İçeriğe atla

Yeni İsveç

Yeni İsveç
Nya Sverige (İsveççe)
Yeni İsveç
Yeni İsveç bayrağı
Bayrak
Yeni İsveç haritadaki konumu
BaşkentChristina Kalesi
39°44′14″K 075°32′18″B
Resmî dil(ler)İsveççe, Fince, Munsee dili, Unami dili
Tarihçe 
• Kuruluş
1638
• Yeni İsveç'in Fethi
1655
Para birimiRiksdaler

Yeni İsveç (İsveççe: Nya Sverige) 1638 ile 1655 yılları arasında Delaware Nehri'nin alt kesimlerinde İsveç İmparatorluğu'nun bir kolonisiydi; toprakları günümüzde Amerika Birleşik Devletleri'nin Delaware,[1] Maryland, New Jersey ve Pensilvanya'da sınırları içerisindedir. İsveç'in büyük bir güç olduğu Otuz Yıl Savaşları sırasında kurulan Yeni İsveç, İsveç'in Amerika'yı kolonileştirme çabalarının bir parçasıdır.

Tarihçe

Pensilvanya'da bulunan ve Yeni İsveç döneminde inşa edilen İsveç Kilisesi

17. yüzyılın ortalarında İsveç İmparatorluğu en büyük toprak genişliğine ulaşmış ve Avrupa'nın büyük güçlerinden biri haline gelmişti. Ve Avrupalı devletlerin artan koloni gücünden yararlanmak istemiş ve Amerika'da koloniler kurmaya başlamıştır. Güney Şirketini kurmuş (Yeni İsveç Şirketi ya da İsveç Güney Şirketi olarak da bilinir) ve Amerika'ya seferler düzenlemiştir.

Amerika'ya yapılan ilk İsveç seferi, Finlandiya asıllı İsveçli amiral olan Clas Larsson Fleming tarafından organize edilip denetlenerek 1637'nin sonlarında Göteborg limanından yola çıkmıştır. Gemi, Hollandalılar tarafından iddia edilen bölge olan Fogel Grip ve Kalmar Nyckel ile Delaware Körfezi'ne doğru yelken açtı. Mart 1638'in sonlarında Cape May ve Cape Henlopen'i geçti ve 29 Mart 1638'de demir attı. Christina Nehri ile Brandywine Deresi'nin birleştiği noktada Kraliçelerinin adıyla Fort Christina adını verdikleri bir kale inşa ettiler.

Sonraki yıllarda, bölgeye yaklaşık 600 İsveçli ve Fin bir grup Hollandalı, birkaç Alman, bir Danimarkalı ve en az bir Estonyalı yerleşti.[2]

1638'de kurulan Yeni İsveç 1655'te Yeni Hollanda tarafından ele geçirildi ve varlığı son buldu.[3]

Kaynakça

  1. ^ "U.S. States A-D". www.worldstatesmen.org. 18 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024. 
  2. ^ ""Kuzey Amerika'daki Estonyalılar, 1627–1896"". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024. 
  3. ^ "New Sweden | Colony, Map, Location, & History | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 11 Haziran 2024. 9 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Sömürgecilik</span> Bir devletin başka toplumları siyasal ve ekonomik olarak egemelik altına alma politikası

Sömürgecilik; kolonicilik, kolonyalizm ya da müstemlekecilik, genellikle bir devletin başka ulusları, devletleri, toplulukları, siyasal ve ekonomik egemenliği altına alarak yayılması veya yayılmayı istemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa tarihi</span> kıta tarihi

