Yeni toplum

Yeni Toplum, Fransa cumhurbaşkanı Georges Pompidou'nun başbakanı Jacques Chaban-Delmas'ın savunuculuğunu yaptığı bir politikadır. 1969'da Hükûmet programını açıkladığı konuşmasından itibaren bu politikayı savunmuştur. Kolbertist ve Merkezci anlayıştan etkilenmiştir. Sosyal diyaloğa geniş yer veren, ifade özgürlüğü ve bazı siyasi açılımlar konusunda ilerlemeci bir taahhüt ile Mayıs 68 olaylarındaki taleplere yanıt vermek istemiştir.

Yenileştirilmiş bir Fransa Radyo-Televizyon Yayın Ofisi (ORTF), Fransa gemisi ve Concorde uçağı ile sembolleştirilmiş bir Fransa düşüncesini oluşturmuştur. Siyasi olarak daha açık bir düşünce olup, merkezci çizgi ile yakınlaşmıştır; ama bu düşünce Pompidou'yu ve Pompidou'nun yakın danışmanlarını (Marie-France Garaud ve Pierre Juillet) ve hatta liberal müttefikleri olan Valéry Giscard d'Estaing'i kızdırmıştır.

16 Eylül 1969'da Fransa Ulusal Meclisi'nde yaptığı meşhur konuşma ile "gelişmiş, genç, cömert ve serbest" bir toplum temennisinde bulunmuş, diğer gelişmiş ülkelere göre endüstriyel planda gecikme olduğunu dillendirmiş, bunun nedeninin hem ekonomik yapı hem de arkaik bir toplumsal yapı (konuşmasında "kast toplumu" demiştir.) olduğunu belirtmiştir.

Somut olarak, kamu hizmetlerine büyük bir otonomi vererek, ORTF'yi özelleştirmeden ancak iki rakip kanal kurarak, ayrıca üniversitelere de özerklik vererek, vergi düzenini yeniden inşa ederek, devletin rolünü yumuşatmayı ve modernize etmeyi teklif etmiştir.

Son olarak, hükûmet tarafından, sendikalar ve patronlar arasındaki müzakereler ve şirket yaşamına katılan ücretli işçiler ile beraber sosyal diyaloğa ve adalete büyük bir önem atfedildiğini not edebiliriz. Böylelikle Alman modeli olan sosyal piyasa ekonomisine yakınlaşılmıştır.

Yeni Toplum projesi Georges Pompidou'nun taahhüt ettiği modernizasyon ile alakalı pek çok konuda uyumlu olmasına karşın, ciddi muhalifleri vardı ki bunlar Pompidou üzerinde etkili olan danışmanları Juillet ve Garaud idi, ayrıca Pompidou da Chaban'ın hükûmet programı üzerine yaptığı konuşmasından rahatsız olmuştu zira Pompidou'ya göre yaptığı konuşma bir başbakanlık değil bir cumhurbaşkanlığı konuşması gibiydi. Yeni Toplum kavramı da Pompidou'ya değil Chaban'a atfedilmiştir.

Jacques Chaban-Delmas'ın istifası ve Yeni Toplum'un başarısızlığı sağdaki Neogaullizmin baskınlaşmasına ve sol gaullistlerin çoğunluk partisi olan UDR'den uzaklaşmasına ve hatta ayrılmasına neden olmuşlardır.