İçeriğe atla

Yufuluo

Yufuluo
Güney Hiung-nu şanyusu
Hüküm süresiMS 188- MS 195
Önce gelenQiangqu
Sonra gelenHuchuquan
DoğumMS 150
ÖlümMS 195
HanedanGüney Hiung-nu

Yufuluo (Çince: 於夫羅; pinyin: Yúfúluó; MS 150-195), Güney Hiung-nu'nun tanınmayan şanyusuydu. Saltanatı MS 188'den MS 195 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Biyografi

MS 184'te Qiangqu, Yufuluo'yu Han'a Sarı Türban İsyanı'na karşı savaşta yardım etmesi için gönderdi.

Yufuluo, MS 188'de, babası Qiangqu'nun öldürülmesinin ardından geleneksel Hiung-nu seçim sistemini kullanmak yerine Han sarayı tarafından şanyu olarak atandı ve daha sonra Chizhi Shizhu Hou unvanını aldı. Güney Hiung-nu bu atamaya muhalif oldu ve Xubu soyunun yasal bir alternatif liderini seçti. Daha sonra Han imparatorluk sarayına kaçan Yufuluo'yu kovdular. Ertesi yıl Xubu hükümdarı öldüğünde, yaşlı bir kral şanyu unvanı olmadan nominal hükümdar oldu ve Güney Hiung-nu tutarlı bir varlık olarak varlığını sona erdirdi.

Yufuluo, Han sarayına kaçtı ama Han İmparatoru Ling'in MS 189'da ölümünden sonra destek bulamadı. Sarı Türbanlılar, Yuan Shao ve Zhang Yan'ın Heishan haydutları altında çalışan gezgin bir paralı asker oldu. Cao Cao'ya karşı birkaç yenilgi aldıktan sonra, Yufuluo, Fen Nehri'ne yakın Pingyang ilçesine taşındı. MS 195 yılında öldü ve kalan takipçileri kardeşi Huchuquan'a katıldı.

Yufuluo'nun torunu Liu Yuan, 4. yüzyılda Önceki Chao devletini kurmaya devam etti.

Ek okuma

  • Barfield, Thomas (1989), The Perilous Frontier: Nomadic Empires and China, Basil Blackwell 
  • Bichurin N.Ya., "Collection of information on peoples in Central Asia in ancient times", vol. 1, p. 146, Sankt Petersburg, 1851, reprint Moscow-Leningrad, 1950 [1] 24 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Qian Han Shu Ch. 94b)
  • Chang, Chun-shu (2007), The Rise of the Chinese Empire 1, The University of Michigan Press 
  • Cosmo, Nicola Di (2002), Ancient China and Its Enemies, Cambridge University Press 
  • Cosmo, Nicola Di (2009), Military Culture in Imperial China, Harvard University Press 
  • Crespigny, Rafe de (2007), A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms, Brill 
  • de Crespigny, Rafe (2017), Fire Over Luoyang: A History of the Later Han Dynasty, 23-220 AD, Brill 
  • Loewe, Michael (2000), A Biographical Dictionary of the Qin, Former Han, and Xin Periods, Brill 
  • Taskin B.S., "Materials on Sünnu history", Science, Moscow, 1968, p. 31 (In Russian)
  • Whiting, Marvin C. (2002), Imperial Chinese Military History, Writers Club Press 
Yufuluo
Güney Hiung-nu
Resmî unvanlar
Önce gelen:
Qiangqu
Güney Hiung-nu şanyusu
MS 188 - MS 195
Sonra gelen:
Huchuquan

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Han Hanedanı</span> çinde M.Ö. 206 - M.S. 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedan

Han Hanedanı, Çin'de MÖ 206 – MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedanıdır. Dönemin önemli klanlarından Liu tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Panu</span>

Panu, Kuzey Hiung-nu tanhu.

<span class="mw-page-title-main">Guandu Muharebesi</span>

Guandu Muharebesi, MS 200'de Doğu Han Hanedanı döneminin sonlarında iki savaş ağası olan Cao Cao ve Yuan Shao arasında meydana gelen bir muharebedir. Cao Cao için kararlı bir zaferle sonuçlanan muhaerebe, iki savaş ağası arasındaki savaşta bir dönüm noktasıydı. Bu, Cao Cao'nun Kuzey Çin'in yeniden birleşmesinin başlangıcını işaret etti ve bu da Üç İmparatorluk döneminde Wei Hanedanı'nın kurulmasını mümkün kıldı.