Avrupa tarihi, Avrupa'nın tarih öncesinden başlayarak günümüze kadar olan tarihini içerir. Arkeolojik kazılar Avrupa kıtasında MÖ 35.000 yılına kadar uzanan bir insan varlığının olduğunu doğrulamaktadır. Avrupa'da kayda geçmiş ilk yazılı belge olarak ise MÖ 700 yıllarında Antik Yunanistan'da Homeros'un yazdığı İlyada destanı gösterilebilir. Antik Yunanistan'ın yanı sıra, MÖ 8. yüzyılda kurulmuş olan Roma Krallığı, Avrupa'da kayda geçmiş ilk gelişmiş uygarlıklar arasındadır. Antik Yunanistan ve Antik Roma uygarlıkları MS 4. yüzyılda çökmüşler, aynı yüzyılda Hristiyanlık dini Avrupa kültürünü etkisi altına almaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç İmparatorluğu</span> Bir Avrupa İmparatorluğu

İsveç İmparatorluğu, 17. yüzyılda ve 18. yüzyılın başlarında Baltıklar ile İskandinavya bölgesinde hüküm sürmüş bölgesel bir güçtür. 1711' de Büyük Kuzey Savaşı'nda topraklarını kaybetmesiyle son bulmuştur

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

Danimarka tarihi, bugünkü Danimarka Krallığı topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Cecil Rhodes</span> İngiliz asıllı Güney Afrikalı siyasetçi ve iş adamı

Cecil John Rhodes, İngiliz asıllı Güney Afrikalı siyasetçi ve iş insanı.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Denizaşırı Toprakları</span> Birleşik Krallıkın hâkimiyetindeki on dört bölge

Britanya Denizaşırı Toprakları ya da Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları, Birleşik Krallık'ın bir parçasını oluşturmamakla birlikte Birleşik Krallık hâkimiyeti altında bulunan on dört bölgedir.

İsveç Sömürge İmparatorluğu, resmi bir argüman olarak kullanılmamak ile birlikte arası İsveç tarihini kapsayan dönem. İmparatorluğun ana gövdesi Avrupa topraklarında yer alıyor olsa da, ülkenin Amerika ve Afrika kıtasında da irili ufaklı arazi parçaları bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz imparatorluğu</span> İngiltere Krallığı tarafından 16. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başı arasında sömürgeleştirilen denizaşırı topraklardan oluşmaktaydı

İngiliz Sömürge İmparatorluğu İngiltere Krallığı tarafından 16. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başı arasında sömürgeleştirilen denizaşırı topraklardan oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Kolonisi</span> 1607den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngilterenin Kuzey Amerikadaki kolonilerinden biridir

Virjinya kolonisi 1607'den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngiltere'nin Kuzey Amerika'daki kolonilerinden biridir. Virjinya adı (İngilizce:Virginia) 1584 yılında Sir Walter Raleigh tarafından, hiç evlenmemiş olan Kraliçe I. Elizabeth'e ithafen verilmiştir. 17. yüzyılın ortalarındaki İngiliz İç Savaşı'ndan sonra II. Charles, koloninin kraliyete ne kadar sadık olduğunu vurgulamak için başına Eski Dominyon eki koymuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cape Kolonisi</span> Hollandanın Güney Afrikadaki ilk göçmen kolonisi

Cape Kolonisi, Hollanda'nın Güney Afrika'daki ilk göçmen kolonisi, daha sonra Birleşik Krallık egemenliğine geçmiştir. Merkezi bugünkü Cape Town'du.

<span class="mw-page-title-main">Dover, Delaware</span>

Dover, ABD'nin Delaware eyaletinin başkenti ve eyaletin nüfus olarak ikinci kalabalık şehridir.

<span class="mw-page-title-main">William Penn</span>

William Penn, İngiliz girişimci, filozof ve dinbilimci. Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Pensilvanya eyaletinin kurucusudur. Demokrasi ve din özgürlüğü konularının önde gelen savunucuları arasındadır. Philadelphia kentinin kuruluş ve gelişme sürecine katkıda bulunduğu düşünülmektedir.

