İçeriğe atla

Yerel Ağın Paylaşıma Açılması

Yerel Ağın Paylaşıma Açılması (YAPA) (İngilizcesi: Local loop unbundling (LLU or LLUB) ) serbest telekomünikasyon işletmecilerinin telefon santralıyla müşteri lokasyonu arasındaki mevcut bağlantıyı kullanabilmesini sağlayan mevzuattır. Santral ile evler veya işyerlerinin arasındaki fiziksel kablo bağlantılarına "yerel ağ" denir. Tarihsel nedenlerle, her eve ulaşan mevcut kablolar yerleşik işletmecinin sahipliğinde olur (Fransa'da France Telecom, İngiltere British Telecom, vs.). Rekabet edilebilecek bir ortamın sağlanması için, yerleşik işletmecinin diğer işletmecilere bu yerel ağın kullanımına açmasına da Yerel Ağın Paylaşıma Açılması denmektedir.

Genel bakış

Yerleşik işletmeciler genellikle YAPA uygulamalara karşı çıkarlar. Pazara giren işletmeciler ise YAPA'nın rekabet sağlamak için elzem olduğunu savunurlar. Yerel ağ paylaşıma açıldığında, alternatif operatörler kontrolü yerleşik işletmecide olan fiziksel kablo bağlantılarını yerleşik işletmeciye bağlı cihazlarda sonladırmak ve veri trafiğini ağın başka seviyesinde teslim almak zorunda değillerdir. Kabloları kendi cihazlarında sonlandırıp trafiği de kablonun sonlandığı cihaz seviyesinde teslim alarak kendi ağları üzerinden taşımaları mümkün hale gelir. Bu da alternatif operatörlerin hem maliyet, hem de hizmet kalitesi üzerinde kontrolünü artırır.

Çoğu gelişmiş ülkelerde YAPA uygulamaları vardır, ABD, tüm AB ülkeleri ve Avustralya gibi.

Dünya'da YAPA

Avrupa Birliği

YAPA mevzuatın olması ve uygulanması, Avrupa Birliğinin üyeliğinin telekomünikasyon sektöründe rekabet mevzuatların çerçevesindeki kriterlerinden biridir.

Fransa

Fransa'da Eylül 2009'da 7.500.000 abone YAPA kapsamında hizmet almaktaydı.[1]

İngiltere

İngiltere'de Haziran 2006'da, 500.000 abone YAPA kapsamında hizmet almaktaydı ve bu sayı her hafta 20.000 artmaktaydı.[2] Ocak 2016'da bu sayı 9.800.000'e ulaşmıştı.[3]

Türkiye

Türkiye'de, Aralık 2011'de YAPA tam erişim abone sayısı sadece 992 olarak gerçekleşirken,[4] bu sayı yıllık %41 büyüme ile Mart 2016'da 4.524'e,[5] 2016 sonunda ise %467 büyüyerek 25.677'ye[6] ulamıştır.

2017 Mart ayında TurkNet'in YAPA üzerinden hizmet verdiği müşterilerine AKN'siz hizmet vermeye başlaması YAPA'yı internet kullancılarının gündemine sokmuştur.[7][8]

Kaynakça

  1. ^ "l'observatoire du dégroupage de l'ARCEP". 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012. 
  2. ^ "The Register". 4 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012. 
  3. ^ "OFFTA Grafiği". 23 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016. 
  4. ^ "BTK 2011 4. Çeyrek Raporu" (PDF). 16 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016. 
  5. ^ "BTK 2016 Q1 Pazar Verileri" (PDF). 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016. 
  6. ^ "BTK 2016 Q4 Pazar Verisi" (PDF). 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017. 
  7. ^ "Shifdelete.net TurkNet Adil Kullanım Kotasını Kaldırdı". 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017. 
  8. ^ "Donanım Haber: TurkNet'ten sevindiren hamle: Adil Kullanım Kotası kaldırıldı!". 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Telefon</span> Birbirinden uzak yerlerde bulunan kişiler ve düzenekler arasında bilgi alışverişini sağlayan elektrikli ses alıp verme aygıtı

