İçeriğe atla

Yorgos Seferis

Yorgos Seferis
Yorgo Seferis, 1963
DoğumΓιώργος Σεφέρης (Yorgos Seferis)
19 Şubat 1900(1900-02-19)
Urla, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm20 Eylül 1971 (71 yaşında)
Atina, Yunanistan
Takma adΓεώργιος Σεφεριάδης (Georgios Seferiadis)
MeslekŞair, Diplomat
MilliyetYunan
VatandaşlıkYunanistan
Dönem20. yüzyıl
Önemli ödülleriNobel Edebiyat Ödülü
(1963)

Yorgo Seferis (Yunanca: Γιώργος Σεφέρης Yiorgos Seferis, d. 19 Şubat 1900, Urla – ö. 20 Eylül 1971, Atina), 20. yüzyılın önemli Yunan şairlerindendir.

Urla'da doğdu. 1914'te ailesiyle Atina'ya taşındı. Çalışmalarını 1918-1925 arası Paris, Sorbonne'da sürdürdü. 1963 yılında Nobel Edebiyat Ödülü aldı.[1]

İlk yılları

Seferis, Osmanlı İmparatorluğu'nda (İzmir, Türkiye) Küçük Asya'da Smyrna yakınlarındaki Vourla'da doğdu. Babası Stelios Seferiadis, bir avukattı ve daha sonra Atina Üniversitesi'nde profesörlük görevinde bulundu. 1914'te ailesi, Seferis'in ortaokul eğitimini tamamladığı Atina'ya taşındı. Öğrenimine 1918'den 1925'e kadar Sorbonne'da hukuk okuyarak Paris'te devam etti. Seferis oradayken, Eylül 1922'de İzmir, Anadolu topraklarında iki yıllık bir Yunan işgalinin ardından Türk Ordusu tarafından geri alındı. Seferis'in ailesi de dahil olmak üzere birçok Yunan, Küçük Asya'dan kaçmak zorunda kaldı. Seferis, 1950'ye kadar İzmir'i bir daha ziyaret etmeyecekti; Çocukluk evinden sürgün edilmiş olma duygusu, Seferis'in şiirinin çoğunu şekillendirir ve özellikle Odysseus'un hikâyesine duyduğu ilgide kendini gösterir. Seferis ayrıca Kavafis, T.S. Eliot ve Ezra Pound'dan da büyük ölçüde etkilenmiştir.

Kariyeri

1925'te Atina'ya döndü ve ertesi yıl Yunanistan Kraliyet Dışişleri Bakanlığı'na kabul edildi. Bu, İngiltere'de (1931–1934) ve Arnavutluk'ta (1936–1938) görev yaptığı uzun ve başarılı bir diplomatik kariyerin başlangıcıydı. 10 Nisan 1941'de Yunanistan'ın Alman işgaline uğramasından önce Maria Zannou ('Maro') ile evlendi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Girit, Mısır, Güney Afrika ve İtalya'ya sürgünde bulunan Özgür Yunan Hükûmeti'ne eşlik eden Seferis, 1944'te Atina'ya geri döndü. Dışişleri Bakanlığı'ndaki görevine devam etti ve Ankara'da diplomatik görevlerde bulundu, Türkiye (1948–1950) ve Londra (1951–1953). Lübnan, Suriye, Ürdün ve Irak'a (1953-1956) bakan olarak atandı ve 1957'den 1961'e kadar, Atina'daki emekliliğinden önceki son görevi olan Birleşik Krallık Kraliyet Yunan Büyükelçiliğine getirildi. Seferis, aralarında Cambridge (1960), Oxford (1964), Selanik (1964) ve Princeton (1965) üniversitelerinden fahri doktora dereceleri de bulunan birçok onur ve ödül aldı. 1936'da Seferis, T. S. Eliot'un The Waste Land'inin bir çevirisini yayımladı.