<span class="mw-page-title-main">Lü Bu</span>

Lü Bu, Çin'de Geç Han Hanedanı döneminde yaşamış bir komutan ve savaş ağasıydı. Başlangıçta küçük bir savaş ağası olan Ding Yuan'a bağlı ikine Ding'e ihanet ederek öldürdü ve MS 192 başlarında Han merkezi yönetimini kontrol eden savaş ağası Dong Zhuo'ya kaçtı. MS 192 yılında da Dong Zhuo'ya ihanet etti ve Wang Yun ile Shisun Rui tarafından kışkırtıldıktan sonra onu da öldürdü, ancak daha sonra yenildi ve Dong Zhuo'nun takipçileri tarafından uzaklaştırıldı. MS 190'dan 195'e kadar Lü Bu, Orta ve Kuzey Çin'de gezindi ve art arda Yuan Shu, Yuan Shao ve Zhang Yang gibi savaş ağalarına sığındı. MS 194 yılında Yan eyaletini kontrol eden Cao Cao'yu Cao'yu terk edenlerin yardımıyla ele geçirmeyi başardı ancak Cao iki yıl içinde toprakları geri aldı. MS 196 yılında Lü Bu, Xu eyaletine sığınmak istediği Liu Bei'ye karşı döndü ve eyaletin kontrolünü ele geçirdi. Daha önce Yuan Shu ile ittifak yapmayı kabul etmiş olmasına rağmen, Yuan kendisini imparator ilan ettikten sonra onunla olan bağlarını kopardı ve Cao Cao ve diğerleri ile birlikte Yuan'a karşı ittifak kurdu. Bununla birlikte, MS 198 yılında Yuan Shu'ya tekrar sığındı ve Cao Cao ve Liu Bei'nin birleşik kuvvetleri tarafından saldırıya uğradı ve MS 199 yılında Xiapi Savaşı'nda yenildi. Lü Bu, Cao Cao'nun emri üzerine tutuklandı ve idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Liu Bei</span>

Liu Bei, Çin'in Üç İmparatorluk döneminde Shu Han'ın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 221'dan MS 223 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sun Quan</span>

Sun Quan, Çin'in Üç İmparatorluk döneminde Wu Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 229'dan MS 252 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Zhuge Liang</span>

Zhuge Liang veya Kongming, Çinli siyasetçi, askerî stratejist, yazar ve mühendis. Üç Krallık Dönemi'nde Shu Han'ın imparatorluk şansölyesi olarak görev yapmıştır. Dönemin en başarılı siyasetçi ve stratejisti olarak tanınmaktadır ve sıklıkla Savaş Sanatı'ın yazarı Sun Tzu ile karşılaştırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Han-Hiung-nu Savaşı</span> Savaş

Han-Hiung-nu Savaşı ayrıca Çin-Hiung-nu Savaşı olarak da bilinir, Çin Han İmparatorluğu ile göçebe Hiung-nu konfederasyonu arasında MÖ 133'ten MS 89'a kadar yapılan bir dizi askeri savaştı.

Altay Dağları Muharebesi, MS 89 Haziran'ında Han Hanedanı tarafından Kuzey Hiung-nu'ya karşı başlatılan büyük bir seferdi. Savaş Dou Xian yönetiminde Han Hanedanı için başarıyla sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Şanyu</span>

Kuzey Şanyu, MS 1. yüzyılda yaşayan, isimsiz ve belirsiz bir şanyu veya Hiung-nu hükümdarıydı.

Liu Xin veya onursal adıyla Zijun, Batı Han ve Xin hanedanları döneminde yaşamış bir Çinli matematikçi, tarihçi, astronom ve devlet adamı. Konfüçyüsçü bilgin Liu Xiang'ın oğlu ve filozof Huan Tan gibi diğer önde gelen düşünürlerin bir arkadaşı olup Eski Metin Konfüçyüsçülük okulunu kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Xian (Han)</span>

Xian, Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın 13. ve son imparatorudur. Saltanatı MS 189'dan MS 220 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cao Pi</span>

Cao Pi, Çin'de Wei Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 220'den MS 226 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Yuan Shao</span>

Yuan Shao, Çin'de Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve savaş ağasıydı. Han Hanedanı'nın sonlarına doğru meydana gelen iç savaşlar sırasında Çin'in kuzey bölgelerini işgal etti. Aynı zamanda Huai Nehri bölgesini kontrol eden bir savaş ağası olan Yuan Shu'nun üvey ağabeyiydi, ancak ikisi birbirleriyle iyi ilişkiler içinde değildi.

<span class="mw-page-title-main">Yuan Shu</span>

Yuan Shu, Çin'de Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış siyasetçi ve savaş ağasıydı. Huai Nehri bölgesini kontrol eden bir savaş ağası olup Yuan Shao'nun üvey kardeşiydi, ancak ikisi birbirleriyle iyi ilişkiler içinde değildi.

<span class="mw-page-title-main">Sima Yi</span>

Sima Yi, Çin'de Üç İmparatorluk döneminde yaşamış siyasetçi ve general ve Wei Hanedanı naibiydi.

<span class="mw-page-title-main">Sima Shi</span>

Sima Shi, Çin'de Üç İmparatorluk döneminde yaşamış siyasetçi ve general ve Wei Hanedanı naibiydi.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Wei</span>

Jiang Wei, Çin'in Üç İmparatorluk döneminde yaşamış Shu Han generaliydi. Wei Hanedanı topraklarında doğmuş olup Ma Zun'a güvensizliğinden dolayı taraf değiştirerek Shu Han'a geçti ve Zhuge Liang tarafından general olarak atandı. Zhuge Liang'ın ölümünden sonra da Wei Hanedanı'na yönelik çeşitli seferler düzenledi. Bununla birlikte, Jiang Wei'nin seferleri, Shu'nun sınırlı kaynakları ve yetersiz gıda kaynakları ile iç siyasi fay hatları nedeniyle hem ölçek hem de süre açısından nispeten kısıtlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Liu Shan</span>

Liu Shan, Çin'de Shu Han'ın ikinci ve son imparatorudur. Saltanatı MS 223'ten MS 271 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Liu Yuan</span>

Liu Yuan, Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde Hiung-nu önderliğindeki Önceki Chao'nun kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 299'dan MS 325 yılında ölümüne kadar sürmüştür.