İçeriğe atla

Ymir (uydu)

Ymir ya da Satürn XIX, Satürn'ün düzensiz uydularındandır. Brett J. Gladman tarafından 2000 yılında keşfedildi ve S/2000 S 1 olarak adlandırıldı. Ağustos 2003 yılında İskandinav mitolojisinde bulunan Ymir ismi verildi. Ymir, mitolojik olarak bütün Jotus ya da donmuş devlerin atasıdır. Ymir, 18 kilometre çapında olup Satürn'ün etrafında tam bir turu 3,6 Dünya yılında atar. Bu süre zarfında Ymir'de ~2650 Ymir günü geçer.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Satürn</span> Güneş Sisteminin 6. gezegeni

Satürn veya Eski Türkçedeki adıyla Sekentir ya da Sekendiz, Güneş'e en yakın altıncı gezegen ve Jüpiter'den sonra Güneş Sistemi'ndeki en büyük ikinci gezegendir. Ortalama yarıçapı Dünya'nın yaklaşık dokuz buçuk katı olan bir gaz devidir. Dünya'nın ortalama yoğunluğunun yalnızca sekizde birine sahiptir, ancak Dünya'dan 95 kat daha büyüktür. Satürn, neredeyse Jüpiter büyüklüğünde olmasına rağmen, Jüpiter'in kütlesinin üçte birinden daha azına sahiptir. Satürn, Güneş'in etrafında 9,59 AU (1.434 milyon km) mesafede 29,45 yıllık bir yörünge periyoduyla dolanır.

<span class="mw-page-title-main">Satürn'ün halkaları</span>

Satürn Güneş Sistemindeki en etkileyici halka sistemine sahip gezegendir. Satürn'ün halkaları ilk kez 1610'da Galileo Galilei tarafından fark edilmiş; ancak 1655'te Christiaan Huygens tarafından tanımlanmışlardır. Gezegen halkalarının bilinen yapısına uygun olarak, birbirinden bağımsız hareket eden çok sayıda küçük 'toz', 'buz' ve 'kaya' parçacığının Satürn ve uydularının çekim etkileri ile sürekli denetim altında tutulması sayesinde şeklini koruyan dinamik bir sistem oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Satürn'ün doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Satürn'ün doğal uyduları, sadece onlarca metre çapındaki minik uydulardan, Merkür gezegeninden daha büyük olan muazzam Titan'a kadar çok sayıda ve çeşitlidir. Satürn, halkalarında gömülü olmayan ve yörüngeleri doğrulanmış 146 uyduya sahiptir ve ayrıca milyonlarca gömülü küçük uydu ve daha küçük sayısız halka taneciklerini içeren yoğun halkaları vardır. Yedi Satürn uydusu, elips şekline sahip olabilecek kadar büyüktür, ancak bunlardan sadece Titan ve muhtemelen Rhea şu anda hidrostatik dengededir. Satürn'ün uyduları arasında özellikle dikkat çekici olanlar; azot bakımından zengin, Dünya benzeri bir atmosfere, kurumuş nehir ağları ve hidrokarbon göllerinden oluşan bir manzaraya sahip, Güneş Sistemi'ndeki ikinci en büyük uydu olan Titan, güney kutup bölgesinden gaz ve toz jetleri çıkan Enceladus ve tezat oluşturan siyah ve beyaz yarım küreleriyle İapetus'dur.

<span class="mw-page-title-main">Voyager 2</span> Amerikan yapımı kaşif, uzay sondası

Voyager 2, 20 Ağustos 1977 tarihinde ABD Voyager programı kapsamında fırlatılan insansız uzay aracıdır. Bu uzay aracı sırasıyla Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ü ziyaret etmiştir. Uranüs ve Neptün'ü ziyaret eden tek uzay aracıdır. Aracın misyonu, kardeşi Voyager 1 ile aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">William Herschel</span> Alman asıllı İngiliz astronom ve besteci (1738-1822)

Sir William Herschel, KH, FRS, Almanca: Friedrich Wilhelm Herschel Almanya doğumlu, İngiliz astronom, teleskop üreticisi ve bestecidir. Hannover, Almanya'da doğmuştur. On dokuz yaşında İngiltere'ye göç edene kadar, Hanover Askeri Bandosu bünyesinde çalışmıştır. Güneş Sistemindeki 7. gezegen olan Uranüs'ü, Uranüs'ün iki büyük uydusu Titania ve Oberon'u ve Satürn'ün iki uydusu olan Enceladus ve Mimas'ı, kızılötesi radyasyonu keşfetmesi ve yazdığı 24 adet senfoni sayesinde ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Satürn Bulutsusu</span>

Satürn Bulutsusu Kova takımyıldızında bulunan gezegenimsi bulutsu.

<span class="mw-page-title-main">Saturn IB</span>

Satürn IB Amerikan Uzay Ajansı NASA tarafından Apollo Projesi için ortaya çıkarılan ve kullanılan Satürn roket ailesinin bir modelidir. Kullanıldığı yerler Apollo Projesi, Skylab uzay istasyonu ve ABD/SSCB Apollo Soyuz Test Projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pan (uydu)</span>

Pan ya da Satürn XVIII, Satürn'ün kendisine en yakın uydusu olup geçici adı S/1981 S13 idi. 1990 yılında keşfedilmiştir.

