İçeriğe atla

Yorubalar

Yoruba ('Yorùbá'), bir Afrika ülkesi olan Nijerya'daki en büyük etnik topluluktur. Ülkede yaşayanların %26'sını oluşturmalarının yanı sıra, sayıları Batı Afrika bölgesindeki öteki ülkelerdekilerle birlikte 50 milyona yaklaşır.

Yoruba'ların çoğunluğu Nijerya'nın güneybatısında yaşasalar da, Benin, Togo, Sierra Leone, Küba gibi ülkelerde önemli Yoruba toplulukları yaşar.

Yoruba'ların gelenekleri Amerika devletlerininde Yoruba dini görüşlerine zemin olmuştur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nijerya</span> Batı Afrikada bulunan bir ülke

Nijerya ya da resmî adı ile Nijerya Federal Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Nijer, Çad, Kamerun ve Benin oluştururken, ülkenin güneyinde Gine Körfezi içerisinde yer alan Benin Körfezi yer almaktadır. Ülkenin başkenti Abuja'dır.

<span class="mw-page-title-main">Vudu</span> Batı Afrika ile Karayiplerde (örn. Haiti,Dominika Cumhuriyeti) Olan bir Dini Ruh-Animizim Olan Büyülü Dindir ki Afrika Geleneksel dini Olan Afrika dinlerdendir ve Batı Afrika Kökenli

Vudu, Batı Afrika kökenli ruhçu-animist bir din. Haiti'nin resmi dinlerinden biridir. Başta Kongo, Yoruba ve Dahomeanlar olmak üzere, Avrupalılar tarafından köleleştirilerek Saint-Domingue'ye getirilen çeşitli Afrikalı etnik gruplar tarafından oluşturulmuş, Avrupa dini gelenekleri ile sentezlenmiştir. 16. ve 17. yüzyıllarda Katolik misyonerler tarafından Hristiyanlaştırılmıştır. Fon dilinde vodou sözcüğü "ruh" veya "ilah" anlamına gelir.

Afrika Uluslar Kupası CAF ülkeleri için temel uluslararası futbol turnuvasıdır. İlk kez 1957 yılında düzenlenen turnuva, 1968'den beri her iki yılda bir düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Futbol Konfederasyonu</span>

Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) Afrika'da futbolu organize eden ve yöneten kuruluştur. 53 Afrika ülkesinin bağlı olduğu bu kuruluş Afrika Uluslar Kupası, CAF Konfederasyon Kupası, CAF Şampiyonlar Ligi'ni düzenler. Ayrıca CAF Afrika'da Yılın Futbolcusu ödülünü de verir.

<span class="mw-page-title-main">Wole Soyinka</span>

Akinwande Oluwole Soyinka, Nijeryalı yazardır. 1986'da "Geniş bir kültürel bakış açısı ve şairane bir sezi üslubu ile sunduğu hayatının tiyatrosu için" Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. Bu ödüle layık görülen ilk Afrikalı yazar oldu. Nijerya'da, Gana'da, Birleşik Krallık'ta ve Amerika Birleşik Devletleri'nde ders verdi. Trajedi ve komedi, şiir, roman ve otobiyografik metinler yazdı. Eserlerinde Afrika ile Avrupa değerlerinden etkilenen bir burjuvazi arasında, Afrika toplumunun izlenimini serimler. 1997 yılında, kurucularından biri olduğu Uluslararası Yazarlar Parlamentosu'nun başkanı oldu. Günümüzde kendini, tehdit altındaki yazarlar için tüm dünyada barınak sağlamaya adamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya İç Savaşı</span>

Nijerya İç Savaşı, diğer adıyla Biafra Savaşı, 6 Temmuz 1967-13 Ocak 1970 tarihleri arasında süren savaş. Nijerya'nın güneydoğu illerinin Biafra Cumhuriyeti adı altında ülkede ayrılmak istemesi sebebiyle çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abuja</span> Nijeryanın başkenti

Abuja, Nijerya'nın başkentidir. Ülkenin orta kesimlerinde, Federal Başkent Bölgesi adı verilen bölgede yer alır. Abuja özel olarak planlanmış bir şehirdir ve büyük ölçüde 1980'li yıllarda imar edilmiştir. Bunun ardından 12 Aralık 1991 tarihinde daha önce Lagos olan ülke başkenti Abuja'ya taşınmıştır. Kent merkezi nüfusunun 405.000 dolaylarında olduğu tahmin edilmektedir.

İslam, Hristiyanlıktan sonra dünyanın en çok inanılan ikinci dinidir. İslam nüfusu dünya nüfusunun 2 milyar inananı ile %25'ini oluşturmaktadır.

2010 Afrika Uluslar Kupası, Afrika ülkelerinin ulusal futbol takımları arasında düzenlenen Afrika Uluslar Kupası'nın 27inci organizasyonu.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya pasaportu</span>

Nijerya pasaportu, Nijerya vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verilen belgedir.

