İçeriğe atla

Yomra elması

Yomra elması, Trabzon'un Yomra ilçesine özgü, genellikle çekirdeksiz olan bir elma kültivarıdır.[1] Bulunduğu ilçeye adını veren Yomra elması, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve 2021 yılında coğrafi işaret belgesi almıştır.[2][3][4]

Özellikleri

Normalde yeşil renkli olan Yomra elmasının rengi güneşe maruz kalırsa bordo-kırmızıya döner. Yomra elması 54 örnekle yapılan araştırmaya göre ortalama 91,77 gram ağırlığında, 63,07 milimetre genişliğinde ve 52,25 milimetre uzunluğundadır. Partenokarpi üremenin yaygın olarak görüldüğü türde ortalama tohum sayısı 0,39 olarak belirlenmiştir. Aynı araştırmada ortalama meyve eti sertliği 8,25 kg/cm2, suda eriyebilir toplam kuru madde oranı ise 13,65 brix olarak tespit edilmiştir.[5] 2010'da Yomra elmasının dayanıklılığının tespiti için yapılan araştırmada, Yomra elması 1 °C sıcaklığındaki soğuk hava deposunda 4 ay muhafaza edilmiştir. Araştırmanın sonunda Yomra elmasının ağırlık kaybı, SÇKM ve sertlik değerleri sırasıyla %1,90, %12,75, 32,52 N olarak bulunmuştur. Bu oranlar standart Granny Smith elmasında ise sırasıyla %2,29, %11,25 ve 50,72 N'dir.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Hatıralarda Trabzon'un yakın tarihi (1860-1950). ABP Yayınevi. 2004. s. 173. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  2. ^ Trabzon il yıllığı, 1967. Ajans-Türk Matbaacılık. 1968. s. 43. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  3. ^ "Yomra elması tescillendi". haberturk.com. 8 Ocak 2021. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  4. ^ "Trabzon'un "Yomra elması" coğrafi işaret tescil belgesi aldı". trthaber.com. 8 Ocak 2021. 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  5. ^ Ali İslam, Zeki Bostane, Erdal Yılmaz (12 Temmuz 2019). "Trabzon İli Yomra İlçesinde Yetişen Yomra Elmasının Pomolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma". ijans.org. 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  6. ^ Onur Saraçoğlu, Özgün Kalkışım, Çetin Çekiç, Mustafa Özgen (18 Kasım 2011). "'Yomra' ve 'Granny Smith' Elma Çeşitlerinin Modifiye Atmosfer Koşullarında Muhafaza Edilebilirliğinin Karşılaştırılması" (PDF). researchgate.net. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Domates</span> patlıcangiller familyasından meyvesi yenebilen otsu bitki türü

Domates, patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türü. Domatesin eş anlamlısı kızanak sözcüğüdür.

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Bazlama</span>

Bazlama (Bazlamaç) (بزلمه), Türk mutfağından bir ekşi mayalı ekmektir.

<span class="mw-page-title-main">Tarhana çorbası</span>

Tarhana çorbası, Anadolu, Balkanlar ve Orta Asya gibi geniş bir coğrafyada çeşitli yapım şekilleriyle görülen çorba çeşididir. Önemli bölümü yoğurttan oluşan Tarhana çorbası besleyici olduğu kadar kuru toz şeklinde olduğu için uzun süre saklanabilir.Mecmuâ-i Fevâid, Ali Eşref Dede'nin Yemek Risalesi, Melceü’t-Tabbâhînde tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şalgam suyu</span> şalgam ve kara havuç ile yapılan geleneksel Türk içeceği

Şalgam suyu veya kısaca şalgam turpgiller ailesine ait bir bitki olan şalgam ile yapılan, Çukurova'ya özgü bir içecektir. Şalgam bitkisinin yanı sıra siyah havucun su ile karıştırılıp, tuz da ilave edilmesiyle yapılır. Bu karışım, mayalanması için belirli bir süre bekler ve o sürenin sonunda şalgam suyu haline gelir. Anavatanı Adana olarak bilinen şalgamin patenti Tarsus'tadır. Adana Ticaret Odası girişimiyle coğrafi işaret tescil belgesi alınmıştır. Adana, Mersin ve Osmaniye başta olmak üzere birçok güney ilinde yaygın olarak tüketilir. Kırmızı renkli, bulanık görünüşlü ve ekşimsidir. Acılı ve acısız çeşitleri mevcuttur. Adana ve Mersin'de özellikle dört mevsim sokak satıcıları tarafından satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arsin, Trabzon</span> Trabzonun ilçesi

Arsin, Trabzon ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaymak</span> krema türü

Kaymak, sütün yağını yoğunlaştırarak elde edilen bir krema ürünüdür. Sütü hafif ateşte çalkalayarak veya belli bir soğuklukta bırakarak elde edilen koyu ve yağlı özdür.

