İçeriğe atla

Yeniboğaziçi

Yeni Boğaziçi
Αγιος Σέργιος (Yunanca)
Ayios Seryios
Ülkede jure Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs Cumhuriyeti
de facto Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti KKTC
Bölge / İlçeKıbrıs Cumhuriyeti Mağusa kazası
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Gazimağusa İlçesi
İdare
 • Belediye BaşkanıKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Mustafa Zurnacılar
Nüfus
 (2010)
 • Toplam6.443
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
Resmî site
ybbelediyesi.com

Yeniboğaziçi veya Aysergi (YunancaΑγιος Σέργιος, Ayios Seryios), Kıbrıs'ın doğusunda bir kasaba. Fiilî olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Gazimağusa ilçesine bağlı iki muhtarlıktan oluşan bir beldedir.

Yeniboğaziçi Belediyesi'nin toplam nüfusu 6.000 civarındadır.

Tarihçe

1958'e kadar nüfusunun çoğunluğu Rumlardan oluşmaktaydı. 1958 olayları sonrası Aysergi'de yaşayan 80 kadar Kıbrıslı Türk'ün tamamının sonra tamamının Mağusa'ya kaçmasıyla birlikte nüfusun tamamı Rumlardan oluştu. 1974 Kıbrıs Harekâtı'nda Türk ordusundan kaçan 2.050 kişilik Rum nüfus, adanın güneyinde çeşitli bölgelerde göçmen oldu.[1]

Bugünkü Yeni Boğaziçi halkının çoğunluğunu Güney Kıbrıs'taki Aytotoro (Boğaziçi) köyünden buraya göç edenler oluşturmaktadır. Bunların dışında, Kıbrıs'ın değişik yerleri, Türkiye'den Karadeniz Bölgesi'nden gelen göçmenler, İngiltere'den kesin dönüş yapan aileler, bölgeye yerleşen Avrupalılar da bulunmaktadır.[1]

Kültür

Belediyesi İtalya'da başlayıp dünyaya yayılan ve tabiatı, insanı, tüm canlıları doğal ve eko-yaşama yönlendirmeyi amaçlayan cittaslow (yavaşşehir) akımına seçilmiştir.[2]

Mimari kimlik açısından İngiliz döneminde fazla değişikliğe uğramayan ve dolayısıyla Osmanlı kentsel planlamasını yansıtan Yeniboğaziçi'nin karakteristik özelliği, köyün merkezinde yer alan meydandır. Akdeniz kimliği taşıyan meydandaki binalar mimari detaylar açısından uyum içerisinde olup, ilk olarak Osmanlı döneminde yapılıp sonradan Kıbrıslı Rumlar tarafından çeşitli eklemeler yapılarak özgün bir mimari kimliğe sahip olmuşlardır.[3]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b "Agios Sergios". PRIO Cyprus Centre. 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2014. 
  3. ^ Ulaş Dağlı, Uğur (1999). "Yeni Boğaziçi: Kültürlerin Kesiştiği Bir Köy". Kıbrıs Sokaklarında Mimariye Yaşama ve Çevreye Dair. Lefkoşa: Işık Kitabevi Yayınları. ss. 84-88. 
Genel
  • Büyük Kıbrıs Ansiklopedisi, C. I, Lefkoşa 1984.
  • Güneyde Kalan Değerlerimiz, Hasan Fehmi, Lefkoşa.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs</span> Akdenizde ada

Kıbrıs, Güneybatı Asya'da bulunan ve Akdeniz'deki Sicilya ve Sardinya'dan sonra gelen üçüncü büyük adadır. Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'a bağlı üs bölgeleri dışında de jure olarak adanın tamamını, fiilî olarak adanın %59'luk güney kesmini yönetir. 1974'ten beri de facto olarak ikiye bölünmüş olan adanın kuzeyinde yer alan %36'lık bölgesinde günümüzde yalnızca Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Girne</span> Kuzey Kıbrısta şehir

Girne, Kıbrıs'ta bir liman kentidir. Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne kazasının ve fiili olarak parçası olduğu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne ilçesinin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyetinin başkenti

Lefkoşa, Kıbrıs adasının ortasında yer alan, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Kıbrıs'ın en kalabalık kenti ve en önemli kültür, sanayi, ticaret ve ulaşım merkezidir. Lefkoşa, 35°10' kuzey, 33°21' doğuda bulunur.

