İçeriğe atla

Yeni sağ

Yeni Sağ, farklı ülkelerdeki çeşitli sağcı siyasi gruplar veya politikalar için kullanılan bir terimdir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Doğu Avrupa partilerinin ortaya çıkışını anlatmak için de kullanılmıştır.[1]

Tarihçe

"Yeni Sağ" sözcüğü, Barry Goldwater'ın 1964 başkanlık kampanyası sırasında, liberalizme yanıt olarak aşırı muhafazakâr, dinî değerlerle dolu, açıkça popülist, eşitlik karşıtı ve ırk ayrımcılığının kaldırılmasına hoşgörüsüz olarak ortaya çıktı. Richard Viguerie tarafından popüler hâle getirilen bu terim daha sonra dünyadaki sosyal olarak muhafazakâr savunucuları (Ronald Reagan, Margaret Thatcher, Turgut Özal) tanımlamak için kullanılmaya başlandı.[2]

Kaynakça

  1. ^ Hanley, Sean (2007). The New Right in the New Europe: Czech Transformation and Right-wing Politics, 1989–2006.
  2. ^ Far-Right Politics in Europe (İngilizce). Harvard University Press. 20 Mart 2017. s. 122. ISBN 9780674971530. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Muhafazakârlık veya tutuculuk, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal felsefedir. Daha belirgin bir anlamda ilgili toplumun içinde bulunduğu çağın gereklerini göz ardı etmeksizin, geçmişten gelen tarihsel, kültürel ve uygar birikimlerini kaybetmeden, kısaca öz dinamiklerinin değişmesine karşı direnç gösteren, toplumsal-kültürel değerlerin korunmasını savunan politik bir görüştür.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Hristiyan Demokrat Birliği</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği, Hristiyan demokrat ve liberal muhafazakâr görüşte, merkez sağ pozisyonda bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

Sağcılık, toplumsal hiyerarşiyi veya toplumsal eşitsizliği kabul eden veya destekleyen siyasal duruş veya etkinliktir. Toplumsal eşitsizlik, sağcılar tarafından; ya milletsel/ırksal farklılıklardan, ya dini ve inançsal farklılıklardan, ya kültürel ve sosyal farklılıklardan ya da piyasa ekonomisindeki rekabetten kaynaklandığı için kaçınılmaz, doğal, normal veya cazip bulunur. Sağ ve sol isimli siyasal kavramlar, Fransız Devrimi (1789-1799) zamanında, ayrı görüşteki siyasetçilerin Fransız parlamentosunun sağında veya solunda oturmalarından esinlenilerek oluşturulmuştur; parlamento başkanının sağındaki koltuklarda oturanlar, çoğunlukla monarşist Ancien Régime destekçilerinden oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">ATAKA</span>

ATAKA Bulgaristan'daki milliyetçi bir partidir.

<span class="mw-page-title-main">Halk Partisi (İspanya)</span>

Halk Partisi, İspanya'daki muhafazakâr ve Hristiyan demokrat bir siyasî partidir. İspanya siyasetindeki dört büyük siyasi partiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Halk Partisi</span> Avrupadaki en büyük uluslararası siyasi parti

Avrupa Halk Partisi (EPP), Hıristiyan demokrat, liberal-muhafazakar ve muhafazakar üye partilere sahip bir Avrupa siyasi partisidir. Ulusötesi bir örgüt olup diğer siyasi partilerden oluşur. 1976'da ağırlıklı olarak Hristiyan demokrat partiler tarafından kurulan parti, o zamandan beri üyeliğini liberal-muhafazakar partileri ve diğer merkez sağ siyasi perspektiflere sahip partileri kapsayacak şekilde genişletti. 31 Mayıs 2022'de parti, aynı zamanda EPP'nin de üyesi olan Manfred Weber'i Başkan olarak 2019'da Spitzenkandidat seçti.

Merkez sağ, siyasi spektrumun sağında yer alırken merkeze daha yakındır. Merkez sağ partiler genellikle liberal demokrasiyi, kapitalizmi, piyasa ekonomisini, özel mülkiyet haklarını ve az ölçekte bir refah devletini destekler. Merkez sağ oluşumlar muhafazakârlığı ve ekonomik liberalizmi desteklerken sosyalizm ve komünizme karşı çıkarlar.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka Halk Partisi</span>

Danimarka Halk Partisi, Danimarka'da muhafazakâr bir siyasi partidir. Parti genellikle akademisyenler tarafından sağ kanat popülist, uluslararası medyada ise aşırı sağ olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca akademik çevrelerde ve medyada milliyetçi ve göçmen karşıtı bir parti olarak da tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aşırı sol</span> politik konum

