İçeriğe atla

Yevgeni Onegin (opera)

Yevgeni Onegin
Peter İlyiç Çaykovski
Özgün isimЕвгений Онегин (Jewgeni Onegin)
MüzikPeter İlyiç Çaykovski
LibrettoKonstantin Schilowski, Peter İlyiç Çaykovski
Gala29 Mart 1879
İlk gösterim yeriMaly Tiyatrosu, Moskova, Rusya
Oyuncular
  • Larina, Çiftlik sahibi (Mezzosoprano)
  • Tatyana, Larina'nin büyük kızı (Soprano)
  • Olga, Larina'nin küçük kızı (Mezzosoprano)
  • Filipyevna, Dadı (Mezzosoprano)
  • Lenski, Komşu ve şair (Tenor)
  • Eugen Onegin, Komşu (Bariton)
  • Trikuet, bir Fransız (Tenor)
  • Prens Gremin (Bas)


Yevgeni Onegin, Peter İlyiç Çaykovski'nin bestelediği Konstantin Schilowski'nin libretto'sunu yazdığı 3 perdelik opera eseri. Aleksandr Sergeyeviç Puşkin'in 1833 yılında yayımladığı aynı adlı romanını temel almıştır. İlk defa 29 Mart 1879 tarihinde Moskova Maly tiyatrosu'nda oynanmıştır. Lirik opera'nın en bilinen örnekleri arasındadır. Türkiye'de ilk kez 1963 yılında Ankara'da temsil edilmiştir.

Roller

Adamo Didur Evgeni Onegin rolünde
Rol Ses tipi Moskova'da prömiyer,
29 Mayıs 1879
(Orkestra şefi: Nikolai Rubinstein)
Bolshoi Tiyatrosu'daki prömiyer,
23 Ocak 1881
(Orkestra şefi: Enrico Bevignani)
Larina, Çiftlik sahibi mezzo-soprano
Tatyana, Larina'nın büyük kızısoprano Mariya Klimentova Yelena Verni
Olga, Larina'nin küçük kızı mezzo-soprano veya contralto Aleksandra Levitskaya Aleksandra Krutikova
Filipyevna, Dadımezzo-soprano
Lenski, Komşu ve şairtenor Mikhail Medvedyev Dmitriy Usatov
Yevgeni Onegin Komşubariton Sergey Gilev Pavel Khokhlov
Prens Gremin, bas Makhalov Abramov
Birlik komutanı bas
Zaretski bas
Trikuet, bir Fransıztenor
Guillot, Onegin'in uşağıSessiz
Koro, sessiz roller: Köylüler, köylü kadınlar, balo davetlileri, çiftlik sahipleri ve karıları, subaylar.

Konu özeti

Mekân: Sankt-Peterburg
Zaman: 19. yüzyıl başları

I. Perde

1. Sahne:

İlk sahnede çiftlik sahibi Larina ve dadı Filipyevna hem ev işleriyle uğraşmakta hem de Larina'nın kızları Tatyana ve Olga'nın söyledikleri güzel şarkıları dinlemektedirler. Larina kızlarını dinlerken kendi gençliğinde kurduğu düşleri hatırlamakta ve o düşlerin tutkudan yoksun bir evliliğin gerçekleri karşısında yok oluşuna iç geçirmektedir. Bir grup çiftçi şarkı söyleyerek tarladan geri dönerler. Larina'ya bir teşekkür hediyesi getirmişlerdir. Tatyana çiftçilerin şarkılarından oldukça etkilenir. Kız kardeşi Olga onun bu duygusal ve kolay etkilenir haliyle dalga geçer. Sahnede Olga'nın nişanlısı şair Lenski belirir. Yanında yeni taşınan komşusu Onegin'i getirmiştir. Onegin köylüler için abartılı sayılabilecek kıyafetleri olan bir kentlidir.