Çatalköy, Kıbrıs'ta bir kasaba. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Girne kazasında yer alan bir köy, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne ilçesinde yer alan bir belediyedir. Belediye sınırlarına Arapköy ve Esentepe de dahildir. Çatalköy kasabasının nüfusu 2011 itibarıyla 5.110'dur.

Enosis 1930'lu senelerde Birleşik Krallık idaresinde bulunan Kıbrıs adasının "Yunanistan'a bağlanması" anlamında kullanılmıştır. Genel anlamı ise politika açısından "bir ülkenin sınırlarına dahil olma, birleşme" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Erenköy, Kıbrıs</span> Kuzey Kıbrısta balıkçı köyü

Erenköy veya Koççina, Kıbrıs adasında, sivil nüfusa sahip olmayan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasına, de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Lefke ilçesine bağlıdır. Dillirga yöresinin köylerindendir. Erenköy ile Kuzey Kıbrıs'ın kalanı arasında kara bağlantısı bulunmamaktadır ve köy Birleşmiş Milletler kontrolündeki Ara Bölge ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Gönyeli</span>

Gönyeli, Kıbrıs'ta Lefkoşa'yla birleşik olan bir kasaba. de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Bölgesi'nde ve de facto olarak ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa İlçesi'nde yer alır. 2022 yılına kadar yönetimi Gönyeli Belediyesi'ne aitti. 2022'de meclisten geçen bir yasaya göre belediye Alayköy Belediyesi ile birleştirilerek Gönyeli-Alayköy Belediyesi olarak yönetilmeye başlanmıştır. Gönyeli Spor Kulübü maçlarını kasabadaki Ali Naci Karacan Stadı'nda yapmaktadır. Gönyeli Belediyesi her yıl yabancı ülkelerden ekiplerin katıldığı ve dans, spor ve konser etkinliklerinin de kapsamında gerçekleştirildiği Gönyeli Belediyesi Halk Dansları Festivali'ni düzenlemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Erenköy Direnişi</span>

Erenköy Direnişi, 1964 yılında Kıbrıs'ın Erenköy (Koççina) bölgesinde Türk Mukavemet Teşkilatına (TMT) mensup Kıbrıs Türkleri ile Millî Muhafız Ordusuna (MMO) mensup Kıbrıs Rumları arasında meydana gelen çatışmalar.

<span class="mw-page-title-main">Akaça</span>

Akaça, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa Kazası'nda bulunan bir köydür. Konum olarak Lefkoşa'dan 20 kilometre ve Omorfo'dan 15 kilometre mesafededir. Batısında Peristerona, kuzeyinde Avlona bulunur. Köyün içinden aynı adla bir dere geçer, bu dere Peristerona'dan gelen diğer bir dere ile Masari'deki barajda birleşir, oradan da Omorfo'ya ve denize dökülür.

<span class="mw-page-title-main">İnönü, Mağusa</span>

Inönü veya Sinde, Kıbrıs'ta köy. Mesarya Ovası'nda bulunan köy, fiilî olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Gazimağusa ilçesine bağlı bir belediye statüsündedir.

<span class="mw-page-title-main">Dizdarköy</span>

Dizdarköy, Kıbrıs'ın Lefkoşa kazasında köydür.

<span class="mw-page-title-main">Lakadamya</span>

Lakadamya, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'nın güney kesiminin dışta kalan semtlerinden biridir. 2011 itibarıyla nüfusu 38.345'tir. Tarihsel olarak Aşağı Lakadamya ve Yukarı Lakadamya isimli iki köyden oluşmaktaydı. Yukarı Lakadamya'da sadece Kıbrıslı Rumlar yaşamaktaydı, 1960 nüfusu 929'du. Aşağı Lakadamya karma bir köydü; ancak 1958'deki toplumlararası çatışmalar sırasında köydeki tüm Türkler Kuzey Lefkoşa'ya kaçtı. Burasının 1960 nüfusu da 1.128'di. 1974'teki Kıbrıs Harekâtı sonrası Antupolis bölgesi başta olmak üzere bölgeye kuzeyden göçmen olan Rumların yerleşmesi ve Lefkoşa şehrinin genel olarak büyümesi sonucu bölge şehirleşti ve iki köy birleşti.

