İçeriğe atla

Yoel (peygamber)

Yoel
Fresco of the prophet Joel
Yoel'in resmedilişi Michelangelo (Fresk, Sistina Şapeli 1508–1512).
Peygamber
Saygı duyulan Yahudilik

HristiyanlıkBahâîlik

Gömüldüğü yer Gush Halav, İsrail
Günü 19 Ekim (Ortodoks)
Bilinme sebebi Peygamber
En büyük işiYoel Kitabı

Yoel (/ˈdʒoʊəl/ ; İbranice: יוֹאֵל – Yō'ēl ; Greek Ἰωήλ – Iōḗl ; Syriac ܝܘܐܝܠ – Yu'il ) İsrailli bir peygamberdi, on iki küçük peygamberden ikincisiydi ve kitabın kendisine göre Yoel Kitabı'nın yazarıydı. İbrani kutsal kitabında sadece bir kez, o kitabın girişinde, Pethuel'in oğlu olarak ismiyle anılır (Yoel 1:1 ). Yoel adı, Tanrı'nın antlaşma adı olan YHWH ve El'in (tanrı) birleşimidir ve " YHWH Tanrıdır" veya " YHWH'nin Tanrı olduğu kişi", yani YHWH'ye tapan kişi olarak tercüme edilmiştir.[1]

Hayatı

Bazı yorumcular Yoel'in MÖ 9. yüzyılda yaşadığını öne sürerken,[1] diğerleri onu MÖ 5. veya 4. yüzyıla tarihlendirir.[2] Kitabının tarihi de benzer şekilde tartışmalıdır; zaman içinde yerini belirlemeye yardımcı olabilecek krallardan söz edilmemektedir. Kitapta Yunanlardan bahsedilmesi,[3] Yunanlıların Miken döneminden (MÖ 1600-1100 civarı) itibaren Yahuda'ya erişimleri olduğu bilindiğinden, metnin tarihlendirilmesi konusunda bilim insanlarına herhangi bir yardım sağlamamıştır.[4] Ancak kitabın Yahuda'nın çektiği acılardan[5] ve ayakta duran tapınaktan bahsetmesi,[6] bazı bilginlerin kitabın tarihini İkinci Tapınak'ın inşasından sonra, milattan sonraki döneme yerleştirmelerine neden olmuştur. Yoel aslen Yahuda'lıydı ve kehanetindeki önemine bakılırsa, yaşadığı tarihe bağlı olarak, büyük olasılıkla Süleyman'ın ya da İkinci tapınağın ritüeliyle ilişkili bir peygamberdi.[7]

Uzun süredir devam eden bir geleneğe göre Yoel, Gush Halav'a gömülmüştür. Modern köyün batı eteklerinde, uzun zamandır Yoel'in mezarı olarak kabul edilen ve içinde birkaç antik kaya mezarı bulunan bir yapı bulunmaktadır.[8]

Hıristiyanlıkta

Doğu Ortodoks ayin takvimine göre yortu günü 19 Ekim'dir

Roma takviminde peygamber 13 Temmuz'da anılır.

31 Temmuz Ermeni Apostolik Kilisesi'nin azizler takviminde diğer on iki küçük peygamberlerle birlikte anılmaktadır.

Yoel'in "Ruhumu bütün bedenlerin üzerine dökeceğim; oğullarınız ve kızlarınız peygamberlik edecek, yaşlılarınız rüyalar görecek, gençleriniz öngörüler görecek" ifadesi Aziz Petrus tarafından Hamsin Yortusundaki vaazında olaylara uygulanmıştır.[9] O zamandan beri, diğer din adamları bu sözleri kendi dönemleri için özel bir öneme sahip olarak tercüme etmişlerdir.

Doğu Ortodoks Hıristiyan ilahilerine göre, eski ilahi yazarı Anatolius, Yoel'in kehanetini Mesih'in doğumuyla bağdaştırır. Joel 2:30'da kanın İsa Mesih'in enkarnasyonuna, ateşin Mesih'in Kutsallığına ve duman sütunlarının Kutsal Ruh'a atıfta bulunduğunu söylemektedir.

Bahai İnancında

Joel, Bahailikte küçük bir peygamber olarak kabul edilir. [10] Kitab-i İkan'da, Bahaullah, Yoel gibi küçük peygamberlerin önceki kehanetlerinin sembolik anlamları ve önemleri olduğunu ve bu nedenle harfi harfine anlaşılmaması gerektiğini belirtir. [11]

Kaynakça

  1. ^ a b "Commentary by A. R. Faussett". Jfb.biblecommenter.com. 26 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017. 
  2. ^ Anderson 1968.
  3. ^ Yoel 3:6
  4. ^ Noegel & Wheeler 2010.
  5. ^ Yoel 3:19
  6. ^ Yoel 1:14
  7. ^ Allen 1976.
  8. ^ Cinamon, G. (2013). Gush Halav. Hadashot Arkheologiyot: Excavations and Surveys in Israel/חדשות ארכיאולוגיות: חפירות וסקרים בישראל.
  9. ^ Tekvin 2:16-21
  10. ^ McLean 1997.
  11. ^ Esslemont 2006.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eski Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ilk kısmı