Ijiraq, Satürn'ün düzensiz uydularından biridir. 12 km genişliğindedir ve Satürn XXII olarak da bilinir. Brett Gladman ve John J. Kavelaars'ın takımı tarafından 2000 yılında keşfedildi. Geçici adı S/200 S6'dır, daha sonra 2003 yılında İskandinav mitolojisinden Ijiraq olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Skathi (uydu)</span> Satürnün bir uydusu (Saturn XXVII)

Skathi, Satürn'ün İskandinav uyduları grubundaki düzensiz uydularından biridir. 23 Eylül 2000'de Brett Gladman liderliğindeki bir grup gökbilimci ekip tarafından keşfedildi. Ekip, 7 Aralık 2000'de Satürn'ün diğer yedi uydusu olan Tarvos, Ijiraq, Thrymr, Siarnaq, Mundilfari, Erriapus ve Suttungr ile birlikte keşiflerini duyurdu. Uydu, astronomik cisimlerin büyük ölçüde Yunan ve Roma isimleri ile adlandırılma çabasının bir parçası olarak, İskandinav mitolojisindeki bir figür olan Skaði'nin adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Albiorix (uydu)</span>

Albiorix, Satürn'ün düzensiz uydularından biridir ve geçici adı S/2000 S11 idir. 2000 yılında keşfedilmiştir. Gallic grubu üyesidir.

S/2007 S 2 Satürn'ün isimlendirilmemiş uydularından biridir ve Satürn etrafında yaklaşık olarak 800 günde dolanır. 2007 yılında keşfedilmiştir.

Erriapus Satürn'ün düzensiz uydularından biridir ve geçici adı S/2000 S10 idir aynı zamanda çok küçüktür, yalnızca 10 km'lik bir ene sahiptir. 2003 yılında keşfedilmiştir ve Satürn XXVIII olarak da bilinir. Satürn' ü 871 günde dolanır.

Siarnaq ya da Satürn XXIX, Satürn'ün düzensiz uydularındandır. Brett J. Gladman tarafından 2000 yılında keşfedildi. Geçici bir süre için S/2000 S 3 olarak adlandırılan uydu, daha sonra İnuit mitolojisinde bir dev olan Siarnaq olarak anılmaya başladı. 40 km çapındadır. Satürn'e olan uzaklığı ise 17,5 Gm ve 895 gündür. Kırmızı renklidir.

<span class="mw-page-title-main">Kiviuq (uydu)</span>

Kiviuq, Satürn'ün düzensiz uydularındandır. Brett J. Gladman in 2000 yılında keşfedildi ve S/2000 S 5 olarak atandı. Daha sonra ise İskandinav mitolojisinden bir kahraman olan Kiviuq ismi verildi. Kiviuq 16 Km çapındadır ve Satürn'den ortalama uzaklığı 11,1 milyon kilometredir. Açık kırmızı rengindedir.

<span class="mw-page-title-main">Tarvos (uydu)</span>

Tarvos veya Saturn XXI, Satürn'ün doğrusal yönlü bir düzensiz uydusudur. B. J. Gladman ve arkadaşları tarafından 23 Eylül 2000 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2000 S 4 adı verildi. Ağustos 2003'te verilen ad, Galya mitolojisinde sırtında üç turna kuşu taşıyan bir boğa tanrısı olarak tasvir edilen Tarvos'tan gelmektedir.

Ymir, İskandinav mitolojisinde bütün Jotunların ya da donmuş devlerin atasıdır. Auðumbla adlı kutsal inek tarafından emzirildiğine inanılır.Marvel Comics'in İskandinav mitolojisine dayanan Thor çizgi romanlarında da görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ymir (Marvel Comics)</span>

Cermen mitolojisindeki Ymir'in Marvel Comics'teki versiyonu. Buz devlerinin en eski kralı ve atası olan Ymir Connan'ın zamanında kızı Atali'yle birlikte dünyada tapınım görmekteydi. Niffleheim buzlarından doğan Ymir, Jotunheim'deki devlerin atası olmuştur. Asgardlılarla çeşitli savaşlara girmiştir. Bor'un oğulları Ve, Vili ve Odin tarafından öldürülünce akan kanlarından Bergelmir ve kurtardıkları hariç neredeyse bütün devler boğulmuştur. Buna rağmen bedeninin yeniden oluşturup dirilen Ymir tanrılarla savaşlarına devam etmiştir. Thor'un da karşısına düşman olarak çıkmıştır. Surtur'la da savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paaliaq</span> Satürnün doğal uydusu

Paaliaq, Satürn'ün ters yön yörüngede hareket eden düzensiz uydusudur. Ekim 2000'in başlarında J. J. Kavelaars, Brett J. Gladman, Jean-Marc Petit, Hans Scholl, Matthew J. Holman, Brian G. Marsden, Philip D. Nicholson tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 S 2 adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İskandinav grubu</span> Satürnün uyduları kategorisi

İskandinav grubu, Satürn'ün ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydularından oluşan büyük bir gruptur. Yarı büyük eksenleri 12 Gm ile 24 Gm arasında, eğimleri 136° ile 175° arasında ve eksantriklikleri ise 0.13 ile 0.77 arasında değişmektedir. İnuit ve Galyalı gruplarından farklı olarak, yörünge parametreleri geniş ölçüde dağılmıştır ve grubun daha homojen yörünge ve fiziksel parametrelere sahip bir dizi alt gruptan oluşması muhtemeldir. Örneğin tek başına 174 derece civarında eğime sahip uyduların en az iki alt grup içerdiği düşünülmektedir. Diğer sekiz uydu, Skathi alt grubunu oluşturur. Yarı büyük eksenleri 15 Gm ile 20 Gm arasında, eğimleri ise 147° ile 158° arasında değişmektedir. Narvi, Bestla ile ayrı bir alt grup oluşturur. Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), bu uydular için İskandinav mitolojisinden alınan isimleri saklı tutmaktadır. Tek istisna, ismi Yunan mitolojisinden alınan, diğerlerinden daha önce keşfedilen Phoebe uydusudur.