2.Sahne: Tatjana’nin odası

Pek çok konuda deneyim sahibi olan Onegin’le tanışmak Tatyana’yı derinden etkiler. Tatyana Onegin'i düşünmekten uyuyamamaktadır. Dadı Filipyevna’dan onun ilk aşkını anlatmasını ister. Tatyana tutku ve aşk üzerine bir şeyler duymak isterken, dadısı görücü usulü olan ilk evliliğini anlatmaktadır. Tatyana Onegin'e bir mektup yazmaya karar verir. Aşkını ona açıklamak istemektedir. Ertesi sabah Filipyevna'dan oğlunu mektupla birlikte Onegin'e yollamasını ister.

3. Sahne: Uzaktaki bir bahçede Larina

Tatyana korkarak Onegin'i beklemektedir. Onegin sahneye çıkar. Tatyana'nin hislerine karşı kendini onurlandırılmış hisseder ama onunla bir beraberliğin uygun olamayacağını Tatyana'nın anlamasını bekler.

II. Perde

1. Sahne: Larina'nin evindeki parti salonu

Tatyana'nın isim günü kutlanmaktadır. Misafirler oldukça keyiflidir. Onegin Tatyana ile dans ederken misafirlerin onun hakkında konuştuklarını fark eder. Köylülerin onun farklı oluşundan dolayı kendisine önyargıları vardır. Onegin sinirli bir şekilde Lenski'yi suçlar, çünkü partiye onu Lenski getirmiştir. Onegin Lenski'yi kızdırmak için Olga'yı baştan çıkarmaya karar verir. Olga'yı pek çok kez dansa davet eder. Lenski Olga'ya sinirlenirken, Olga ise onun kıskanç haliyle dalga geçer ve ceza olarak Onegin'le dans etmeye devam eder. Tansiyon daha da yükselmeden, Fransız Trikuet Tatyana'nın onuruna bir müzik yapar. Onegin Lenski'ye moralinin neden bozuk olduğunu sorduğunda Lenski ona ağır suçlamalarda bulunur. Kavga daha da büyür ve Lenski Onegin'i düello'ya davet eder.

2. Sahne:

Düello'da Onegin Lenski'yi öldürür.

III. Perde

1. Sahne: St. Petersburg, Baron Gremin'nin evindeki balo salonu

Yıllar sonra Onegin yurtdışından Rusya'ya geri dönmüştür. Balo salonunda prensin alımlı karısı belirir. Onegin şaşkındır. Karşısında gördüğü kişi Tatyana'nın ta kendisidir. Prens hiçbir şeyden habersiz eşini Onegin'le tanıştırır. Tatyana ile ne kadar mutlu bir hayat sürdüğünden bahseder. Onegin'de Tatyana'ya karşı tutku alevlenmiştir.

2. Sahne: Prens Gremin'nin Misafir odası

Tatyana'nın elinde Onegin'in mektubu vardır. Geçmişte olanları hatırlamaktadır. Onegin sahneye çıkar. Tatyana ona kendisini nasıl geri çevirdiğini hatırlatır ve şimdiki tutkusunun Tatyana'nin yeni konumu yüzünden olup olmadığını sorar. Onegin utanır. Onu gerçekten sevdiğine yemin eder. Tatyana da onu hala sevdiğini fark eder. Onegin ona kendisi ile birlikte gitmesi konusuda sürekli ısrar etmektedir. Tatyana ondan kendisini anlamasını ister. Prensi aldatmak istememektedir. Onegin'in bütün çabaları sonuçsuz kalır. Tatyana onu orada yalnız bırakır.