Eski Ahit veya Eski Antlaşma, Kutsal Kitap'ın İbranice kaleme alınmış olan ilk kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. Yahudilerin Tanah ve Müslümanların Tevrat ve Zebur olarak kabul ettikleri kitapları içinde barındırır. Kutsal Kitap'ın birinci yüzyılda Grekçe kaleme alınan yazılarına "Yeni Ahit" adı verildi. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Toplam 39 bölümden oluşur. Eski Ahit; Tevrat, Tarihsel Kitaplar, Şiirsel Kitaplar, Peygamberlik Kitapları olarak 4 temel bölüme ayrılır.

Peygamber veya yalvaç, Tanrı aracılığıyla bir dini veya dinî öğretiyi yaymakla görevlendirildiğine inanılan kişidir. Peygamberler ayrıca dinî terminolojide âyet, işaret veya mûcize denilen doğaüstü güç veya olayların kendilerine atfedildiği mitolojik veya yarı mitolojik insanlardır. İbrahimî dinlerin inananları, peygamberlerin Tanrı'dan aldıkları “vahiy” adlı mesajları diğer insanlara ulaştırdıklarına inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kitâb-ı Mukaddes</span> Yahudiliğin ve Hristiyanlığın kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

<span class="mw-page-title-main">Tanah</span> Yahudiliğin ana kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Tanah/Tanak, Yahudiliğin ana mukaddes metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonudur. Hristiyanlar tarafından İbranice Mukaddes Kitap ya da Eski Ahit denir. Metinlerin neredeyse tamamı Kutsal İbranice ile yazılmış olup, ufak bir bölümü de Kutsal Aramiceyle yazılmıştır.

Mesih'te Kardeşler veya Kristadelfiyanlar, Üniteryen Hristiyanlık görüşünü benimseyen bir topluluktur. Restorasyoncu ve binyılcıdır. Hareket, İngiliz asıllı Amerikalı ilahiyatçı John Thomas'ın (1805-1871) tebliğ faaliyetleri ile 19. yüzyılda Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'da gelişmiştir. Amerikan İç Savaşı (1863) zamanında vicdani ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimse statüsünü alabilmek için bir gruba bağlılığın beyan edilmesi gerekmiştir. O dönem itibarıyla Christadelphian ismi kullanılmıştır. Bu isim John Thomas tarafından Grekçe Mesih (Kristos) ve kardeşler (adelfoi) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetilmiş olup "Mesih inancında kardeşler" ya da "Mesih'te kardeşler" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Mabedi</span> antik Yeruşalimdeki bir mabet

Süleyman'ın Mabedi veya Birinci Mabet,, günümüzde Kudüs'ün Eski Şehri'deki Tapınak Dağı'nda MÖ 964'te yapımına başlanmış ve MÖ 957'de bitirilmiş devasa bir Yahudi mabediydi. Adını bizzat yapım emrini veren Yehuda ve İsrail Krallığı kralı Süleyman'dan almıştır. Fakat bu mabede Yahudiler tarafınca Süleyman'ın Mabedi değil, "Mukaddes Ev" anlamına gelen Beit HaMiqdaş denir.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Tapınağı</span>

Kudüs Tapınağı ya da Kutsal Tapınak, Kudüs'ün Eski Şehrindeki Moria Tepesi'nde bulunan ve Yahudilerce kutsal sayılan tapınak. Birinci Tapınak, Kral Süleyman tarafından M.Ö. 960 dolaylarında kurulmuş ve II. Nebukadnezar yönetimindeki Babilliler tarafından Kudüs Kuşatması sonrası M.Ö. 587'de yıkılmıştır. İkinci Tapınak ise, M.Ö. 520 dolaylarında açılmış ve Titus tarafından yönetilen Romalılar tarafından 70'te yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi</span> Mormonluğun en büyük mezhebi

İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi, yaygın bilinen adıyla Mormonluk, 6 Nisan 1830 tarihinde Joseph Smith, Jr. aracılığıyla ABD'nin New York eyaletinde kurulmuştur. Sonrasında kilise üyeleri gördükleri baskılardan dolayı Batı'ya göç etmişler ve Utah eyaletine gelmişlerdir. 24 Temmuz 1847 tarihinden itibaren ise Brigham Young öncülüğünde, günümüzde halen eyaletin başkenti konumundaki Salt Lake City kurulmaya başlanır. Günümüzde de Kilise'nin merkezi bu şehirde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoşea</span>

