İçeriğe atla

Yoweri Museveni

Yoweri Museveni
Uganda Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
29 Ocak 1986
Başbakan Samson Kisekka
George Cosmas Adyebo
Kintu Musoke
Apolo Nsibambi
Amama Mbabazi
Başkan YardımcısıSamson Kisekka
Specioza Wandera Kazibwe
Gilbert Bukenya
Edward Kiwanuka Ssekandi
Yerine geldiğiTito Okello Lutwa
Kişisel bilgiler
Doğum 15 Eylül 1944 (80 yaşında)
Ntungamo, Uganda
Partisi Ulusal Direniş Hareketi
Evlilik(ler) Janet Kataha
Dini Anglikan

Yoweri Kaguta Museveni (d. 15 Eylül 1944), Ugandalı siyasetçi. Museveni, Afrika ülkesi Uganda'da 26 Ocak 1986 tarihinden bu yana Devlet Başkanlığı makamında bulunmaktadır.

Uganda'nın kuzey bölgelerinde kayda değer bir istisna ile Museveni hükûmeti kötü yönetim, isyancı faaliyet ve iç savaşa yıllardır maruz kaldığı bir ülkede göreceli istikrar ve ekonomik büyüme getirdi.

1980'lerde ve 1990'larda özellikle Sahra Altı Afrika ülkelerinde Soğuk Savaşın sonu, Apartheid'in zayıflaması gibi sebepler ile siyasal değişim dönemi yaşanmıştı. Yoweri Museveni bu dönemde "Afrikalı liderlerin yeni jenerasyonu" tabiriyle Batı tarafından övülen Afrikalı "liderler"den bir tanesidir. Bu tabir gerçeği yansıtmamakla eleştirilmiştir.[1]

Başkanlığı sırasında Kongo Savaşı, Ruanda Soykırımı ve Büyük Göller bölgesindeki diğer çatışmalar gerçekleşmiştir. Bu çatışmalara etkisi konsunda eleştirilmiştir.

Museveni, iktidardaki 30. yılını geride bıraktığı 2016 yılında gerçekleştirilen son seçimlerde oyların %60,6'sını elde ederek, beş yıllık bir süre için daha iktidarda kalmayı garantilemiştir.[2]

16 Ocak 2021'de Uganda seçim komisyonu, Museveni'nin seçim sahtekarlığı, muhalefetin şiddetle bastırılması ve insan hakları ihlalleri iddialarına rağmen % 58,6 oyla altıncı dönem için yeniden seçildiğini açıkladı.[3][4]

Kaynakça

  1. ^ "Why Africa needs 'cheetahs,' not 'hippos' - CNN.com". www.cnn.com (İngilizce). 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2022. 
  2. ^ "Museveni 2016 seçimlerinden de galip ayrılmıştır". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016. 
  3. ^ "Uganda: Elections Marred by Violence". Human Rights Watch (İngilizce). 21 Ocak 2021. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  4. ^ "Museveni declared winner of disputed Uganda presidential election". 16 Ocak 2021. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kenya</span> Doğu Afrikada bir ülke

Kenya, resmî adıyla Kenya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kısmında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını: Etiyopya, Somali, Tanzanya, bir kısmı Victoria Gölü ile olmak üzere Uganda ve Güney Sudan oluşturmaktadır. Bunun haricinde ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu yer almaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nairobi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Uganda</span> Doğu Afrikada bulunan bir ülke

Uganda ya da resmî adıyla Uganda Cumhuriyeti, Afrika kıtasının doğu kesiminde yer alan ve denize kıyısı olmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını kuzeyde Güney Sudan, doğuda Kenya, güneyde çoğu sınırı Victoria Gölü ile oluşan Tanzanya, güneybatıda Ruanda ve batıda ise Kongo Demokratik Cumhuriyeti oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Kampala'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tunus</span> Kuzey Afrika ülkesi

Tunus, resmî adıyla Tunus Cumhuriyeti, Kuzey Afrika'da, Akdeniz'e kıyısı olan bir ülkedir. Kurucusu Habib Burgiba'dır. Batısında Cezayir, doğusunda Libya ve Akdeniz, Kuzeyinde de Akdeniz yer alır. Ülkenin güney kısmını Büyük Sahra Çölü kaplar.

Angola İç Savaşı yeni bağımsızlığını kazanmış olan Angola'nın Portekiz himayesinden Nisan 1974'te çıkmasından sonra oluşmuş bir ihtilaftır. Afrika'nın en uzun süren anlaşmazlığıdır. 2002 yılında resmen biten ve 27 yıl süren savaş, bitene kadar 500,000 insanın ölümüne ve binlerce insanın da göçüne sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Julius Nyerere</span>

Julius Nyerere, Tanzanyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Nyerere, Afrika ülkesi Tanzanya'nın başbakan olarak görevde olduğu bir dönemde 1961 yılında elde ettiği bağımsızlık sonrası ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1962 ile 1985 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Bu süreçte Nyerere 1962 ile 1964 yılları arasında Tanganika Cumhuriyeti'nin, 26 Nisan 1964 tarihinden itibaren de ülkesinin Zanzibar ve Pemba Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesi sonucu oluşan Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığını yürütmüştür. Nyerere Afrika Birliği Örgütünün (OAU) önde gelen kurucularından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Idriss Déby</span>

Idriss Déby Itno, Çadlı siyasetçi ve asker. 1990 yılından 2021'de ölene kadar Çad Devlet Başkanı olarak görev aldı. Ayrıca Yurtsever Kurtuluş Hareketi'nin başkanlığını yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Paul Kagame</span> 5. Ruanda devlet başkanı

