İçeriğe atla

Yeni sanayileşen ülkelerde bilim

Bilimsel araştırma, dünyanın geri kalanının göze çarpmayan küçük katkılarının yanı sıra gelişmiş ülkelerde yoğunlaşmıştır.[1] Nobel Ödüllerinin çoğu ABD, Avrupa veya Japonya'dan çıkmaktadır. Birçok yeni sanayileşen ülke, bilim kurumları kurmaya çalışmıştır, fakat sınırlı bir başarı elde etmişlerdir. Bu ülkelerin bilim için yeterli bir işgücü havuzu yoktur ve fen eğitimine yeterli yatırımları yapmamaktadırlar.[2][3][4]

Yeni sanayileşen ülkelerin sınırlı başarısı

Yeni sanayileşen ülkelerden çıkıp dünya genelinde iz bırakmış çok az bilim insanı olmasının nedeni kısmen sosyal ve tarihi nedenlere dayanıyor.[5] Gerçek bir bilim insanı okul yıllarından çalışacağı bilim kuruluşuna kadar kendisiyle ilgilenilmiş kişidir. Yeterli sayıda öğrencinin bilimi bir kariyer seçeneği olarak görmesi ve belki de gelecekte başarılı bir bilim insanı olması ancak öğrencilerine ilham veren fen öğretmenleriyle mümkün olabilir.[6]

Benzer noktaları

Doğrusunu söylemek gerekirse yeni sanayileşen ülkelerin çoğunun ortak noktası kolayca tespit edilebilir. Bu ülkelerde bilim kuruluşlarının düzgün çalıştığını söylenebilir fakat hiçbiri gelişmiş ülkelerindeki kadar başarılı olamamıştır.[7]

II. Dünya Savaşı'ndan sonra, fen eğitimi almış küçük elit gruplar Hindistan, Pakistan, Brezilya ve Irak gibi ülkelerde yükselişe geçti. Bu ülkelerdeki bilimin ilerlemesini sağladılar; ülkelerindeki berbat durumdaki bilim kuruluşlarıyla Manhattan projesi tipinde nükleer enerji, elektronik, eczacılık veya uzay keşiflerine girişebildiler. Örneğin Hindistan'da binlerce teknisyenin seferber olduğu bir nükleer enerji programı başlatıldı ve milyonlarca dolara mal oldu, fakat sınırlı bir başarı elde edildi.[8] Yine de Çin, Kuzey Kore, Hindistan ve Pakistan nükleer silahların konuşlandırılmasında başarılı oldular ve bazıları, mesela Çin ve Hindistan, uzay programlarını başlattılar (örneğin Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu'nun "Ay Aracı" anlamına gelen Chandrayaan I (Sanskritçe: चंद्रयान-1) insansız Ay göreviydi ve ikinci Chandrayaan görevinin bir parçası olarak Ay'a 2010 veya 2011'de arazi aracı göndermeyi umut ediyordu; Çin'in deneme projesi Chang'e I, organize bir şekilde devam ediyor). Gerçek şu ki, bu işlerden sorumlu bilim insanlarının çoğu eğitimini ABD veya Avrupa'da almıştı. Ek olarak yerel bilim kuruluşlarında güçlükle çığır açıcı çalışmalar yürüten Nobel ödüllü bilim insanı vardı.

Brezilya'da bilim

Brezilya'da bilim etkin olarak 19. yüzyılın başında başladı. Bu zamana kadar Brezilya; üniversitesiz, müzesiz, matbaasız, kütüphanesiz, fakir bir ülkeydi. Bu belki de Portekiz koloni güçlerinin kasıtlı bir politikasıydı çünkü eğitimli Brezilyalıların milliyetçiliği güçlendirmelerinden ve siyasi bağımsızlık isteyeceklerinden korkuyorlardı.

Bir Brezilya bilim kuruluşu kurmak için ilk girişim 1783 civarında Portekiz'in başbakanı, Pompal'ın Marki'si, tarafından Brezilya faunasını, bitki örtüsünü ve coğrafyasını keşfetmek için gönderilmiş Portekizli natüralist Alexandre Rodrigues tarafından yapılmıştır. Ancak koleksiyonları Étienne Geoffroy Saint-Hilaire tarafından Paris'e taşındı. 1772'de ilk eğitimli topluluk, Sociedade Scientifica, Rio de Janeiro'da kuruldu fakat sadece 1794 yılına kadar sürdü. Ayrıca, 1797'de, ilk botanik enstitüsü Salvador, Bahia'da kuruldu. 20. yüzyılın yirmili ve otuzlu yıllarında, Brezilya'nın büyük üniversiteleri birtakım mevcut tıp, mühendislik ve hukuk okulları tarafından organize edildi. Brezilya Üniversitesi 1927 yılında; São Paulo Üniversitesi, günümüzde ülkenin en büyük üniversitesi, 1934 yılında kuruldu.

