İçeriğe atla

Yellowstone Millî Parkı

Yellowstone Ulusal Parkı
Yellowstone National Park
Yellowstone Ulusal Parkı, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır
Alan türü Ulusal Park
SınıflandırmaIUCN II
Devlet ABD
DevletABD
Federasyon Wyoming, Idaho, Montana
İlBillings, Montana
İlçePark, Wyoming
Teton, Wyoming
Gallatin, Montana
Park, Montana
Fremont, Idaho
Koordinatları K 44° 36' 53" B 110° 30' 03"
Karasal alanı 8 983 km2
898 318
Koruma tedbirleri vii, viii, ix, x
Kuruluş tarihi 1 Mart 1872
Ziyaretçi sayısı 3 394 326 (2011)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
Dünya Mirası Evet
KonumAmerika Birleşik Devletleri
KriterDoğal: vii, viii, ix, x
Referans28
Tescil1978 (2. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
KoordinatlarK 44° 36' 53" B 110° 30' 03"
İnternet sitesi http://www.nps.gov/yest/

Yellowstone Ulusal Parkı (Yellowstone National Park), ABD'nin Idaho, Montana ve Wyoming eyaletlerinde yer alan millî parkı. 1 Mart 1872'de Devlet Başkanı Ulysses S. Grant'ın imzasıyla ABD'nin ve dünyanın ilk ulusal parkı olmuştur.

ABD'nin ilk millî parkı Yellowstone Ulusal Parkı'nın kuruluşu için ABD Kongresi'ni ikna etmek amacıyla Amerikalı jeolog Ferdinand Vandeveer Hayden'in hazırladığı harita (1871). William Henry Jackson'un fotoğrafları ve Thomas Moran'ın resimleriyle birlikte Kongreye sunulan Hayden'in raporu, Kongrenin Yellowstone bölgesini kamu müzayede yoluyla satmaktan vazgeçmesini ve Başkan Ulysses S. Grant'ın millî parkın kuruluşuna dair tahsis yasasını imzalamasına büyük bir ölçüde etkiledi.
Yellowstone Ulusal Parki haritasi

Dünyanın ilk ve en eski ulusal parkı olma özelliğini taşımaktadır. Yellowstone Ulusal Parkı'nın büyüklüğü yaklaşık olarak 8987 km2'dir. Amerika'nın Idaho, Wyoming ve Montana eyaletlerinin kesiştiği yerde bulunur. Büyük bir kısmı (%96) Wyoming'de olmakla birlikte %3'ü Montana ve %1 i ldaho eyaletine kadar uzanmaktadır. Özellikle içinde bulunan çok büyük gayzerleri ile tanınır. Dünyadaki sıcak su kaynaklarının yarısı burada bulunur ve sayıları 10000'i aşmaktadır. Yellowstone da 300 den fazla gayzer, 290 dan fazla da irili ufaklı şelale bulunmaktadır.

Ziyaret

2010 yılında 3.7 milyon ziyaretçi sayısıyla 2009 yılının 3.2 milyon olan ziyaretçi sayısını aşarak rekor kırmıştır. Yellowstone da bulunan en önemli ve en çok ziyaret edilen yerler;

  • Old Faithful
  • Grand Canyon of Yellowstone
  • Madison
  • Mammoth Hot Spring
  • Mud Volcano
  • Norris
  • West Thumb
  • Yellowstone Lake
  • Fishing Bridge
  • Lower-Upper Falls

noktalarıdır.

Old Faithful en çok ziyaret edilen gayzer'dir.Yellowstone'daki belki de dünyadaki en önemli gayzerdir. Yaklaşık olarak her 91 dakikada bir, çok yüksek sıcaklığa ulaşan sıcak suyu ve buharını havaya püskürmektedir.

Coğrafya

Yellowstone'nin %96 sı Wyoming %3 ü Montana %1 i ise Idaho eylateinde bulunmaktadır. Yellowstone'nin yüzölçümü 8991 km² olup bu büyüklük ile Rhode Island ve Delaware eylatlerinden daha büyüktür.[1] Milli parkın %5'ini nehirler ve göller oluşturmaktadır ve en büyük su kütlesi 352 km² ile Yellowstone Gölü'dür. Yellowstone Gölü 2357 metre rakımı ile Kuzey Amerika'daki en yüksek rakımlı göldür. Ormanlar parkın yüzölçümünün %80'ini kaplar. Geri kalan alanın çoğu ise otlaktır.[2]

Bitkiler ve hayvanlar

Yellowstone Ulusal Parkı Memeliler, kuşlar, balıklar ve sürüngenlerin yüzlerce türüne ev sahipliği yapmaktadır. Yellowstone'da özellikle Kuzey Amerika boz ayısı, Amerikan kara ayısı, bizon, Kanada geyiği, antilop, çakal ve vaşaklar yoğun olarak bulunmaktadır. 1960'ların sonuna doğru Yellowstone da özellikle ayı populasyonu oldukça artmıştır. Ayılar insanlardan korkmadıkları için, park ve piknik alanlarındaki çöpleri karıştırarak yiyecek temin etmeye çalışmaktadırlar. Sonunda bunu önlemek için parktaki tüm çöp kutuları tamamen kapalı ve onların erişemeyecegi şekilde yeniden dizayn edilmiştir.

