İçeriğe atla

Yoldaş Pançuni

Yoldaş Pançuni
YazarYervant Odyan
DilErmenice
TürMizah

Yoldaş Pançuni, Yervant Odyan'ın 1909-1923 arasında üç bölüm halinde yayınladığı ünlü mizah kitabıdır.

Eser, yirminci yüzyılın başında Osmanlı Devleti topraklarında yaşayan ve Dızalbıvar adlı köye sosyalizm getirme mücadelesi veren Pançuni adlı hayali bir devrimci kahramanın hayatına dair biografik notlardan ve “devrimci merkez”e gönderdiği rapor niteliğindeki mektuplardan oluşur. Sosyalistlerin dünyasına bir eleştiri niteliğindedir. I. bölümün sonunda Pançuni’nin mücadelesi sonucu Dızabılvar yerle bir olmuş, köyde yaşayan tek bir canlı kalmamıştır; Pançuni mücadeleye Van’da devam eder.

Yazar, kitabı Taşnak, Hınçak, Ramgavar partilerinin siyasi söylemlerine, çalışma tarzlarına ve en önemlisi, birlikte hareket etmeyi beceremeyerek Ermeni halkının sorunlarına çözüm bulmayı başaramamalarına tepki olarak kaleme almıştır.[1] Çok sevdiği yazar arkadaşı Arpiar Arpiaryan'ın 1908'de Hınçaklarca düzenlenmiş bir suikaste kurban gitmesinin ardından duyduğu öfkeyle yazıldığı düşünülür.[1]

Odyan, Yoldaş Pançuni’nin Arapgir’in Dzabılvar adındaki köyünde geçen ilk macerasını 1909 yılında İstanbul’da Püzantion (Bizans) adlı dergide tefrika etti. 12 mektuptan oluşan birinci kitap Nişan Babigyan tarafından “Dzabılvar Misyonunda” adıyla 1911’de, 14 mektuptan oluşan ikinci kitap “Pançuni Vasburagan’da” (Van’da) adıyla 1914’te yayımlandı. 1923’te yayımlanan üçüncü kitap “Pançuni Sürgünde” başlığını taşır. Eser, ilk defa 1938’de Aleksandr Saruhan'ın karikatürleri ile birlikte yayımlandı. O tarihten beri kitabın tüm baskılarında Saruhan’ın karikatürleri kullanılır.[2]

Sovyet dönemi Ermenistan’ında yayınlanmasına izin verilmemiştir. Eser, Erivan’da ilk defa 1989’da basılabildi. Yoldaş Pançuni, 2000 yılında Sirvant Malhasyan tarafından Türkçeye çevrilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ a b "Rober Koptaş, Yoldaş Pançuni: Felaketin Sis Çanı, Yapı Kredi Yayınları web sitesi". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. 
  2. ^ "Yoldaş Pançuni, Aras Yayıncılık". 19 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Fakir Baykurt</span> Toplumcu gerçekçi Türk yazar

Fakir Baykurt, Türk yazar ve sendikacı.

<span class="mw-page-title-main">Ataol Behramoğlu</span> Türk şair, yazar ve çevirmen

Ataol Behramoğlu, Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen ve edebiyatçı.

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

<i>Evrensel</i> (gazete) 7 Haziran 1995 tarihinden bu yana Türkiyede günlük yayımlanan bir gazete

Evrensel, 7 Haziran 1995 tarihinden bu yana Türkiye'de günlük yayımlanan bir gazetedir.

<span class="mw-page-title-main">Tezer Özlü</span> Türk yazar

Tezer Özlü, Türk yazar. Başta Çocukluğun Soğuk Geceleri ve Yaşamın Ucuna Yolculuk olmak üzere az sayıda kitabıyla tanınır. Yazar Demir Özlü ve yazar-çevirmen Sezer Duru'nun kardeşidir.

