İçeriğe atla

Yoğun tarım

Merkezi dairesel hareketli sulama
Modern Tavukçuluk

Yoğun tarım ya da intansif tarım, en yüksek verimin alınabileceği şekilde uygulanan tarım metodudur. Modern tarım sistem ve teknikleri kullanılır. Teknik ve bilimsel tüm önlemler alınır.[1] Tarımın eski tekniklerle, yapıldığı ekstansif (yaygın) tarımın tersidir.

Uygulamalar

Yoğun tarımda modern tarımın bütün yöntemleri uygulanarak en yüksek verim alınmaya çalışır. Topraktan potansiyeline bağlı olarak birim alandan en yüksek ürünün alınması, hayvanlardan alınabilecek en yüksek süt ve et miktarının alınmasıdır.

Yoğun tarımda tarımsal mekanizasyon, sulama, ilaçlama, gübreleme, tohum ve hayvan ıslahı, tarımsal işleme tesislerinin varlığı, pazarlama sisteminin kurulmuş olması gerekir. İnsan gücünün yerini makineler almıştır. Tüm bunlar birim alandan alınabilecek verimi yükseltmektedir.[1] Nadas uygulaması en aza indirilir veya kaldırılır. Yılda birden fazla ürün alınır. Dünyada 1960'lı yıllardan sonra yaygınlaşan verim artışına Yeşil Devrim denilmektedir.

Örnekler

Bazı ülkelerin buğday verimleri uygulanan tarım yöntemi hakkında bilgi verir. Hektar başına verim; Belçika ve Almanya 3600 kg, Fransa 4500 kg, Hollanda 4800 kg'dır. Oysa aynı verim Türkiye'de 1800–2000 kg, Orta Doğu ve Afrika'da 1000–1200 kg'dır. Aynı durum hayvancılık içinde geçerlidir. Entansif tarımda süt verimi hayvan başına ortalama 6000–8000 kg, et verimi 500–700 kg'ı bulmaktadır.[1]

Toprakları kısıtlı, nüfusu fazla olan ülkeler mecburen bu yöntemi uygulamak zorundadır. Eski zamanlardan beri tarımda kullanılan topraklarda entansif tarım yapılmalıdır. Ancak gelişmiş ülkeler yoğun tarım uygulayabilirler. Çünkü modern tarım aletleri, gübreleme, ıslah edilmiş tohum gelişmiş ülkelerin elindedir ve geri kalmış ülkelerin bunlara ulaşmak için sermayeleri yetersizdir. Toprakları geniş, nüfusu düşük olan ülkeler, (Kanada, Avustralya gibi) entansif tarım yerine yaygın tarım (ekstansif) yöntemi uygulayabilirler.

Başlıca tarım yöntemleri

Kaynakça

  1. ^ a b c DOĞANAY, Hayati; COŞKUN, Ogün (2015). Tarım Coğrafyası (3 bas.). Ankara: PAGEM AKADEMİ. s. 78. ISBN 9786053643432. 
  2. ^ COŞKUN, Fahri. "TÜRKİYE'DE TARIM" (PDF). eba.gov.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarım</span> bitki ve hayvan evcilleştirme bilimi.

Tarım veya ziraat, bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretilmesi, bunların kalite ve verimlerinin yükseltilmesi, bu ürünlerin uygun koşullarda muhafazası, işlenip değerlendirilmesi ve pazarlanmasını ele alan bilim dalıdır. Diğer bir ifade ile insan besini olabilecek ve ekonomik değeri olan her türlü bitkisel-Hayvansal ürünün bakım, besleme, yetiştirme, koruma ve mekanizasyon faaliyetlerinin tamamı ile durgun sularda veya özel alanlarda yapılan balıkçılık faaliyetlerinin tümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ziraat mühendisliği</span> bitki koruma iş alanları

Ziraat mühendisliği bitkisel üretim ve zootekni yanında süt teknolojisi, tarımsal biyoteknoloji, tarım makinaları, tarımsal enerji sistemleri, tarımsal yapılar (kültür-teknik), arazi ve su kaynakları, toprak bilimi ve bitki besleme, tarım ekonomisi, tarım ürünleri teknolojisi, bitki koruma, peyzaj mimarlığı, biyoyakıt ve biyogaz enerji üretimi alanlarında uğraş veren mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yulaf</span>

