İçeriğe atla

Yeryüzü Şartı

Yeryüzü Şartı adaletli, sürdürebilir ve huzurlu bir dünya için başlıca etik prensipleri ayarlayan, küresel dayanışma ve evrensel sorumluluk üzerine kurulmuş beyannamedir. Bu, yirmi birinci yüzyılda insanlığın yüzleştiği kritik sorunlar ve seçimleri tanımlamak için çalışır. Yeryüzü Şartının prensipleri: “Tüm bireyler, organizasyonlar, şirketler, hükümetler ve uluslararası kurumların işine kılavuzluk yapmak ve değerlendirmek için ortak bir standart gibi tasarlanmıştır." şeklinde dile getirilmiştir.[1]

Tarihi

Yeryüzü Şartı 1987 yılında BM'nin Çevre ve Kalkınma üzerine Dünya Komisyonu'nun çevre koruma ve sürdürülebilir kalkınma için, sürdürülebilir kalkınmanın esas prensiplerini sağlayan “yeni şartının" oluşturulması için yapılan bir çağrı olarak başladı. Bu tavsiyeler üzerine, 1992 yılında Rio Yer Şartı Zirvesi'nin (BM'nin “Çevre ve Kalkınma” konferansı) genel sekreteri Maurice F. Strong Zirvenin Yeryüzü Şartını tasarlanmasını ve kabulunu önermiştir. Bu nedenle 1994'te Yeryüzü Şartının başkanı, Uluslararası Yeşil Haçın başkanı Mihail Gorbaçov, yeni Yeryüzü Şartı Girişimi başlatmak için bir araya geldi. Hollanda hükûmeti ilk mali desteği sağladı. Strong artık herhangi bir örgütlenme işine sorumlu değildir, ama hala tavsiye ve destek veriyor.

Metnin taslak süreci 6 yıl devam eden (1994-2000), sürdürülebilir gelecek için değer ve ilkeler içeren küresel anlaşmanı geliştirmek için Strong ve Gorbaçov tarafından toplanmış, bağımsız Yeryüzü Şartı Komisyonu tarafından yönetilmiş, dünya çapında danışmanlık sürecidir. Komisyon metn temsilcisi olarak hizmet vermeye devam etmektedir.

Yeryüzü Şartının son metni 2000 yılın Mart ayında Paris'te, UNESCO genel merkezinde Yeryüzü Şartı Komisyonu toplantısında onaylandı. Resmi açılış töreni ise 2000 yılın Haziran ayında Hollanda'da, Lahey Barış Sarayında gerçekleşdi. Hollanda Kraliçesi Beatrix törene katıldı. Şartın önsözü ise şöyle açıklandı:

“ Yeryüzü tarihinin kritik bir anında, insanlığın geleceğini seçmek zorunda olduğu bir zamanda bulunmaktayız. Dünyanın her tarafı hızla birbirine bağımlı ve hassas bir hale gelirken, gelecek şimdiden büyük bir tehlikeyle karşı karşıyadır. Olağanüstü bir kültür çeşitliliği ve farklı yaşam şekillerinin tam ortasında, ileriye adımlar atmak için, ortak bir kadere sahip olan tek bir insanoğlu ailesi ve tek bir yeryüzü topluluğu olduğumuzu bilmek zorundayız. Doğaya, evrensel insan haklarına, ekonomik adalete ve barış kültürüne saygı üzerinde kurulmuş sürdürülebilir küresel bir toplum meydana getirmek için bir araya gelmek zorundayız. Bu gaye ile, bizim, yeryüzü halkları olarak; birbirimize, daha geniş bir toplum hayatına ve gelecek nesillere karşı sorumluluğumuzu açıklamamız gerekmektedir.[2]„

Tepkiler

Yeryüzü Şartını onaylayan organizasyonlar arasında UNESCO, Dünya Korunma Birliği, Uluslararası Yerel Çevre Girişimleri Konseyi ve ABD belediye konferansı kuruşları da var. Yeryüzü Şartı sürdürülebilir kalkınmaya ve dünya barışının temel unsurlarına mükemmel bir bakış sağladı. Ayrıca okullarda, kolejler, üniversiteler[3] ve yaygın eğitim programlarında eğitim kaynakları gibi kullanıldı. Brezilyanın Çevre Bakanı Yeryüzü Şartını Brezilya toplumunun her sektörüde tanıtmak için Uluslararası Yeryüzü Şartı sekreterliğine, Leonardo Boff ve Marcia Miranda tarafından yaratılmış Petropolis Insan Hukuklarının Savunma merkezine resmi bir anlaşma içine girdi. 2007 yılında Dünya Günü ile alakalı Başkanlık kutlamaları sırasında Meksika Hükûmetinin eğitim ve çevre bakanları Yeryüzü Şartının okul sistemine eğitim aracı olarak kullanılmasını yorumladı. Diğer şehir kuruluşları ve hükûmetleri başlatılan resmi kamu taahhütlerini kullanmak için Avustralya, Tataristan Cumhuriyeti, Rusya, Avustralya'nın kuzeydoğusu ve Calgary (Kanada), Münih (Almanya) şehirler dahil olmak üzere uygulamaya güçlendirildi.

