İçeriğe atla

Yerel tarih

Yerel tarih, tarihin muhtelif konularda daha dar ölçekli yazımıdır. 19. Yüzyılın ikinci yarısından sonra etkili olmaya başlasa da tarihsel kökleri 16. Yüzyıl Avrupasındadır. 16 ve 17. Yüzyıllarda çeşitli hanedan, kontluk veya bölgelerin yerel ölçekli tarih yazımları yapılmıştı. Bunda kendi tarihini yazdırmak arzusunda olan aristokrasinin varlığı, dini güçlerin meşruiyet düşüncesi ve kentsel meclislerin ortaya çıkması etkili oldu. İlk başlarda amatör tarihçiler ve gönüllüler ekseninde etkili olurken İngiltere'de 200 ciltlik VCH (Victoria County History) projesi yapıldı ve 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla sistematize olmuş bir yerel tarih yöntemi ortaya çıktı. Fransa ve Amerika'da ise amatörler etkili oluyordu, Amerika'da ancak bağımsızlığın 100. yılı sonrasında yerel tarih yazımları etkinlik kazandı. Yerel tarihte kırılma noktası II. Dünya Savaşı sonrasındaki sosyal, ekonomik ve kültürel değişimle oldu. Tarihin kapsamı genişlerken yerel tarih akademik çevrelerce de ilgi odağı oldu. Annales Ekolü tüm bu süreci en çok etkileyen yaklaşımdı.[1][] Onun kadar olmasa da Immanuel Wallerstein'ın dünya sistemi kuramı da yerel tarihte kent tarihi ekseninde etkisini gösterdi.[2] Yerel tarih kapsamı kent tarihi, sözlü tarih, toplumsal tarih vs. ile hemhal olmuş durumdadır. Kendine has bir metolojisi ve sınırlılıkları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Danacıoğlu, Esra (2002). Geçmişin İzleri. İstanbul: Tarih Vakfı. ss. *-*. 
  2. ^ Öz, Mehmet. "Osmanlı Klasik Döneminde Anadolu Kentleri". Academia. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 3, Sayı 6, 2005: 57-88. 10 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başkent</span> devletin yönetim merkezi olan şehir

Başkent veya başşehir, bir devletin yönetim merkezi olan şehir. Bir ülkedeki hükûmet merkezidir. Bazı monarşilerde, başkent hükümdarın sürekli ikamet ettiği şehri temsil eder. Demokrasilerde genellikle meclis ve diğer hükûmet organları başkentte bulunur. Diplomatik ilişki içerisinde bulunulan ülkelerin büyükelçilikleri de genellikle başkentte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Surinam</span> Güney Amerika ülkesi

Surinam veya resmî adıyla Surinam Cumhuriyeti, Güney Amerika kıtasının Atlantik kıyısında yer alan egemen bir devlettir. Güneyde Brezilya, batıda Guyana ve doğuda Fransız Guyanası ile sınırı vardır. 165.000 km²'lik yüzölçümü ile Güney Amerika'nın en küçük ülkesidir. Surinam'ın nüfusu yaklaşık 575.990'dır ve çoğunluğu ülkenin kuzey kıyısında yaşamaktadır. Paramaribo ülkenin başkenti olup, en yüksek nüfusa sahip kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Şehir</span> büyük yerleşim yeri

Şehir veya kent, en büyük yerleşim birimidir. Şehirler genellikle barınma, emlak, sanitasyon, kamu hizmeti, temel kamu hizmetleri, arazi kullanımı, imalat, hizmet, toplu ulaşım, kavşak ve iletişim için kapsamlı altyapı ve sistemlere sahiptir. Şehirler eski ve modern mimariye sahiptir. Yoğunlukları insanlar, merkezî iş alanı, iş kümesi, devlet kurumları ve işletmeler arasındaki etkileşimi kolaylaştırır ve bazen mal ve hizmet dağıtımının verimliliğini artırır. Şehirler ayrıca önemli bir finans merkezi ve kültür merkezi de olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Sanayi Devrimi</span> 1760–1840 yılları arasındaki hızlı teknolojik değişim dönemi

Sanayi Devrimi ya da Endüstri Devrimi, bazen Birinci Sanayi Devrimi ve İkinci Sanayi Devrimi olarak ayrılan ve insan ekonomisinin Tarım Devrimi'ni takip eden daha yaygın, verimli ve istikrarlı üretim süreçlerine doğru küresel bir geçiş dönemidir. Büyük Britanya'da başlayan Sanayi Devrimi, yaklaşık 1760'tan yaklaşık 1820-1840 yılları arasındaki dönemde Kıta Avrupasına ve Amerika Birleşik Devletleri'ne yayıldı. Bu geçiş, elle üretim yöntemlerinden makinelere geçişi; yeni kimyasal üretim ve demir üretim süreçlerini; su gücü ve buhar gücünün artan kullanımını; takım tezgâhlarının geliştirilmesini ve makineleşmiş fabrika sisteminin yükselişini içeriyordu. Üretim büyük ölçüde arttı ve bunun sonucunda nüfusta ve nüfus artış hızında benzeri görülmemiş bir artış yaşandı. Tekstil endüstrisi modern üretim yöntemlerini ilk kullanan sektör oldu ve tekstil istihdam, çıktı değeri ve yatırılan sermaye açısından baskın sektör haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Canterbury</span>

Canterbury, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde bulunup Kent Kontluğu'na bağlı ikincil Canterbury Şehir Yerel İdaresi merkezi ve Orta Çağ'dan beri şehir statüsü de taşıyan bir yörel idare ve yerleşim birimidir.