Telefon, birbirinden uzak yerlerde bulunan kişiler ve düzenekler arasında bilgi alışverişini sağlayan elektrikli ses alıp verme aygıtıdır. Telefonun çalışmasında ana ilke ağızdan çıkan ses dalgalarının önce elektrik sinyallerine çevrilmesi ve bu sinyallerin çeşitli gönderme yöntemleriyle uzağa iletilmesinden sonra, bu defa da elektrik sinyallerinin yeniden kulakla duyulabilecek ses dalgalarına çevrilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Telekom</span> Türk telekomünikasyon firması

Türk Telekom, 23 Ekim 1840 tarihinde kurulan PTT'nin telekomünikasyon ve posta hizmetlerinin 1995 tarihinde birbirinden ayrılması sonucunda Türkiye'ye telekomünikasyon hizmetlerini sunmak amacıyla devlet tarafından kurulmuş şirket. Geniş bant internet, sabit telefon, mobil ve dijital TV yayınları konusunda hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Orange (GSM operatörü)</span> Fransa merkezli uluslararası GSM Operatörü

Orange Fransız menşeli, uluslararası GSM Operatörü.

<span class="mw-page-title-main">KabloTV</span>

KabloTV, Türkiye'de Kablo TV teknolojisini kullanarak yayın yapan, Türksat bünyesinde bir televizyon platformu.

Vivendi SA müzik, televizyon, telekomünikasyon ve internet sektöründe faaliyet gösteren bir Fransız medya kuruluşudur. Şirket, Canal+ Group, Universal Music Group, Vivendi Games gibi alt şirketlere sahiptir. Aynı zamanda bilgisayar oyunları da üretmektedir.

Turkcell Superonline, kendi kurduğu altyapı üzerinden fiber internet başta olmak üzere çeşitli telekomünikasyon hizmetleri veren bir Turkcell grup şirketidir. Şirket, bireysel, kurumsal ve toptan segmentteki müşterilerine; ses, veri, genişbant internet erişimi, toplu ses taşıma, kiralık veri hattı hizmetleri ve katma değerli servisler sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnternetime Dokunma!</span>

İnternetime Dokunma! veya 15 Mayıs 2011 sansüre karşı yürüyüş, 15 Mayıs 2011 tarihinde Türkiye'nin otuz şehrinde aynı anda yapılan eylem. Yürüyüşler, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunca hazırlanan İnternetin Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar Taslağı'na karşı yapılmıştır.

ER-Telecom bir Rus telekomünikasyon şirketidir. Şirket, bireyler ve şirketler için geniş bir hizmet yelpazesi üzerine uzmanlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu</span> Türk devlet kurumu

'Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Türkiye'de telekomünikasyon sektörünü düzenleyip denetleyen kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Azercell</span> 1996da Azerbaycanda kurulan bir GSM operatörü

Azercell, 19 Ocak 1996 tarihinde Azerbaycan'da kurulan bir GSM operatörüdür. Şirketin ilk kurucuları Türkiye'nin "Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş." şirketi ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı'dır. Azercell 15 Aralık 1996 tarihinde faturalı GSM hizmeti vermeye başlamıştır. 1998 yılında ise Azercell'in ön ödemeli GSM hattı olan SimSim kullanıma sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Millenicom</span>

Millenicom; Azerbaycan merkezli SOCAR Holding'e bağlı, 2004 yılından itibaren Türkiye'de alternatif operatör olarak hizmetlerine devam eden İnternet servis sağlayıcısıdır. Millenicom, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından verilmiş olan Sabit Telefon Hizmeti (STH), İnternet servis sağlayıcılığı hizmeti (İSS) ve Altyapı İşletmeciliği (AİH) lisanslarına sahiptir.

Ağ donanımı, bir bilgisayar ağındaki aygıtlar arasında iletişim ve etkileşim için gerekli olan elektronik aygıtlardır. Özellikle, bir bilgisayar ağında veri aktarımına aracılık ederler. Son alıcı olan veya veri üreten birimlere host, uç sistemler veya veri terminal ekipmanı denir.