2013 Afrika Uluslar Kupası, Afrika ülkelerinin ulusal futbol takımları arasında, Afrika Uluslar Kupası'nın 29. organizasyonu olarak Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) tarafından düzenlenen futbol şampiyonasıdır. Başlangıçta Libya'nın ev sahipliğini yapacağı açıklansa da CAF daha sonra turnuvanın Güney Afrika'ya alındığını açıkladı. Angola, Gabon ve Ekvator Ginesi ile birlikte Nijerya'nın da teklifini geçen Libya turnuvayı düzenleme hakkını kazandı. Fakat 2011 Libya İç Savaşı nedeniyle turnuvanın Libya'da düzenlenmesinin uygun olmayacağı düşünülerek ev sahipliği Güney Afrika'ya verildi. Mozambik, Namibya, Zimbabve ve Senegal'in teklifleri finale kalamadan reddedildi. CAF tarihinde ilk kez gelecek üç turnuvanın ev sahipleri tek seferde seçildi. 2010 turnuvasını Angola, 2012'yi Gabon ve Ekvator Ginesi, 2013'ü ise Güney Afrika aldı.

<span class="mw-page-title-main">Nijer-Kongo dilleri</span> Sahra Altı Afrikada konuşulan en büyük dil ailesi.

Nijer-Kongo dilleri, Afrika'nın konuşur, coğrafî yayılım ve dil sayısı bakımından en büyük dil ailesidir. Ethnologue'a göre yaklaşık 1500 dili barındıran ve 700 milyon konuşuru olan aile; dünyada dil sayısı bakımından en büyük, konuşur sayısı bakımından ise 3. en büyük aile olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Olusegun Obasanjo</span> 5. ve 12. Nijerya devlet başkanı

Oluṣẹgun Mathew Okikiọla Arẹmu Ọbasanjọ, 1999-2007 yılları arasında Nijerya Devlet Başkanı olan eski Nijerya Ordusu generali, Yoruba asıllı Nijeryalı. Obasanjo 1 Ekim 1979 ile 13 Şubat 1976 tarihleri arasında Nijerya ordusu komutanlığı yapmıştır. 29 Mayıs 2007 - 29 Mayıs 1999 tarihleri arasında demokratik olarak seçilerek iki dönem devlet başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ruanda'nın vize politikası</span>

Doğu Afrika Topluluğu'nun üyesi Ruanda Cumhuriyeti, Ruanda'ya seyahat etmek isteyen çoğu yabancılara vize kısıtlamalar getirmektedir. Tüm ziyaretçilerin en az 6 ay geçerli bir pasaporta sahip olmaları gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nijerya devlet başkanı, Afrika ülkesi Nijerya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Yorubaca, çoğunlukla Batı Afrika'da ve özellikle Nijerya'da konuşulan Nijer-Kongo dil ailesine mensup bir dildir.

Nijerya başbakanı, Afrika ülkesi Nijerya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu görevin 1966 yılında kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Afrika mitolojisi</span> Afrikada Yaşayan Halk ile Kabilelerin dini inanışı olan bir Afrika Geleneksel Dinler

Afrika mitolojisi, pek çok halkın yaşayıp, bin kadar dilin konuşulduğu Afrika kıtasında geleneksel dinleri tabiat dinlerini konu almaktaysa da Arap ve Avrupalıların kolonizasyonu ile birlikte gelen tek tanrılı dinlerin de etkisinde kalmıştır. Afrika dinleri ve mitolojilerine değin ilk kayıtlar 18-20. yüzyıllarda Hristiyan misyonerlerce genellikle yanlış yorumlanarak tutulmuştur ki Swahili dilinde kaydedilen en eski yapıt 1728 yılına ait Tambuka'nın hikâyesi adlı manzum destandır. Sayısız kabilenin yaşadığı Afrika, uzun süre Batılı köle tüccarları tarafından sömürüldüğünden Afrika inançları Karayip adaları ile Amerika kıtasına yayılmış bu arada çeşitli sinkretik dinler ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Benue-Kongo dilleri</span>

Benue-Kongo dilleri, Sahra Altı Afrika'nın çoğunu kapsayan Nijer-Kongo dil ailesinin büyük bir alt bölümüdür. Çoğunlukla Nijerya'da konuşulan Orta Nijerya dilleri ve Nijerya'da, Kamerun'da ve Sahra Altı Afrika'nın çoğunda konuşulan Bantu dillerini içeren Güney Bantoid dilleri olacak şekilde iki ana daldan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Yoruba dini</span>

Yoruba dini veya Isese, Yoruba halkının geleneksel ve ruhani kavramlarını ve uygulamalarını içeren dinidir. Anavatanı, Oyo, Ogun, Osun, Ondo, Ekiti, Kwara ve Lagos eyaletlerinin yanı sıra Kogi eyaletinin bazı kısımlarını ve genellikle Yorubaland olarak bilinen Benin ve Togo'nun bitişik kısımlarını içeren bugünkü Güneybatı Nijerya'dadır. Batıda komşu Fon ve Ewe halkları tarafından uygulanan Vodun ile doğuda Edo halkı ve Igala halkının diniyle bazı paralellikler paylaşır. Yoruba dini, Yeni Dünya'daki bir dizi dinin, özellikle Santería, Umbanda, Trinidad Orisha ve Candomblé'nin temelidir. Yoruba dini inançları; Yoruba toplumunu oluşturan şarkılar, tarihler, hikâyeler ve diğer kültürel kavramların toplamı olan Itàn'ın (tarih) bir parçasıdır.