<span class="mw-page-title-main">Yiğitler Burcu</span>

Yiğitler Burcu Lefkoşa surlarının 11 burcundan en batıda olanıdır. Osmanlı döneminde "Kaytaz", Venedik döneminde ise "Roccas" burcu olarak bilinmekteydi. Burç Türk askerinin kontrolü altında olmasına rağmen gündüzleri sivil halk tarafından ziyaret edilebilmektedir. Burcun üzerinde bir kafe ve çocuk parkı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Deveciler Hanı (Lefkoşa)</span> Lefkoşanın en eski ve büyük hanlarından biri

Deveciler Hanı, Lefkoşa'nın en eski ve büyük hanlarından biriydi. Osmanlı döneminden kalan han, adını develerin hana yüklerini indirmesinden almıştır ve günümüzde Kuzey Lefkoşa'da yer almaktadır. Ayasofya Camii ile Belediye Pazarı'nın toptancılar bölümü arasındaki alanda develer için ahırlar ve sahiplerinin konakladıkları han, iki katlı bir yapıydı. Osmanlı belgelerinde Araplar Hanı olarak geçmekteydi. Ayrıca Selimiye Hanı ile Ayasofya Hanı adlarıyla da bilinmekteydi. 1960'larda yıkılan Deveciler Hanı, günümüzde park etme yeri olarak kullanılmaktadır. Bundan önce de özellikle köylerden kasaba pazarına gelen otobüsler için otobüs terminali olarak kullanılmıştır.

Taksim Sahası, halk arasında anıldığı haliyle Taksim Stadı, Kuzey Lefkoşa, KKTC'de bulunan bir top sahası. Lefkoşa'nın kuzey ve güney bölümlerini birbirinden ayıran alandır ve bölünmüşlüğün simgesi olarak nitelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mansur, Lefkoşa</span>

Mansur Kıbrıs'ta Yeşil Hat içerisinde bulunan bir köydür. Mansur Dillirga bölgesinde bulunup, Erenköy'ün doğusunda, Aşağı Pirgo'nun batısında ve Bozdağ ve Mosfili'nin kuzeyinde yer almaktadır. 1960 yılında köy, 127'si Kıbrıslı Türk ve 20'si Kıbrıslı Rum olmak üzere toplam 147 kişilik bir nüfusa sahipti.

Kırbıs Cumhuriyeti'ne İslam, 1571'de ada Osmanlı'nın eline geçtiğinde Kıbrıs'a İslam getirilmiştir. Bundan önce, adadaki Müslüman varlığı geçicidir. İslam'a geçmek zorunlu değildi, ancak adadaki Katolik Latin nüfusunun çoğunluğu ve Rum Ortodoks nüfusunun daha küçük bir kesimi, vergi statüsü için İslam'a geçmişti. Bu vergi sistemi daha küçük bir ödeme gerektirir ve karşılığında vatandaşlar devletten ve diğer yardımlardan pay alırdı.

<span class="mw-page-title-main">Kumyalı</span>

Kumyalı, Kıbrıs'ta, Karpaz Yarımadası'nda bulunan bir köydür. De jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Mağusa kazasına, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin İskele ilçesine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Haspolat</span>

Haspolat, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'nın dış mahallelerinden biridir. Tarihsel olarak ayrı bir köy olan yerleşim, de facto olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa ilçesinde, de jure olarak ise Kıbrıs Cumhuriyeti'nin aynı isimli kazasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Denya</span>

Denya, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Lefkoşa kazasında bulunan bir köydür. Köy, Mammari'nin yanında yer almakta olup Yeşil Hat'taki dört köyden biridir. Köyün nüfusu 2011 yılı itibarı ile 373'tür.