İçeriğe atla

Yeldeğirmeni, Kadıköy

Yeldeğirmeni
Semt
Kadıköy'ün İstanbul'daki konumu
Kadıköy'ün İstanbul'daki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
BölgeMarmara
İlİstanbul
İlçeKadıköy
Zaman dilimiUTC+03.00 (UDAS)
Alan kodu(+90) 216
Plaka kodu34

Yeldeğirmeni, İstanbul’un Anadolu yakasında bulunan, Kadıköy ilçesinde yer alan semt.

Yerleşim

Yeldeğirmeni, kuzeyinde Haydarpaşa Çayırı, güneyinde Halitağa Caddesi, doğusunda Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı, batısında ise Marmara Denizi bulunan tepelik alandaki yerleşimdir.

Tarihi

Yeldeğirmeni'nde bir bina.
Yeldeğirmeni'nden bir duvar resmi.
Yeldeğirmeni'nde bulunan İtalyan (Valpreda) Apartmanı.
Yeldeğirmeni'nde bulunan Celal Muhtar Apartmanı.

Yeldeğirmeni'nin tarihi incelendiğinde jeolojik zamanlara kadar gidilir. Yeldeğirmeni'ninde de Pendik ve Yarımburgaz'da olduğu gibi deniz kabuğu kalıntıları bulunmuştur. Bu durum bir zamanlar bu bölgenin deniz suları altında olduğunu göstermektedir.

Ayrıca Kadıköy' ün ilk yerleşmi olan Kalkedon'un kuruluşunun M.Ö. 675 yıllarında olduğu bilinmektedir. O zamanlarda Kalkedon şehrinin korunması için yapılan surların Yeldeğirmeni, Altıyol ve Yoğurtçu'dan geçtiği bilinmektedir.

Yeldeğirmeni, yerleşim olmadan önce Haydarpaşa Çayırı'nın içinde kalan bir alandı. Yeldeğirmeni'ndeki eski yapılardan sinagog, kilise ve okul gibi binaların adlarının Haydarpaşa sözcüğü ile başlaması bundandır.

15. ve 16. yüzyıllarda bahçeli köşklerin varolduğu yazılan bu yerleşim alanında, 1774-1789 yılları arasında, padişah I. Abdülhamit tarafından 4 yeldeğirmeni yaptırılmıştır. Semtin ismi, un ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan bu yeldeğirmenlerinden gelir.

Yeldeğirmeni'nde 1800 yılların ikinci yarısında yerleşim hızlanmış, özellikle Yahudilerin semte yerleşmesiyle birlikte apartmanlaşma başlamıştır. Yeldeğirmeni'ne İstanbul'un ilk apartman semti de denilebilir. Zira, konutların bulunduğu apartman semti olarak kabul edebileceğimiz belirgin tek semt olan Cihangir, Cumhuriyet'in ilanından çok sonraları oluşmuştur.

1934’ten 1947 yılına dek Kadıköy-Üsküdar arasındaki tramvaylar Yeldeğirmeni Karakolhane Caddesi’ni kullanmıştır. Tramvayın istikameti, 1947'de Kadıköy Rıhtım bölgesinde Haydarpaşa Köprüsü'nün yapılması ile değiştirilmiştir.[1]

Semt, 2010'lu yıllarda bir soylulaşma sürecinden geçer.[2]

Ulaşım

Yeldeğirmeni'nin Kadıköy'ün merkezinde bulunması itibarıyla, kara ve deniz taşıtlarıyla her iki yakadan kolaylıkla ulaşılabilir. Yeldeğirmeni, Kadıköy sahilinde bulunan otobüs duraklarına ve vapur iskelelerine yürüme mesafesindedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Atılgan Arif. (2007) TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Anadolu 1. Büyükkent Bölge Temsilciliği, ISBN 978-9944-89-393-0.

Dış bağlantılar

  1. ^ "Yeldeğirmeni Öyküsü". Arif Atılgan. 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2024. 
  2. ^ Uzgören, G., & Türkün, A. (2018). Airbnb’nin Soylulaşma Sürecine Etkisi: Kadıköy Rasimpaşa Mahallesi Örneği. Planlama Dergisi, 28(2), 154-170.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kadıköy</span> İstanbul ilçesi (Anadolu Yakası)

Kadıköy, eskiden Kalkedon, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda yer alan ilçelerinden birisidir. Kocaeli Yarımadası'nın güneybatı kesiminde bulunan Kadıköy, batı ve güneyde Marmara Denizi, kuzeybatıda Üsküdar, kuzeydoğuda Ataşehir ve doğuda Maltepe ilçeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Moda, Kadıköy</span> İstanbulun Kadıköy ilçesinde bir semt

Moda, İstanbul ilinin Anadolu yakasında, Kadıköy ilçesinde, tarihî yarımadanın karşısında bulunan semt.

<span class="mw-page-title-main">Eminönü</span> Fatih sınırları içerisinde bir semt

Eminönü, İstanbul'un bir semtidir. İstanbul'un Tarihî yarımada olarak bilinen kısımda, Haliç'in batısında yer alır. 7 Mart 2008 tarihine kadar ilçe belediyesi olan Eminönü bu tarihte lağvedilerek kanunla Fatih ilçesine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Acıbadem, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Acıbadem, İstanbul’un Anadolu yakasında Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kuzeyinde, Üsküdar ilçesine bağlı Acıbadem Mahallesi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Caddesi</span> Kadıköyden başlayıp Maltepeye kadar devam eden bir cadde

Bağdat Caddesi ya da kısaca Cadde, İstanbul'un Anadolu yakasında bulunan; Kadıköy Belediyesi sınırları içerisinde; Kızıltoprak'tan başlayarak Maltepe Belediyesi sınırlarındaki Cevizli'ye kadar uzanan ünlü bir caddedir.

