Yeniyol, Kelkit
| Yeniyol | |
|---|---|
 | |
 Gümüşhane'nin Türkiye'deki konumu | |
  Yeniyol Yeniyol'un Gümüşhane'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Gümüşhane |
| İlçe | Kelkit |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 19,1 km² |
| Rakım | 1820 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 242 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0456 |
| İl plaka kodu | 29 |
| Posta kodu | 29600 |
Yeniyol, Gümüşhane ilinin Kelkit ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün eski adı "Pöske"'dir.[4] Yerleşim bölgede yaşanan savaşların etkisiyle harap olduğundan 1516 yılı Osmanlı tahririnde Pöske adıyla virane (boş) köy olarak kaydedilmiştir. Osmanlı yönetimince başlatılan iskan çalışmaları sonucunda yerleşim, 1530 ve 1591 yılı tahrirlerinde sadece Müslümanların yaşadığı bir köy olarak görülmektedir. Bu tarihlerdeki kayıtlara göre köyde, Osmanlı öncesi dönemde bölgede hakimiyet kuran Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey adına vakfedilen Şeyh Nasrullah Şirvani Zaviyesi bulunmaktadır.[5] 1642 yılı avarız defterinde Pökse adıyla yer alan köyde tamamı Müslüman 16 avarız hanesi bulunmaktadır. Aynı tahrire göre köyde boyahane bulunmaktadır.[6] 1835 yılı sayımına göre (sadece erkek nüfus sayılmış) köyde, 21 hanede 50 erkek nüfus yaşamaktadır.[7] Tarım alanlarındaki azlık nedeniyle 1861 yılında, Gümüşhane sancağının Kovans nahiyesinin Rumluk adlı bölgesindeki köylerden bazı Rum aileler köye göç etmiştir. 1876 yılında köyde 30 hanede 101 kişi yaşamaktadır. Bu tarihlerde 16. yüzyıl kayıtlarında bahsi geçen zaviyenin varlığını sürdürdüğü görülmektedir.[8]
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuyla da birlikte Pöske adıyla Kelkit kazasının köyleri arasında yer alan yerleşimin adı 1950'lerin sonuna doğru değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren günümüzdeki adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[9]
Coğrafya
Gümüşhane il merkezine 116 km, Kelkit ilçesine 40 km uzaklıktadır.[2]
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 242[3] |
| 2019 | 252[3] |
| 2018 | 287[3] |
| 2017 | 41[3] |
| 2016 | 68[3] |
| 2015 | 57[3] |
| 2014 | 204[3] |
| 2013 | 354[3] |
| 2012 | 306[3] |
| 2011 | 356[3] |
| 2010 | 383[3] |
| 2009 | 395[3] |
| 2008 | 398[3] |
| 2007 | 395[3] |
| 2000 | 421[2] |
| 1990 | 513[2] |
| 1985 | 499[2] |
Kaynakça
- ^ "Kelkit ve Köyleri". haber29.net. 1 Ekim 2011. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ a b c d e "Yeniyol Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Gümüşhane Kelkit Yeniyol Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 566. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ Gül, Abdulkadir (2009). "Kelkit Kazasında İskân ve Demografik Yapı 1516–1642". Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 6 (6). DergiPark. ss. 37,53,55. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ Çakır, İbrahim E.; Demir, Selçuk (2014). "XVII. Yüzyılın Ortalarına Doğru Kelkid Kazası" (PDF). Karadeniz Araştırmaları, 41. Karam Dergisi. ss. 167,168,169,174,176. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ Gül, Abdulkadir; Kılıç, Ümit (2010). "XIX. Yüzyılda Kelkit Kazası'nın Demografik Yapısına Genel Bir Bakış". Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10 (44). Devlet arşivleri. s. 45. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ Saylan, Kemal (2014). Gümüşhane İdari, Sosyal ve Ekonomik Tarih (1850-1918). İstanbul: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları. s. 156,192,225. ISBN 978-605-63476-5-8.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2021.
