İçeriğe atla

Yenilmez (film, 1956)

Yenilmez
Aparajito (অপরাজিত)
"Yenilmez" (Aparajito) filminin sinema afişi
YönetmenSatyajit Ray
YapımcıSatyajit Ray
SenaristSatyajit Ray
Bibhutibhushan Bandyopadhyay (roman)
OyuncularKanu Bannerjee
Karuna Bannerjee
Pinaki Sengupta
Smaran Ghosal
MüzikRavi Shankar
Görüntü yönetmeniSubrata Mitra
KurguDulal Dutta
StüdyoEpic Films (Satyajit Ray)
DağıtıcıMerchant-Ivory/Sony Pictures Classics (ABD)
CinsiSinema filmi
TürüDram
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1956
Çıkış tarih(ler)i1956, Hindistan
Eylül 1957, Venedik Film Festivali
Süre113 dakika
ÜlkeHindistan Hindistan
DilBengalce
Önceki filmYol Türküsü (Pather Panchali)
Devam filmiApu'nun Dünyası (Apur Sansar)
Diğer adlarıYenilmez (Türkiye)
L'invaincu (Fransa)
L'invicte (İspanya)
Apus Weg ins Leben - 2.: Der Unbesiegbare (Batı Almanya)
Der Unbesiegte (Doğu Almanya)
The Unvanquished
Resmî sitesi

Yenilmez, 1956 Hindistan yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Aparajito (Bengalce: অপরাজিত) olan film bazı uluslararası gösterimlerde The Unvanquished adıyla da gösterilmiştir.

Bengalli sinemacı Satyajit Ray'in yönettiği filmin senaryosunu da yine Ray, Bengalli yazar Bibhutibhushan Bandyopadhyay'in "Aparajita" adlı yarı otobiyografik romanından uyarlayıp yazmıştır.[1]

"Yenilmez" (Aparajito), Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi'ni oluşturan filmlerinin ikincisidir. Üçlemenin diğer filmleri ise: 1955 tarihli Yol Türküsü (Pather Panchali) ve 1959'da tamamlanan Apu'nun Dünyası (Apur Sansar)'dır. Bu filmin müziğini, diğer iki filmin müziklerini de yapan Ravi Shankar bestelemiştir. Her üç filmin öyküsü de Bibhutibhushan Bandyopadhyay (Bibhutibhushan Banerjee olarak da biliniyor)'ın kitaplarından uyarlanmıştır. Bu film de diğerleri gibi siyah beyaz çekilmiştir ve düşük bir bütçeyle tamamlanmıştır. Her üç filmin de görüntü yönetmeni Subrata Mitra'dır.

"Yenilmez" filminde olaylar üçlemenin ilk filmi olan Yol Türküsü'nün kaldığı yerden devam eder. Küçük kızkardeşinin ölmesi üzerine köylerini terkederek ailesiyle birlikte büyük şehre göçen Apu'nun delikanlılığa geçişi, bir yandan kazandığı bursla eğitimini sürdürürken bir yandan da ailesine destek olmaya çalışması anlatılır.

"Aparajito", Eylül 1957'de kendi ülkesi dışındaki ilk gösteriminin yapıldığı Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan ödülünü almıştı. Aynı dalda San Francisco Uluslararası Film Festivali'nin büyük ödülünü ve Danimarka'nın Bodil ödülünü de kazandı. İki dalda da (en iyi film, en iyi aktris) BAFTA ödülüne aday gösterildi.

Konusu

Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi ni oluşturan filmler bir devamlılık arzeder ve birinin bittiği yerde konuyu diğeri devralır. Üçlemenin ilk filmi Yol Türküsü (1955)'nde Apu'nun küçüklüğü ve doğduğu köy Nishchindipur daki yaşantısı anlatılıyordu. Bu filmde ise ihtiyar halası ve küçük kızkardeşini trajik bir şekilde kaybeden Apu, annesi ve babası ile köyü terkederler. Tarih 1920'lerdir.

Üçlemenin ikinci filmi olan Yenilmez (1956)'de Apu (Pinaki Sengupta) babası Harihar (Kanu Bannerjee) ve annesi Sarbojaya (Karuna Bannerjee) kutsal Ganj Nehri kıyısındaki Banaras şehrine yerleşirler. Bir Brahman rahibi olan baba Harihar kutsal mekânlarda vaaz vererek evin geçimini sağlamaya çalışır. Ailenin eline az da olsa ilk kez düzenli olarak para geçmeye başlar. Ancak bu göreceli ferah günler çabucak sona erer ve Harihar hastalanır ve ölür. Eşinin ölümü üzerine önce varlıklı bir ailenin yanında aşçılık yapmaya başlayan anne Sarbojaya, daha sonra amcasının daveti üzerine onların köyüne gelerek oğluyla birlikte amcasının evine yerleşir.