Celâlî isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve Sultan I.Ahmet dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı ekonomik, sosyal, askerî ve siyasi nedenlerle çıkarılan ayaklanmalara verilen addır.

Vakanüvis, Arapça vak'a ve Farsça nuvіs kelimelerinden gelen, zuhur eden olay, hadise ve durumları yazan manasına gelen ifadedir. Bazı söylem farklılıklarında ufak değişiklikle vākayinüvis olarak da geçer. Şehnâmeci ya da şehnâmenüvis de aynı manada kullanılan bir tabirken zamanla müesseseleşmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nda devrin olaylarını yazmakla görevlendirilen resmî devlet tarihçisine vakanüvis denmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Erbil</span> Kürdistan Bölgesel Yönetiminin başkenti

Erbil, Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin nüfusu 1,1 milyon civarındadır. Nüfus Kürtler, Türkmenler, Araplar ve Süryani Hristiyanlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Liverpool</span> İngilterede bir şehir

Liverpool, Birleşik Krallık'ta, İngiltere ülkesinde Mersey Nehri Halici'nin doğusunda bulunan şehir yerleşkesidir. Yerel idare bakımdan törensel Merseyside Metropoliten Kontluğu'nda bulunan bir tek-seviyeli metropoliten yerel bölge olan Liverpool Şehri yerel idaresi altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Hamm</span> Kuzey Ren-Vestfalyada büyükşehir (Almanya)

Hamm, Almanya'nın kuzeybatısında, Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde bir kent.

<span class="mw-page-title-main">Hegelcilik</span>

Hegelcilik, asıl olarak Hegel sonrası Hegelcilerin özellikle onun mutlak idealizmini ve diyalektik yöntemini benimseyen ve bu yönde sistematik bir yönelim gösteren felsefe eğilimidir. 19. yüzyıl felsefesinin önemli akımlarından biri olmuştur; özellikle 19. yüzyılın ilk yarısında Almanya'nın en güçlü akımlarından biridir. Hegel felsefesinin mantıksal sistematikliği ve yöntemsel ilkelerindeki kategorik kesinlik ve kapsamlılığı bunda etkili olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Eastbourne</span>

Eastbourne, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu bölgesinde iki-seviyeli Doğu Sussex Kontluğu'na bağlı olup ikinci seviyeli Eastbourne Borough İdaresi'nin merkezi olan bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Preston, Lancashire</span>

Preston, (

<span class="mw-page-title-main">Carlisle</span>

Carlisle, İngiltere'nin kuzey batısında bulunan Cumbria Kontluğu'na bağlı, Carlisle Vilayeti'nin ve Cumbria Kontluğu'nun idarî merkezlerinin bulunduğu kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Wells</span>

Wells Şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinde bulunan eski bir küçük kenttir. Yerel idari bakımdan Güney Batı bölgesindeki Somerset Kontluğu'nun Mendip Metropoliten Olmayan Yerel Bölgesi'nin bir parçasıdır ve çok sınırlı bir "özel ardıl mahalle yerel idaresi " idaresi de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Wigan</span>

Wigan, İngiltere'de törensel Greater Manchester Metropoliten Kontluğu içinde bulunan bir tek-seviyeli "Wigan Metropoliten Bölge" yerel idaresi altında bulunan kentlerden biri olup bu yerel idarenin merkezinin bulunduğu kenttir. Bu kent tarihsel olarak Lancashire Kontluğu'nun bir parçası olduğu kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Warrington</span>

Warrington, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı İngiltere bölgesinde bulunan bir tek-seviyeli "Warrington Borough" yerel idaresi altında bulunan kent olup bu yerel idarenin merkezinin bulunduğu yerleşkedir. 1968'de "yeni-şehir" olarak kabul edilmiş ve bu nedenle 20. yüzyılda çok büyüme göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Chester</span> İngilterenin Kuzey Batı bölgesinde bulunan yerel idare merkezi ve kent

Chester, Birleşik Krallık'ta İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde törensel Cheshire kontluğunun merkezi olan ve 2009'dan itibaren "Tek-seviyeli bir yerel idare" şeklinde "Cheshire West ve Chester" adlı bir yerel idare merkezi ve kenttir. 1541'den şehir olma statüsünü taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Manfredonia</span> İtalyanın Apulia bölgesinde, Foggia iline bağlı ilçe (komün)

Manfredonia, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Foggia iline bağlı ve Foggia şehrinin merkezinin 35 km kuzeydoğusunda bulunan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Ipswich</span>

Ipswich, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu İngiltere bölgesinde bulunan yerel idare açısından Suffolk Kontluğu idare merkezi ve ikinci seviyede metropoliten olmayan yerel idare bölgesi "Ipswich Borough" merkezi olan bir yerleşkedir.