Kaynakça

  1. ^ Yeryüzü Şartı Nedir[]
  2. ^ Yeryüzü Şartı :earthcharterturkey.org[]
  3. ^ Earth Charter Initiative (March 26, 2009):Universities that have endorsed the Earth Charter 24 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Sağlık Örgütü</span> Birleşmiş Milletlere bağlı toplum sağlığı örgütü

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ),, Birleşmiş Milletler'in uluslararası halk sağlığından sorumlu uzmanlaşmış bir kuruluşudur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre şehrindedir ve dünya çapında altı bölgesel ofisi ve 150 saha ofisi vardır.

Uluslararası ilişkiler, siyaset biliminin bir dalıdır ve "uluslararası sistem" içindeki aktörlerin, özellikle de uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilen devletlerin, diğer devletlerle, uluslararası/bölgesel/hükûmetler arası örgütler, çok uluslu şirketler, uluslararası normlar ve uluslararası toplumla olan ilişkilerini inceleyen disiplinlerarası bir disiplindir.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilirlik</span> insanların doğayla uyum içinde ve devamlı şekilde yaşayabilmesi durumu

Sürdürülebilirlik daimi olma yeteneği olarak adlandırılabilir. 21. yüzyılda genel olarak biyosfer ve uygarlığın bu yeteneğine atfen kullanılır. Aynı zamanda, kaynakların sömürülmesi, yatırımların yönü, teknolojik gelişmenin yönlendirilmesi ve kurumsal değişimin uyum içinde olduğu ve insan ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılayabilme potansiyelinin hem günümüzde hem de gelecek için korunduğu dengeli bir ortamda değişimin sağlanması olarak tanımlanabilir. Bu alanda çalışanların birçoğu için, sürdürülebilirlik birbirine bağlı şu etki alanları ile tanımlanır: çevre, ekonomik ve sosyal; ve bunlar Fritjof Capra'ya göre Sistemsel Düşüncenin prensiplerine dayanmaktadır. Sürdürülebilir gelişmenin alt etki alanları kültürel, teknolojik ve politik olarak kabul edilir. Bazıları için sürdürülebilir gelişme sürdürülebilirlik için ana prensip olmasına karşın diğerleri için bu iki terim paradoksaldır. Sürdürülebilir gelişme gelecek neslin ihtiyaçlarını karşılama yetisine zarar vermeden günümüzdeki ihtiyaçları karşılayabilen gelişmedir. Sürdürülebilir Gelişme terimi Çevre ve Gelişme Dünya Komisyonu için Brundtland Raporu (1987) tarafından ortaya atılmıştır.

Evrensel Hayvan Refahı Bildirgesi (EHRB), hayvanların duyarlı olduğunu kabul etmek, zulmü önlemek, acıyı azaltmak ve çiftlik hayvanlarının, evcil hayvanların, bilimsel araştırmalarda kullanılan hayvanların, yük amaçlı kullanılan hayvanların, rekreasyondaki hayvanların ve yaban hayvanları vb. refahına ilişkin standartları teşvik etmek için önerilen bir hükûmetler arası taslak antlaşmadır.

Dünya Doğayı Koruma Birliği veya tam adıyla Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği doğal kaynakların korunması amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. Merkezi Gland, İsviçre'de bulunur. IUCN dünya çapında 160 ülkeden 1.400'ün üzerinde devlet kuruluşu ve sivil toplum örgütünü aynı çatı altında toplamaktadır.

Sürdürülebilir gelişme ya da Sürdürülebilir kalkınma, doğal sistemlerin, ekonominin ve toplumun dayandığı doğal kaynakları ve ekosistem hizmetlerini sağlama yeteneğini sürdürürken, insani gelişme hedeflerine ulaşmak için örgütlenme ilkesidir. Arzulanan sonuç, yaşam koşullarının ve kaynakların, doğal sistemin bütünlüğünü ve istikrarını baltalamaksızın insan ihtiyaçlarını karşılamaya devam etmek için kullanıldığı bir toplumsal durumdur. Sürdürülebilir gelişme, gelecek nesillerin yeterliklerinden ödün vermeden günümüzün ihtiyaçlarını karşılayan bir gelişme olarak tanımlanabilir.

Hüseyin Avni Botsalı Türk büyükelçi.