Adil Kullanım Kotası (AKK) veya Adil Kullanım Noktası (AKN), internet kullanıcılarının şebeke kullanımı sırasında yoğun veri trafiği uygulayarak neden olabileceği teknik problemleri, hasarları ve ağdaki verimliliğin düşmesini önlemek amacıyla planlanmış bir uygulamadır. Telekomünikasyon şirketleri bu uygulamayı genel olarak kullanıcılarının mağdur olmaması, aynı kalitede ve daha sağlıklı hizmet alabilmeleri için devreye alınan bir uygulama olarak tanımlamaktadır.

TurkNet, İstanbul merkezli bir internet servis sağlayıcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Telecom Italia</span>

TIM S.p.A., eski adıyla Telecom Italia S.p.A., İtalya merkezli bir telekomünikasyon şirketidir. Şirket, 1994 yılında diğer devlete ait telekomünikasyon şirketlerinin birleşmesi sonucu kurulmuş olup telefon hizmetleri, mobil servisler ve DSL veri hizmetleri sağlamaktadır. Gelir ve abone bakımından en büyük İtalyan telekomünikasyon hizmetleri sağlayıcısıdır. Şirketin merkezi Roma ve Milano'da yer almaktadır.

Vodafone Net, kendi kurduğu altyapı ve Turkcell Superonline altyapısı dâhil çeşitli farklı firmaların altyapıları üzerinden fiber optik internet başta olmak üzere çeşitli telekomünikasyon hizmetleri veren bir Vodafone Türkiye şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">KT Corporation</span>

KT Corporation, Güney Kore merkezli bir telekomünikasyon şirketidir. Şirket, 10 Aralık 1981 tarihinde Güney Kore hükûmeti tarafından Korea Telecom adıyla kurulmuş olup 2002 yılında özelleştirildi. Yerel sabit hat ve geniş bant internet pazarına hakim olup, ülkenin sabit hat abonelerinin yaklaşık %90'ına ve yüksek hızlı internet kullanıcılarının %45'ine hizmet vermektedir. Şirketin merkezi Seongnam'da yer almaktadır.

Kazakistan'da internet hızla büyümektedir. 2001 ve 2005 yılları arasında İnternet kullanıcılarının sayısı 200.000'den 1 milyona çıktı. Kazakistan 2007'ye kadar internet kullanım oranlarını yüzde 8.5 olarak bildirdi, 2008'de yüzde 12.4'e, 2010'da ise yüzde 34.3'e yükseldi. Kazakistanlı yetkililer, 2013 yılına kadar yaklaşık 10 milyon kullanıcıyla İnternet kullanım oranlarının yüzde 62.2 olduğunu bildirdi. Birinci kademe İSS'lerden internet trafiği satın alan uluslararası internet bağlantılarına sahip beş birinci kademe İSS ve yaklaşık 100 ikinci kademe İSS vardır. 2019 itibarıyla, Kazakistan nüfusunun %75'inden fazlasının internet erişimi var, bu Orta Asya'daki diğer tüm ülkelerden çok daha ileride bir rakam.

Almanya'da telekomünikasyon oldukça gelişmiştir. Alman telekomünikasyon pazarı 1 Ocak 1998 tarihinde tamamen özelleştirilmiştir. Almanya; fiber-optik kablo, koaksiyel kablo, mikrodalga radyo rölesi ve yerel uydu sistemleriyle yaygın bir otomatik telefon santrali hizmeti sundu. Cep telefonu hizmeti geniş kapsama alanında, hızlıca gelişmekte ve yabancı ülkeler için roaming hizmeti sunmaktadır. Bu bir yoğun sermaye harcamalarının sonuçlarıdır. Ülkenin doğu kısmı eski ve modası geçmiş teknolojilerden arındırılıp en gelişmiş teknolojiler hızlıca yaygınlaştırılmıştır. Deutsche Telekom, FTTH ağlarını 2011 yılında kullanıma sundu, daha sonra 2010 yılında Hennigsdorf, Braunschweig ve Dresden'de pilot projeleri sundu.

Netgsm, Türkiye'nin dördüncü GSM operatörü.