Önemli müziksel parçalar

I. Perde

Arya (Olga): "Ah, Tanya, Tanya"
Arya (Onegin): "Eğer feleğin seçtiği adam olsaydım"
Mektup aryası (Tatyana) : "Öleyim; ama önce...", Сцена письма: «Пускай погибну я, но прежде…»

II. Perde

Dans: Vals
Arya (Lenski): «Куда, куда вы удалились, весны моей златые дни» (

III. Perde

Dans: Polonez
Arya (Prens Gremin) : «Любви все возрасты покорны»
Final (Onegin, Tatyana)

Seçilmiş ses ve video kayıtları[1]

Yıl Roller
(Onegin, Lenski, Tatyana, Olga, Larina, Filiyevna, Gremin, Triket)
Opera evi ve Orkestra,
Orkestra şefi
Marka
1936Panteleimon Nortsov,
Sergey Lemeshev,
Lavira Zhukovskaya,
Bronislava Zlatogorova,
Maria Botienina,
Konkordiya Antarova,
Aleksandr Pirogov,
I. Kovalenko
Vasiliy Nebolsin
Bolshoy Tiyatrosu Orkestra ve korosu
2CD Great Hall MVTCD 047/8 (2003)
1948Andrey Ivanov,
Ivan Kozlovsky,
Yelena Kruglikova,
Maria Maksakova,
B. Amborskaya,
Fayina Petrova,
Mark Reyzen,
I. Kovalenko
Aleksandr Orlov
Bolshoy Tiyatrosu Orkestra ve korosu
2 CD Arkadia 78064(1999); Preiser Records 20025(2003)
1956Yevgeniy Belov,
Sergey Lemeshev,
Galina Vishnevskaya,
Larissa Avdeyeva,
Valentina Petrova,
Yevgeniya Verbitskaya,
Ivan Petrov,
Andrey Sokolov
Boris Khaikin,
Bolshoy Tiyatrosu Orkestra ve korosu
2CD Melodiya MEL CD 10 00652; Preiser 20051(2007)
2007Peter Mattei,
Joseph Kaiser,
Anna Samuil,
Ekaterina Gubanova,
Renée Morloc,
Emma Sarkisyan,
Ferruccio Furlanetto,
Ryland Davies
Daniel Barenboim
Wiener Philharmoniker ve Wiener Staatsopernchor korosu
DVD Encore DVD 3048 (2007); DG 073 4434 (2008)
2008Dmitri Hvorostovsky,
Ramon Vargas,
Renee Fleming,
Elena Zaremba,
Svetlana Volkova,
Larisa Shevchenko,
Sergei Aleksashkin,
Jean-Paul Fouchecourt
Valery Gergiev
Metropolitan Opera Orkestra ve korosu
DVD Decca 074 3248 (2008)

Dipnotlar

  1. ^ Uyarlanan kaynak: [1] 4 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Operadis-opera discography" internet sitesi

Dışsal kaynaklar

  • [2][] Libretto (İngilizce)
  • [3][] Libretto (Almanca)

Ayrıca bakınız


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Opera</span> Müzikli tiyatro eseri

Opera, genellikle konusunu tarihten, mitolojiden, efsanelerden veya güncel olaylardan alan, sözlerinin tümü veya birçoğu müzikle bestelenmiş, içinde güzel sanatların tümünü barındırabilen, teatral formda bir sahne eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr İlyiç Çaykovski</span>

Pyotr İlyiç Çaykovski, Romantik Dönem Rus klasik müzik bestecisidir. Senfoni, opera, bale, enstrümantal ve oda müziği ile şarkı gibi birçok tarzda eser vermiştir. Günümüz klasik müzik repertuvarında yer alan en popüler konser ve gösteri müziklerini yazmıştır. Bunların arasında Kuğu Gölü, Uyuyan Güzel, Fındıkkıran bale müzikleri, 1812 Uvertürü, 1. Piyano Konçertosu, son üç senfonisi ve Yevgeni Onegin opera müziği sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fındıkkıran (bale)</span> bale

Fındıkkıran, Rus besteci Çaykovski'nin 1891 yılında bestelediği son balesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuğu Gölü</span> Çaykovskinin bir balesi

Kuğu Gölü, Pyotr İlyiç Çaykovski tarafından 1875-76 yıllarında bestelenmiș dört perdelik bale eseri.

<span class="mw-page-title-main">Sihirli Flüt</span>

Sihirli Flüt 1791 yılında Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenen ve librettosunu Emanuel Schikaneder'in yazdığı opera eseri.

