İçeriğe atla

Yemen'de Hristiyanlık

Aden'deki İngiliz sömürgesi döneminden kalma eski Anglikan kilisesi

Yemen'de Hristiyanlık (Arapçaالمسيحية في اليمن, romanizeel-misiyèt fī el-yáman) İslam ve Hinduizm'den sonra en yaygın olan bir azınlık dinidir.[1][2] Yemen seküler bir devlet değildir.[3] İslam'dan ayrılmak, başka bir dine geçmek, farklı bir dinin ibadethanesini inşa etmek anayasa ve kanunlarda tanınan bir hak değildir.[4] Bu yüzden Hristiyanların sayısı çok da artmamaktadır. Ölüm cezalarına rağmen 2015 yılında yapılmış bir araştırmaya göre 400'e yakın Yemenli Müslümanın Hristiyanlığa geçtiği belirtilmektedir.[5] Yemenlilerin kaynaklarına göre Yemen'de 25.000 Hristiyan bulunmaktadır fakat BBC, Birleşmiş Milletler ve Dünya Hristiyanlık Veritabanı'nın kaynaklarına göre Yemen'de 41.000 civarında Hristiyan bulunduğunu iddia etmiştir.[6] Aden kentinde 3 tane kilise bulunmaktadır.

Tarihçe

Hristiyanlık İslam'ın ortaya çıkışına kadar Yemen'de yaygın bir dindi. Yahudiler ve Hristiyanlar arasındaki çatışma nedeniyle Hristiyanlar Yahudi Himyar Krallığı'nın zulmüne uğradı. Aksum Krallığı'nın Yemen'i işgal etmesinin ardından. Aksumlular Hristiyanları destekledi. Aksumluların ardından Güney Yemen'in İngilizler tarafından işgal edilmesine kadar Hristiyanlık pek artmadı.[7][8][9]

Kaynakça

  1. ^ "Religions in Yemen | PEW-GRF". www.globalreligiousfutures.org. 19 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  2. ^ Hackett, Conrad; Huynh, Timmy. "What is each country's second-largest religious group?". Pew Research Center (İngilizce). 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  3. ^ "Dünyanın laiklik haritası". Sözcü. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Frontpagemag". archives.frontpagemag.com. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  5. ^ "(PDF) Believers in Christ from a Muslim Background: A Global Census | Duane A Miller - Academia.edu". web.archive.org. 28 Eylül 2019. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Guide: Christians in the Middle East". BBC News (İngilizce). 11 Ekim 2011. 19 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  7. ^ "Arabian Christians Massacred". Christianity.com (İngilizce). 26 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  8. ^ "Himyar | Kingdom, Religion, & Language | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  9. ^ "Yemen, the Crucible of al-Qaida, Was Once a Powerful Arabian Kingdom Run by Jews". Tablet Magazine. 8 Ağustos 2013. 23 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pavlus</span> Erken Hristiyan din adamı ve misyoner (MS y. 5–65)

Pavlus veya Tarsuslu Saul, İsa'nın vaazlarını ve öğretilerini 1. yüzyıl dünyasında pagan inanışındaki Roma dünyasına öğreten bir Hristiyan elçi. Hristiyan olmadan önce tutuculuklarıyla tanınan Ferisilerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan</span> Hristiyanlık dinine mensup kimse

Hristiyanlar, İsa Mesih'in yaşamına ve öğretilerine dayanan tek tanrılı bir İbrahimi din olan Hristiyanlığı takip eden veya ona bağlı kalan insanlardır. Hristiyan sözcüğü, Kutsal Kitap'taki İbranice terim māšîaḥ'ın (מָשִׁיחַ) çevirisi olan Koine Grekçesindeki Kıristós'tan (Χριστός) türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Âl-i İmrân Suresi</span> Kuranın 3. suresi

Âl-i İmrân Suresi, Kur'an'ın 3. suresidir. Sure, 200 ayetten oluşur.

Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler, İslam'dan önce Arap Yarımadası'nda yaşamını sürdürmüş Mizrahi Yahudi gruplarıydı. Bu kabilelerin atalarının İbrani olup olmadığı yüzde yüz belli değildir. Yahudi geleneğinde Rehabitler gibi göçebe kavimlerin antik zamanlarda Yahudiliğe geçtiğinden bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Ebrehe</span> Yemen kralı

Abraha (Abreha olarak da yazılır, aynı zamanda Araplarda Ebrahah el-Aşram olarak da bilinir, bir Aksum generalidir ve sonradan Aksum Krallığı'nın Güney Arabistan genel valisi olarak hüküm sürer; büyük ölçüde Aksumi desteğine dayanması ve krallığını Aksum adetleri ve dini ile yönetmesine rağmen, kendisini Himyar'ın Kralı ilan eder. Abraha, MS 531 den MS 555 'e kadar günümüz Arabistan ve Yemen'inin çoğunu yönetir.

