) familyasına ait, görkemli renkleri olan bir kuş türüdür. Kral akbaba, cinsinin tek türü olup, leş başında diğer akbabalara karşı baskın olmasından ismini bu şekilde almıştır.

Göknar kargası, kargagiller (Corvidae) familyasından ötücü bir kuş türüdür.

Balık baykuşu, baykuşgiller (Strigidae) familyasından bir baykuş türü.

Deniz düdükçünü, çullukgiller (Scolopacidae) familyasından bir kum kuşu türü.

Ak turna, turnagiller (Gruidae) familyasına ait bir kuş türü.

Urkeklik veya Hazar kekliği, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Göçmen ardıç</span>

Göçmen ardıç, öz ötücüler (Passeri) alt takımından ardıçgiller familyasına ait bir kuş türü.

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

Ağaçkakan (Picus), ağaçkakangiller (Picidae) familyasından ağaçların kabuklarını gagalayarak altlarında gizlenmiş tırtıl ve böceklerle beslenen, sivri gagalı kuş türlerinin ortak adı.

Egretta sacra, balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Asya'da Hindistan'ın okyanus kıyılarında, Güneydoğu Asya, Japonya, Polinezya'da ve Avustralya, Tazmanya ile Yeni Zelanda'da bulunur.

Butorides balıkçılgiller familyasında yer alan bir kuş cinsidir. Birbirine benzeyen üç tür içerir.

Phimosus infuscatus Threskiornithidae familyasında yer alan monotipik kuş cinsi Phimosus içinde sınıflandırılan tek kuş türüdür.

Kuluçka paraziti ya da kuluçka asalağı organizmalar, kuşlar, balıklar ve böcekler arasında bulunan ve üremek için kendi türlerinin ya da başka türlerin yuvalarına yumurtalarını bırakarak ve yavrularını konak organizmalara besleterek büyütme stratejisi olan ve bir çeşit kleptoparazitizm sayılabilecek kuluçka parazitliğini seçmiş olan organizmalardır. Bu sayede parazit ebeveyn yuva yapmak ve yavruları büyütmek gibi işlere vakit ayırmadan zamanlarını daha fazla besin aramak ve yavrulamak için kullanabilmektedir. Ayrıca yumurtaları birkaç yuvaya birden dağıtarak rakunlar gibi tehditler tarafından yumurtaların yok edilmesi riskini de en aza indirebilmektedirler. Bu davranış şekli konak tür için zarar verici olduğundan genellikle parazit ve konak tür arasında bir evrimsel silahlanma yarışına neden olur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.