<span class="mw-page-title-main">La traviata</span>

La traviata Giuseppe Verdi'nin bestelediği Francesco Maria Piave'nin libretto'sunu yazdığı 3 perdelik opera eseri. Alexandre Dumas'nın 1848 yılında yazdığı Kamelyalı Kadın romanını temel almıştır. İlk defa 6 Mart, 1853 tarihinde Venedik'te, Teatro la Fenice tiyatrosunda oynanmıştır. "La Traviata" başlığı doğru yoldan çıkmış kadın anlamındadır. Opera hazırlanmaktayken libretto yazarı Piave ve besteci Verdi orijinal hikâyenin yazarı Dumas gibi zamanın çağdaş olmasını istediler; fakat eseri sipariş veren yapımcı La Fenice Tiyatrosu eserin geçmişte yer almasında ısrar etti. Fakat 1880'lerden sonraki yapımlarda hep besteci ve librettocunun isteğine uygun olarak 19. yüzyıl zaman olarak uygulanmaktadır.

<i>Yevgeni Onegin</i>

Yevgeni Onegin, Aleksandr Sergeyeviç Puşkin tarafından yazılan, Rus edebiyatının en önemli klasik eserlerinden biri niteliğindeki manzum roman. Sonradan Rus edebiyatında bulunan roman kahramanlarına bir örnek olarak alınmıştır. 1825 ile 1832 arasında bir fasiküller serisi halinde ilk defa yayınlanmış ve birinci tüm basımı ise 1833'te hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Don Giovanni</span>

Don Giovanni, müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş, İtalyanca librettosu Lorenzo Da Ponte tarafından yazılmış olan iki perdelik bir opera eseridir. Bu eserin prömiyeri 29 Ekim 1787'de Prag'da Ulusal Tiyatro'da oynanmıştır. Mozart bu opera eserini "opera buffa" olarak sınıflandırmıştır. Da Ponte'nin liberettosu çok kere dramma giocoso olarak bilinmekte ve komik opera anlamı vermektedir. Bunu için opera çok kere komik opera veya komik (buffa) opera ile (seria) opera karışımı eşi bulunmayan bir tip opera olarak görülmektedir. Bu eser komedi, melodram ve olağanüstü fantezi elemanlarını kapsayıp birleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Maça Kızı (opera)</span> 1890 tarihli Peter İlyiç Çaykovski operası

Maça Kızı Op.68, Peter İlyiç Çaykovski'nin bestelediği operadır. Eserin librettosu, bestecinin kardeşi Modest Çaykovski tarafından şair ve yazar Aleksandr Puşkin'in öyküsünden uyarlanarak Rusça hazırlanmıştır. Eserin prömiyeri 19 Aralık 1890'da Sen Petersburg'da Mariinski Tiyatrosu'nda yapılmış ve daha sonra 31 Aralık 1890'da Kiev ve 4 Kasım 1891'de Moskova'da prömiyerler yapılmıştır. Bir zamanlar bu opera yapımlarında librettonun Fransızca tercümesi kullanılmış ve opera Pike Dam olarak hala hatırlanmaktadır. Fakat sonraki yapımlarda Rusça kullanılmıştır. Birçok ses ve video kayıtları bulunmakta ve dünya opera evlerinde çok kez sahnelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lucia di Lammermoor</span>

Lucia di Lammermoor Gaetano Donizetti'in üç perdelik dramma tragico yani trajik operası. İtalyanca librettosu Salvatore Cammarano tarafından Sir Walter Scott'un Lammermoor Gelini isimli tarihî romanından uyarlayarak yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İtalya'da Bir Türk</span>

İtalya'da bir Türk Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik opera buffa janrında bir operadır. Eserin librettosunu, İtalyanca olarak daha önce 1788'de "Caterino Mazzolà" tarafından yazılmış bir libretto ile aynı adı taşıyan Franz Seydelmann tarafından bestelenmiş bir operadan uyararak, "Felice Romani" yazmıştır. Eserin prömiyeri 14 Ağustos 1814'te Milano'da La Scala'da yapılmıştır.