Köydeki okula yazılan Apu zekâsı ve çalışkanlığıyla öğretmenlerinin dikkatini çeker. Onunla özel olarak ilgilenen müdür ve bazı öğretmenler Apu'ya okuması için müfredat dışı çok çeşitli kitaplar verirler. Bütün bu kitapları gaz lambası ışığında hiç doymayan bir iştahla bir çırpıda okuyup özümseyen Apu sene sonu sınavlarında orta öğrenim öğrencileri arasında bölgede en iyi derecelerden birini yaparak Kalküta'da İngilizce eğitim veren bir kolejde okumak için burs kazanır. Onun babası gibi bir din adamı olmasını isteyen annesi, Apu'nun kendisinden uzaklaşacağı fikrinden pek hoşlanmaz, ama Apu bu konuda kararlıdır, kendisine yeni ufuklar açacağına inandığı büyük kente yükseköğrenime gidecektir.

Artık bir delikanlı olan Apu (bu noktadan sonra artık onu aktör Smaran Ghosal canlandırır) bir yandan Kalküta'da koleje devam ederken, bir yandan da harçlığını çıkarmak için bir matbaada çalışmaya başlar. Bu sırada annesi köyde hastalanır ve ölür. Apu annesi ölürken yanında olamamıştır. Birkaç parça eşyasını toplayan Apu Kalküta'ya döner.

Oyuncu kadrosu

Üçlemenin bu ikinci filminde artık bir delikanlı olan Apu (Smaran Ghosal) okumak için geldiği Kalküta'da.
Oyuncu Rolü
Kanu BannerjeeHarihar Ray (baba)
Karuna BannerjeeSarbojaya Ray (anne)
Pinaki SenguptaApu (küçüklüğü)
Smaran GhosalApu (delikanlılığı)
Subodh GanguliOkul Müdürü
Santi GuptaGinnima
Ramani SenguptaBhabataran (yaşlı amca)
RanibalaTeliginni
Sudipta RoyNirupama
Ajay MitraAnil

Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi

Satyajit Ray 1955 yılında çektiği "Yol Türküsü" nün uluslararası alanda yarattığı büyük sansasyon üzerine ilk filmin kahramanı Apu'nun öyküsünün devamını da yapmaya karar verdi. 1956 ve 1959'da tamamanan devam filmleri ilki kadar ses getirmedi. Bu üç filme birlikte "Satyajit Ray'in Apu Üçlemesi" adı verilmektedir.

Yıl Özgün adı Türkçe adı Renk Uyarlandığı eseri yazan Müzik Görüntü yönetmeni
1955Pather PanchaliYol TürküsüS&BB. Bandyopadhyay Ravi ShankarSubrata Mitra
1956AparajitoYenilmezS&BB. BandyopadhyayRavi ShankarSubrata Mitra
1959Apur SansarApu'nun DünyasıS&BB. BandyopadhyayRavi ShankarSubrata Mitra

Kaynakça

  1. ^ "Aparajito (The Unvanquished)" (İngilizce). www.satyajitray.org. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2009. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roman Polanski</span>

Roman Polanski, Yahudi asıllı Polonyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve eski aktördür.

Muammer Sun, Türk besteci ve eğitimcidir.

<i>İnce Memed I</i> Yaşar Kemalin romanı

İnce Memed I, Yaşar Kemal'in İnce Memed serisinin ilk kitabıdır. 1955 yılında yayımlandı. Yaşar Kemal’in baş yapıtı olarak değerlendirilen eser, Çukurova köylüsünün ağalığa karşı mücadelesini anlatır. Yazarın ilk romanıdır. 1953-1954’te Cumhuriyet gazetesinde tefrika edilmiş; 1955’te Çağlayan Yayınları tarafından iki cilt olarak kitap halinde basılmıştır. Eser, Varlık dergisinin düzenlediği 1956 yılı Varlık Roman Armağanı ile ödüllendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Abbas Kiyarüstemi</span> İranlı yönetmen, senarist, fotoğrafçı ve yapımcı

Abbas Kiyarüstemi, dünya çapında tanınan ve takdir gören İranlı yönetmen, senarist ve yapımcıdır. 1970'ten bu yana sinema alanında çalışmakta olan Kiyarüstemi, kısa film ve belgeseller de dahil olmak üzere, 40'tan fazla filmde çalıştı. Özellikle Köker Üçlemesi, Kirazın Tadı ve Rüzgâr Bizi Sürükleyecek filmleriyle dikkat çekti ve eleştirel başarı kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Lars von Trier</span> Danimarkalı yönetmen ve senarist

Lars von Trier, Danimarkalı film yönetmeni ve senarist. Yaklaşık kırk yıldan fazla süren üretken ve tartışmalı bir kariyere sahiptir. Eserlerinde, türe ve teknik yenilikçiliğe; varoluşsal, sosyal ve siyasi konuların çatışmacı incelenmesine ve merhamet, fedakârlık ve zihinsel sağlık gibi konuların tedavisine yer verir. Siyasi ve insani yardım çalışmaları, 2004 yılında Barış İçin Sinema bilinçlendirme ödülüyle onurlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Kolçak</span> Türk oyuncu

Eşref Kolçak, Rus-Türk televizyon ve sinema oyuncusu ve tiyatrocudur.

