İçeriğe atla

Yenipazar, Aydın

Koordinatlar: 37°49′25″K 28°11′43.8″D / 37.82361°K 28.195500°D / 37.82361; 28.195500
Yenipazar
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlAydın
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • KaymakamŞule Demirtaş[1]
 • Belediye başkanıMalik Ercan (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam180 km²
Rakım60 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam12.608
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu09350
İl alan kodu256
İl plaka kodu09

Yenipazar, Ege Bölgesi'nde Aydın ilinin bir ilçesidir. İzmir-Denizli Devlet Karayolu (D 320)'den 8 km içeride bulunduğundan göç almamış ve bu nedenle Aydın Kültürü'nü korumuş olan, kendine has pide çeşitleriyle ünlü, Aydın'a bağlı bir ilçedir.

Tarihçe

İlçesinin 5 kilometre doğusunda Orthasia adlı yerleşim merkezi Yenipazar ve çevresinin çok eski bir yerleşim merkezi olduğunu ortaya koyuyor. Yenipazar'ın Donduran köyünde ortaya çıkarılan Orthasiadan Yunan coğrafyacı ve tarihçi Strabon, Karya yerleşmesi olarak söz ediyor. MÖ 7. yüzyılda Kimmerlerin saldırısına uğrayan kent, Lidya kralı Alyattes'in Kimmerleri yenmesi sonucu Lidyalıların eline geçmiş, MÖ 6. yüzyılda ise İonya Birliğine katılmış ve birçok Anadolu kenti gibi Perslerin egemenliğine girmişti.

Kentteki önemli yapılar arasında yer alan tiyatro ve bir Bizans yapısı, bugün de ayakta duruyor. Nekropol üzerinde ise iyi korunmuş durumda lahitler ve oda mezarlar, kaliteli işçilik gösteriyor.

Konum

Yenipazar ilçesinin doğusunda Nazilli, Aydın ve Bozdoğan ilçeleri, kuzeyinde Sultanhisar ilçesi ve Atça beldesi, batısında Efeler ilçesi, güneyinde Çine ilçeleriyle çevrilidir.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1960[3]12.8054.9647.841
1965[4]13.7785.5708.208
1970[5]14.0515.5868.465
1975[6]15.3716.6748.697
1980[7]15.6686.9048.764
1985[8]16.5727.3119.261
1990[9]17.6308.0789.552
2000[10]15.4927.0068.486
2007[11]13.7156.7476.968
2008[12]13.6156.6276.988
2009[13]13.5856.6096.976
2010[14]13.3266.4236.903
2011[15]13.0786.2946.784
2012[16]13.3986.6886.710
2013[17]13.17413.174veri yok
2014[18]12.96312.963veri yok
2015[19]12.93712.937veri yok
2016[19]12.80012.800veri yok
2017[19]12.59612.596veri yok
2018[19]12.60812.608veri yok
2019[19]12.48112.481veri yok
2020[19]12.23912.239veri yok
2021[19]11.98311.983veri yok
2022[19]11.86311.863veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Belediye idaresi

Yenipazar'da 1884 yılında belediye teşkilatı kurulmuştur. 7033 sayılı Kanun ile 1 Eylül 1957 yılından itibaren ilçe olmuştur.[20]

Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları
Yıllar Belediye Başkanı Parti Oy oranı (%)
2019 Mehmet Yüsran Erden Cumhuriyet Halk Partisi50.91
2014 Zafer Savcı Adalet ve Kalkınma Partisi38.70
2009 Mehmet Yüsran Erden Cumhuriyet Halk Partisi54.47
2004 Zafer Savcı Adalet ve Kalkınma Partisi44.10
1999 Zafer Savcı Anavatan Partisi39.13
1994 Zafer Savcı Anavatan Partisi
1989 Zafer Savcı Anavatan Partisi36.03
1984 Cengiz AltınkayaAnavatan Partisi42.06
1977 Osman Türkmen Adalet Partisi50.52
1973 Muzaffer AksoyCumhuriyet Halk Partisi 37.81
1968 Ahmet Savranoğlu Adalet Partisi52.59
1963 Ali Eskicioğlu Adalet Partisi62.81

Ekonomi

Halkın büyük bölümü geçminin tarımdan karşılamaktadır. Pamuk, narenciye, zeytin, biber, sera sebze-meyveciliği ve hayvancılık ön plandadır.

Eğitim durumu

İlçede okuma yazma oranı %98'dir. 1900 yılların başında kurulan Yenipazar Gündüz Mektebi bugünkü adıyla Yenipazar Merkez İlköğretim Okulu Efeler İlköğretim Okulu ve yeni açılan Cumhuriyet İlköğretim Okulu olarak üç tane ilköğretim okulu bulunmakta. Ayrıca lise düzeyinde eğitim veren Yenipazar Lisesi bulunmaktadır.

Adnan Menderes Üniversitesi'ne bağlı Yenipazar Meslek Yüksekokulu, 3 Ekim 1994 tarihinde açılmıştır.