İbranice İncil'de Hoşea, aynı zamanda Oşe olarak da bilinir, Beeri'nin oğlu, İsrail'de MÖ 8. yüzyılda yaşamış bir peygamberdi ve Hoşea Kitabı'nın baş yazarıydı. İkinci Tapınak döneminde Nevi'im'in son kitabını oluşturan toplu yazıları Yahudi Tanah'ta toplanıp tek bir kitapta toplanan, ancak Hristiyanlıkta Eski Ahit olarak incelenen On İki Küçük Peygamber'in ilkidir. Hoşea genellikle bir "kıyamet peygamberi" olarak görülüyor, ancak onun yıkım mesajının altında bir restorasyon vaadi vardı. Talmud onun neslinin en büyük peygamberi olduğunu iddia eder. Hoşea'nın hizmet süresi yaklaşık altmış yıla kadar uzanıyordu ve o, kendi zamanında İsrail'in yazılı kehanet bırakan tek peygamberiydi.

Küçük peygamberler Tanah'ın bir kitabı olup adını, peygambersi kehanet çalışmalarının kısalığından alır. Hristiyanlıkta ise bu kitaplar teker teker ele alınır. Tanah ve çoğu Protestan ve Katoliklerin "Oniki" sıralaması şöyledir:

Yoel kitabı, Eski Ahit'in bir parçasıdır. Küçük peygamberler ya da kısaca Onikiler olarak bilinen on iki kehanet kitabından biridir. "Küçük" denmesinin sebebi, öneminin az olması değil, metnin kısalığıdır.

Habakkuk kitabı, Tanah'taki Oniki küçük peygamber kitaplarının sekizincisidir. Peygamber Habakkuk ile bağdaştırılır ve muhtemelen MÖ 7.yy'ın sonlarında yazılmıştır. İçinde üç konu barındıran kitabın ilk iki konusu Ölü Deniz parşömenlerinde de bulunmuştur.

Sefanya kitabı 'nın, giriş cümlesine istinaden, yazarı "Yahuda Kralı Amon oğlu Yoşiya zamanında Hizkiya oğlu Amarya oğlu Gedalya oğlu Kuşi oğlu Sefanya" olarak kabul edilir. Sefanya hakkında elde edilen tüm bilgiler bu metinden gelir. Kitabın giriş cümlesi, diğer kitapların giriş cümlelerine kıyasla daha uzun olup içinde iki özellik barındırır. Sefanya'nın babası Kuşi'nin anlamı "Etiyopyalı"dır. Toplumda, Tanrı'nın İbrahim ile yaptığı anlaşma gereği soyağacının önemi vardır ve bu nedenle yazar, peygamberin atalarının ismini verip Etiyoplı'dan ziyade İbrani olduğunu ispatlama gereği duymuş olabilir. Hatta peygamberin soyu bir zamanlar Yehuda kralı olan Hezekiya'ya kadar dayanır. Sefanya kitabının yazarı Kûşluları veya Etiyopyalıları kınamaktan çekinmemektedir. 2:12'de özlüce ve tartışmaya kapalı bir şekilde mesaj gönderir: "Ey Kûşlular, Siz de benim kılıcımla öleceksiniz". Sefanya'nın Kral Hezekiya olan aile bağı, 3:1-7'de kraliyet şehrine yaptığı şiddetli eleştiriyi meşrulaştırmaktadır.

Hagay kitabı, Eski Ahit veya Tanah'ın, Küçük peygamberler veya "Onikiler" denen kitaplar dizisinde yer alır. İki konudan oluşan kısa bir kitaptır. Kitapta anlatılanların geçtiği tarih Tapınağın terar inşasından önce MÖ 520 civarıdır. Bu dönemde, Yahudilerin topraklarına dönmesine yardım eden Zerubbabel gibi Pers kralları yaşamıştır.

Zekeriya kitabı, Tanah ve Kutsal Kitap'taki oniki küçük peygamber kitaplarından sondan bir öncekidir ve peygamber Zekeriya'ya dayandırılmaktadır.

Teoforik isim, antik dönemde ilgili tanrının korunmasına girmek için konulurdu.

<span class="mw-page-title-main">2. Petrus</span> Katolik mektup

2. Petrus ya da Petrus'un İkinci Mektubu olarak adlandırılan bu kitap, Yeni Ahit'in katolik mektuplarından birisidir. Hristiyanlarca, On İki Havari ya da elçiden birisi olan Petrus tarafından yazıldığına inanılır. Mektubun temel odak noktası, okuyucularını yanlış öğretilerden korumak ve onları bu yönde uyarmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nathan (peygamber)</span> Tanahta geçen bir peygamber

Natan ya da Nathan, İbrani Kutsal Kitabı'nda İsrailoğulları'nın ilk peygamberlerinden biridir ve Kral Davud'un hükümdarlığı sırasında ortaya çıkmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.