<span class="mw-page-title-main">Kirk Douglas</span> Amerikalı sahne sanatçısı (1916 – 2020)

Kirk Douglas, Amerikalı oyuncu ve film yapımcısıdır. Douglas, "Spartaküs" gibi 20. yüzyılın en önemli filmlerine imza atmış, önemli bir oyuncudur. oyuncu Michael Douglas'ın babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Satyajit Ray</span>

Satyajit Ray, Hindistanlı yönetmen, yapımcı. 20. yy.'ın en önemli yönetmenlerindendir. Kalküta'da Bengalli ve sanat dünyasının önde gelen ailelerinden birinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Presidency College ve Visva-Bharati Üniversitesinde okudu. Kariyerinin başında reklam alanında çalışan Ray, Fransız yönetmen Jean Renoir'le tanışması ve bir Londra ziyaretinde İtalyan yeni gerçekçi film Bisiklet Hırsızları'nı seyretmesinin ardından, film çekmeye karar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Martin McDonagh</span>

Martin McDonagh, İrlandalı çağdaş oyun yazarı, BAFTA ödüllü film yönetmeni ve senaristtir.

<i>Narayama Türküsü</i> (film, 1958)

Narayama Türküsü 1958 Japonya yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Narayama Bushiko (楢山節考) olan film uluslararası festivallerde ve İngilizce konuşulan ülkelerde Ballad of Narayama adıyla gösterilmiştir.

<i>Narayama Türküsü</i> (film, 1983)

Narayama Türküsü 1983 Japonya yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Narayama Bushiko (楢山節考) olan film uluslararası festivallerde ve İngilizce konuşulan ülkelerde The Ballad of Narayama adıyla gösterilmiştir.

Üçleme, triloji veya üçlü yapıt; birbirinin devamı niteliğinde olan ya da birbiri ile karakterler veya konu açısından bağlantılı olan üç eser. Genellikle edebiyat, sinema, video oyunu ve tiyatro alanlarında kullanılır. Bu türdeki eserler bazen bir bütün, bazen de üç ayrı çalışma olarak kabul edilebilmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Satyendra Nath Bose</span> Hint matematikçi ve fizikçi (1894–1974)

Satyendra Nath Bose, Royal Society üyesi Hint matematikçi ve fizikçi.

<i>Yol Türküsü</i> (film) film

Yol Türküsü, 1955 Hindistan yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Pather Panchali olan film 1970'lerde TRT'de Zorlu Yaşam adıyla, Nisan 1995'te 14. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de Yol Ağıtı adıyla gösterilmiştir. Film uluslararası gösterimlerde Song of the Little Road adıyla da gösterilmiştir.

<i>Apunun Dünyası</i>

Apu'nun Dünyası, 1959 Hindistan yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Apur Sansar olan film bazı uluslararası gösterimlerde The World of Apu adıyla da gösterilmiştir.

Sinemada üçlemeler, birbirleri ile bir şekilde bağlantılı bazı üçlü film gruplarına sinema yazarları ve eleştirmenler tarafından verilen addır. İngilizcede bu kavramın karşılığı Trilogy dir, ancak bazen bunun yerine cycle sözcüğü de kullanılmaktadır.

<i>Almanya, Sıfır Yılı</i>

Almanya, Sıfır Yılı, 1948 İtalya yapımı dramatik Yeni Gerçekçi filmdir. İtalyanca özgün adı Germania Anno Zero olan ve Almanca çekilen filmin Almanya'daki adı ise Deutschland im Jahre Null'du. Film Türkiye'de ilk kez Mart 1966'da Türk Sinematek Derneği'nde gösterilmişti. Filmin sonradan yapılan İtalyanca dublajlı bir versiyonu da yaygın olarak gösterilmiştir.

<i>Kanlı Düğün</i> (oyun)

Kanlı Düğün Federico Garcia Lorca'nın bir tragedya oyunu. Lorca'nın "Köy Trajedileri Üçlemesi" adlı üçlemesinin ilk oyunudur Lorca, oyunu 1932'de yazdı ve ilk olarak 1933'te Madrid'te, aynı yıl Buenos Aires'te sahnelendi.

Apu Üçlemesi, yönetmenliğini Satyajit Ray'in yaptığı Hint filmi üçlemesidir. Yol Türküsü, Yenilmez (Aparajito) ve Apu'nun Dünyası filmleri bu üçlemeyi oluşturmaktadır. Bibhutibhushan Bandopadhyay tarafından yazılan Bangladeş romanları, Pather Panchali (1929) ve Aparajito'dan (1932) esinlenilen filmler 1955-1959 yılları arasında tamamlanmıştır. Filmin özgün müziklerini Ravi Shankar yapmıştır.