İçeriğe atla

Yeleli kurt

Yeleli kurt
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Mammalia (Memeliler)
Takım: Carnivora (Etçiller)
Alt takım: Caniformia (Köpeğimsiler)
Familya: Canidae (Köpekgiller)
Oymak: Canini (Asıl köpekler)
Cins: Chrysocyon
Smith, 1839
Tür: C. brachyurus
Chrysocyon brachyurus
(Illiger, 1815)

Yeleli kurt (Chrysocyon brachyurus), köpekgiller (Canidae) familyasından Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği. Avrasya (kurt, kırmızı köpek) ve Afrika'nın (Afrika yaban köpeği) büyük yaban köpekleri gibi uzun bacaklı ve ince olmasına rağmen yaşam tarzlarıyla onlardan önemli ölçüde ayrılır. Yeleli kurt sürü avcısı değildir.

Özellikler

Gövdesi hemen hemen 110 cm olup buna ilaveten 40 cm kuyruk gelir. Bir yeleli kurt, omzuna kadar 90 cm dir ve tartıda 20 kg gelir. Kürkü kırmızımsı kahverengidir ve aşağı kısımlarına doğru koyulaşır.

Yaşam alanı

Yeleli kurt güney Brezilya'nın savanlarıyla Paraguay'ın bir kısmına dağılmıştır. Daha önceleri Arjantin ve Uruguay'ın yerel hayvanı olsa da buralarda zamanla kökü kurumuştur.

Yaşam şekli

Yeleli kurtlar yaşam tarzlarıyla diğer yaban köpeklerinden önemli ölçüde ayrılırlar. Sürü oluşturmazlar. Erkekler ve dişiler aynı bölgede beraber yaşarlarsa da gün içinde kendi yollarına giderler ve ayrı avlanırlar. Doğumdan sonra beraberlik daha sıkı bir hal alır ve erkek köpek ortalama beş yavrunun bakımında yardımcı olur. Yeleli kurtlar geceleri faaldir. dişleri büyük hayvanları avlayamayacak ve parçalayamayacak şekilde geride oluşmuştur. Büyüklüğüne rağmen tavşan, kemirgen, kuş ve böcek gibi küçük hayvanlar konusunda uzmanlaşmıştır. Meyveler gibi bitkisel besinler de beslenmesine önemli rol oynar.

Diğer

Yeleli kurtlar, koyun, sığır ve atları öldürdükleri gerekçesi ile avlanmaktadırlar. Yeleli kurt bu büyüklükte hayvanları öldüremeyeceğinden çiftçiler tarafından sürekli ortaya atılan bu iddialar aslında gerçek değildir. En fazla, tavuk kümesine girer.

Yeleli kurt bilindik asıl kurt ile akraba değildir. Uzun süre And çakalı gibi Güney Amerikalı tilkilerle akrabalığı olduğu tahmin edilmiştir. Yeni incelemelere göre yeleli kurdun kesinlikle bir yaban köpeği olmayıp daha çok yakın akraba olduğu ve tahminen Pleistosen çağa ait Güney Amerika büyük hayvan faunasından hayatta kalmış bir üyesi olduğu yönündedir.

Kaynakça

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afrika yaban köpeği</span>

Afrika yaban köpeği, köpekgiller (Canidae) familyasından Afrika'da yaşayan vahşi bir köpek türü.

<span class="mw-page-title-main">Köpekgiller</span> etçil memeli familyası

Köpekgiller (Canidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya.

<span class="mw-page-title-main">And tilkisi</span>

And tilkisi, And çakalı, Ateş Toprakları tilkisi, Macellan tilkisi, Culpeo, Culpeo tilki veya Patagonya tilkisi olarak da bilinir, yeleli kurtdan sonra Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği türü.