Günümüzde Brezilya'nın bilim ve teknolojide gelişmiş bir organizasyonu vardır. Temel araştırmaları büyük ölçüde devlet üniversiteleri, araştırma merkezleri ve enstitüleri, bazı özel enstitüler, özellikle de kâr amacı gütmeyen sivil toplum örgütleri tarafından gerçekleştiriliyor. Bu araştırmaların fonlarının %90'ından fazlası devlet kaynaklarından sağlanıyor.

Uygulamalı bilim, teknoloji ve mühendislik, daha gelişmiş Amerika Birleşik Devletleri, Güney Kore, Almanya ve Japonya gibi ülkelerin aksine, büyük ölçüde üniversite ve araştırma merkezleri tarafından yürütülür. Son zamanlarda bu yöne gözle görünür bir eğilim var. Motorola, Samsung, Nokia ve IBM gibi şirketler Brezilya'da büyük ARGE merkezleri kurdular. Bunun için teşvik edici etmenlerden birisi, nispeten ucuz ve yetenekli işgücünün yanı sıra haberleşme, bilgisayar ve dijital elektronik gibi alanlardaki yüksek teknolojili imalatçı şirketlerin, brüt gelirin %5'ine varan vergilerden muaf tutan Bilişim Yasası'ydı. Yasa, Brezilya ARGE'lerine yılda 1,5 milyar dolardan fazla yatırım yapılmasını sağladı. Çok ulusu şirketler ayrıca Brezilyalılar tarafından tarafından tasarlanıp geliştirilen, başka ülkelerde makbule geçen, otomotiv, uçak, yazılım, fiber optik kablo, elektrikli alet ve buna benzer ürün ve teknolojileri icat ettiler.

Brezilya biliminin bugün karşılaştığı zorluklar: sistemi kaliteyle genişletmek, halihazırda yetkinliklerini desteklemek; araştırma sektöründen sanayiye bilgi aktarımı; mevcut programın değerlendirilmesini sağlamak ve ülke için ilgili alanlarda inovatif projeler başlatmak. Buna ek olarak, bilimsel bilgi dağıtımı, bilimin popülerleştirilmesi için esas rol oynuyor. Hükûmet bu zorlukları kurumsal tabanda ve nitelikli bilim insanlarıyla çözüyor.[9]

Çin'de bilim

Çin'i inceleyen birçok tarihçinin ilgisini çeken bir soru, Çin'in bilimsel bir devrim gerçekleştirmediği ve teknolojisinin Avrupa'nın gerisinde kaldığı gerçeğidir. Bu soruya, kültürel, politik ve ekonomik anlamda birçok hipotez önerilmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Calestous Juma, Limits to South-South collaboration, Nature, 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Mayıs 2020 
  2. ^ N. Gopal Raj (8 Temmuz 2004), Universities and scientific research, The Hindu, 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Mayıs 2020 
  3. ^ José Goldemberg (20 Şubat 1998), "What Is the Role of Science in Developing Countries?", Science, 279 (5354), ss. 1140-1141, doi:10.1126/science.279.5354.1140, 9 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Aralık 2007 
  4. ^ Garg, K. C.; Gupta, B. M. (10 Mayıs 2003), "Decline in science education in India – A case study at + 2 and undergraduate level" (PDF), Current Science, 84 (9), 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 6 Mayıs 2020 
  5. ^ Philip G. Altbach (Mart 1992), "Higher education, democracy, and development: Implications for Newly Industrialized Countries", Interchange, Netherlands: Springer, 23 (1–2), ss. 143-163, doi:10.1007/BF01435230 
  6. ^ Jean-Jacques Salomon; Francisco R. Sagasti, and; Céline Sachs-Jeantet, (Ed.) (1994), "Institutional growth in the moulds of "national science"", The uncertain quest: science, technology, and development, United Nations University Press, 12 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Aralık 2007 
  7. ^ "1195.pdf - may102004 - currsci - Indian Academy of Sciences" (PDF). Ias.ac.in. 5 Kasım 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2018. 
  8. ^ "Nuclear Power in the Third World: An Analysis". Ccnr.org. 24 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2018. 
  9. ^ José Galizia Tundisi, Science in Brazil, Government of Brazil, 15 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (– Scholar search) arşivlendi, erişim tarihi: 21 Aralık 2007 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilim</span> bilgiyi inşa eden ve organize eden sistematik sistem ve bu sistem tarafından üretilen bilgi kümesi