1963'te Seferis, "Helen kültür dünyasına yönelik derin bir duygudan ilham alan seçkin lirik yazıları nedeniyle" Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. 1979'da Nobel ödüllü oldu). Ancak kabul konuşmasında Seferis, daha çok kendi hümanist felsefesini vurgulamayı tercih ederek şu sonuca varıyordu: "Oidipus Thebes'e giderken Sfenks ile karşılaştığında, bilmecesine verdiği cevap şuydu: 'İnsan'. Bu basit kelime canavarı yok etti. Oidipus'un cevabını düşünelim."Seferis bazen milliyetçi bir şair olarak görülse de, onun 'Helenizmi' daha çok Yunan kültürünün devamlılığında hümanizmin birleştirici bir kolunu tanımlamasıyla ilgiliydi.

1967'de baskıcı milliyetçi, sağcı Albaylar Rejimi, bir darbeden sonra Yunanistan'da iktidara geldi. Yaygın sansür, siyasi gözaltılar ve işkenceyle geçen iki yılın ardından Seferis rejime karşı tavır aldı. 28 Mart 1969'da BBC World Service'te bir açıklama yaptı ve kopyaları Atina'daki her gazeteye aynı anda dağıtıldı. Yetkili ve mutlak bir ifadeyle, "Bu anormallik sona ermeli" dedi.

Seferis, cuntanın Kıbrıs cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios'u devirme girişiminin tetiklediği Türkiye'nin Kıbrıs'ı işgalinin doğrudan bir sonucu olarak 1974'te cuntanın sonunu görecek kadar yaşamadı. 20 Eylül 1971'de Atina'da öldü. Ölüm nedeninin, yaklaşık iki ay önce kanamalı bir ülser ameliyatı geçirdikten sonra geçirdiği felç nedeniyle ağırlaşan zatürre olduğu bildirildi.

Cenazesinde, büyük kalabalıklar tabutunu Atina sokaklarında takip ederek Mikis Theodorakis'in Seferis'in 'Denial' şiirini (sonra yasaklandı) okudu; rejime karşı direnişiyle popüler bir kahraman olmuştu. Atina Birinci Mezarlığı'na gömüldü.

Mirası

Atina'nın merkezindeki Pangrati semtinde, Atina'nın Panathinaiko Stadyumu'nun hemen yanındaki evi, bugün hala Agras Caddesi'ndedir.

Londra'daki iki evinde - 51 Upper Brook Street ve 7 Sloane Avenue'da hatıra mavisi plaketleri mevcuttur.

1920'lerin başındaki Türk-Yunan Savaşı'na karşı devam eden olumsuz duygular nedeniyle 1999'da İzmir'de bir sokağa ismi verilmesi konusunda anlaşmazlık çıktı.

2004 yılında, Sigmatropic grubu, Seferis'in çalışmalarına adanmış ve sözsel olarak türetilmiş bir albüm olan "16 Haiku & Other Stories"i yayınladı. Vokalistler arasında Laetitia Sadier, Alejandro Escovedo, Cat Power ve Robert Wyatt gibi kayıt sanatçıları vardı. Seferis'in Mythistorema'daki ünlü kıtası 2004 Atina Olimpiyat Oyunlarının açılış töreninde yer aldı.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "The Nobel Prize in Literature 1963". NobelPrize.org (İngilizce). 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Odisseus Elitis</span>

Odisseus Elitis , Yunan şair.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Konstandinos Karamanlis</span> 3. Yunanistan cumhurbaşkanı

Konstantin Karamanlis, Yunan siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sofokles</span> Antik Atinalı trajik oyun yazarı

Sofokles, Antik Yunan'ın Eshilos ve Evripides ile beraber 3 büyük tragedya yazarlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Albaylar Cuntası</span>

1967-1974 Yunanistan Askerî Cuntası, 1967 ile 1974 yılları arasında Yunanistan'da iktidarı ellerinde bulunduran bir dizi sağ-kanat askerî hükûmete verilen isimdir. Aynı zamanda Albaylar Rejimi, Albaylar Cuntası ya da sadece Cunta olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Wilson</span>

Kenneth Geddes Wilson, Amerikalı teorik fizikçidir. 1982'de maddede ikinci mertebeden faz geçişleri konusunda, komşu moleküllere olan etkisini de hesaba katan bir teori geliştirdiği için Nobel Fizik Ödülüne layık görüldü. Diğer bir önemli çalışması da Kuvantum alan kuramında kullanılan renormalizasyon grupları tekniğini ve felsefesini geliştirmiş olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Konstantin (Yunanistan kralı)</span> Yunanistan kralı (1940-2023; hd. 1964-1973)