<span class="mw-page-title-main">Elma</span> gülgillerden bir meyve

Elma, gülgiller (Rosaceae) familyasından kültürü yapılan bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">Yomra</span> Trabzonun ilçesi

Yomra, Trabzon ilinin ilçesidir. Doğusunda Arsin, batısında Ortahisar, güneyinde ise Gümüşhane'nin merkez ilçesi ile çevrilidir. Nüfus bakımından Trabzon'un en kalabalık 4. ilçesidir. 2023 yılı verilerine göre 49.721 nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sırık kebabı</span> Kebap türü

Sırık kebabı,Eşkıya kebabı Çorum-Kargı ve Sinop-Boyabat yöresine özgü bir kebap türü.

<span class="mw-page-title-main">Simit</span> geleneksel Türk susamlı halka ekmeği

Simit veya İzmir'de kullanılan ismiyle gevrek, susamla kaplı yuvarlak biçimli ekmeklere verilen genel addır. Türkiye dahil olmak üzere Orta Doğu ve Balkanlar'da yaygın olarak tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İçli köfte</span> dışı bulgur içi kıyma dolgulu olan, kızartılmış veya haşlanmış topak

İçli köfte ya da oruk, bulgurun hamur hâline getirilerek içinin doldurulması suretiyle yapılan, Orta Doğu mutfağında bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Katmer</span> tatlı veya tuzlu yenilebilen bir hamur işi

Katmer, Türk mutfağında ve Orta Asya'da yaygın olarak yapılan, hamurun yaklaşık 2 mm kalınlığında açılıp arasına yağ, haşhaş, tahin, antep fıstığı ya da kaymak konulup 4-5 kez katlanarak saçta pişirilmesi ile elde edilen hamur işi yiyecektir.

<span class="mw-page-title-main">Tulum peyniri</span> Türk peyniri

Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.

Tandır kebabı tandırda pişirilen kebap çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Tahin helvası</span>

Tahin helva, ana maddeleri tahin, şeker, çöven suyu, vanilya olan, ünlü bir Türk tatlısıdır. Çeşitlerine göre içerisine kakao, antep fıstığı, sakız, bal ve ceviz eklenir. 700 yıl önce Denizli’de Hasan Basri Efendi tarafından keşfedilmiştir. Son yıllarda tahin helva sanayinde şeker yerine glikoz oranı yüksek fruktoz oranı düşük mısır şurupları, yağ ve proteini bağlayıcı çeşitli katkılar kullanılmaktadır.

Laz elması, Rize ve Trabzon illerine özgü, konik şekilli bir elma kültivarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rize muhlaması</span> Rize yöresine özgü peynir ve mısır unundan yapılan yemek

Rize muhlaması, Rize ve çevresinde yüzyıllardır bilinen yöresel bir lezzettir. Bu yemeğin yapımında ise yöre halkının kendine özgü tereyağı ve peyniri kullanılmaktadır. Rize'de birçok lokanta ve restoranlarda servis edilmektedir.

Hemşin elması, konik şekilli ve yeşilimtrak sarı renkli bir elma kültivarıdır. Meyve kabuğunun üst rengi pembedir. Meyvenin ortalama ağırlığı 115.6 gramdır. Meyve eti sertlik olarak Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen elmalar arasında en sertidir. Elmanın yeme kalitesi ise çok iyi olarak sınıflandırılmıştır. Elmanın suda eriyebilir toplam kuru madde oranı %14.3'tür. Kışlık bir elma kültivarıdır.

Batum elması, konik şekilli ve yeşil renkli bir elma kültivarıdır. Meyve kabuğunun üst rengi kırmızıdır. Meyvenin ortalama ağırlığı 141.9 gramdır. Meyve eti sertlik olarak Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen elmalar arasında Hemşin elmasından sonra en sertidir. Elmanın yeme kalitesi ise iyi olarak sınıflandırılmıştır. Elmanın suda eriyebilir toplam kuru madde oranı yüksektir (%16.3). Güzlük bir elma kültivarıdır.