İçeriğe atla

Yevromaydan

Yevromaydan
(Ukraynaca: Євромайдан)
Tarih 21 Kasım 2013 - 23 Şubat 2014
(Küçük protestolar 2 Aralık 2014 yılına kadar devam etti)
Yer Ukrayna
Sebep Hükümetin Ukrayna–Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması'nı imzalamayı reddetmesi[1]

İşsizlik ve yolsuzluk[2]

Sayı
Kiev:
400.000-800.000 protestocu[3]
12.000 "meşru-müdafa birimleri"[4][5]

Ukrayna geneli:
50.000 (Lviv)[6]
20.000 (Cherkasy)[7]
10.000+ (Ternopil)[8]
ve Ukrayna'daki diğer şehirler

Kiev:
  • 4.000 Ukrayna polisi (Berkut)
  • 1.000 Ukrayna askeri birimler

3.000-4.000 Hükümet destekli holiganlar[9]
Hükümet yanlısı/anti-AB gösterileri:
20.000-60.000 (Kiev)
40.000 (Kharkiv)[10]
15.000 (Donetsk)[11]
10.000 (Simferopol)[12]
2.500 pro-Russia (Sevastopol)[13]

Kayıplar
Ölü15-20
Yaralı1.850-1.900 (Tıbbi yardım gören,21 Ocak 2014)[14]
681 (Hastaneye kaldırılan, 30 Ocak 2014)[15]
Tutuklu234[16] ve 140 hapis[16]

Yevromaydan (Ukraynaca: Євромайдан, Türkçe: "Avromeydan"), 21 Kasım 2013 tarihinde Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'nda başlayan, Ukrayna'daki protesto hareketidir. Ukrayna hükûmetinin Ukrayna-Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması'nı imzalamayı reddetmesi, onun yerine Rusya ve Avrasya Ekonomik Birliği ile yakınlaşmayı tercih etmesi sonrasında tetiklenmiştir.[1] 23 Şubat 2014'te Onur Devrimi ile sonuçlanmış, Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç görevden alınmıştır.[17]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "EuroMaidan rallies in Ukraine – Nov. 21–23 coverage". Kyiv Post (İngilizce). 25 Kasım 2013. 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  2. ^ Spolsky, Danylo. "One minister's dark warning and the ray of hope". Kyiv Post (editorial) (İngilizce). 21 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  3. ^ Whitmore, Brian (6 Aralık 2013). "Putin's Growing Threat Next Door". The Atlantic. 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014. 
  4. ^ "EuroMaidan rallies in Ukraine – Dec. 16". Kyiv Post. 15 Aralık 2013. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2013. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014. 
  6. ^ "Євромайдан Львів встановив кількісний рекорд". Lviv Expres (Ukraynaca). 1 Aralık 2013. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2013. 
  7. ^ "EuroMaidan rallies in Ukraine (Jan. 23 live updates)". Kyiv Post. 23 Ocak 2014. 23 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014. 
  8. ^ "Тернопільський Євромайдан зібрав більше 10 тисяч людей" [Ternopil Eeuromaydan brought together more than 10 thousand people] (Ukraynaca). UA: TE. 8 Aralık 2013. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2013. 
  9. ^ "Мариинском парке собралось около 3-4 тысяч "титушек" – нардеп" [Mariinsky park were about 3-4 thousand "titushek" – People's Deputy]. UNIAN (Ukraynaca). 22 Ocak 2014. 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2014. 
  10. ^ "В Харькове провели масштабный провластный митинг". BBC (Rusça). 30 Kasım 2013. 26 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2013. 
  11. ^ "На провластный митинг в Донецке привезли несколько десятков автобусов "неравнодушных"". Gazeta.ua. 23 Temmuz 2013. 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2013. 
  12. ^ "Наша задача: отстаивать национальные интересы, строить Европу в Крыму и в Украине – Павел Бурлаков" [Our task: to defend national interests, to build Europe in the Crimea and in Ukraine – Paul Boatmen]. Новости Крыма [Crimean News] (Ukraynaca). UkraineInfo. 4 Aralık 2013. 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2013. 
  13. ^ "ЄвромадаЇ в Україні: Запоріжжя вражало кількістю, а в Одесі пам'ятник Дюку "одягли" у прапор ЄС" [YevromadaYi in Ukraine Zaporozhye striking number, and in Odessa Monument to Duke "dressed" in the EU flag] (Ukraynaca). UA: TSN. 24 Kasım 2013. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2013. 
  14. ^ "On Grushevskogo for Šutka postradali 1400 chelovek oppozitsiya". Liga. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014. 400+(50-100)+1400 .
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014. 
  16. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014. 
  17. ^ "The February revolution". The Economist (İngilizce). 27 Şubat 2014. 11 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
Wikimedia Commons'ta Yevromaydan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

2013-14 Premyer-Liha, Ukrayna'nın en üst düzey futbol liginin 23. sezonu.