<span class="mw-page-title-main">Suadiye, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Suadiye, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde yer alan bir mahalledir. İstanbul'un caddelerinden biri olan Bağdat Caddesi'nin üzerinde, Bostancı ve Erenköy arasında bulunur. Kuzeyde Şemsettin Günaltay Caddesi'nden güneyde Marmara Denizi sahiline kadar uzanır. Semte adını 1905 yılında Suad Hanım adına yaptırılan tarihi Suadiye Camii vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bostancı, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Bostancı, İstanbul'da, Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy'ün doğu ucunda yer alan Bostancı, sahilden D-100 Karayolu'na doğru yaklaşık 2 kilometre boyunca uzanır. Batıda Suadiye ve Kozyatağı, kuzeyde Ataşehir'e bağlı İçerenköy ve doğuda Maltepe ilçesine bağlı olan Altıntepe ile komşudur. Ayrıca Adalar'a en yakın noktalardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kurbağalıdere, Kadıköy</span>

Kurbağalıdere, İstanbul ilinin Anadolu yakasında Kadıköy ilçesinde yer alan bir semttir. Fikirtepe, Kızıltoprak, Feneryolu ve Bahariye semtlerinin arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çiftehavuzlar, Kadıköy</span>

Çiftehavuzlar, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesi sınırları içinde bulunan bir semt.

<span class="mw-page-title-main">Kuşdili Deresi</span>

Kuşdili Deresi ya da Kurbağalıdere, İstanbul'un Anadolu Yakasında Marmara Denizi'ne dökülen başlıca akarsulardan biri.

<span class="mw-page-title-main">T3 (İstanbul Tramvayı)</span> İstanbul nostaljik tramvayı hattı

T3 Nostaljik Ring Tramvay Hattı, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy İDO – Moda Caddesi – Kadıköy İDO güzergâhında ring olarak hizmet veren ve 11 istasyondan oluşan 2,6 km uzunluğundaki nostaljik tramvay hattıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fikirtepe</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Fikirtepe, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesi sınırları içinde bir semt. Fikirtepe mahallesinin yanı sıra, Eğitim ve Dumlupınar mahallerini de kapsayan bir bölgenin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Haydarpaşa</span> İstanbul, Kadıköydeki Haydarpaşa Garı ve çevresine verilen isim

Haydarpaşa, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde Haydarpaşa Garı ve çevresindeki alana verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Bağlarbaşı, Üsküdar</span>

Bağlarbaşı, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda, Üsküdar ilçesi sınırlarında bulunan bir semttir.

<span class="mw-page-title-main">Rasimpaşa, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Rasimpaşa, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy ilçesinin en merkezî yerlerinden sayılabilecek olan Rasimpaşa mahallesinin güneyinde Osmanağa; güneydoğusunda Hasanpaşa; batısında Marmara Denizi; doğusunda Acıbadem; kuzeyinde ise Üsküdar ilçesinin Selimiye mahallesi bulunmaktadır. Haydarpaşa Garı ile Aziziye Hamamı bu mahalle sınırları içinde bulunmaktadır. Yeldeğirmeni semti, Haydarpaşa Garı'ndan başlayarak Söğütlüçeşme metrobüs durağına kadar uzanan Rasimpaşa Mahallesi’nin sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ayrılıkçeşme, Kadıköy</span>

Ayrılıkçeşme, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Kadıköy ilçesinde bir semttir. Bir semt olduğundan kesin sınırları çizilememekle birlikte, idari olarak Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kaldığı söylenebilir. Semt, adını IV. Murad tarafından 17. yüzyıl'da yaptırılan Ayrılıkçeşmesi'nden almaktadır. Bu çeşme, Osmanlı Sultanları'nın Anadolu'ya sefere giderken; Hacı kafilelerinin ve Surre alaylarının İstanbul'dan çıkarken kendilerini uğurlayanlarla vedalaşıp ayrıldığı noktadır. Marmaray projesi kapsamında Ayrılıkçeşme'de semtin adını taşıyan bir tren istasyonu; Kadıköy-Tavşantepe metrosu kapsamında ise bir metro istasyonu yapılmış ayrıca Halkalı-Gebze tren istasyonu olaraktan yeni demiryolu hattı üzerinde tren istasyonu inşa edildi. Tepe Nautilus Alışveriş Merkezi'de bu semtte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Valpreda Apartmanı</span>

Valpreda Apartmanı, İstanbul'un Kadıköy ilçesi Yeldeğirmeni semtinde Akif Bey Sokak üzerinde yer alan tarihi apartman.

Ayrılıkçeşme Sokağı, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesi Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kalan tarihî bir yoldur. Adını, sokağın başında bulunan tarihî Ayrılık Çeşmesi'nden alan sokağın bir yanında baştan başa eski Osmanlı evleri yer alırken diğer tarafıysa tarihî Ayrılıkçeşme Arap Mezarlığı vardır. Sokağın yanı sıra bulunduğu semt de Ayrılıkçeşme olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kadıköy Meydanı</span>

Kadıköy Meydanı, İskele Meydanı veya Rıhtım Meydanı, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde yer alan bir meydandır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul nostaljik tramvayı</span> İstanbul, Türkiyedeki nostaljik tramvay ağı

İstanbul nostaljik tramvayı, İstanbul'da hizmet veren nostaljik tramvay ağıdır. Sistem, Avrupa Yakası'nda hizmet veren T2 Nostaljik Tramvay Hattı ve Anadolu Yakası'nda hizmet veren T3 Nostaljik Ring Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.