Yulaf (Avena), bol nişastalı taneleri (tohumları) için yetiştirilen bir tarım bitkisi. Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan bu tahıldan insanların beslenmesinde de yararlanılır. Bir yulaf tarlası, buğday ya da arpa başaklarına benzemeyen, salkım biçimindeki dağınık başakları sayesinde öbürlerinden kolayca ayırt edilebilir. Sapçıkların ucunda bulunan başakcıkların her biri iki ya da üç tohum içerir. Dışları kılıfta örtülü olan bu tohumların ikisini birden yeniden zarsı iki yaprak kuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Ayçiçeği</span> bitki türü

Ayçiçeği, Günebakan, Gündoğdu veya Günçiçeği, papatyagiller (Asteraceae) familyasından çekirdekleri ve yağı için yetiştirilen sarı çiçekli bir tarım bitkisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yonca</span> bitki türü

Yonca, baklagiller (Fabaceae) familyasından uzun yıllar yaşayan, gerek yeşil ot gerekse kuru ot olarak değerlendirilebilen çok yıllık bir serin mevsim yem bitkisi türü.

<span class="mw-page-title-main">Toprak</span>

Toprak, bitki örtüsünün beslendiği kaynakların ana deposudur. 1 cm toprak ortalama olarak 1000 yılda oluşur. Toprak üzerindeki ölü bitkileri yakmak toprağa çok büyük zararlar verir ve toprağı verimsizleştirir. Toprak üzerindeki ölü bitkiler ve kuru yapraklar fosilleşerek bir gübre görevi görür ve toprağın zenginleşip nem tutarak verimliliğini artırır.

<span class="mw-page-title-main">Bozkır</span>

Bozkır veya step, fiziki coğrafyada kurakçıl otsu bitkilerden oluşan, sıcak ve ılıman iklimlerdeki ağaçsız ekolojik bölge.

<span class="mw-page-title-main">Mera</span> hayvanların otlatılması için kullanılan kısa boylu buğdaygil ve baklagil bitkileriyle kaplı arazi

Mera, otlak, meyilli, engebeli ve taban suyunun derinde olduğu yem bitkilerinin bulunduğu alanlara ve hayvancılık amacı ile kullanılan alanlara verilen addır. Çayırlara göre daha kısa boylu, seyrek otların bulunduğu meralar kaba yem alanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kültürel mücadele (tarım)</span>

Kültürel mücadele, tarım sürecinde zararlı canlıların meydana gelmesini önleyecek üretim sistemlerinin kullanıldığı tarımsal mücadele yöntemleridir. Tarla yeri ve tohum seçimi, ekim-dikim zamanı ve şekli, besleme, bakım, hasat ve saklama şartlarının en az zararlı ve hastalık oluşacak şekilde ayarlanmasıdır. İnsan sağlığında koruyucu hekimlik yöntemine benzemektedir.

Bitki ıslahı, istenen özelliklere sahip tarım ya da süs bitkileri elde etmek için, insan eliyle uygulanan eşleştirme ve seçme yöntemlerine verilen genel isimdir. Doğa koşullarının canlı türlerini seçilime tabi tutmasına benzer şekilde, insanlar da istedikleri özelliklere göre bazı bitkileri seçip diğerlerini eleyerek bitki türlerini bir seçilime tabi tutarlar.

<span class="mw-page-title-main">Nadas</span>

Nadas, araziye bir yılda düşen yağışın, her yıl ürün almaya yetmeyecek kadar az olduğu yerlerde toprağın bir yıl boş bırakma işlemidir. Kuru tarım bölgelerinde uygulanır. Nadas işlemesi, tarla yüzeyini işleyerek bırakmaya, yapılan işleme nadas işlemesi denilir. Nadas tarlanın belli bir zaman boş bırakılması ve bu süre içinde yapılan işlemleri ifade eder.

Monokültür belirli bir bitki türünün bir bölgede çok yaygın olarak uzun yıllar boyunca yetiştirilmesine dayanan bir tarımsal yöntemdir. Endüstriyel tarımda sıklıkla kullanılan bu yöntem, kısıtlı iş gücü olanaklarına sahip bölgelerde yüksek hasat oranlarına ulaşılmasına yardımcı olmaktadır. Tarımda monokültür, bir tarlada aynı anda bir ürün türünün yetiştirilmesi uygulamasıdır . Monokültür, yoğun tarımda ve organik tarımda yaygın olarak kullanılmaktadır: hem 1000 hektarlık mısır tarlası hem de 10 hektarlık organik lahana tarlası monokültürdür. Mahsullerin monokültürü, esas olarak bu işlemlerde makine kullanımını kolaylaştırarak çiftçilerin ekim, yönetim ve hasattaki verimliliği artırmasına olanak tanıdı, ancak monokültürler aynı zamanda hastalık veya haşere salgınları riskini de artırabilir. Bu uygulama özellikle dünya çapında sanayileşmiş ülkelerde yaygındır. Çeşitlilik, hem ürün rotasyonu veya sırası ile zaman içinde, hem de çoklu kültür veya karışık ekim yoluyla uzayda eklenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tarla tarımı</span>