Parktaki termal aktivite de hayvanların yiyecek teminine büyük ölçüde yardımcı olmaktadir. Gayzerlerin yaydığı ısı sayesinde otlar daha iyi gelişmekte ve bu ısı otların kışın karlarla örtülmesini dahi önlemektedir. Bu sayede kış aylarında genellikle güneye göç eden su kuşları ise parkta kışın da yaşamlarını sürdürebilmektedirler.

Bunun yanı sıra Yellowstone da yaklaşık 1100 çeşit yerli bitki,200 den fazla egzotik bitki bulunmaktadır.

Resimler

  • Yellowstone Ulusal Parkı
    Yellowstone Ulusal Parkı
  • Yellowstone Ulusal Parkı'nda
    Yellowstone Ulusal Parkı'nda
  • Fort Yellowstone eski ordu kalesi gunumuzde ulusal park merkezi
    Fort Yellowstone eski ordu kalesi gunumuzde ulusal park merkezi
  • Yellowstone Ulusal Parkı'na Montana'da "North Gate (Kuzey Kapi)" girisi
    Yellowstone Ulusal Parkı'na Montana'da "North Gate (Kuzey Kapi)" girisi
  • Yellowstone Büyük Kanyonu
    Yellowstone Büyük Kanyonu
  • Yellowstone Gölü
    Yellowstone Gölü
  • Tower Fall yakinlarinda bazalt sutunlar
    Tower Fall yakinlarinda bazalt sutunlar
  • Yellowstone'da "Castle Gayzeri"
    Yellowstone'da "Castle Gayzeri"
  • Behive Gayzeri
    Behive Gayzeri
  • Old Faithfull Gayzeri
    Old Faithfull Gayzeri
  • "Old Faithful Inn" Oteli
    "Old Faithful Inn" Oteli
  • Mamut Hot Springs (Sicak Su Kaynaklari)
    Mamut Hot Springs (Sicak Su Kaynaklari)
  • Yelowstone Ulusal Parki'nda bir dag merasi
    Yelowstone Ulusal Parki'nda bir dag merasi
  • Yellowstone'da kış
    Yellowstone'da kış

Ayrıca bakınız

  • ABD'deki ulusal parklar listesi

Kaynakça

  1. ^ "National Park Service Acreage Reports". 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 
  2. ^ Park, Mailing Address: PO Box 168 Yellowstone National; Us, WY 82190-0168 Phone: 307-344-7381 Contact. "Park Facts - Yellowstone National Park (U.S. National Park Service)". www.nps.gov (İngilizce). 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Yellowstone Millî Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Yellowstone National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Oregon</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Oregon, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Pasifik kıyısında yer alan eyalet, kuzeyde Washington, güneyde Kaliforniya ve Nevada, doğuda ise Idaho ile komşudur. Columbia nehri kuzey, Snake nehri ise doğu sınırlarının büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Willamette nehri vadisi, eyaletin en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip olan ve en yüksek tarımsal üretimin yapıldığı bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Wyoming</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Wyoming, ABD'nin bir eyaletidir. Başkenti Cheyenne'dir. Wyoming'in yıllık ekonomik üretimi 27,4 milyar dolardır. Bölgenin dağlık olmasına karşın tarım faaliyetleri geçmişten bugüne dek sürmektedir. Ayrıca doğalgaz, uranyum, kömür gibi doğal kaynakları mevcuttur. ABD'nin en az nüfusa sahip eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">Gayzer</span>

Gayzer kesintili bir biçimde sıcak su ya da sıcak buhar fışkırtan, kükürt yayan kaynarca.

<span class="mw-page-title-main">Yellowstone Irmağı</span>

Yellowstone Irmağı ABD'deki Missouri Nehri'nın bir kolu olan ve uzunluğu 1114 km olan akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Glacier Millî Parkı (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Glacier Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletler'in Montana eyaletinin batısında bulunan Kalispell şehri yakınında 41.101 km² yüzölçümünü kapsayan ve Kanada'nın Alberta ve Britanya Kolumbiyası eyaletleri ile uluslararası devlet sınırlarından güneye uzanan 11 Ekim 1910'da kurulmuş olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu bakir, insan eli girip bozulmamış çevre sistemi, "Kuzey Amerika Kıtası'nın Çevre Sistemi'nin Tacı" adı verilen ve koruma altında bulunan 41.000 km²'lik bir arazi bölgesinin içinde çok çekici bir dikkat merkezini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'ndeki millî parklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Amerika Birleşik Devletleri ulusal parklar listesi 59 resmi ulusal park ismi vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mamut Mağarası Ulusal Parkı</span> Kentuckyde bulunan milli park ve mağara