<i>Çalıkuşu</i> (roman) Reşat Nuri Güntekinin romanı

Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin'in ilk defa 1922'de tefrika edilmeye başlanıp 1923'te kitap olarak yayımlanan, 1937'de büyük değişikliklerle tefrika edilen romanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Pasternak</span> Rus yazar (1890-1960)

Boris Leonidoviç Pasternak, Rus şair, oyun yazarı, romancı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Dağcı</span> Kırım Tatarı romancı ve şair

Cengiz Dağcı,, Kırım Tatarı roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Tahir</span> Türk roman yazarı ve senarist (1910–1973)

Kemal Tahir, asıl adıyla İsmail Kemalettin Demir, Türk romancı, yazar, senarist.

Melisa Gürpınar, Türk şair, yazardır. Şiir, oyun, roman, çocuk kitabı türlerinde eserler vermiştir.

<i>Gülünün Solduğu Akşam</i> Erdal Özün 1986da yayınlanan anı-roman türündeki eseri

Gülünün Solduğu Akşam, Deniz Gezmiş'in isteği üzerine Erdal Öz tarafından yazılan, 1986 yılında yayınlanan bir eserdir.

Seray Şahiner, Türk yazar.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Ulusal Hareketi</span>

Ermeni Ulusal Hareketi, 1780 Zeytun İsyanı ile başlayarak 1984 yılına kadar süren dönemdeki "Ermeni ulusal kurtuluş hareketi" olarak da bilinen Ermeni milliyetçiliğini savunan Ermenilerin tarihte kurulmuş olan Ermeni devletlerinin kapsadığı bölgelerde, Doğu Anadolu Bölgesi ve Kafkasya'da, yeniden bir Ermeni devleti kurma amacı doğrultusunda düzenlenen faaliyetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Carlyle</span>

Thomas Carlyle İskoç asıllı, deneme ve hiciv yazarı, tarihçi ve eğitmendir. Carlyle "Edinburgh Ansiklopedisi"ne de makaleler yazmakla; çok tartışmalara yol açan sosyal yorumlamalarıyla ve iktisat bilimini "kasvetli bilim" olarak tanımlanması ile hatırlanmaktadır. Yapıtlarında İngiltere'nin tarihini, toplumsal yaşamını ve işçi sorunlarını ele almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yervant Odyan</span> Ermeni-Osmanlı şair (1869-1926)

Yervand Odyan, Osmanlı gazeteci, mizah yazarı.

<i>Son Eseri</i> Halide Edib Adıvarın yazdığı ve 1913 yılında tefrika edilen bir aşk romanı

Son Eseri, Halide Edib Adıvar'ın yazdığı ve1913 yılında tefrika edilen bir aşk romanıdır.

Bu maddede; Rus sosyalist devrimci, Marksist-Leninist ideolojinin fikirsel önderi, Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin'e ait kitap, yazı, konuşma, makale ve mektup gibi eserler ile kendi hakkında yazılmış kitaplar yer almaktadır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü ve Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) ilk lideridir. Lenin, dünyada eserleri yabancı dile en fazla tercüme edilen kişidir.

Nigâr Hanım ile Çiftçi Sadık Efendi'nin oğlu olarak 1923 yılında dünyaya gelen Yaşar Kemal, hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından; 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayımladı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Dört ciltten oluşan seri, otuz dokuz yılda tamamlandı. Teneke (1955), Dağın Öte Yüzü serisi, Üç Anadolu Efsanesi (1967), Binboğalar Efsanesi (1971), Yılanı Öldürseler (1976), Hüyükteki Nar Ağacı (1982) dahil olmak üzere yazarın birçok eseri, Çukurova'da geçmektedir. Ayrıca eserlerden sekizi tiyatro oyununa, on ikisi sinemaya ve ikisi baleye uyarlanmıştır. Yaşar Kemal'in ayrıca senaryosunu yazdığı filmleri de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Hrayr Tjohk</span> Ermeni fedai

Hrayr Tjohk, doğum adı, Hrair, Hrayr, Dzhoghk, Djohkh, Dzhokhk olarak da bilinen Ermeni Ulusal Hareketi'nin bir parçası olan bir Ermeni fedaidir. Ermeni Devrimci Federasyonu üyesidir.