<span class="mw-page-title-main">Kurt</span> Avrasya ve Kuzey Amerikaya özgü memeli

Kurt veya bozkurt, Avrasya ve Kuzey Amerika'ya özgü ve Canis cinsinden iri bir memelidir. Otuzdan fazla Canis lupus alt türü tanınmakta ve bozkurt denildiğinde günlük konuşma dilinde evcilleştirilmemiş ve yabani alt türler anlaşılmaktadır. Ortalama ağırlığı erkeklerde 40 kg, dişilerde de 37 kg olan kurtlar, köpekgiller (Canidae) familyasının yaşayan en iri üyeleridir. Boyları 105 ila 160 cm arasında değişirken omuz yükseklikleri de 80 ila 85 cm arasındadır. Kurtlar diğer Canis türlerinden daha az sivri kulakları ve ağız ile burunlarıyla olduğu kadar daha uzun kuyrukları ve daha kısa gövdeleri ile de ayırt edilir. Yine de kır kurdu ile altın çakal gibi daha küçük Canis türleri ile yakın akraba oldukları için birlikte üreyerek doğurgan melezler ortaya çıkarabilir. Kurdun çizgili kürkleri genellikle beyaz, kahverengi, gri ve siyah alacalıdır ancak Arktik bölgelerde yaşayan alt türleri hemen hemen tamamen beyaz kürklü olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl tilki</span> bayağı tilki

Kızıl tilki, bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa'nın büyük bir farkla en sık rastlanılan vahşi köpekgildir. Bu yüzden Avrupa'da "tilki" denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">İri kulaklı tilki</span>

İri kulaklı tilki, Yarasa kulaklı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasına dahil Otocyon cinsinin tek türü olup, Afrika savanlarına özgü bir tilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Pseudalopex</span>

Pseudalopex, köpekgiller (Canidae) familyasına dahil olan bir cinstir. Pseudalopex adı, Yunanca'da "yalancı (pseud-) tilki (alopex)" anlamına geldiği ve Pseudalopex cinsine dahil olan türlerin hepsi Güney Amerika'ya özgü olduğu için, bu canlı grubundan "yalancı tilkiler" ya da "Güney Amerika tilkileri" olarak da bahsedilebilir. Ayrıca,

<span class="mw-page-title-main">Kır kurdu</span> memeli türü

Kır kurdu, köpekgiller (Canidae) familyasının Kuzey Amerika'da rastlanılan bir üyesi. Kısaca kurdun daha küçük bir versiyonu olarak da tarif edilebilir. Diğer bir adı olan Koyote Aztekçe Kóyotl kelimesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karsak</span> tilki türü

Karsak, korsak tilkisi, step tilkisi ya da bozkır tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının asıl tilkiler (Vulpini) oymağına ait, Orta Asya'da yaygın olan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Vulpini</span>

Vulpini, köpekgiller (Canidae) familyasının bir oymağını nitelendiren terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika tilkisi</span>

Güney Afrika tilkisi, Gümüş tilki ya da Kap tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından Güney Afrika'da bulunan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Çöl tilkisi</span> Kuzey Afrika çöllerine özgü küçük bir krepüsküler tilki türü

Çöl tilkisi, Fennek tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en küçük üyesidir. Çöl yaşamına çok iyi uyum sağlamış, Kuzey Afrika'da ve Arap yarımadasında rastlanılabilen bir tilki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Asya yaban köpeği</span> memeli türü

Asya yaban köpeği, Kızıl köpek olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından Asyada yaygın olan bir yaban köpeği türü. Köpekgiller familyasında kurt ve Afrika yaban köpeği gibi büyük sürüler oluşturup, sürü halinde ava çıkan üç türden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Canini</span>

Canini, köpekgiller (Canidae) familyasının bir oymağı.

<span class="mw-page-title-main">Soluk tilki</span>

Soluk tilki, köpekgiller (Canidae) familyasından bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Kum tilkisi</span>

Kum tilkisi, Rüpell tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından, Kuzey Afrika'nın ve orta doğu'nun kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Kısa kulaklı tilki</span>

Kısa kulaklı tilki, köpekgiller (Canidae) familyasının canini oymağına ait, Güney Amerika'da yaşayan bir köpekgil türü. Bugüne kadar çok az araştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl kurt</span> Kuzey Amerikada yaygın görülen kurt alt türü

Kızıl kurt, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın olan bir Canis türü. Bayağı kurt ile çok yakın akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">Habeş kurdu</span>

Habeş kurdu, Etiyopya kurdu ya da Habeş çakalı olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasından en nadir rastlanan Canis türü. Eskiden "Habeş tilkisi" olarak da adlandırılmıştır, ama uzun bacakları yüzünden "tilki" ismi artık uygun bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cüce tilki</span>

Cüce tilki ya da Kit tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'da sık görülen bir tilki türü. Tabii yaşam alanı kuzey Meksika'ya kadar uzanır.