Mor ekonomi, mal ve hizmetlerin kültürel potansiyelini değerlendirerek sürdürülebilir gelişmeye katkıda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Brice Lalonde</span> Fransız siyasetçi (d. 1946)

Brice Lalonde Fransız çevreci siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları</span> 2030 için Birleşmiş Milletlerin 17 küresel hedefi

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), Birleşmiş Milletler üyesi ülkeler tarafından 2030 sonuna kadar ulaşılması amaçlanan hedefleri içeren bir evrensel eylem çağrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afet risk azaltma</span>

Afet risk azaltma ya da kısaca ARA kaza riskini azaltma, değerlendirme ve tanımlamanın sistematik yaklaşımıdır. Afet risk azaltma kazayı tetikleyen çevre ve diğer tehlikelerin yanı sıra kazanın sosyo-ekonomik zayıflıklarını azaltmayı amaçlar. Afet risk azaltma, kalkınma ve geliştirme kuruluşlarının sorumluluğundadır. Bu kuruluşların ayrılmaz bir parçası olmalı, bir eklenti ya da bir kereye mahsus olmamalıdır. Afet risk azaltmanın alanı geleneksel acil durum yönetiminden çok daha derin ve çok daha geniştir. Afet yönetiminde tarihsel değişim;

<span class="mw-page-title-main">Dünya Tuvalet Günü</span>

Dünya Tuvalet Günü (WTD), 19 Kasım'da küresel sağlık krizi ile mücadele etmek için harekete geçmek için resmi Birleşmiş Milletler uluslararası gözlem günüdür. Dünya çapında 4,5 milyar insan "güvenli şekilde yönetilen temizlik" olmaksızın yaşamaktadır. Dünya Tuvalet Günü, Dünya Tuvalet Örgütü tarafından 2001 yılında kuruldu. On iki yıl sonra Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Dünya Tuvalet Günü'nü 2013 yılında BM resmi bir günü ilan etti. Gözlem fakir ülkelerde halka açık alan, paylaşılan alan, evler, şehir ve köylerde insanların kullanımı için tuvalet, umumi tuvalet, sanisette, alafranga tuvalet, alaturka tuvalet, rezervuar, pisuvar, kompost tuvalet yaratılması için uğraşır.

Brundtland Raporu olarak da bilinen Ortak Geleceğimiz, Ekim 1987'de Birleşmiş Milletler tarafından Oxford University Press aracılığıyla yayınlandı. Bu yayın, eski Norveç Başbakanı Gro Harlem Brundtland'ın Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu (WCED) Başkanı rolünün tanınması adına düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">BM Kadın Birimi</span> BM kuruluşu

BM Kadın Birimi olarak da bilinen Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlenmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler kuruluşudur.

Birleşmiş Milletler (BM), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Türkiye dahil olmak üzere 51 ülke ile birlikte kurulmuştur. Türkiye örgütün kurucu üyesi olmasının yanı sıra örgütteki en aktif üyelerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler ve Kazakistan</span>

Kazakistan Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de Birleşmiş Milletler'e üye oldu. Kazakistan, 2017-2018 dönemi için BM Güvenlik Konseyi'nde görev yapmak üzere seçildi. BM Genel Sekreteri António Guterres, BMGK'ye yaptığı konuşmada, Kazakistan'ın dünyayı kitle imha silahlarından ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarından kurtarma çalışmalarını tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı</span>

Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı, Birleşmiş Milletler Sekreterliği'ne bağlı bir departmandır. Önemli Birleşmiş Milletler Zirveleri ve Konferanslarının takibinden ve Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyine ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu İkinci ve Üçüncü Komitelerine verilen hizmetlerden sorumludur. UN DESA, dünyanın dört bir yanındaki ülkelere ekonomik, sosyal ve çevresel zorluklarını aşma amacıyla gündem belirleme ve karar alma süreçlerinde yardımcı olur. 25 Eylül 2015'te BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi ve 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi (SKH) temelinde herkes için sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek için uluslararası işbirliğini destekler. Geniş bir yelpazede analitik ürünler, politika tavsiyesi ve teknik yardım sağlayan UN DESA, ekonomik, sosyal ve çevresel alanlardaki küresel taahhütleri etkili bir şekilde ulusal politikalara ve eylemlere dönüştürür ve uluslararası düzeyde üzerinde anlaşmaya varılan ilerlemeye yönelik eylemlerin izlenmesinde kilit bir rol oynamaya devam eder. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Kalkınma Grubu üyesidir.

Habitat II, Birleşmiş Milletler'in İnsan Yerleşmeleri üzerine İkinci Konferansı, Vancouver, Kanada'da 1976'da düzenlenen Habitat I'den yirmi yıl sonra 3-14 Haziran 1996 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirildi. Halk arasında "Şehir Zirvesi" olarak adlandırılan konferans; ulusal ve yerel hükûmetlerin üst düzey temsilcilerini, özel sektörü, STÖ'leri, araştırma ve eğitim kurumlarını ve medyayı bir araya getirdi. Konferansta, Birleşmiş Milletler Antlaşması'ndan esinlenerek herkes için yeterli barınma sağlanması ve insan yerleşmelerinin daha güvenli, sağlıklı ve yaşanabilir kentler haline getirilmesi gibi evrensel hedefler ele alındı ve desteklendi.

BM Geleceğin Zirvesi 2024, 20-21 Eylül 2024 tarihlerinde New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi’nde düzenlenen üst düzey zirve.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.