Suberkubok Ukrayini, Ukrayna'da 2004 yılından beri düzenlenen Premyer-Liha şampiyonu ile Kubok Ukrayini şampiyonu arasında oynanan tek ayaklı bir Ukrayna futbol organizasyonudur. Kupayı 11 kez lig şampiyonu takımlar kazandı. Bugüne kadar oynanan on karşılaşmanın altısında kazanan tarafı penaltı atışları belirledi. Organizasyonu bugüne kadar Şahtar Donetsk ve Dinamo Kiev takımları dokuzer kez kazanarak en başarılı takım oldular. Kupayı en son kazanan takım Şahtar Donetsk'tir. 2014 yılından beri üst üste 8 kez Shakhtar Donetsk - Dinamo Kyiv kupa maçı oynanmıştır. Shakhtar Donetsk 2009 yılındaki kupa maçı dışında kalan tüm kupa maçlarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Donbas Savaşı</span> Ukrayna ve Rusya destekli Novorossiya Federal Kuvvetleri arasındaki savaş

Donbas Savaşı ya da Ukrayna'nın doğusunda savaş, Rusya destekli Novorossiya Federal Devleti ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasında 6 Nisan 2014'ten beri Ukrayna'nın Donbas bölgesinde sürmekte olan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Sağ Sektör</span> Ukraynada bir milliyetçi siyasi parti

Sağ Sektör, Ukrayna'da bir milliyetçi siyasi partidir. Parti, Kasım 2013 tarihinde ülkedeki çeşitli milliyetçi örgütlerin birleşmesiyle kurulmuş olup 22 Mart 2014 tarihinde bir siyasi parti haline geldi. Sağ Sektör, Yevromaydan olaylarında büyük bir rol oynamıştır. Rusya tarafından ise Neo-Nazi bir örgüt olmakla suçlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">BTR-3</span>

BTR-3, Ukrayna yapımı bir zırhlı personel taşıyıcıdır. Araç, 2000'lerin başında Harkov Morozov Makine İnşa Tasarım Bürosu tarafından tasarlanmış ve geliştirilmiştir. Sovyet tasarımlarına benzese de BTR-80'in bir güncellemesi olmayıp tamamen yeni bir araçtır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Hava Kuvvetleri</span>

Ukrayna Hava Kuvvetleri, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin hava kuvvetleridir. Hava kuvvetleri, 1992 yılında ülkenin bağımsızlığını ilan etmesinin ardından kurulmuştur. Başlıca görevi Ukrayna hava sahasının egemenliğini korumak, hava desteği sağlamak ve kara ve deniz kuvvetlerine yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Volodimir Zelenski</span> 6. Ukrayna devlet başkanı

Volodimir Oleksandroviç Zelenski, 2019'dan beri Ukrayna'nın altıncı ve şu anki devlet başkanı olarak görev yapan Ukraynalı politikacı, komedyen ve aktör.

<span class="mw-page-title-main">Onur Devrimi</span> Ukrayna Devrimi

Onur Devrimi diğer isimleriyle Maidan Devrimi veya 2014 Ukrayna devrimi, 18 Şubat 2014 ila 23 Şubat 2014 arasında Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'e karşı düzenlenen ve sonunda Ukrayna hükûmetinin düşmesiyle sonuçlanan devrime verilen isimdir.

Kiev Şehir Konseyi Kyivrada olarak da bilinen, şehir topluluğunun en yüksek temsilci organı olan Kiev belediyesinin belediye meclisidir. Şehir meclisi üyeleri doğrudan Kievliler tarafından seçilir ve konseye Kiev belediye başkanı veya belediye meclisi sekreteri başkanlık eder. Meclis üyeleri beş yıllık dönemler için seçilir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Ukrayna ilişkileri</span>

Avrupa Birliği ve Ukrayna arasındaki ilişkiler, Ukrayna-Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması ve Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Bölgesi (DCFTA) aracılığıyla şekilleniyor. Ukrayna, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Komşuluk Politikası kapsamında öncelikli bir ortaktır. AB ve Ukrayna, işbirliğinin ötesine geçerek, kademeli ekonomik entegrasyon ve siyasi işbirliğinin derinleştirilmesine giderek birbirleriyle daha yakın bir ilişki arıyorlar. 23 Haziran 2022'de Avrupa Konseyi, Ukrayna'ya Avrupa Birliği'ne katılım için aday statüsü verdi. 14 Aralık 2023'te Avrupa Konseyi Ukrayna ile katılım müzakerelerinin başlatılmasını kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı</span> Vikimedya liste maddesi

Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı Sovyetler Birliği'nin dağılması sırasında başladı. Yevromaydan sırasında yaygın bir fenomen hâline geldi ve Ukraynalılar tarafından Leninopad olarak anılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Medvedçuk</span> Ukraynadaki Rus yanlısı politikacı, avukat ve iş insanı

Viktor Volodimiroviç Medvedçuk Ukraynalı siyasetçi, avukat ve oligark. 29 Ağustos 2019'dan itibaren Ukrayna Yüksek Şurası milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Vasilkiv Muharebesi</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

Vasilkiv Muharebesi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında 26 Şubat 2022'de Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasında askeri bir çatışmaydı.