II. Konstantin, 1964-1973 yılları arasında son Yunanistan kralı.

<span class="mw-page-title-main">Melina Merkuri</span> Yunan oyuncu, şarkıcı ve siyasetçi; kültür bakanı (1920-1994)

Melina Merkuri veya gerçek adıyla Maria Amalia Merkuri, Yunanistan'ın ilk sosyalist hükûmetinde kültür ve bilimler bakanı (1981) olarak görev yapan Yunan oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Joliot-Curie</span> Fransız bilim insanı (1900 – 1958)

Jean Frédéric Joliot-Curie, Irene Joliot-Curie'nin eşi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi Fransız fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Kostas Simitis</span> Yunanistan başbakanı (hd. 1996-2004)

Konstantinos Simitis, Yunanistan eski başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Andreas Papandreu</span> Yunan ekonomist ve siyasetçi (1919 – 1996)

Andreas Yeoryu Papandreu, Yunan iktisatçı ve siyasetçi. 1981-1989 ve 1993-1996 arasında başbakanlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Konstandinos Çaços</span> 2. Yunanistan cumhurbaşkanı

Konstantinos Çaços Yunan Diplomat, Hukuk Profesörü, siyasetçi. Yunanistan Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Kostis Palamas</span>

Kostis Palamas, Yunan şairdir. Olimpiyat İlahisi'nin sözlerinin yazarıdır. Mesalongi ve Atina'da öğrenim görmüştür. Atina'daki eğitimini yarıda bırakmıştır. 14 kez Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilmiş ancak kazanamamıştır. 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Yunanistan'ı işgal ettiği dönemde hayatını kaybetmiştir.

Yorgos Papadopulos, Yunan subay ve devlet adamı. 1967-1974 Yunanistan askerî cuntası döneminde 1967'den 1973'e kadar yine bir cunta üyesi olan Dimitrios Yoannides tarafından devrilene kadar cuntanın liderliğini yapmıştır.

Adamandios Andruçopulos Bir avukat ve profesördü. 1967-1974 Yunan askerî cuntasında çeşitli bakanlık görevlerinde bulundu ve sonunda 1973-1974 yılları arasında cuntacı Dimitrios Yannides tarafından Yunanistan başbakanı olarak atandı.

<span class="mw-page-title-main">Panayotis Kanellopulos</span> Yunan siyasetçi (1902-1986)

Panagiotis Kanellopoulos veya Panayotis Kanellopoulos, Yunan yazar, siyasetçi. Yunanistan Başbakanı olarak görev yaptı. 1967-1974 Yunan askerî cunta tarafından devrilen Yunanistan son Başbakanı idi.

İlyas Çirimokos Kısa bir süre Yunanistan'ın Başbakanı olarak görev yapan bir Yunan politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos Nider</span>

Konstantinos Nider (1865-1942), Korgeneral rütbesine yükselen ve Birinci Dünya Savaşı ve daha sonraki Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi sırasında ön planda yer almış bir Yunan subayıydı.

<span class="mw-page-title-main">Theodoros Pangalos</span> Yunan komutan ve siyasetçi (1878-1952)

Teodoros Pangalos, Yunan asker ve siyasetçi. Seçkin bir personel memuru ve ateşli bir Venizelist ve antimonarşist olan Pangalos, Eylül 1922 isyanında Kral I. Konstantin'in tahtından indirilmesinde ve İkinci Yunan Cumhuriyeti'nin kurulmasında başrol oynamıştır. Haziran 1925'te Pangalos kan dökülmeksizin bir darbe yaptı ve iktidar varsayımı kendisine Başbakan adını veren Ulusal Meclis tarafından tanındı. Yunanistan'ı Ağustos 1926'da devrilmesine dek yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pavli Karolidi</span> Osmanlı Rum politikacı ve tarihçi

Pavli Karolidi Efendi ya da Karloğlu,, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarının en seçkin Yunanistan tarihi uzmanlarından sayılan Rum tarihçi, İzmir mebusu.