<span class="mw-page-title-main">Fas'ta din</span> Fasta din dağılımı ve dinî yaşam

Fas'taki ana din, resmî devlet dini olarak kabul edilen İslam'dır. Resmi olarak nüfusun %99'u Müslüman ve bunların da neredeyse tamamı Sünni'dir. Fas'taki Müslümanların çoğu Sünniliğin Mâlikî mezhebindendir. Yapılan anketler, nüfusunun %80-95'inin en azından bir şekilde dindar olduğunu ortaya çıkarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aksum Krallığı</span> Günümüzdeki Kuzey Etiyopya ve Eritrenin Tigray Bölgesinde hüküm sürmüş devlet

Aksum Krallığı, Günümüzde kuzey Etiyopya ve Eritre'de Tigray Bölgesi'nde yer alan kadim krallıktır. Aksum imparatorlar, güçlü krallıklardı ve kendilerini kralların kralı, Aksum, Himyar, Raydan, Saba, Salhen, Tsiyamo, Beca ve Kuş'un kralı haline getirdiler. Aksumitler tarafından yönetim M.S. 100 ile M.S. 940 yılları arasındaydı. Siyaset, Aksum kentinde yoğunlaşmıştı ve M.Ö. 4. yüzyılda ön-Aksumit Demir Çağı döneminden başlayarak büyüdü, M.S. 1. yüzyılda öne çıktı. Aksum, Roma İmparatorluğu ile Kadim Hindistan arasındaki ticari rotada önemli bir oyuncu oldu. Aksumit hükümdarlarının kendi Aksumit para birimlerini bastırmaları azalan Kuş Krallığı üzerindeki hegemonyalarını belirlemeleri yanında ticareti de kolaylaştırdı. Ayrıca Arap Yarımadası'ndaki krallık siyasetine düzenli olarak müdahil oldular ve nihayetinde bölge üzerindeki yönetimi Himyar Krallığı'nın fethi ile genişlettiler. Maniheizm peygamberi Mani Aksum'u Pers, Roma ve Çin yanında zamanının dört büyük gücünden biri olarak görüyordu.

İsrail'de din, ülkenin merkezi bir özelliğidir ve İsrail kültürünü ve yaşam tarzını şekillendirmede önemli bir rol oynamaktadır. Din İsrail tarihinin merkezinde rol oynamıştır. İsrail, aynı zamanda, vatandaşların çoğunluğunun Yahudi olduğu dünyanın tek ülkesidir. İsrail nüfusunun 2016 yılı itibarıyla %74'ü Yahudi, %18'i Müslüman, %2'si Hristiyan ve %1.5'i Dürzi ve geriye kalan'ı Samiriler ve Bahâîlik gibi küçük inançlardan insanları kapsar.

Nijerya'da din çeşitlidir. Ülke aynı anda dünyanın en büyük Hıristiyan ve Müslüman nüfuslarından bazılarına ev sahipliği yapıyor. Güvenilir güncel istatistikler mevcut değildir; ancak Nijerya, çoğunlukla kuzey bölgesinde yaşayan Müslümanlar ile çoğunlukla ülkenin güney bölgesinde yaşayan Hristiyanlar arasında kabaca ikiye bölünmüş durumda. Igbo ve Yoruba etnik kökenlerine özgü olanlar gibi yerli dinler onlarca yıldır azalıyor ve yerini Hristiyanlık veya İslam alıyor. Nijerya'nın nüfusunun Hıristiyan payı da,ülkedeki Müslüman nüfusa göre doğurganlık oranının daha düşük olması nedeniyle artık düşüşte.

2022 yılı itibarıyla Hristiyan Ermeniler en eski Hristiyan kiliselerinden biri olan, Ermenistan'ın ulusal kilisesi olan Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlıdır. MS 1. yüzyılda kurulmuştur ve MS 301'de devlet dini haline gelen ilk Hristiyan mezhebi olmuştur. Ülkenin etnik homojenliği nedeniyle, Yezîdîzm ve İslam gibi Hristiyanlık dışı dinlerin çok az sayıda inananı var.

İslam, Amerika Birleşik Devletleri'nde üçüncü en büyük din olup, nüfusun %1.34'ünü temsil etmektedir. Bu oranın arkasında Hristiyanlık (%67) ve Yahudilik (%2.07) bulunmaktadır. Amerikan Dini Kuruluşlar Derneği'nin 2020 ABD Din Nüfus Sayımı'na göre, ABD nüfusunun %1.34'ü Müslümandır. 2017 yılında, çoğunluğu Güney ve Orta Batı'da bulunan yirmi eyalet, İslam'ı en büyük Hristiyan olmayan din olarak rapor etmiştir.

