İçeriğe atla

Yezd (şehir)

Yezd
يزد
İran üzerinde Yezd
Yezd
Yezd
Şehrin İran'daki konum
Ülkeİran İran
EyaletYezd Eyaleti
ŞehristanYezd şehristanı
Rakım1216 m
Nüfus
 (2006)
 • Toplam423.006
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+03.30 (IRST)
 • Yaz (YSU)UTC+04.30 (IRST)
Alan kodu0351
Resmî site
yazd.ir
Ateş Tapınağı
Konum İran
KriterKültürel: iii, v
Referans1544
Tescil2017 (41. oturum)
BölgeAsya - Pasifik

Yezd (Farsçaيزد), İran'ın orta kısmında, Yezd Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

Zerdüşt dininin merkezidir.2006 sonucuna göre 505.037 kişilik nüfusa sahiptir. Şehir eşsiz mimari yapıları ve ipekli el dokumaları (Farsça termeh), İran el sanatları, ipek dokuma, İran pamuk şeker'i olan ve pişmaniyeye benzeyen "Pashmak" ile meşhurdur.

Tarihçe

Şehrin 3000 yıllık geçmişi vardır. Şehrin ilk kurucularının Med'ler olduğu ve şehrin o dönemdeki adının Ysatis olduğu bilinmektedir. Daha sonraki Sasani hakimiyeti sırasında şehrin adı, o zamanki hükümdar Yazdegerd'e ithafen Yezd olarak değiştirildi. Ve şehir bir Zerdüşt merkezi haline geldi. Daha sonra İslam orduları tarafından alınan şehre Müslümanlar hakim oldu.

Şehir, ıssız ve yol güzergahlarından uzak bir konumda olması nedeniyle, fazla bir tahribata uğramamıştır. Hatta Moğol İstilası zamanında İran'ın diğer bölgelerinden kaçan halk buraya sığınmıştır. 1272'de şehri ziyaret eden Marco Polo, şehrin ipekli dokumalarından ve büyük bir ticaret merkezi olduğundan bahseder.

İklim

 Yezd iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 27,0 28,0 32,0 37,0 41,0 44,0 45,0 45,6 42,0 36,0 30,0 27,4 45,6
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 12,9 15,9 20,6 26,0 32,2 37,2 39,6 38,1 34,0 27,6 19,3 14,0 26,5
Ortalama sıcaklık (°C) 6,3 9,0 13,8 18,7 24,5 29,4 31,7 29,9 25,4 19,3 11,7 6,9 18,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −0,3 2,2 7,0 11,5 16,8 21,7 23,8 21,8 16,9 11,0 4,2 −0,1 11,4
En düşük sıcaklık (°C) −14 −10 −7 0,0 5,6 11,0 16,0 12,0 2,0 −3 −10 −16 −16
Ortalama yağış (mm) 7,0 0,8 11,0 21,9 0,6 2,0 0,0 0,0 3,0 0,0 2,0 0,0 48,3
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi[1]


Günümüzde Yezd

Eski zamanlardan beri kaliteli halı ve kilimleri ile tanınan Yezd,günümüzde İran'ın tekstil merkezidir.Şehirdeki diğer önemli sanayi kolları; inşaat malzemeleri ve seramik üretimi,ülke çapında meşhur şekerlemeleri,kablo ve teknoloji sanayinde kullanılan yan ürünler.

Turizm ise oldukça gelişmiştir.Eski bir şehir ve Zerdüştlüğün merkezi olması Yezd'in turizmde önemli merkezlerinden olmasını sağlamıştır.Eşsiz mimari eserlerin yanında, Ateş Tapınağı ve burada sürekli yanan ateş ilgi çekici turistik yerlerindendir.

Muhammed Hatemi ve Moşe Katsav burada doğmuş ünlülerdendir.

Kardeş Şehirler

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Yezd İklim Verileri 1961–1990". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tebriz</span> İranda bir şehir

Tebriz, İran'da Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir. Tebriz İran'ın kuzey batısındaki en büyük şehri, aynı zamanda İran Azerileri'nin yoğunluklu olarak yaşadığı bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Erdebil (eyalet)</span>

Erdebil Eyaleti,, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yezd (eyalet)</span>

Yezd Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Erdebil</span> İrandaki bir şehir

Erdebil, İran'ın Güney Azerbaycan bölgesinde, İran'ın aynı isimli Erdebil Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Reşt</span>

Reşt, İran'ın kuzeydoğusundaki Gilan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Bircend</span>

Bircend, İran'ın Güney Horasan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Hemedan</span> İranın Hemedan eyaletinde bulunan bir şehir

Hemedan, İran'ın aynı isimli Hemedan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Salmas</span> Batı Azerbaycan Eyaleti, İranda şehir

Salmas, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrevşah, Doğu Azerbaycan</span> Azerbaycan Türklerinin yaşadığı bölge, eyalet

Hüsrevşah, İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Sebzevar</span>

Sebzevar, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Bem</span>

Bem, İran'ın Kirman Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Refsencan</span>

Refsencan, İran'ın Kirman Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Serdrud</span>

Serdrud (Farsça:سردرود), İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Aberkuh</span> .bbmkf

Aberkuh, İran'ın Yezd Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Ardekan</span>

Ardekan, İran'ın Yezd Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Serahs</span> İranda şehir

Serahs, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Burucerd</span>

Burucerd, İran'ın Luristan eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Mervdeşt</span>

Mervdeşt, İran'ın Fars Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Anar</span> Iran, Kermanda bir şehir

Anar, İran'ın Kirman Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Sade (festival)</span>

Sade, Ahameniş İmparatorluğu'na kadar uzanan İran festivalidir. Sade, Nevruz'dan 50 gün önce kutlanır. Farsça'da "Sade" kelimesi "yüz" anlamına gelir ve baharın başlamasına yüz gün kaldığını ifade eder. Sade, eski İran'da görkemli bir şekilde kutlanan bir kış ortası festivalidir. Aynı zamanda ateşin onurlandırıldığı ve karanlık, don ve soğuğun yenildiği bir şenlikti.