Mamut Mağarası Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Kentucky eyaletinin merkezi bölgesinde, Brownsville şehri yakınlarında bulunan, 400 mil uzunlukta dünyada en büyük mağaralar sistemini kapsayan ve 214 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir millî parktır. Ulusal Park'ın en önemli kısmı Kentucky eyaletine bağlı Edmonson ilçesi (county) içinde bulunmakta ve küçük alanlarda doğuya sarkarak "Hart" ve "Barren" ilçelerinde bulunmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Grand Teton Ulusal Parkı</span>

Grand Teton Ulusal Parkı, ABD'nin Wyoming Eyaleti'nin kuzeybatısında bulunan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Havza Millî Parkı</span>

Great Basin Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Nevada eyaletin merkezî-doğusunda Utah eyaleti sınırında olan "Ely", "Baker" ve "Border" gibi küçük kentlerin yakınlarında, 312,3 km² yüzölçümünü kapsayan, 27 Ekim 1986'da kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Voyageurs Ulusal Parkı</span>

Voyageurs Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Minnesota eyaletinin kuzeyinde, International Falls(en:International Falls, Minnesota) şehri yakınlarında bulunan, 882 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir ulusal parktır.

<span class="mw-page-title-main">Gates of the Arctic Ulusal Parkı</span>

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Shenandoah Ulusal Parkı</span>

Shenandoah Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Virginia eyaletinde, Blue Ridge Dağları'nın sırtlarında dar ve uzun olarak kurulmuş Front Royal küçük şehri yakınlarında bulunan, 806 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jackson Hole</span>

Jackson Hole ABD'nin kuzey-batısında Wyoming eyaletinde Teton Sıradağları masifi eteklerinde bulunan ve içinden Snake Irmağı geçen bir vadidir. Grand Teton Ulusal Parkı tarafından çevrelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Livingston, Montana</span>

Livingston, Amerika Birleşik Devletleri'nin Montana eyaletinde yer alan ve Park ilçesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 yılında 7.044'tür.Livingston; güney-batı Montana,Yellowstone nehri kıyısında,Yellowstone Ulusal Parkı'nın kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jackson, Wyoming</span>

Jackson, Amerika Birleşik Devletleri'nin Wyoming eyaletinde yer alan bir şehirdir.

Specimen Dağları, 8.379 feet yüksekliğinde, Yellowstone Milli Parkı'ndaki Lamar Vadisi'nin güney kenarı boyunca yaklaşık 8,5 mil (13,7 km) boyunca uzanan bir sıradağdır. Sıradağ, Lamar Vadisi'ni Mirror Platosu'ndan ayırır. Sıradağ, Tower Junction bölgesinden Amethyst Dağı'na kuzeybatıdan güneydoğuya doğru yönlendirilmiştir. Sıradağ, ametist, opal ve taşlaşmış ağaç varlığıyla tanınır. Yerel madenciler tarafından Specimen Dağı olarak anılıyordu ve muhtemelen araştırmacılar tarafından 1870'ten çok önce adlandırıldı. Sıradağın güney tarafı, Tower Junction ve Soda Butte Creek arasındaki 18,8 mil (30,3 km) uzunluğundaki Specimen Dağları Yolu ile aşılır. Yol Taşlaşmış Orman ve 9.614 fit (2.930 m) yüksekliğindeki Ametist Dağı'nın zirvesinden geçer.

<span class="mw-page-title-main">Herma Albertson Baggley</span>

Herma Albertson Baggley ABD'li bir park korucusu, bir doğa bilimci ve öğretmen. 1931'de, bu rolü üstlenen ilk kadın olarak, Yellowstone Ulusal Parkı'ndaki Ulusal Park Servisi ile tam gün çalışan bir doğa bilimci oldu. 1936'da yayınlanan ve 2019 itibarıyla hala kullanımda olan Yellowstone Milli Parkı Bitkileri'nin yazarlarından biridir.

Old Faithful, Amerika Birleşik Devletleri, Wyoming'deki Yellowstone Ulusal Parkı'ndaki bir gayzerdir. 1870 yılında Washburn-Langford-Doane Seferi sırasında seçildi ve parkta adı geçen ilk gayzer oldu. Oldukça öngörülebilir bir jeotermal özelliktir ve 2000'den beri her 44 dakikada bir ila iki saatte bir patlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yellowstone Gölü</span>

Yellowstone Gölü, Yellowstone Milli Parkı'ndaki en büyük su kütlesidir. Göl 2357 metre deniz seviyesinden yüksektir ve 350 km² olup 180 km de kıyı şeridi bulunmaktadır. Gölün ortalama derinliği 139 fit (42 m) iken, en büyük derinliği en az 394 fit (120 m). Yellowstone Gölü, 7.000 fit (2.100 m) yüksekliği ile Kuzey Amerika üzerindeki en büyük tatlı su gölüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.