Hristiyanlar, 2019 verilerine göre İsrail nüfusunun yaklaşık %2'sini oluşturmaktadır. Hristiyan nüfusun %78'i Arap Hristiyanlardır. Arap Hristiyanların da büyük çoğunluğu (%60) Melkani Rum Katolik Kilisesi'ne bağlıdır. Bunların dışında Kudüs Rum Ortodoks Kilisesi ve Rus Ortodoks Kilisesi gibi kiliselerin takipçileri vardır. Araplar dışındaki Hristiyan nüfusu Aramiler, Maruniler, Ermeniler, Süryaniler ve Kıptîler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Güney Arap alfabesi</span>

Antik Güney Arap alfabesi, yaklaşık MÖ 9. yüzyılda Proto-Sinaitik yazıdan dallanmıştır. Eski Güney Arap dilleri Sabaic, Qatabanic, Hadramautic, Minaean ve Hasaitic ve D'mt'te kullanılan Etiyopya dili olan Ge'ez yazmak için kullanılmıştır. Bu dillerdeki bilinen en eski yazılar, yazıtlardır. Eritre'nin Kuzey Kızıldeniz Bölgesi'nde bulunmaktadır. Ayrıca, bu yazıtlar MÖ 9. yüzyıla aittir. Matres lectionis ile işaretlenmiş bu alfabede sesli harfler için harf bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan nüfusa göre ülkelerin listesi</span>

Hristiyanlık, 2020 yılı itibarıyla 7,8 milyarlık bir dünya nüfusu içinde yaklaşık 2,6 milyar insan vardır. Hristiyanlık, dünya nüfusunun 3'te 1'ini temsil eder ve dünyanın en büyük dini olarak bilinmektedir. ve Hristiyan grubu, 3'e ayrılmaktadır. Katolik Kilisesi, Protestanlık ve Doğu Ortodoks Kilisesidir. En büyük Hristiyan mezhebi, 1,3 milyar vaftiz edilmiş üyesiyle Katolik Kilisesi'dir. İkinci en büyük Hristiyan dini ya Protestanlıktır ya da Doğu Ortodoks Kilisesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'de din</span>

Yemen'de din, çeşitli dinî inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın dinin İslam olduğu bilinmekle beraber, bu dine mensup kişilerin oranına ilişkin yayınlanan veriler çelişkilidir. İslam ezici çoğunluğunu oluştururken, %34.9'unu Zeydîlik, %65'ini Sünnilik oluşturmaktadır. Yerli nüfus olarak 1.000 Hristiyan ve kalan 6 Yahudi vardır. Pew Araştırma Kuruluşu'na göre dini baskıdan dolayı dinini açıklamayanlarla birlikte 40.000 Hristiyanlar vardır. WIN/Gallup International anketine göre Yemen, Arap ülkeleri çapında en dindar ülke, Dünya çapında en dindar ülkelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yemenliler</span> Yemen ile ilişkili bir halk

Yemenliler, Yemen Arapçasını konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak Yemen'de ortaya çıkmış millettir. Tarih boyunca Yemen'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Araplar, Yemenli kimliğini oluşturan en büyük gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Yemen diasporası</span> Yemen dışında yaşayan Yemenliler

Yemen diasporası veya yurt dışında yaşayan Yemenliler, Yemen'den göç etmiş ve şimdi başka ülkelerde ikamet eden Yemenliler ve onların soyundan gelenleri ifade eden terimdir. 2 milyonu Suudi Arabistan'da olmak üzere Yemen dışında yaklaşık olarak 7 milyon Yemenli yaşamaktadır. Birleşik Kralıkta 70.000 ila 80.000 Yemenli yaşamakta. Amerika Birleşik Devletleri'nde 200.000'den fazla Yemenli ve İtalya da yaklaşık 3.000 Yemenli yaşamakta. Ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Katar ve Bahreyn, Pakistan, Cibuti, Somali, Endonezya, Malezya, Brunei ve eski Sovyet ülkelerinde de Yemenliler yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kulleys Kilisesi</span>

Kulleys Kilisesi veya Kalîs Kilisesi, Yemen'in San'a şehrinde 527 ile 560'ların sonları arasında Yemen kralı Ebrehe tarafından inşa edilmiş bir Miafizit Hristiyan kilisesiydi. Kilisenin gösterişli süslemeleri, kiliseyi Mekke'deki Kâbe ile rekabete sokarak önemli bir hac yeri haline getirmişti. Ebrehe bu kiliseye benzer olarak Necran'da Beni Haris kabilesi için, Taif'te Benî Sakif kabilesi için ve Yemen'de Beni Hemdan kabilesi için de kiliseler inşa ettirmişti.

Yahudilikte çok az metin İslam peygamberi Muhammed'e atıfta bulunur veya onu konu edinir. Yahudilerin çoğu, Muhammed'in Tanrı'dan ilahi vahiy aldığına dair beyanını reddeder ve onu sahte bir peygamber olarak görürler.