Konum


Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Kaymakam". 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  4. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  17. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  18. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  19. ^ a b c d e f g h
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Yenipazar Nüfusu - Aydın". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Aydın Yenipazar Nüfusu". nufusune.com. 
  20. ^ "7033 sayılı Kanun" (PDF). Resmî Gazete. 27 Haziran 1957. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karşıyaka</span> İzmirin ilçesi

Karşıyaka, İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Bayraklı, kuzey batısında Menemen, batısında Çiğli ilçeleri, güneyinde İzmir Körfezi ve İzmir'in karşı kıyısı bulunmaktadır. Yamanlar Dağı'nın eteği ile deniz arasında kalan kısımda şehir dokusu ile büyük ölçüde bütünleşmiş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Beydağ</span> İzmirin ilçesi

Beydağ, İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında ve kuzeybatısında Ödemiş, kuzeydoğusunda ve doğusunda Kiraz ilçeleri, güneyinde Aydın ili bulunmaktadır. Nüfus bakımından ilin en küçük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kınık, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Kınık, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında ve kuzeyinde Bergama ilçesi, doğusunda ve güneyinde Manisa ili bulunmaktadır. Nüfusu 2022 yılı itibarıyla 28.694 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kiraz, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Kiraz, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında Ödemiş, güneybatısında Beydağ ilçeleri, güneydoğusunda Aydın, doğusunda ve kuzeyinde Manisa illeri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eflani</span> Karabük ilçesi

Eflani, Karabük'ün kuzeydoğusunda bulunan bir ilçe.

<span class="mw-page-title-main">Gündoğmuş</span> Antalya ilçesi

Gündoğmuş, Antalya iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Köşk, Aydın</span> Aydının ilçesi

Köşk, Ege Bölgesi'nde Aydın ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuyucak</span> Aydın ilinin ilçesi

Kuyucak, Ege Bölgesi'nde, Aydın iline bağlı bir ilçedir.

Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesidir. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">İvrindi</span> Balıkesirin ilçesi

İvrindi, Balıkesir ilinin bir ilçesidir. Kelle peyniri ve loru ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ergani</span> Diyarbakırın bir ilçesi

Ergani ya da eski adıyla Osmaniye Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">İnönü, Eskişehir</span> Eskişehir ilçesi

İnönü, Eskişehir'in bir ilçesi. İstanbul-Eskişehir demiryolu ve Bozüyük-Kütahya kara yolu üzerindedir. Ford Otosan kamyon fabrikası bu ilçede bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Doğankent</span> Giresunun ilçesi

Doğankent, Giresun ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çukurca</span> Hakkârinin ilçesi

Çukurca (Kürtçe: Çelê), Hakkâri ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Felahiye</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Felahiye, Kayseri ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilhisar</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Yeşilhisar, eski adıyla Develi Karahisar, Kayseri'nin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Selendi</span> Manisanın ilçesi

Selendi. Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 1954 yılında, 6324 numaralı karar ile kurulmuştur. Manisa'ya 155 km, Uşak'a ise 70 km mesafede yer alır. İlçe sınırlarından Gediz Nehri'nin önemli kollarında biri olan Selendi çayı geçer. Asıl geçim kaynağı tütüncülük, hayvancılık ve tarımdır. Ayrıca Pınarlar, Eskin, Terziler, Kürkçü ve Hacıhaliller köylerinde son yıllarda kirazcılık artmıştır. Kınık mahallesi piknik alanı, Gavur evleri kaya mezarları, Bayraklı anıtı Selendi'nin gezilebilecek yerleridir. Merkez nüfusu 8.108'dir. Köyleri de dahil toplam nüfusu 26.500'dür fakat son 50 yıldır sürekli göç veren ilçenin göç eden kişileri de hesaba katıldığında nüfusu 77.000'i geçmektedir. Manisa'nın en az yoğunluklu ilçesidir. Ayrıca ilçede eskin mahallesinde bulunan altın-kurşun-krom karışımı maden rezervi bir müddet işletilmiş fakat madenin 49 yıllık kullanım hakkını elinde bulunduran Bulgaristanlı firmanın bu ülkede iflas etmesi sonucu maden kapatılmıştır ve yıllardır atıl olarak durmaktadır. Bunların yanında Gediz Nehrinin en büyük kolu olan selendi çayı kış aylarında Gediz Nehrinden daha fazla su taşır. İlçenin tarihinde aldığı en büyük yatırımlar; tekel yaprak tütün depolama işletmeleri ve yatılı ilköğretim bölge okuludur. Selendi'nin tarhana, höşmerim, keşkek ve yufkası meşhurdur. İlçede üretilen Amerikan tipi küçük yapraklı tütünler çok değerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaynarca</span> Sakaryanın ilçesi

Kaynarca, eski ismi Şeyhler, Sakarya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ceylanpınar</span> Şanlıurfanın ilçesi

Ceylanpınar, Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Taşkent, Konya</span>

Taşkent, Konya ilinin 31 ilçesinden birisidir. Konya'nın en güney ucunda yer alan ilçe, Karaman ve Antalya illerine ve diğer bir Konya ilçesi olan Hadim ile komşudur. 11 Ağustos 1988 tarihinde Hadim'den ayrılarak ilçe statüsüne kavuşmuştur.