Amerika'nın kolonizasyonu, İskandinav denizcilerin 10. yüzyılda, bugünkü Grönland ve Kanada'nın belli bölgelerini keşfederek buralara yerleşmesiyle başladı. İskandinav folkloruna göre, kızılderililerle yerleşimciler arasında cereyan eden şiddetli çatışmalar neticesinde bu yerleşimler terk edilmek zorunda kalındı. Gerçek Avrupa kolonizasyonu, Christopher Columbus'un 1492 yılında Uzakdoğu'ya yeni ticaret rotaları bulmak için, İspanya sponsorluğunda, batıya doğru çıktığı keşif gezisinde, kazara Amerika Kıtası'nı keşfetmesiyle başladı. Hemen sonra Avrupalılar kıtanın derinliklerine inerek, fetih ve kolonizasyon hareketine giriştiler. Columbus, 1492-1493 yıllarında yaptığı ilk iki seyahatte, Bahamalar'a ve aralarında Hispaniola, Puerto Rico ve Küba'nın da bulunduğu bazı Karayip Adaları'na ulaştı. 1497 yılında İngiltere Krallığı adına Bristol'den yola çıkan John Cabot, Kuzey Amerika'da karaya çıktı. Bir yıl sonra Columbus, üçüncü seferinde Güney Amerika sahillerine ulaştı. Christopher Columbus'un seferlerinin sponsoru olan İspanyol İmparatorluğu, Kuzey Amerika'dan Güney Amerika'nın en aşağı noktasına kadar, Karayip Adaları da dahil olmak üzere, en büyük sömürgelere sahip ilk Avrupa ülkesi oldu. İlk İspanyol şehri, 1496 yılında kurulan, bugün Dominik Cumhuriyeti sınırlarında kalan Santo Domingo'dur. San Juan, Porto Riko 1508'de, Veracruz ve Panama City ise 1519 yılında kurulmuştur. 1565 yılında İspanyollar tarafından kurulan St. Augustine, Florida şehri, ABD'nin üzerinde yerleşim bulunan en eski şehridir.

<span class="mw-page-title-main">X. Karl Gustav</span> İsveç kralı

X. Karl Gustav veya Karl Gustav (İsveççe; Karl X Gustav, İsveç kralı ve Bremen dükü. John Casimir ve İsveçli Catherine'in oğluydu. Karl Gustav tahta çıkmadan önce kuzeni Kraliçe Kristina 1632 – 1654 yılları arasında İsveç hükümdarı olmuştur, 1654'te Karl kuzeninin kendi lehine tahttan çekilmesi üzerine tahta çıkmıştır ve ölümüne kadar tahtta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Basutoland</span> Afrika kıtasının güneyinde Büyük Britanyanın 1868 yılından itibaren himaye bölgesi olarak bulunduğu, 1884 yılından itibaren de direkt olarak Kraliyete bağlı koloni bölgesi olarak ilan ettiği ülke

Basutoland, Afrika kıtasının güneyinde Büyük Britanya'nın 1868 yılından itibaren himaye bölgesi olarak bulunduğu, 1884 yılından itibaren de direkt olarak Kraliyete bağlı koloni bölgesi olarak ilan ettiği ülke. Günümüzde aynı sınırlar içerisinde Lesotho bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Rodezyası</span> Afrika kıtasının güneyinde bir kısmın 1889 ile 1923 yılları arasında British South Africa Company(BSAC) tarafından kiralanarak işletilen bölgenin adı

Britanya Rodezyası, Afrika kıtasının güneyinde bir kısmın 1889 ile 1923 yılları arasında British South Africa Company(BSAC) tarafından kiralanarak işletilen bölgenin adı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'daki İsveç kolonileri</span>

İsveç, şu anda Delaware, New Jersey, Pennsylvania ve Maryland'de bulunan Delaware Nehri üzerindeki Yeni İsveç kolonisi (1638-1655) ve 18. ve 19. yüzyıllarda Karayipler'de iki servet de dahil olmak üzere 17. yüzyılın ortalarında Amerika'da koloniler kurdu.