Bilim veya ilim, nedensellik, merak ve amaç besleyen, olguları ve iddiaları deney, gözlem ve düşünce aracılığıyla sistematik bir şekilde inceleyen entelektüel ve uygulamalı disiplinler bütünüdür. Kimi kullanımlarda bu tanımın "ilim" için geçerli olmadığının altını çizmek gerekir. Çünkü bilim somut, evrensel olayları kendine konu edinmişken ilim doğaötesi olaylarla da ilgilenebilir fakat somut kanıt sunmaz. Bilimi sınıflandıran bilim felsefecileri bilimi formal bilimler, sosyal bilimler ve doğa bilimleri olmak üzere üçe ayırır. Bilimin diğer tüm dallardan en ayırt edici özelliği, savunmalarını somut kanıtlarla sunmasıdır. Bu sayede bilim, bilinmeyen olguları açıklamamıza ve evreni idrak etmemize güçlü destek olur.

Siyaset bilimi, politika bilimi ya da politoloji, siyasi teorileri ve siyasi teorilerin pratiklerini inceleyen, siyasi sistemler ve siyasi davranışlar alanıyla ilgilenen bir sosyal bilim alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Parapsikoloji</span> Paranormal ve psişik olayların incelenmesi

Parapsikoloji; duyular-dışı algılama, psikokinezi, ölümden sonra yaşam gibi konulara ilişkin paranormal olayların; deneysel yöntem yoluyla, çok disiplinli etüdü. Parapsikologlar tarafından, telepati, durugörü gibi paranormal yetenekleri, psikokinezi fenomenini ve diğer çeşitli psişik fenomenleri konu alan bir araştırma alanı olarak görülür. Ortodoks psikoloji bilimi tarafından, kapsam dışı ya da açıklanamaz kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">BRICS</span> ekonomik birlik

BRICS terimi, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın ekonomilerini kastetmek için kullanılır. BRICS, bu ülkelerin İngilizce isimlerinin baş harflerinden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Paperclip Harekâtı</span>

Paperclip (Ataş) Harekâtı, ABD askeri istihbarat servisinin II. Dünya Savaşının sonu ve sonrasında Nazi Almanyası'ndan önemli bilim adamlarının ülke dışına kaçırılması operasyonunun kod adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Savunma harcamalarına göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Ülkelere göre savunma harcamaları listesi, mevcut en son bilgiler kullanılarak yıllık olarak oluşturulan bir listedir. Bu bilgilerden bazıları Amerika Birleşik Devletleri Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın World Factbook 'tan edinilmiştir.

Bilim parkı veya teknopark, üniversiteler tarafından oluşturulan alanlarda araştırma-geliştirme yapacak firmalara kiralanarak firmaların büyümesini teşvik edici düzenlemelerle desteklendiği; ticari amaçlı bilimsel veya endüstriyel araştırma yapılan binalardan oluşan bir bölgedir. Araştırma parkı, teknoloji parkı, teknopolis, teknokent ve biyomedikal park gibi terimler de kullanılır. Hangi terimin kullanıldığı yapılan araştırma ve geliştirme türüne bağlıdır. Bilim parkları ulusal ekonominin gelişmesine, yeni teknoloji firmaların desteklenmesine, yabancı yatırım çekmek ve ihracatı artırmaktadır.

Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM), bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik sözcüklerinin baş harflerinden oluşan kısaltma. Amerika Birleşik Devletleri'nde STEM olarak adlandırılan bu standart, okul düzeyinde matematik ve fen bilimleri derslerinin bütünleştirilmesi olarak yaygınlaşmış olsa da mühendislik ve teknolojinin sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikler ile öğretilmesi olarak da anlaşılmaktadır. Örnek olarak, Amerikalı fen eğitimi standartlarına mühendislik ve mühendisliğin doğasının ve ortak çekirdek matematik müfredatına ise matematiksel modellemenin eklenmesi gösterilebilir. Her ne kadar ABD bağlamında STEM, ekonomik anlamda ilerleme ve liderlik için insangücü ihtiyacını karşılamayı ve güçlendirmeyi hedeflese de toplumsal barış ve eğitimde fırsat eşitliğini sağlamada bir araç olarak da kullanılabileceği savunulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı</span>

Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı silahlı çatışmaları azaltmak ve uluslararası güvenliği tehdit eden unsurlara çözümler üretebilmek için bilim insanlarını ve kamuoyunun önemli isimlerini bir araya getiren uluslararası bir kuruluş. 1955 yılında Russell-Einstein Manifestosu'nun yayınlanmasının ardından, 1957 yılında nükleer silah karşıtı bilim insanı Joseph Rotblat ve Bertrand Russell tarafından Kanada'nın Pugwash adlı köyünde kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Pasteur Enstitüsü</span> sağlık organizasyonu

Pasteur Enstitüsü, Fransa merkezli bir kâr amacı gütmeyen kuruluştur. Vakfın kuruluş amacı özellikle biyoloji, mikroorganizmalar, hastalıklar ve aşılar hakkında araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütmektir. Kurum ismini kendi zamanında modern tıp alanında önemli katkıları olan, pastörizasyon mucidi, şarbon basili ve kuduz virüsü için aşı geliştiren Louis Pasteur'den almaktadır. Enstitü 4 Haziran 1887 tarihinde kurulmuş ve 14 Kasım 1888 tarihinde hizmete açılmıştır.

Vize'den muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Hindistan ziyaretçileri Hint diplomatik temsilciliklerinden vize almak zorundadır. Hindistan, Dünya'daki birçok ülkeden turist elektronik vizesi alınmasına izin vererek 2014 yılında vize politikası reformu yapmayı planlıyor.

<span class="mw-page-title-main">Yeni sanayileşen ülkeler</span>

Yeni sanayileşen ülkeler (YSÜ) terimi, siyaset bilimciler ve ekonomistler tarafından dünyadaki birçok ülkeyi tanımlamada kullanılan bir sosyoekonomik sınıflandırmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu</span>

Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu merkezi Bengaluru şehrinde bulunan Hint hükümeti'nin uzay ajansıdır. Vizyonu, uzay bilimi araştırması ve gezegensel araştırmayı takip ederken "ulusal kalkınma için uzay teknolojisini kullanmaktır".

Çin'de küreselleşme, Çin toplumunun benimsediği yabancı ekonomik, sosyal ve kültürel etkileri ve bu işlemin tarihiyle ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de eğitim</span> Çin Eğitim Bakanlığının işlettiği bir devlet eğitim sistemi

Çin'de eğitim, Çin Eğitim Bakanlığı'nın işlettiği bir devlet eğitim sistemidir. Tüm vatandaşların en az dokuz sene okul eğitimi görmesi şart. Hükûmetin finanse ettiği bu dokuz senelik zorunlu eğitim; altı ya da yedi yaşında başlayan altı senelik ilköğretim (小学) ve 12 ile 15 yaşları arasında üç senelik ortaokul (初中) eğitiminden ibaret; ancak bazı eyaletlerde beş senelik ilkokul ve dört senelik ortaokul var. Ortaokul sonrası ise Çinli öğrenciler üç senelik lise (高中) eğitimi görür.

<span class="mw-page-title-main">Chandrayaan-2</span>

Chandrayaan-2 (Sanskrit: चन्द्रयान-२; kelime anlamı ile 'Ay aracı'

Kazakistan'da bilim ve teknoloji, geniş bir tarihe dayanmaktadır. Dünyaca ünlü filozoflar ve bilim insanları Kazakistan coğrafyasından çıkmıştır. Günümüzde Kazakistan Cumhuriyeti, bilimi ve teknolojik ilerleme amacıyla hükûmet politikaları geliştirmektedir.

Chartered Scientist (CSci), lisanslı üye kuruluşları aracılığıyla Bilim Kurulu tarafından Birleşik Krallık'ta verilen profesyonel bir unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan Bilim Enstitüsü</span>

Hindistan Bilim Enstitüsü (IISc); bilim, mühendislik, tasarım ve yönetim alanlarında yüksek öğrenim ve araştırma yapan devlet üniversitesidir. Hintdistan eyaleti Karnataka'da bulunan Bangalore şehrinde yer almaktadır. Enstitü, 1909 yılında Jamsetji Tata'nın aktif desteğiyle kurulmuştur ve bu nedenle yerel olarak "Tata Enstitüsü" olarak da bilinir. 1958'de üniversite statüsü ve 2018'de Yüksek Onur Enstitüsü statüsü verildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.