Aşırı sol, radikal sol veya ekstrem sol siyasi yelpazenin solunda standart siyasi solun ötesinde olan politikalardır. Terimin tek ve tutarlı bir tanımı yoktur; bazı bilim insanları bunu sosyal demokrasinin daha solunu temsil ettiği şeklinde değerlendirirken diğerleri bunu komünist partilerin soluyla sınırlı tutar. Bazı durumlarda aşırı sol, bazı otoriterlik biçimleri, anarşizm, komünizm ve Marksizm ile ilişkilendirilmiş veya devrimci sosyalizm, buna ek olarak ilgili komünist ideolojileri veya anti-kapitalizm ve küreselleşme karşıtlığını savunan gruplar olarak karakterize edilmiştir. Aşırı sol terörizm, ideallerini demokratik süreçleri kullanmak yerine siyasi şiddet yoluyla gerçekleştirmeye çalışan aşırıcı, militan veya isyankar gruplardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Seferberlik</span> Güney Kıbrısta bir siyasi parti

DİSİ, açık adıyla Demokratik Seferberlik, Kıbrıs Cumhuriyeti'nde muhafazakâr ve Hristiyan demokrat bir siyasi partidir. 1976 tarihinde Glafkos Klerides tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Aşırı sağ</span> sağcı siyasette sağcılığın en yüksek biçimini gösteren politik konum

Aşırı sağ, radikal sağ ya da ekstrem sağ, sağcı siyasette sağcılığın en yüksek biçimini gösterir. Aşırı sağ siyaset, toplumsal hiyerarşiyi aşırı biçimde destekler; daha doğuştan bazı insanların aşağı, bazılarınınsa üstün olduğu gibi düşünceleri içinde barındırır. Belirli kişilerin ya da grupların ileri derecede üstünlüğünü destekler. Bu tip siyaset genel olarak otoriterdir ve radikal biçimde sol fikirlere karşıtlık içerir. Genellikle aşırı sağ terimi istenmeyen gruplara karşı göç ve uyum karşıtlığı duruşları, sosyokültürel boyutta baskı, milliyet ayrımcılığı; ırksal ve dinsel grupların kendilerini diğerlerinden üstün konuma getirecek tutumlar, küreselleşme karşıtlığı gibi görüşleri kapsamaktadır. Başka bir deyişle kavram aşırı milliyetçi, yabancı düşmanı, ırkçı, köktendinci özelliklerine sahip kişi ya da grupları tanımlamada kullanılır.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

Sosyal muhafazakârlık, sosyal çoğulculuk yerine geleneksel güç yapılarına vurgu yapan bir politik felsefe ve muhafazakârlık çeşididir. Kuzey Amerika'daki sosyal muhafazakârlık, 1800'lerin başında, William Wilberforce ve Abraham Lincoln tarafından ifade edildiği gibi, köleliğin, Hristiyanlık ve anayasa karşıtı yönlerine bir tepki olarak yükseldi. Ayrıca alt sınıf Protestan Amerikalıların ekonomik güvensizliği, McCarthycilik ve sosyal kurumlara yönelik diğer zorluklarla da uğraştılar. Sosyal muhafazakârlar genellikle sosyal konuların örgütlenmesini ve siyasallaştırılmasını desteklediler.

Millî muhafazakârlık, millî kimlik ve kültürel kimliğin korunmasına odaklanan muhafazakârlığın milliyetçi bir çeşididir. Millî muhafazakârlar genellikle milliyetçiliği geleneksel kültürel değerleri, aile değerlerini ve göçmen karşıtlığı destekleyen muhafazakâr duruşlarla birleştirir. Millî muhafazakârlık, ulusal veya ulusçu muhafazakârlık olarak da isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Sırp İlerleme Partisi</span>

Sırp İlerleme Partisi, Sırbistan'da faaliyet gösteren muhafazakâr bir merkez sağ partidir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Halk Partisi (Avrupa Parlamentosu grubu)</span>

Avrupa Halk Partisi grubu, Avrupa Parlamentosu'nda Avrupa Halk Partisi'ne üye partilerden seçilen milletvekillerinin oluşturduğu merkez sağ meclis grubudur. EPP Grubu, Hristiyan-demokratik, muhafazakar ve liberal-muhafazakar yönelimli politikacılardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">GERB</span> Bulgaristanda 13 Mart 2006 tarihinde kurulan liberal muhafazakâr ve popülist bir siyasi parti

GERB Bulgaristan'da 13 Mart 2006 tarihinde kurulan liberal muhafazakâr ve popülist bir siyasi partidir. Partinin kısa ismi olan герб/gerb Bulgarca "arma" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sağ popülizm</span> sağ siyaset ile popülist söylem ve temaları birleştiren siyasi ideoloji

Sağ popülizm, sağ siyaseti popülist retorik ve temalarla birleştiren bir siyasi ideolojidir. Popülizm, politikacıların elitlerden ziyade sıradan insanlara hitap etmesi gerektiği fikridir. Sağ kanat popülistler genellikle düzene karşı konuşurlar ve halktan destek almak için elitizm karşıtı duyguları kullanırlar. Genellikle ülkelerinin kültürünü, kimliğini ve ekonomisini yabancılardan gelen tehditlere karşı savunurlar. Bu ideoloji sağcı siyaset, sosyal muhafazakârlık, ekonomik milliyetçilik ve mali muhafazakârlık ile ilişkilidir.

Eski Sağ, Amerikan muhafazakârlığının, en belirgin olan bir kolu için kullanılan gayri resmî bir isimdir.