Serse veya I. Serhas George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik opera seria janrında bir opera eseridir. Libretto 1694'te "Nicolo Minato" tarafından "Giovanni Bononcini"'nin bestelediği "Serse" operası için hazırlanan librettonun "Silvio Stampiglia" tarafından uyarlanmasının ismi bilinmeyen bir yazar tarafından, yeniden uyarlamasıdır. Eserin prömiyer temsili 15 Nisan 1738'de King's Tiyatrosu, Haymarket, Londra'da yapılmıştır.

Oberto, Conte di San Bonifacio İtalyan opera bestecisi Giuseppe Verdi'nin bestelediği 2 perdelik bir opera eseridir. İtalyanca libretto "Temistocle Solera" tarafından daha önce "Antonio Piazza" tarafından olasılıkla Rocester isimli yazılmış olan bir librettosundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Giuseppe Verdi'nin hazırladığı ilk opera eseri olan Oberta operasının hazırlanması dört yıl almıştır ve prömiyeri 17 Kasım 1839'te Milano'da Teatro alla Scala'da yapılmıştır. La Scala'da ilk sahnelenmesi "epeyce başarı" sağlamış ve La Scala'nin empresaryosu olan Bartolomeo Merelli genç besteciye iki yeni opera eseri daha hazırlaması için sipariş vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dido ve Aeneas</span>

Dido and Aeneas İngiliz Barok stilinde muzik bestecisi Henry Purcell tarafından Nahum Tate'un İngilizce liberetto ile hazırlanan bir prolog ve 3 perdeden oluşan bir opera eseridir. Eserin ilk temsili 1688 yazından sonra Londra'da Chelsea'de bulunan bir özel kız okulu olan "Josias Priest Yatılı Kız Okulu"'nda temsil edilmiş ve ilk halka açık temsili bir mask olarak kraliyet sarayında yapılmıştır. Bu opera librettosunun konusu Antik Romalı şair yazar Vergilius'in klasik Truva'li kahramanı olan Aeneas eserinin IV. Kitap'ından uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Cesare</span> Georg Friedrich Handelin üç perdelik operası

Giulio Cesare (Giulio Cesare in Egitto HMW27 dizini), George Frideric Handel tarafından 1723'te İngiltere "Kraliyet Muzik Akademisi" için bestelenmiş üç perdelik dramma per musica janrında bir opera eseridir. Libretto "Giacomo Francesco Bussani" tarafından 1676'da "Antonio Sartorio"'nun bestelediği aynı adlı "Giulio Cesare" operası için hazırladığı librettodan "Nicola Francesco Haym" tarafından uyarlanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Romeo ve Jülyet (Gounod)</span>

Romeo ve Jülyet(Fransızca: Roméo et Juliette) Fransız opera bestecisi Charles Gounod tarafından bestelenmiş 5 perdelik bir "Grand opera" türünde opera eseridir. Eserin librettosu Fransızca olarak "Jules Barbier" ve "Michel Carre" tarafından gayet serbest olarak tanınmış İngiliz tiyatro oyunu yazarı William Shakespeare'in Romeo ve Juliet oyunundan uyarlanılarak yazılmıştır. Bu opera eserinin prömiyeri Paris'te "Théâtre Lyrique Tiyatrosu "'da 27 Nisan 1867'da sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alcina</span>