<span class="mw-page-title-main">İçişleri Bakanlığı (Ukrayna)</span> Ukrayna Hükümetinde bir bakanlık

Ukrayna İçişleri Bakanlığı, Ukrayna hükûmetinde Ukrayna'nın içişlerini denetleyen bakanlıktır. Bakanlık, vatandaşların hak ve özgürlüklerinin korunmasına yönelik devlet politikasını yürütür, toplumun ve devletin çıkarlarına aykırı yasadışı eylemleri araştırır, suçla mücadele eder, sivil düzeni sağlar, sivil güvenliği ve trafik güvenliğini sağlar ve önemli kişilerin güvenliğini ve korunmasını garanti eder. İçişleri Bakanı tarafından yönetilen merkezi bir kurumdur. Bakanlık, Ukrayna Başsavcılığının ofisi ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır. Ukrayna Ulusal Polisi'ni (polis) ve Ukrayna Ulusal Muhafızları'nı (jandarma) denetler.

<span class="mw-page-title-main">Herson Uluslararası Havalimanı</span>

Herson Uluslararası Havalimanı Ukrayna'nın [[Herson Oblastı]]'nda Herson'a hizmet veren sivil ve askeri bir havalimanıdır. 2 Mart 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Rus kuvvetleri tarafından ele geçirildi.

Halk Partisi Ukrayna'da bir siyasi partidir. Daha önce Ukrayna Tarım Partisi olarak adlandırılmıştı. Parti Volodimir Litvin tarafından yönetiliyor. Eylül 2011'de partisinin üye sayısının yalnızca Bölgeler Partisi ve Yuliya Timoşenko Bloğu tarafından geçildiğini iddia etti.

Güçlü Ukrayna ; eskiden İşçi Partisi Ukrayna olarak bilinen, Ukrayna'da Nisan 2014'te yeniden kurulan bir siyasi partidir. İlk olarak Ağustos 1999'da tescil edildi ve 17 Mart 2012'de Bölgeler Partisi ile birleştikten sonra Mart 2012'de feshedildi. 2009'un sonlarından beri parti milyarder Serhiy Tihipko'nun siyasi aracıydı. Tarafların birleşmesinden sonra Tihipko, Bölgeler Partisi'ne üye oldu. 7 Nisan 2014'te bu partinin siyasi konseyi Tihipko'yu Bölgeler Partisi'nden ihraç etti.

<span class="mw-page-title-main">NATO-Ukrayna ilişkileri</span>

Ukrayna ile Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) arasındaki ilişkiler 1992'de başladı. Ukrayna, 2008 yılında bir NATO Üyelik Eylem Planı (MAP) ile entegrasyon için başvurdu. NATO üyeliği planları, ülkeyi bağımsız tutmayı tercih eden Viktor Yanukoviç'in başkan seçildiği 2010 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından Ukrayna tarafından rafa kaldırıldı. Yanukoviç, Euromaidan'daki gösterilerin ortasında, Şubat 2014'te Ukrayna'dan kaçtı. Başlangıçta iktidara gelen geçici Yatseniuk Hükûmeti, ülkenin bağlantısız statüsüne atıfta bulunarak, NATO'ya katılma planları olmadığını söyledi. Ancak, Ukrayna'daki Rus askeri işgali ve Ekim 2014'teki parlamento seçimlerinin ardından, yeni hükûmet NATO'ya katılmayı bir öncelik haline getirdi. 21 Şubat 2019'da Ukrayna Anayasası değiştirildi, Ukrayna'nın Avrupa Birliği ve NATO üyeliğine yönelik stratejik seyrine ilişkin normlar, Temel Kanunun girişinde, üç maddede ve geçiş hükümlerinde yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Nataliya Pançenko</span>

Nataliya Mykolaivna Pançenko Polonyalı-Ukraynalı bir kamu aktivisti, Polonya'daki Ukrayna diasporasının lideri, insan hakları savunucusu, Wprost dergisine göre yılın aktivisti, "Ukraїner" ve "Chernobyl VR Project" projelerinin yapımcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ukraynalı gönüllü taburları</span>

Ukraynalı gönüllü taburları 2014 baharında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin savaşa hazırlıklı olmadığı ve ayrılıkçı grupların hızlı bir şekilde ilerlediği dönemde, halkın ve sivil toplum kuruluşlarının inisiyatifiyle kurulmuş milisler ve paramiliter gruplardı. Kökenlerini 2013 yılında Yevromaydan sırasında oluşturulan "Maydan Meşru Müdafaa" milislerine kadar dayandırıyorlardı. Bu gönüllü birliklerin en eskileri daha sonra Rusya'nın Ukrayna'ya askerî müdahalesine bir yanıt olarak askerî, özel polis ve paramiliter oluşumlara dönüştürüldü. Oluşumların çoğu, İçişleri Bakanlığı'nın "Özel Görevli Devriye Polisi" olarak ve Savunma Bakanlığı'nın "bölge savunma taburları" olarak dönüştürüldü veya komuta altına alındı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.