Paul Kagame, Ruandalı siyasetçi. Kagame, Afrika ülkesi Ruanda'da 2000 yılından bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Faustin-Archange Touadéra</span> Orta Afrika Cumhuriyeti devlet başkanı

Faustin-Archange Touadéra, Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Touadéra, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde Mart 2016 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Ocak 2008-Ocak 2013 yılları arası Orta Afrika Cumhuriyeti eski Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Denis Sassou Nguesso</span> 5. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Denis Sassou Nguesso, Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">John Garang</span>

John Garang de Mabior, Güney Sudanlı siyasetçi ve isyancı lider. Garang, Afrika ülkesi Güney Sudan'ın henüz bağımsız olmadığı bir süreçte ülkenin hükûmet başkanı olarak 2005 yılında makama çıkmış, aynı yıl Sudan birinci başkan yardımcısı görevini de yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Afrika Topluluğu</span>

Doğu Afrika Topluluğu Doğu Afrika'da Afrika Büyük Göller bölgesinde beş ülkeden oluşan hükûmetler arası bir kuruluştur. Bu ülkeler: Burundi, Kenya, Ruanda, Tanzanya ve Uganda. Örgüt, 1967 yılında kuruldu, 1977 yılında çöktü ve 7 Temmuz 2000 tarihinde yeniden canlandırıldı. 2008 yılında, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) ve Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) ile yapılan müzakerelerin ardından, Doğu Afrika Topluluğu her üç kuruluşun üye ülkelerin de dahil olmak üzere genişletilmiş bir serbest ticaret alanını kabul etti. Doğu Afrika Topluluğu, Afrika Ekonomik Topluluğu'nun ayrılmaz bir parçasıdır.

Ekvator Ginesi seçimleri, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde 1968 yılında elde edilen bağımsızlıktan sonra gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerini, parlamento seçimlerini ve referandumları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ange-Félix Patassé</span>

Ange-Félix Patassé Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Buganda</span>

Buganda, Afrika kıtasında yer alan Uganda içerisinde bulunan özerk bir krallıktır.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Kaunda</span>

Kenneth David Kaunda, Zambiyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kaunda, Afrika kıtasında yer alan Zambiya'nın ilk devlet başkanı olarak 1964 ile 1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2021 Uganda genel seçimleri</span>

2021 Uganda Genel Seçimleri, 14 Ocak 2021'de yapılmıştır. Cumhurbaşkanı ve Parlamento üyeleri seçilmiştir. 1986'dan beri ülkeyi yöneten görevdeki Cumhurbaşkanı Yoweri Museveni yeniden aday olduğu seçimi ilk turda kazanmıştır.

Bobi Wine sahne adıyla tanınan Robert Kyagulanyi Ssentamu, Ugandalı bir politikacı, şarkıcı, aktör ve iş adamıdır. Wine 2021'de Uganda genel seçimlerine katılmış ancak 1986'dan beri görevdeki cumhurbaşkanı Yoweri Museveni'ye karşı kaybetmiştir. Wine sonuçlara itiraz etmiş ve ardından bir süre ev hapsinde tutulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uganda-Tanzanya Savaşı</span>

Uganda-Tanzanya savaşı, Ekim 1978'den Haziran 1979'a kadar süren ve Uganda Devlet Başkanı Idi Amin'in devrilmesiyle sonuçlanan ve Tanzanya lehine sonuçlanmış bir savaştır. 1971'de Idi Amin'in dönemin Devlet Başkanı Milton Obote'yi devirmesiyle iki ülke arasındaki ilişkiler bozulmaya başladı. Tanzanya Devlet Başkanı Julius Nyerere, Obote ile yakın ilişki içindeydi ve 1972'de Uganda'da Obote'nin isyan başlatma girişimini destekledi. Ufak çaplı bir çatışmaya yol açan bu isyan yine Tanzanya Devlet Başkanı'nın desteğiyle son buldu. İki lider arasında gerginlik devam ederken Idi Amin Tanzanya sınırları içerisindeki Kagera Salient'in Uganda'nın yetki alanına alınması gerektiğini iddia etmeye başladı. Sonraki yıllarda Amin rejimi şiddetli tasfiyeler, ekonomik sorunlar ve Uganda Ordusu içindeki memnuniyetsizlik nedeniyle istikrarsızlaştırıldı.

Robinah Nabbanja, 8 Haziran 2021'de ofise aday gösterildikten sonra Uganda Başbakanı olan Ugandalı bir eğitimci ve politikacıdır. 14 Haziran 2021'de Parlamento tarafından resmen onaylandı. Uganda Devlet Başkanlığı Ofisinde Özel Görevler Elçisi görevine atanan Ruhakana Rugunda'nın yerini aldı. Uganda'nın ilk kadın başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">André Kolingba</span>

André-Dieudonné Kolingba 1 Eylül 1981'den 1 Ekim 1993'e kadar Orta Afrika Cumhuriyeti'nin (CAR) dördüncü Cumhurbaşkanı olan Orta Afrikalı bir politikacıydı. 1981'de kansız bir darbeyle cumhurbaşkanı David Dacko'dan iktidarı aldı ve 1993'te yapılan demokratik bir seçimde Ange-Félix Patassé'ye karşı iktidarı kaybetti. Kolingba, 1992'de Soğuk Savaş'ın sonuna kadar Fransa'nın güçlü desteğini aldı, ardından hem iç hem de dış baskılar onu kaybettiği cumhurbaşkanlığı seçimlerine gitmeye zorladı.