Alcina George Frideric Handel tarafından bestelenmiş üç perdelik "Dramma per musica" janrında bir opera seria eseridir. Libretto İtalyanca olarak hazırlanmıştır. Ama librettonun kesinlikle kimin tarafından yazıldığı bilinmemekte ve müzikologlar tarafından "Riccardo Broschi"'nin 1711'de hazırladığı "L'isola di Alcina" adlı oyunundan Handel Roma'ya seyahat ettiği zaman satın alındığının çok muhtemel olduğunu kabul etmektedirler. Her ne olursa olsun, bu opera metni ünlü şair Ludovico Ariosto tarafından 1516/1532'de yazılmış Ludovico Ariosto'nun Çılgın Orlando Epik şiirinden uyarılmıştır. Handel bu kaynak eseri ve içinde bulunan bazı kısımları Ariodante ve Orlando (17353 operalarının metinlerini uyarlamak için kullanmıştır. Alcina operası için bu epik şiirin VI. kanto ve VII. kantosu kullanılmamıştır ve bunlar şövalye Rugierro ile buyucu Alcina arasındaki aşkı konu olarak almaktadırlar. Bu eserin prömiyer temsili Londra'da "Covent Garden Tiyatrosu'nda 16 Nisan 1735 tarihinde sahnelenmiştir. Bu opera eseri içinde bulunan bazı müziksel parçalar Handel tarafından özellikle eserin içinde bale ve dans ihtiva etmeye imkân sağlamak için hazırlanmıştır ve prömiyerde bu dansların aranjmanı dansöz "Marie Salle" tarafından yapılmıştır.

<i>Opera seria</i>

Opera seria, 1710'lardan 1770'lere kadar Avrupa'da baskın olan İtalyan operasının asil ve "ciddi" tarzını ifade eden bir İtalyan müzikal terimidir. Terimin kendisi o zamanlar nadiren kullanılıyordu ve ancak opera seria demode olduktan ve tarihi bir tür olarak görülmeye başladıktan sonra yaygın bir kullanıma kavuştu. Opera seria'nın popüler rakibi, fikrini doğaçlamaya dayanan commedia dell'arte'den alan Opera Buffa'dır. İtalyan opera seria sadece İtalya'da değil, neredeyse tüm Avrupa'da ve ötesinde bestelendi. Saray operasının yerleşik hale geldiği Avrupa'daki ana merkezler arasında Varşova, Münih, Londra, Viyana, Dresden ve diğer Alman konutlarında, Saint Petersburg, Madrid ve Lizbon gibi şehirler vardır. Opera seria, Fransız operasının ulusal türünün tercih edildiği Fransa'da daha az popülerdi. Opera seria'nın ünlü bestecileri arasında Alessandro Scarlatti vardı. Opera seria'nın ünlü bestecileri arasında Alessandro Scarlatti, George Frideric Handel, Antonio Vivaldi, Nicola Porpora, Leonardo Vinci, Johann Adolph Hasse, Leonardo Leo, Francesco Feo ve 18. yüzyılın ikinci yarısında Christoph Willibald Gluck, Niccolò Jommelli, Josef Mysliveček, Tommaso Traetta ve Wolfgang Amadeus Mozart gibi isimler bulunur. Dönemin açık ara en başarılı librettisti Metastasio olup, diğerleri Apostolo Zeno, Silvio Stampiglia, Antonio Salvi, Paolo Antonio Rolli, Pietro Pariati, Pietro Ottoboni, Stefano Benedetto Pallavicino, Nicola Francesco Haym, Domenico Lalli, Giovanni Claudio Pasquini, Ranieri de' Calzabigi ve Giovanni Ambrogio Migliavacca gibi isimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kamen Çanev</span>

Kamen Çanev, uluslararası kariyere sahip bir Bulgar opera tenoru.

<span class="mw-page-title-main">Olga Bezsmertna</span>

Olga Bezsmertna, Viyana Devlet Operası'nda çalışan Ukraynalı bir opera soprano. 2011'de Neue Stimmen yarışmasını kazandıktan sonra orada çalışmaya başladı ve kısa süre sonra Halévy'nin La Juive filminde Dvořák'tan Rusalka ve Rachel gibi başrolleri oynadı. Zürih Opera Binası'nda Çaykovski'nin Eugene Onegin'inde Tatyana, Milano'da La Scala'da Cavalli'nin La Calisto'sunda Diana ve Bavyera Devlet Operası'nda Mozart'ın Figaro'sunda Kontes olarak yer aldı.