Tarla tarımı, gıda, yakıt, elyaf ve arazi ıslahı için bitkiler üreten ve kullanan bilim ve teknolojidir. Tarımsal araştırma, bitki genetiği, bitki fizyolojisi, meteoroloji ve toprak bilimleri alanlarındaki çalışmaları kapsıyor. Biyoloji, kimya, ekonomi, ekoloji, yer bilimi ve genetik gibi bilimler kombinasyonunun uygulanmasıdır. Günümüzde tarımsal araştırmacılar, gıda üretmek, daha sağlıklı yemekler hazırlamak, tarımın çevresel etkilerini yönetmek ve bitkilerden enerji çıkarmak da dahil olmak üzere pek çok konuda çalışıyorlar. Çoğu zaman ekin dönüşü, sulama ve drenaj, bitki ıslahı, bitki fizyolojisi, toprak sınıflandırması, toprak verimliliği, yabancı ot kontrolü, böcek kontrolü gibi alanlarda uzmanlaşmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Tarım ve Orman Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, tarım ve orman işlerinden sorumlu olan bakanlık. Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Orman ve Su İşleri bakanlıklarının teşkilat ve görevlerine ilişkin yasal düzenlemelerin yürürlükten kaldırılması sonrasında, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle yeniden yapılandırılmıştır.

Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü turunçgil ve diğer subtropikal meyveler, ılıman iklim meyveleri, üzümsü meyveler, bağcılık, sebzecilik, iç ve dış mekan süs bitkileri, tıbbi ve aromatik bitkiler ile arıcılık konularında uygulamalı tarımsal araştırmalar yapmakta olan Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı bir kamu kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Kapsamlı tarım</span>

Kapsamlı tarım, yaygın tarım, kaba tarım veya ilkel tarım; alan büyüklüğüne oranla az miktarda insan gücü, gübre ve anaparanın kullanıldığı tarım yöntemidir. Genellikle koyun ve sığır otlatmak için kullanılmakta olup buğday ve arpa yetiştirilmesine de olanak sağlamaktadır. Toprağın yaşı bu tür tarım alanlarında verimin düşmesine neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakız koyunu</span>

Sakız koyunu, kökenleri belli olmayan bir yerli koyun türüdür. Yarı yağlı kuyruklu bir cins olarak sınıflandırılır. Sakız koyunu esas olarak süt üretimi için yetiştirilmektedir. Bu cinsin Kıvırcık ile Dağlıç cinslerinin çiftleşmesi sonucunda ortaya çıktığı yönünde iddialar olmasına rağmen, Yunanistan'ın Sakız adasında ortaya çıktığı yaygın olarak kabul edilmektedir. Türkiye'de çeşme koyunu olarak da anılır. Bu isim İzmir’in Çeşme ilçesinde koyunların yetiştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca Çeşme Belediyesi’nin düzenlediği Ovacık Tarım ve Sakız Koyunu Şenliği, Türkiye’de sakız koyunu yetiştiriciliğinin önemini vurgulayan temalardan biridir. Şenlikte veteriner ve yetiştiricilerden oluşan jüri üyeleri, ırkının özelliklerini en iyi taşıyan sakız koyunu, koçu, dişi toklu ve erkek toklu olmak üzere koyunları çeşitleri kategorilerde ayırarak koyunları ödüllendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ekim nöbeti</span>

Ekim nöbeti (münavebe), bir tarlaya aynı ürünleri arka arkaya ekilmemesi, farklı bitkilerin bir düzen içinde birbirinin peşi sıra ekilmesini ifade eden tarım yöntemidir.

Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı olarak tarımsal araştırma faaliyetlerine devam eden bir resmi kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan'da tarım</span>

Tarım, Kırgızistan'da ekonomi için önemli bir sektördür.The World Factbook'a göre toplam GSYİH'nin %18'ini ve toplam işgücünün %48'ini oluşturuyor. Arazinin %6,8'i ekim için kullanılırken; %44'ü hayvancılık amaçlı mera olarak kullanılıyor. Kırgızistan'ın dağlık yapısı, hayvancılığı tarım ekonomisinde önemli bir yerde tutuyor.